Lesbók Morgunblaðsins - 18.01.1959, Blaðsíða 8

8
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Jón Jósep Jóhannesson, cand mag.
Lr sögu skóganna á
íslandi
ÍSLENDINGAR hafa löngum deilt
um, hvernig landið hafi litið út
á landnámsöld, en úr því fæst
aldrei skorið með vissu. Engum
getur þó blandazt hugur um, að
landið hafi verið mun gróðursælla
í árdögum íslandsbyggðar, heldur
en seinna varð. íslendingabók Ara
fróða og fleiri rit íslenzk taka það
fram skýrum stöfum, svo að ekki
verður um villzt. Við skulum
fletta upp í nokkrum íslendinga-
sögum og sjá, hvað þær segja.
Borgarfjarðarsýsla
I Landnámabók segir svo: „Mað-
ur hét Ávangur, írskur að kyni;
hann byggði fyrst í Botni. Þar var
þá svo stór skógur, að hann gerði
þar af hafskip og hlóð þar, sem nú
heitir Hlaðhamar.“
Þessi frásögn er úr Egilssögu:
„Skalla-Grímur kom þar að landi,
er nes mikið gekk í sæ út, og eið
rnjótt fyrir ofan nesið, og báru
þar farm af; það kölluðu þeir
Knarrarnes. Síðan kannaði Skalla-
Grímur landið, og var þar mýr-
landi mikið og skógar víðir, langt
í milli fjalls og fjöru....”
Frá SkagafirSi.
Blönduhlíðarfjöll
í baksýn.
(Ljósm. Gunnar
Rúnar)
Snæfellsnessýsla.
Eyrbyggja saga getur um
Krákunesskóg og segir, að Snorri
joði hafi látið gera mikið um skóg-
arhögg þar.
Dalasýsla
Um Ólaf pá segir Laxdæla saga:
„Var það að kaupi með þeim, að
Ólafur skyldi reiða þrjár merkur
silfurs fyrir löndin, en það var þó
ekki iafnaðarkaup, því að það voru
víðar lendur og fagrar og mjÖg
gagnauðugar; miklar laxveiðar og
selveiðar fylgdu þar; voru þar og
sb' miklir.
Það var á einu hausti, að í þvi
saiua noiti lét Ólafur bæ reisa og
af þeim viðum, er þar voru höggn-
ir í skóginum, en sumt hafði hann
af rekaströndum."
Og enn segir Laxdæla: „Eftir það
ríða þeir heiman úr Hjarðarholti
níu saman; Þorgerður var hin tí-
unda. Þau riðu inn eftir fjörum og
svo til Ljárskóga; það var önd-
verða nótt; létta eigi, fyrr en þau
koma í Sælingsdal, þá er nokkuð
var morgnað. Skógur þykkur var í
dalnum í þann tíð.“
Hvað er unnt að ráða af þessari
frásögn? Atburðir Laxdælu gerast
á ofanverðri 10 .öld og í byrjun 11.
aldar, en sagan mun vera skráð um
miðja 13. öld.
Vestfirðir
Gísla saga Súrssonar getur um