Tíminn - 21.01.1962, Blaðsíða 15

Sfðasta vopnift
’ !• Tinihnlf -M 8 siflu'
hefði séð það hjá okkur. Það
eru þess konar sannanir, sem
við höfum fengið.
— En svo við snúum okkur
að byrjunarörðugleikum okkar.
Við urðum að finna hina réttu
blöndu af „P“ og vísindalegum
hæfileikum. Við fundum hana
fyrir aðéins tveimur árum. Á
meðan höfðum við haldið á-
fr’am með hina, prófað og end-
urbætt „P“-eiginleikann okkur
í hag. Við lærðum meira og
meira um hann með það tak-
mark í huga, að beizla hann, ef
svo mætti segja.
— Þannig vissum við, hvern-
ig átti að meðhöndla þetta, þeg
ar við fundum sambandið, sem
við vorum að leita að. Mark-
mið okkar var að fá fullkomna
teikningu af stórkostlegasla
vopninu að hundrað árum liðn-
um. Það þýddi, að við urðum
að kenna drengnum undirstöðu
atriði dr'áttlistar. Og við urðum
að láta hann reyna við nálæga
framtíð. Við æfðum hann á
tímabili frá einu til tíu ára
fram í tímann. Árangurinn var
prýðilegur. Við fundum, að
það var unnt að dáleiða hann
með þá skipun að ná einhverri
ákveðinni hugmynd úr ákveð-
inni framtíð og honum heppnað
ist það í hvert sinn.
Pr’ófessorinn þagnaði og
augu hans reikuðu yfir hina
litlu samkundu.
— Herrar mínir, sagði hann,
— í dag er sigurdagur olckar.
Við erum svo vissir, að við höf
um boðið ykkur öllum hingað
til að athuga árangurinn. Fyrir
klukkustund var skilið við
drenginn, Rudolf Leyton, í
næsta herbergi með þá dá-
leiðsluskipun að teikna ná-
kvæmlega það vopn, sem mun
ráða heiminum árið 2061. Við
munum nú ganga inn og at-
huga árangurinn.
Einhver muldraði eitthvað
um „öryggisráðstafanir". Pró-
fessorinn lyfti upp annarri
hendi.
— Þið þurfið ekki að hafa á-
hyggjur af öryggisráðstöfunun-
um. Minnist þess, að hverju við
erum að leita. Það mun taka
sér'fræðinga ef til vill mánuði
að skilja nákvæmlega það, sem
þið munið nú sjá. Við getum
kallað þetta hátíðlega athöfn.
Erum við reiðubúnir?
Það fór samþykkiskliður urn
hópinn. Norwood prófessor
steig niður frá háborði sínu og
gekk gegnum hópinn í áttina
að dyrunum á enda herbergis-
ins. Hann kinkaði v'ingjarnlega
kolli, er hann kom til mín.
— jSg vona, að þetta muni
binda endi á starf yðar og
starfsbræðra yðar fyrir fullt og
allt, hershöfðingi. Þér áfellizt
mig ekki fyrir það?
Eg sagði: — Alls ekki, pró-
fessor. Stundum óska ég þess,
að eitthvað kæmi fyrir, sem
endaði starf yðar og starfs-
bræðra. Þó álít ég, að hvorug-
ur geti verið vongóður.
— 0, ég er það, svaraði hann.
Svo sannarlega er ég það. Hers
höfðingjar þarfnast jafnvægis-
ástands í hermálum. Með til-
komu þessa vopns verðið þið
allir að segja upp stöðunni og
ganga í lögregluna.
Eg fylgdi honum til dyranna
og sá sjálfan mig í anda standa
og stjórna umferðinni í ellinni.
Mér var ýtt til hliðar í þvög-
unni við dyrnar og varð síðast-
ur' inn í herbergið. Þar var
stórt borð hulið teiknipappír og
áhöldum; hinum megin lá á að
gizka tíu ára snáði fram á borð
ið og svaf. Mér hafði ekki dott-
ið í hug, að hann mjmdi vera
svo ungur.
Norwood prófessor gekk til
hans.
— Vaknaðu, sagði hann. —
Vaknaðu, Rudolf.
Drengurinn vaknaði, lj'fti
höfðinu og horfði undrandi á
þröngina handan við borðið. En
þeir höfðu ekki áhu.ga á hon-
um. Þeir tróðust að borðinu
með hinum hvítu pappírsörk-
um. Drengurinn stóð upp og
gekk frá borðinu án þess að
nokkur liti við honum. Hann
gekk framhjá mér og ég þreif-
aði í vasa minn eftir sælgæti
handa honum. Síðan gekk ég til
hinna.
Það var þarna teikning. Góð,
skýr teikning. Þeir störðu allir
á hana og enginn þeirra hafði
minnstu hugmynd af hverju
hún var.
Norwood prófessor beygði sig
yfir hana stundarkorn og rétti
síðan úr sér.
— Það verður að vinna að
þessu, sagði hann. — Eins og
é_ sagði áðan, getum við ekki
ætlazt til þess að skilja þetta
við fyrstu sýn. Við munum fá
færustu mönnum okkar þetta
til úrlausnar.
Stjórnmálamaðurinn, sem
gr'ipið hafði fram í fyrir hon-
um frammi í hinu herberginu,
sagði: — Þetta er undarlega —
mér virðist sem þetta hafi alll
saman verið sóun fjár. Eg er
ekki vísindamaður, en ég . fæ
ekki séð, að þetta geti verið
bezta vopnið árið 2061.
Prófessorinn byrjaði að and-
rnæla.
— Eg sé það, sagði ég.
Þeir sneru sér allir við og
störðu á mig. Jafnvel hinn van-
trúaði stjórnmálamaður brosti.
Prófessorinn sagði: — Hvað
þá, hershöfðingi, þér ætlið þó
ekki að segja okkur, að þér vit-
ið hvað þetta er?
— Jú, sagði ég- — Það er
vissulega öflugasta vopn heims
ins eftir hundrað ár.
Eg fór að setja upp hanzk-
ana. Það var ekki til neins að
hanga hér lengur.
— Þetta er mjög góð teikn
ing . . . af krossboga.
Eggert Sigfússon
þýddi.
Svanur deyr
(Frámh al Mi siðu'
svananna og þeirra islenzku á
Tjöninni í Rej'kjavík. Orustur af
þessu tagi eru þó ekki háðar til
þess eing að svala bardagafýsn.
Þær eiga sér fyrst og fremst stað
vegna hinnar miklu samkeppni í
lífsbaráttunni Lífsbaráttan er
hörð, — ekki síður hjá fuglum en
mönnum. Hver svanur helgar sér
sitt athafnasvæði, þar sem hann
citnn sinnar tegundar skal eiga
rétt til setu. Þetta athafnasvæði er
hans heima, og hver sem dirfist að
stíga fæti á það, er miskunnarlaust
tekinn í karphúsið. Það er ekki að-
eins, að heiður heimasvansins sé í
veði, þegar utangarðssvanur gerir
| innrás, heldur einnig lífsafkoma
hans. Þegar þessa er gætt, er ekki
að furða þótt grimmdin sé mikil.
Venjulega sigrar heimasvanurinn,
i þegar svona stendur á, því að
grimmd hans og harka er þeim
mun meiri, sem hann hefur meiri
hagsmuna að gæta. Þegar þýzki
svanurinn hér á Tjörninni beið
ósigur fyrir þeim íslenzku, var það
fyrst. og fremst vegna liðsmunar.
Keisaradrottningin lá '^nefnilega á
eggjum um þær mundir, og keisar-
inn varð að heyja sína styrjöld
einn gegn ofurefli liðs. Sennilega
hefði það orðið hans síðasta orusta
í þessu lífi, ef hjartaprúður lög-
regluþjónn hefði ekki dregið hann
á hálsinum I land. Hann var þá
aðframkominn og hafði drukkið
mikið vatn, því að íslenzku svan-
irnir skiptust á að stinga hausn-
' um á honum niður í vatnið. til
þess að drekkja honum.
Venjulega láta svanir aðrar
fuglategundir afskiptalausar, þótt
þær séu á þeirra heimasvæði, að
minnsta kosti þegar þeir hafa
sæmilega rúmt um sig, eins og víð-
ast hvar er á vötnum á íslandi. En |
eí tjörn, sem svanafjölskylda held-
ur til á, er mjög lítil, hrekur hún
alla aðra fugla á brott þaðan —
eða drepur þá að öðrum kosti.
Þessu er ekki til að dreifa á Tjörn-
inni í Rej'kjavík, — Tjörnin er
stór, og auk þess eru endurnar svo
margar, að ógerningur er fyrir
keisarahjónin að gera þær útlægar.
í hittiðfyrra eignuðust keisara-
hjónin sex unga óg komu þeim öll-
um á legg með kurt og pí. Þegar
ungarnir voru orðnir fleygir og
færir, ráku þau þá burt af Tjörn-
inni, til þess, að geta setið ein að
krásum þeim, sem Reykvíkingar
bera þeim, — vissu auk þess sem
var, að þau myndu brátt eignast
ný afkvæmi, og betra væri þá, að
búrið væri ekki tómt. Ungarnir röt-
uðu ekki gæfuveg, — þrír þeirra
létus’t með válegum hætti, en hinir
þrír sneru til heimkynna sinna aft-
ur. En gæfan beið þeirra ekki held
ur í foreldragarði, því að gömlu
hjónin hröktu þá um þvera og endi
langa Tjörnina og vörnuðu þeim
bæði svefns og matar. Nótt sem
nýtan dag mátti sjá ungana á flótta
undan þessum gömlu hvítsegldu
kempum, sem fóru svo mikinn, að.
freyddi um bóga.
Nú eru aðeins tveir eftir af þess-!
um þremur. Þeir hafa ekki látið
sjá sig á Tjörninni síðan slysið varð,
— líkt og þelr óttist að hljóta
sömu örlög. Birgir. t
VatnsfjartSardrambsemi
• Framnfíio 9 siðu
ekkert mein; fengu það þær kven-
persónur, s-em ■ óspilltar píkur
voru“.
Öryggisleysið hefur vei’ið ótta-:
legt, auðsöfnun eina trygging, sem 1
menn eygðu. Hólmfríður og séra
Jón eru bæði.af höfðingjaættum,1
sem kynslóð eftir kynslóð treystu
auð sinn og völd með mægðum. Þá
hefur munurinn á auðugum emb-
ættismönnum og sveltandi almúga,
sem stráféll milli bæja, sannarlega
verið mikill. Sjaldnar fer orð af
gjafmildi en harodrægni.
Má vera, að stórlætið hafi fylgt
Hólmfríði ævina út, svo að henni
hafi þótt meiri vegur að því að
flytja til dóttur sinnar, biskupsfrú-
arinnar að Hólum, er hún var orð-
in ekkja, heldur en sitja áfram hjá
Guðbrandi syni sínum í Vatnsfirði.
En það getur líka verið, að skap
hennar hafi mildazt, ekki síður en
bónda henr.ar, þegar ellin færðist
yfir. Um það er ekki getið. En
vafalaust hefur sópað að henni,
er hún gekk um hús í Vatnsfirði,
glóhærð, nostursleg og með reisn
Vatnsfjarðardrambseminnar.
Sigríður Thorlacius.
Mánuí í kolanámu
(Framhald af l. siðu).
í síðastliðinni viku hóf allur al-
menningur Aveyron-fylkis samúð
arverkfall. Öll kaffihús, bakarí og
gasstöðvar lokuðu. Póstþjónusta
féll niður og rafmagnsstöðvarnar
stöðvuðu vélar sínar. Verkamönn
unum berast matargjafir hvaðan-
æva að af landinu.
Meðan skegg námuverkamann-
anna lengist stöðugt nokkur hundr
uð metrum undir yfirborði jarðar,
reyndu hinir 307 fyrrverandi borg
arstjórar að fá ríkisstjórn De
Gaulle til þess að semja. Féllst
stjórnin á, að látá kenna námu-
verkamönnunum aðra iðju, greiða
þeim lágmarkskaup og að auki
þriggja mánaða laun í skaðabætur.
Hins vegar vilja námuverkamenn-
irnir að auki halda rétti sínum
til að fá ellilaun fimmtugir, þótt
þeir hætti námústörfum. Þar
stendur hnífurinn í kúnni. Hvorki
hefur gengið né rekið við samn-
ingaumleitanir síðustu daga.
Þeir eru búnir að vera heilan
mánuð í námunni, og um daginn
sagði einn af borgarstjórunum:
„Við skulum vona, að verkamenn
irnir komi ekki upp á yfirborðið
með örvæntingu í hjarta sínu. —
Þeir gætu þá komið upp með kola
axir sínar reiddar til höggs“.
Klukkan níu í kvöld lieldur
liinn góðkunni tenórsöngvari
Einar Sturluson söngskemmtun
í kirkju óháða safnaðarins. Und-
irleik annast dr. Hallgrímur
Helgason. Efnisskráin er mjög
fjölbreytt og eru í henni lög
bæði eftir innlend og erlend
tónskáld, svo sem Franz Schu-
bert, Robert Schumann, J. S.
Bach, Richard Strauss, César
Frank og Björgvin Guðmunds-
son. Auk þéss mun Einar
syngja þrjú lög, sem dr. Hall-
grímur liefur útsett.
Einar Sturluson hélt síðast
söngskemmtun í Reykjavík
1950, en hefur haldið margar
söngskemmtanir úti á landi
síðan. Hann hefur sungið í út-
varpsdagskrám víða erlendis og
stendur nú slíkt til boða í f jór-
um stórborgum á meginlandi
Evrópu.
Aðgöngumiðar að söng-
skemmtuninni verða seldir við
inngang kirkjunnar.
(Ljósmynd TÍMINN, GE).

Rækjan á þrotum
ísfir$mgar vilja ný rækjutniS og auknar
rækjurannsóknir
Bæjarstjórn ísafjarðar beinir
þeirn tilmælum til sjávarútvegs-
málaráðuneytisins, að áherzla verði
lögð á framhald þeirra rannsókna
á rækjum, sem þegar eru hafnar,
og einnig að haldið verði áfram
leit að nýjum rækjumiðum. Jafn-
framt mælir bæjarstjórnin með
því, að settar verði reglur til þess
að koma í veg fyrir gegndarlausa
veiði á smæstu rækjunni, og að
veiði í ísafjarðardjúpi verði fyrst
um sinn takmörkuð frá því, sem
verið hefur s.I. tvö ár.
Greinargerð
Rækjuvinnsla hefur í mörg ár
verið arðbær atvinnuvegur fyrir
ísfirðinga o. fl. íbúa við ísafjarðar-
djúp og hafa rækjurnar eingöngu
verið veiddar í ísafjarðardjúpi á
átta til fimmtán rúmlesta bátum.
Lengst af stunduðu aðeins 6—8
bátar þessar veiðar, og vegna tak-
markaðra afkasta vinnslustöðv-
anna í landi var veiðimagnið í
hverri sjóferð takmarkað við 500
—700 kg. á bát.
Fyrir um það bil tveim árum
jukust afköst vinnslustöðvanna á
ísafirði og ný vinnslustöð með
miklum afköstum var sett upp á
Langeyri við Álftafjörð. Jafnframt
var veiðileyfunum einnig fjölgað
og hafa 15—-18 bátar stundað
rækjuveiðar í ísafjarðardjúpi upp
á síðkastið. Samtímis voru einnig
takmarkanir þær, sem vinnslu-
stöðvarnar settu áður á afla hvers
báts í sjóferð afnumdar.
Þetta aukna veiðiálag segir nú
þannig til sín, að rækjan í ísa-
fjarðardjúpi er til þurrðar gengin
a. m. k. í bil; og hefur veiðunum
verið hætt. Á rækjubátunum hafa
verið 30—40 manns. Við vinnsluna
í landi á ísafirði og í Hnífsdal hafa
unnið 100—120 manns og er það í
mörgum tilfellum fólk sem ekki
stundar aðra vinnu utan heimilis,
til dæmis húsmæður.
Þetta' alvarlega ástand er bæjar-
búum mikið áhyggjuefni, og telur
bæjarstjórn ísafjarðar nauðsyn-
legt, að rækjuveiðar verði stundað-
ar af meiri varfærni en gert hefur
verið s.l. tvö ár. Samtímis þarf að
halda áfram rannsóknum á rækj-
um og leit nýrra rækjumiða, eins
og tekið er fram í framanritaðri
ályktun. Einnig þarf að vernda
rækjuna á uppvaxtarskeiði, eftir
því sem tök eru á.
Væntir bæjarstjórnin þess að
háttvirt ráðuneyti taki þetta mál
til rækilegrar athugunar í samráði
við fiskifræðinga, sem starfað hafa
að rannsókn á rækjum að undan-
íörnu.
Rugvél Oag
sett saman
NTB—Ndola, 20. jan.
Yfirheyrslur sianda nú
yfir vegna flugslyssins í
Rhodesíu í sumar, er
Hammarskjöld fórst.
Leifar flugvélarinnar
hafa veriö settar saman
á flugvellinum í Ndola.
Rannsakaði rétturinn
þær í dag, en síðan var
rétturinn fluttur til Sal-
isbury, þar sem vitna-
leiðslur halda áfram.
Vitnaleiðslurnar verða
mjög langar, því tugir vitna
verða kallaðir fyrir réttinn.
Læknirinn, sem annaðist
flugmanninn Harry Julian,
sem var sá eini, sem lifði
slysið af, sa.gði, að Julian
hefði sagt, að spreng-
ingin hefði orðið fyrst, en
siðar hefði hann sagt, að
flugvélin hafi hrapað áður
en sprengingin varð. Lækn
irinn sagði, að Julian hefði
sagt, að Hammarskjöld
'hefði gefið skipun um að
snúa við stuttu áður en slys
ið varð. Julian komst aldrei
nemá stutta stund til með-
vitundar og dó á sjúkrahús
inu í Rhodesíu, áður en hægt
var að inna hann eftir að-
draganda slyssins.
TÍMINN, sunnudaginn 21. janúar 1962
15