Alþýðublaðið - 27.03.1940, Blaðsíða 1

ALÞYÐUBLA
RTmTJÖBI: F. R. VALDEMilBSSON
ÚTGKFANÍM: M^fBUFLOKMUBMH
XXI. Á8GANQUH
MÍÐVÍKUDAGUR 27. MARZ 1940
70. TÖLUBLAÐ
Stérkestlegar njjar tolla-
álðgnr i Danmðrkn til pess
að standast aukin ðtgjðld.
Staunim gefnr
éstandinn, sem
KHÖFN í gærkv. FÚ.
TPjk ANSKA þingið var með
símskeytum kallað sam-
an til fundar í dag, og var af
hálfu stjórnarinnar lagt fyrir
þingið frumvarp til laga um
10% innflutningstoll og 10%
viðskiptaskatt á fjölda vöru-
tegunda.
Undanteknar skattaákvæðum
þessara laga eru þó ýmsar nauð-
synjavörur, svo sem Ícora og
fóðurvörur, áburðarvörur, kol
og jám, óunnir málmar ög tré,
sítrónur og ýmsar lyfjavörur.
Stauning forsætisráðherm, sem
nú er útskrifa&ur af sjúkrahúsi
|»vi, sem hann hefir legið á und-
anfarlð sér tii hvíldar, mæltx
sjólfur fyrir frumvarpinu í Lamds-
þlnginu. Flutti hann fyrst ítarlegt
yíSrlit um áhrif styrjaldarinnar á
atvinnulíf Dana, viðskiftaiíf, fjár-
mál og almenna afkomu frá þvi
að styrjöldin hófst og fmm á
þennan dag. Hann komst að
þeirri niðurstöðu, að yfir höfuð
hefði styrjöidin haft mjög óhag-
steeð áhiif á atvinnulíf dönsku
þjóðailnnar og afkomu. Til dæm-
Is mætti benda á það, að út-
flutningsvörur Dana hefðu að
tneðaitali stigið í verði um að-
®ns l6°/o, en kostnaður allur við
framleiðslu þeirra og flutning til
markaðslandanna stigið miklu
melra, og sama máll gegndi um
illftn innflutning til landsins.
I þessu sambandi talaði forsæt-
isréðherrann um hið ógurlega
skipatjón og manntjón, sem
Danir hefðu orðdð fyrir, síðam
styrjöldin hyrjaði. En danska
þjóðin stæði öll i mikilli þakkar-
skuld við dönsku sjómanmastétt-
ina, sem með óbilandi kjarki
hefði haldið uppi samgöngum
að landinu og £rá, þrátt fyrir
hinar miklu hættur. Pýðing þessa
iýsiBfiu á
befir við styrlöldina.
Hitaveitnskíp-
ð er kofflið!
SKIPIÐ m'eð efnið til
hitaveitunnar kom í
morgun og lagðist upp að
hafnargarðinum kl. tæp-
lega 11.
Skipið heitir „Randa“ og
er frá Esbjerg. Eins og áð-
ur hefir verið skýrt frá er
það með allmikið af pípum
til veitunnar, aðallega í
innanbæjarkerfið, en þó
eitthvað í aðalleiðsluna.
Auk þess er það með timb-
ur og cement,- feinnig tii
þessara framkvæmda.
Gera má ráð fyrir að
meirí hraði komist nú á
hitaveituframkvæmdirnar
en verið hefir undanfarið.
atvinnuvegiar væri ómetanleg, því
að hann stæði í nánasta sam-
bandi við nllt atvinnulif landsins.
Þess vegna væri það með djúpri
sorg, sem öll danska þjóðin hefði
heyrt fregnímar um það, að Dan-
ir hefðu misst 7 skip undanfarna
viku, og tók hann þar sérgtak-
lega fram, að skip þessi hefðu
íUl vierið í löglegum erindum.
2MZftiflll. kKtekluballi.
Þá tók forsætisráðherrann að
gera grein fyrir frumvarpinu,
og leiddí rok að því, hvernig
fjárfiagur ríkisins hefði stórlega
versnað síðan styrjöldin hófst.
Útgjöldin hefðu aukizt gífur-
Frh. á 4. síðu.
Blfreiðastjórar andvfg
Ir hægrihandar akstri.
....é ....-
Mótmæli þeirra hafa verið send alþiagi.
ff IÐ nýja frumvarp til
umferðalaga, en aðalat-
riði þess er á þá leið, að tek-
inn verði upp hœgri handar
akstur í stað vinstri handar,
virðist ætla að mæta all-
harðri mótstöðu.
Frumvarpið var til umræðu
á alþingi í gær, og mælti for-
sætisráðherra mjög fyrir því, en
Bjarni Ásgeirsson talaði aðal-
lega gegn því og bar fram til-
lögu um að fella úr frumvarp-
inu ákvæðið um hægri handar
akstur.
Geir Zoéga vegamálastjóri
mælir mjög með frumvarpinu,
en það er nú bersýnilegt að bif-
reiðastjórar eru mjög andvígir
frumvarpinu.
Stéttafélög vörubifreið*t-
stjóra í Reykjavík og Hafnar-
firði og Hreyfill í Reykjavík
hafa nú gert samþykktir út af
þessu máli og sent þær alþingi.
Samþykktin, sem vörubif-
reiðastjórarnir gerðu, var sam-
hljóða í báðum félögum svo-
hljóðandi:
„Fjöímennur fundur meðlima
Vörubílastöðvarinnar ,.Þróttur“,
haldinn 19. marz 1940, mótmæl-
ir 6. gr. í frumvarpi til um-
ferðalaga, sem nú liggur fyrir
alþingi, ásamt þeim ákvæðwn
frumvarpsins, sem byggjast á
nefndri grein, enda telur fund-
urinn þá breytingu í umferða-
málum, sem þar er gtert ráð fyr
ir, ástæðulausa og hættulega, og
leggur eindregið til að hún verði
Frh. á 4. síðu.
„Queen Mary“, hið mikla hafskip Breta, sem nú er tekið til herflutninga.
Bretar halda áfram liðsafnaði
fyrir botni Miðjarðarhafsins.
' ' 4 --
Tvö af stærstu hafskipum þeirra „Mauretania“
og „Queen Mary“ tekin til herflutninga þangað.
Kosningasignr
NcKenziestiórn
arinnaríKanada.
LONDON í morgun. FÚ.
Tfo JÓÐÞINGSKOSNINGAR
fóru fram í Kanada í gær
og hélt McKenziestjómin velli.
Nánari fregnir af kosningaúr-
slitunum teru væntanlegar þá og
þegar.
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins. Kaupmannahöfn í morgun.
TVÖ af stærstu Atlantshafsskipum Breta, „Queen
Mary“ og „Mauretania,“ sem haldið hafa kyrru fyrir
í New York síðan ófriðurinn hófst, fóru þaðan skyndilega
í vikunni, sem leið, og er fullyrt að þau séu á leið suður
til Ástralíu og Indlands til þess að annast herflutninga
þaðan til Egiptalands og Palstínu, en þar hafa Bretar nú
safnað miklu liði og eru stöðugt að auka það.
„Mauretania11 fór í gegnum Panamaskurðinn í gær
vestur í Kyrrahaf og er það talið benda ótvírætt í þá átt,
að það sé rétt, sem fullyrt er um ferðir skipanna.
með því að ógna nýlenduríki
hennar í Norður- og Austur-Af-
ríku (Libyu og Abessiníu), en
Fyrir nokkru síðan bárust
fregnir af stórkostlegum herflutn-
ingum, sem farið hefðu fram frá
Ástralíu til Egiptalands, og fór
þá Anthony Eden samveldismála-
ráðherra frá London lóftleiðis
suður til Egiptalands til þess að
taka á móti hermönnunum, sem
'stigu á land í Suez. Var fullyrt,
án þess að nokkuð væri látið
Uppi um hermannafjöldann, að
þetta hefðu verið mestu herflutn-
ingar, sem nokkru sinini hefðu
farið fram með skipum svo
langa leið.
Tilkynnt var þá, að hersveit-
unum yrðu fengnar bækistöðvar
á Egyptalandi og í Palestínu, en
áður, og það meira að segja áð-
ur en ófriðurinn hófst, hafði ver-
ið sent þangað mikið lið frá Eng-
landi sjálfu. Er allur þessi her
undir yfirstjóm Wavell hershöfð-
ingja.
En norðar fyrir botni Miðjarð-
arhafsins, á Sýrlandi, hafa Frakk-
ar einnig safnað miklu liði undir
stjórn Weygands hershöfðingja,
sem talið er að eigi að hafa sam-
eiginlega yfirstjóm Bandamanna-
hersins þar eystra.
Hvaé ætlast Bandamenn
trrtr meé fiessnra her?
Eru margar bollaleggingar
imi það, hverjar fyrirætlanir
Bandamanni hafi verið með
þessum liðsafnaði. Ætla menn
að hann sé sumpart ætlaður til
þess að halda Ítalíu í sfcefjum
jafnframt einnig til þess, að fara
yfir á Balkanskaga, ef Þjóðverj-
ar og Rússar skyldu gera árás á
Rúmeníu. En það á einnig hægt
um vik að snúa vopnum sínum
gegn Suður-Rússlandi og þá
fyrst og fremst olíuhéruðunum
í Kákasus, ef Tyrkland skyldi
lenda í ófriði við Rússland.
Svo mikið þykir augljóst, að
þessurn her Breta og Frakka
fyrir botni Miðjarðarhafsins sé
ætlað mikið hlutverk í stríðinu.
Hann hefir aðstöðu til þess að
snúa sér í fleiri en eina átt, eftir
því, hvar til stærri tíðinda
kynni að draga.
Og að það sé ekki ætlunin, að
draga neitt úr þessum liðsafn-
aði, heldur þvert á móti að
halda honum áfram og koma
þarna upp óvígum her, þykir
ekki hvað sízt augljóst af því,
að stærstU hafskip Breta skuli
nú vera tekin til herflutninga
þangað.
Blaðið Aftenposten
í Oslo birti nýlega langa grein
Undir þessari fyrirsögn: Senni-
legt að Island segi upp sambands
lögunum. I greininni rekur blaðið
ályktanir þær, sem íslenzkir þing-
flokkar hafa gert undanfarin ár,
og segir að lokum, að ástæða
sé til að vona, að Danmörk og
ísland finni leið til þess að leiða
það til lykta í vinsemd svo að
báðir aðilar megi við una. F.Ú.
Þýzbo málmflutn-
iogarnir frð Nor-
egi í bættn fyrir
brezknm kafbátum
Frá fréttaritara Alþýðubl.
KHÖFN í morgun.
17 AFBÁTAÁRÁSIR
Breta á þýzk skip,
sem eru í förmn milli
Þýzkalands og Norður-
landa, hafa þegar valdið
miklum truflunum á málm
flutningum Þjóðvferja frá
Noregi.
Mörg þýzk sldp halda nú
kyrru fyrir í dönskum
; höfnum og þora ekki á-
; fram til Noregs vegna kaf-
; bátahættunnar. Eitt þýzkt
; skip, .,Ostpreussen“, sigldi
I á land á Jótlandi til þess að
! forða sér undan brezkum
! kafbát.
i j
Ivðidvaka blaða-
manna á iangar-
dagskvðld.
Silasta kvöldvakaa i
vetrlnum.
OÍÐÁSTA kvöldvaka blaða-
manna verður næstkom-
andi laugardagskvöld að Hótel
Borg.
Aðsóknin hefir alltaf verið
svo mikil að kvöldvökum blaða-
manna í vetur, að fjöldi manna
hefir orðið frá að hverfa í hvert
sinn.
Að þessu sinni verður dans-
inn aðalatriði kvöldvökunnar,
en nokkur góð skemmtiatriðí
verða einnig.
AðgÖngumiðasalan mun hefj-
ast á föstudag og er þá bezt fyr-
ir menn að tryggja sér miðana
tímanlega.
Úthlutun matvæla-
seðia hefst ð morgnn
TTrHLUTUN matvælaseðla í
Reykjavík fyrir aprílmán-
uð byrjar á morgun og stendur
yfir aðeins í þrjá daga, fimmtu-
dag, föstudag og laugardag. Af-
greiðslan fer fram eins og að
undanförnu í Tryggvag. 28 og
stendur yfir frá kl. 10—12 f. h.
og 1—6 alla dagana.
Reynslan sýnir að minnst er
að gera fyrsta daginn og fyrir
hádegi daglega. Þeir, sem hafa
nauman tíma, ættu að koma þá.
Annars er fólk áminnt um að
draga ekki að sækja seðlana
fram á síðustu stundu.
Hlaðið kolaskip strandaði
við Vestmannaeijar i dag.
. »- ■'--—
Ætlaði inn á höfnina án hafnsögumanns
Frá fréttaritara Alþýðublaðsins
VESTM.EYJUM kl. 2 í dag.
Gufuskipið Sverrir frá Akur-
eyri strandaði fyrir hálftíma
síðan á svonefndri Hörgseyri,
sem gengur ofur|jtið út af
nyrðri hafnargarðinum.
Skipið var að koma frá Eng-
landi hlaðið kolum. Kom það
hingað rétt um hádegishilið og
var þá háfjara. Ætlaði það að
fara inn á höfnina án þtess að
taka hafnsögumann, en rann á
eyrarrifið og stendur á þ
miðju. Allmikill veltingur er
vaxandi stormur, svo að ótta
er að botninn fari úr skipin
Þetta er svo nálægt landi, i
engin hætta er fyrir skipshöf
ina.
Sverrir er hið gamla póstsk
frá Færyjum. ,.SmyrilI“, og v
hann nú leigður liingað til fis
flutninga. Var hann nú að kon
úr fyrstu ferð sinni frá En
landi. (Frh. á 4. síði