Tíminn - 26.06.1957, Blaðsíða 1
Fylgist með tímanum og lesið
TÍMANN. Áskriftarsímar: 2323
og 8 1300. — Tímlnn flytur mest
og fjölbreyttast almennt lesefni
41. árgangur.
Efnlt
Opinberar vínveitingar, bls. 4.
Athugasemdir vegna farmanna-
deilu, bls. 2 og 4.
Vettvangur aeskunnar, bls. 5.
138. bla*.
Ríkisstjórnin lætur smíða 17 stór fiskiskip,
sem koma til iandsins á þessu og næsta ári
Tólf 240-259 lesta stálskip, vönduð og ve! búin ti! línu, tog
og síldveiða, smíðuð í Austur Þýskalandi.
Ríkisstjórnin hefir haft forgöngu um smíði 12 nýrra fiski-
skipa, sem eru samtals ca 3000 rúmlestir og munu bætast við
íslenzka fiskiflotann á þessu og næsta ári. Auk þess hefir ver-
ið gengið endanlega frá kaupum 5 nýrra fiskibáta frá Austur-
Þýzkalandi, samtals 375 rúmlestir.
Vegna aukinna viðskipta við
Austur-Þýzkaland var talið rétt að
athuga möguleika á smíði fiski-
skipa þar.
Fyrstu skipin tilbúin á þessu ári
Var fyrst samið um smíði 5
fiskiskipa um 75 rúmlestir brúttö,
Stærri skipin tóif verða
240—250 rúmlestíY
Þau tólf stóru fiskveiðaskip,
sem ríkisstjórnin hefir ákveðið
að láta byggja í Auslur-Þýzka-
landi, verða öll 240—250 rúm-
lestir, 34 metra löng. Skipin
Neðan aðalpilfars er aftast í
skipunum stýrisvélarrúm, þá íbúð-
ir vfirmanna, sem skipt er í fjögur
herbergi, síðan er vélarrúm, fiski-
lest, sem er kæld og fremst í
henni er sérstök frystigeymsla íyr
ir beitu eða fyrir góðfisk, þá er
lúkar fyrir áhöfn, skiptur í 3 her-
bergi. í hverju skipi eru 4 vatns-
þétt þil. Þilfarshúsið er í tveimur
hæðum. Innangengt er um allan
afturhluta skipsins og upp í brú.
I í efri hæð þilfarshússins er
fremst stýrishús og er þar m. a.
radartæki og tveir dýptarmælar.
| Bakborðsmegin aftan við stýrishús
ið er loftskeytaherbergi með korta
borði. Stjórnborðsmegin aftan stýr
ishússins er gangur niður, en aft-
Vélbáturinn Július Björnsson frá Dalvík. Eftir sömu teikningu eru byggð-
ir fimm nýir fiskibátar, sem koma til landsins í sumar.
og verða þau tilbúin til heimsigl-
ingar á þessu surnri. Síðar var
gengið frá samningum um smíði 6
fiskiskipa 240—250 rúmlestii
brúttó, en samkvæmt seinni á-
kvörðun rikisstjórnarinnar var tala
þessara skipa aukin í 12. Flest
þessara skipa eru útbúin til tog-
veiða, en einnig til síldveiða, línu
og netaveiða. Áætlað er að skipin
geti verið afhent á tímabilinu júní
til desember 1958.
Öll hafa skip þessi verið teiknuð
af Hjálmari R. Bárðarsyni skipa-
verkfræðingi, en hann gerði einn-
ig smíðalýsingar þeirra og var
tæknilegur ráðunautur við samn-
ingagerðina.
20 metra langir stálbátar,
75 lestir
Stálbátarnir fimm, 75 lestir að
stærð, sem tilbúnir verða til
heimsiglingar á þessti suinri, eru
20 metra langir, milli lóðlína.
Breiddin er 5,60 m. og dýpt 2,78
metrar.
Bátar þessir eru í öllum aðalat-
riðum eins og vélbáturinn Júlíus
Björnsson frá Dalvík og Sunnu-
tindur frá Djúpavogi, sem byggðir
voru í Vestur-Þýzkalandi. En bæði
þessir tveir bátar og bátarnir fimm
sem í smíðum eru í Austur-Þýzka-
landi.
Tékkar sigruðu 1-0
Tékkarnir kepptu í gær við úr
valslið Suðvesturiands (landsl.)
og unnu Tékkar ieikinn með einu
marki gegn engu. Leikurinn var
afburða skemmtiiegur. Tékkarnir
fengtt á sig vítaspyrnu í síðari
hálfleik, en markmaður varði.
Áhorfendur munu hafa verið um
7000 talsins.
verða eins í öllurn aðalatriðum,
nema hvað nokkur þeirra verða
ekki búin til togveiða. Þau verða
7,30 m. á breidd og 3.60 m. á
dýpt.
Allar teikningar af skipum þess-
um hefir Hjálmar R. Bárðarson,
skipaverkfræðingur gert, svo og
smíðalýsingu þeirra. Er bæði
stærð og gerð þessara skipa að
ýmsu leyti nýjung í fiskiflota okk-
ar, en reynt hefir verið að sam-
eina á sem hagkvæmastan hátt mis
munandi veiðiaðferðir. Fullkom-
inn togbúnaður er á stjórnborðs-
hlið, en auk þess eru skipin út-
búin til línuveiða og netaveiða,
enda búin beitingarskýli bakborðs
megin, og lokuð aftur fyrir hekk
til skióls við línurennu og við net.
Skipin verða öll búin venjulegum
útbúnaði til síldveiða, svo sem háf-
unarbómu með vökvavindu til háf
unar, síldarþilfari, bassaskýli og
bátsuglum og blakkarbúnaði til að
taka upp nótabáta.
Skipin eru öll ur stáli og raf-
soðin saman, nema framhluti og
þak á stýrishúsi, sem er úr sjó-
hæfu aluminium efni. Allar stál-
teikningar hafa þegar hiotið viður-
kenningu þýzka flokkunarfélags-
ins Germanischer Lloyds, og verð-
ur fylgt þeim reglum um smíði
bolsins, en að öðru leyti verða skip
in smíðuð og búin í samræmi við
íslenzkar reglur.
Almenn lýsing skipanna
Við ákvörðun á línu (lagi) 'skip-
anna hefir verið reynt að sant-
ræma sjóhæfni og ganglag. Eru
framstefni framhallandi og kruss-
araskutur. Aðalþilfar er gegnum-
gangandi heilt úr stáli, en klætt
tréþilfari. Á frammastri er þriggja
tonna lyftibóma auk pokabómu á
stjórnborðshlið vegna togveiða.
an við hann er herbergi skipstjóra.
Vélbúnaður skipanna
Aðalvélin er vesturþýzk MWM
vél (Mannheim), sem við 375
snúninga á mínútu hefir 800 hest-
afla orku. Skrúfan er fjögurra
blaða föst skrúfa. Hjálparvélar eru
tvær. Er önnur austur-þýzk 120
hestöfl við 750 snúninga tengd 64
kw. 220 volta jafnstraumsrafal, en
knýr einnig loftþjöppu
Hin hjálparvélin er
aflvél, 220 hestöfl við 1200
s.núninga, er knýr 150 kw, 220
volta rafal, sem framleiðir raf-
straum fyrir rafmótor togvindu.
Þrýstiolíudæla fyrir olíuknúnar
þilfarsvindur er rafknúin.
Rafmagnshitun og rafeldun er i
öllum skipunum. Brennsluolíu-
magn í geymum skipsins er um
50 tonn samtals.
I Fiskilest
! Fiskilest er öll einangruð með
j ólífrænu einangrunarefni og klædd
I öll að innan með sjóhæfu alumin-
i ium efni. Eru allar stoðir og öll
borð og hillur í lest einnig úr alu-
miniurn. Fiskilestin er öll kæld.
Loftkæling er í lokuðu kerfi undir
.þilfari í aðallestinni, en í beitu-
jgeymslu (frystigeymslu) eru kæli-
rör. Lestarop eru tvö, bæði með
áboltaðri plötu, sem á er sívöl
vatnsþétt mannopslúga.
Pólska stjórnin lætur
lögsækja lögreglu-
böðla
Lundúnum, 25. júní . — Til-
kynnt er í Varsjá, að fjórir menn
er unnu í dómsmálaráðuneyti
landsins í tíð fyrrverandi stjórn-
ar, hafi verið dregnir fyrir lög og
dóm ákærðir fyrir að bera ábyrgð
á aftökum margra saklausra
rnanna. Einnig er þeim borið á
brýn, að hafa beitt ýmsum ofbeld
isaðferðum í störfum sínum og
haft í frammi pyntingar við póli-
tíska fanga.
Látlaus síldveiði
fyrir Húnaflóa
Síldarlöndun stóð stanzlaust á
Siglufirði í alla fyrrinótt og gær-
dag. Voru skip stöðugt að koma
til löndunar fram eftir degi og
flest með fullfermi. Biðu enn
nokkur skip eftir löndun í gær-
kveldi. Skipin eru enn á veiðum
á svipuðum slóðum út af Húna-
flóa, og er veiðisvæðið mjög
stórt. Fengu þau aflann um nótt
ina og fram eftir morgni, en eft
ir hádegið tók með öUu fyrir
veiði.
Veður er mjög gott á Siglu-
firði og var búizt við í gærkveldi
að aflinn myndi giæðast með
kvöldinu og í nótt eins og veri*
hefir undanfarið.
Síldarverksmiðjur ríkisins
munu nú hafa tekið við um 70
þús. málum síldar og fer það þá
að nálgast heildarmagn verk-
smiðjanna í fyrrasumar.
Flugvél síldarleitarinnar fór í
ieitarflug í gærkveldi, en hafðt
enn enga síld séð, er blaðið hafði
tai af Siglufirði í gærkveldi.
Fundu furðulegt tæki á
sandrifi á Jan Mayen
Islenzki leiðangurinn kom heim til Aknr-
eyrar með nærri fullt skip af timbri
íslenzki leiðangurinn, sem fór til Jan Mayen til að sækja
rekavið kom til Akurevrar í fyrrinótt með leiðangursskipinu
,,Oddi“. Blaðamaður frá Tímanum átti í gær símtal við Guð-
mund Oddsson skipstjóra og sagði hann, að ferðin hefði geng-
ið í alla .staði vel.
erfitt að ná viðartrjánum um borð
í skipið, án þess að hafa einhvern
viðbúnað ög tæki á landi, og kost
aði það leiðangursmenn mikla fyr-
irhöfn að ná trjánum af landi um
borð í skipið.
Komið var heim með nærri fullt
skip af rekaviði, ýmsum tegundum
trjáviðar, sem tekinn var á reka-
fjöru á Jan Mayen, en lítið er þó
af harðviði.
Auðvelt að komast á iand.
Guðinundur skipstjóri sagði að
auðvelt væri að komast að strönd
inni, þar sem rekinn er aðallega
sunnan til á eynni. Er þar sæmi
lega aðdjúpt og landgönguskil-
yrði ákjósanleg. Norðar á eynni
hagar öðru vísi til. Þar eru him
inhá standbjörg í sjó fram og
jökull hið efra.
En þótt þannig hagi vel til við
ströndina á rökafjörunum er samt
Hittu norska veðurathuganamenn.
Á Jan Mayen hittu leiðanguns-
menn norska veðurathugunar-
menn sem þar hafa búsietu, eitt ár
í senn og stóð til að Skipta um
leiðangursmenn þar eftir 10 daga.
Fyrirliði þeirra, var búinn að vera
hálft þriðja ár, en ætlaði nú heim.
til Noregs.
I Þessir Norðmenn, sem eru 8 sam
I an og búa i veðurathuganastöðinni
| (Framhald á B. síðu.)
M.s. Oddur kemur til Akureyrar snemma í gærmorgun úr Jan Mayen-förinni. Rekaviður sézt
angursmenn heilsa móttakendum. Skipið dregur stórt stáldufl er fannst á leiðinni. (Ljósm.
á þilfarinu og leið-
: E. Sigurgeirsson).