Alþýðublaðið - 01.02.1945, Blaðsíða 6
ALÞYÐUBLAPHB
.V
Fbnmtudag 1. Febrúar 1945.
Flugvélamóðurskipin hafa reynzt harla þýðingarmikil í stríðinu austur á Kyrrahafi, þar sem
barizt er hvað mest á sjónum og í loftinu. Þess i mynd er tekin á þilfarinu á einu flugvélamóð-
akipi Bandaríkjaflotarns þar eystra. Sjóliðarndir og flugmennirnir standa 1 röðúm; það er liðs-
könnum, sem er að fara fraim.
Á flugvélamóðurskipi
HVAÐ SEGJA HIN BLÖÐIN’
Frh. af 4. síðu.
eyBileggja og fyrirkomulag fas-
ismans í einræðisríkjunum. Þann-
ig rekur blaðið sitt tvíþaatta stríð.
Annars vegar kemur það fram í
Elasmannagervi sínu í innan-
landsmálum, en hins vegar reyn-
ir það að ata mestu vinaþjóðir
íslendinga svívirðingum og koma
því jafnframt inn hjá þjóðinni að
sundrung og óhjákvæmilegt upp-
gjör standi fyrir dyrum meðal
bandamanna sjálfra.“
Sú tvöfeldni, sem hér er lýst,
er nú að visu engin nýjung í
Þjóðviljanum. En að sjálfsögðu
munu margir hafa vænzt þess,
að hann skrifaði af svolítið
meiri ábyrgðartilfinningu og
siðmenningu en áður, síðan
hann varð stjórnarblað.
Ályklanir fþróffakenn-
ara í skólumvarð-
andi íþróffaiðkanir
skólafólks
EFTIRFARANDI greinargerð
hefur blaðinu borizt frá i-
þróttafulltrúa ríkisins:
„Á tveimur fundum hér í
Reykjavík á þessum vetri, hef-
ur verið rætt um og gerðar
eamþykktir varðandi 16. gr. í-
þróttalaganna.
Fyrri fundurinn var með í-
þróttakennurum við skólana í
Reykj^vík og Hafnarfirði 8. okt.
s. 1. Allar starfandi kennarar
mættir, nema tveir. Eftirfar-
andi samþykkt var gerð:
„Fundur íþróttakennara við
skólana í Reykjavík og Hafnar
firði samþykkir, að verði regl-
ux samdar um íþróttaiðkanir
skplanemenda utan skólanna
meðan á skólanámi stendur, þá
verði eftirfarandi fylgt:
1. Að nemendur 13 ára og
yngri fái ekki slákar undanþág
ur.
2. Að nemendur 14 ára og
eldri fái undanþágur, en þó
þannig að fjc.idi allra íþrótta-
stunda utan skóla og innan
fari ekki fram úr 5 á viku.
3. Að nemendur 17 ára og
yngri taki ekki þátt í hlaupa-
keppnum meðan á skólanámi
stendur.
4. Að nemendur, sem sækja
um undaniþágu, sýni vottorð
frá skólalækni skóla síns um
heihrigði til þess að taka þátt
í auknu íþróttanámi.“
Síðari fundurinn var haldinn
26. nóv. s. 1. með skólastjórum,
formönnum íþróttaféiaganna
og íþróttakennurum í Reykja-
vík og Hafnarfirði, ásamt í-
þróttanefnd rí'kisins og stjóm
í. S. í. — Fræðslumálastjóri
var einnig mættux á fundin-
um.
Fundinn sóttu 33 aðilar. Sex
tán aðilar tóku til máis.
Tillögur þær, sem að framan
getur voru lesnar upp og ætlast
til þess að fundurinn tæki af-
stöðu til þeirra, enþó með þeirri
vitneskju að valdið til þess að
neita eða levfa nemendum þátt
töku í úþróttaiðkunum eða
keppnum væri í höndum skóla
stjóranna.
Umræðurnar skiptust í tvent.
í fvrsta lagi varðandi barna-
skólanemendur og í öðru lagi
varðandi nemendur í fram-
haldsskólum.
Fjórir íþróttafélagaformenn
lýstu sig samþykka því að barna
skólahörn fengju enga undan-
þágu. Þríir þeirra vóru formenn
stærstu íþróttafélaganna — Ár
manns, í. R. og K. R.
Tillaga kom fram frá stjórn
fimmta félagsins, sundfélaginu
Ægi, sem gekk í þá átt að 13
ára börnum yrði veitt undan-
þága til þess að æfa í íþrótta-
félögunum. — Þessi tillaga var
tekin aftur.
1. liður í fundarsamþykkt í-
þróttakennaranna var borinn
upp sér og samþykktur með
samhljóða atkvæðum.
Umræðurnar snerust mikið
um ákvæði 16. gr. íþróttalag-
anna varðandi nemendur fram
haldssköla. Forráðamenn í-
þróttafél. lögðu áherzlu á, að á-
kvæðin heftu persónufrelsi nem
enda og hrifu nemendur, sem
væru virkir félagar félaganna
úr tengslum við þau. Þeir töldu
sig aftur á móti hlynnta sam-
vinnu og reglum varðandi í-
þróttaiðkanir nemenda. Forráða
menn skólanna bentu á tilgang
skólaíþróttanna og að þeim skój
um, sem hefðu íþróttafélög inn
en sinna vébanda væri nauð-
synlegt að hafa þá nemendur,
sem væru góðir íþróttamenn,
virka í skólafélögunum.
í lok fundarins voru því 2.,
3. og 4. liðir (tillagna íþrótta-
kennaranna bornir upp og þeir
samþykktir með samhljóða at-
kvæðum.
Þes«i greinargerð verður send
öllum þeim aðilum, sem boðað
ir voru á seinni fundinn og
mælst til þess að framkvæmd-
ir sköla og íþróttafélaga verði
í samræmi við þessar sam-
þykktir, svo að íþróttamál hinn
ar frjálsu íþróttastarfsemi r.g
skólanna megi sem bezt þróast,
hvor á sínu sviði.“
Athugasemd
Þorsteinn bernharðs-
SON, formaður íþróttafé-
lags Reykjavíkur, hefir í tilefni
af framanritaðri frásögn af fund
inum 26. nóv. beðið blaðið að
geta þess, að ekki sé það rétt,
að hann hafi „lýst sig samþykk
an því, að bamaskólaböm
Ferðalaq fil Frakklands 1912
Ftel Bl tófito.
tungumál með framandi áherzl
um. Niðri við höfnina var víð
ast hvar angan úr vöruskemm-
um og slórlykt. Fyrir búðar-
gluggunum sólarmegin á götun
um héngu röndótt tjöld. Þann
ig var borgin hinum megin við
sundið.
Ég keypti mér pakka af bréf
spjöldum, — sprellukarl, sem
lét stjórnast af smá spotta, sem
festur var aftan í hann, — sömu
leiðis kött, sem mjálmaði ámát
lega, þegar hann var kreistur.
Fröken Moxon keypti dýrt
ilmvatnsglas handa systur sinni
sem átti heima í Tunbridge
Wells, stóran vasaklút, peninga
skrím, sem var smálíkan af
svissneskum bóndabæ, — hand
umcna leirmynd af Jean de Arc
og svo brauðhníf. Að því búnu
setiutmjst við inn á veitingahús-
(það stóð „Café“ yfir dyrun-
um), —og fröken Moxon veif
aði til þjónsins og talaði við
hann reiprennandi, rétt eins og
hún hefði aldrei annað gert
heldur en tala franska tungu:
„Li-monade pour moi et l‘en-
fant!“ — (Límonaði fyrir mig
og barmið) sagði hún með fram
burði sem ég komst seinna að
raun um að var fyrirtaks barna
skólaframburður, en heldur
ekki betri. —
Við drukkum svalandi, gul-
. leitan vökva úr fallegum glös-
um. Aftur veifaði fröken Mox
on hendi sinni og pantaði verm
út handa sér. Mér gaf hún ís-
vatn.
Þegar við höfðum drukkið
upp úr glösunum, reis fröker
Moxon á fætur og sagði, að ekki
dyffð'i að eyða táimainuin til ó-
nýtis. En hún var ekki öídung
i? laus við að vera reikul í spori.
Hún gekk út á gangstéttarbrún
ina oig sito&vaði leiguvagr. Hún
baðaði út höndunum, hnykkti
höfðinu, — og talaði við ekil-
inn af samskonar ákefð eins og
hún hafði glatað aleigu sínni
Bifreiðin keyrði hægt og rólega
út fyrir borgina, og meðfram
hæð nokkurri. Innan skamms
vorum við komin að gömlum
vinkiiiigarði. Við virtuim fyrir
okkur gamla fallbyssu frá tím
um Napóleons. Hún minnti á
holdlausan fingur sem benti til
sjávar.
En þegar hér var komið sögu
yfirbugaði hitinn fröken Mox-
on. Hún gafst upp á útskýring
um sínum á grimmd mannarma
og frásögnum sínum af flat-
'bytniuim Bonapartes Skyndilega
hætti hún að segja frá ómenn
ingu þeirri sem á hveri öld
kæmi fram í stærri og smærri
styrjöldum þjóða á milli. Hún
lagðist til svefns í forsælunni;
en ég reyndi að leika mér eftir
því sem efni og ástæður leyfðu
þarna í grennd við fallbyssu-
virki Napoleons.
En þegar fröken Moxon vakn
aði, lögðum við bæði tvö af stað
í áttina til skipsins, sem átti
að flytja oikkiuir heiim aftur. Við
vorum bæði þreytt, — og hin
smávaxni farangur okkar fannst
okkur jafnvel vera þungur, —
fengju enga undanþágú1, held
ur hafi hann i þessu sambandi
aðeins skýrt frá því, að sam-
komulag hafi orðið rnilli for-
manna Ármanns, í. R. og K. R.
um það að barnaskólabörnum
yrði sleppt við að vera þrætu-
epli milli skólanna og íþrótta-
félaganna, jafnvel þótt að á þess
um sama fundi væri upplýst,
að barnaskólarnir í bænum
hefðu a. m. k. ekki allir mögu
leika til að sjá nemendum sín-
um fyrir viðunandi iþrótta-
kennslu.
en í fyrsta lagi vorum við ánægð
cm«ð ferðalagið. — Og það var
fyrir öllu.
íslenzkar afurðir
seldar fyrir 20
milljónum meira
s. I. ár, en áríð
áður
Fjögur ný viðskipta
lönd á áríms, en
eitt tapast
ÍVT Ú liggur fyrir skýrsla frá
Hagstofu íslands um út-
fluttar afurðir á árinu 1944.
Samkvæmt þessu yfirliti nam
verðmæti útfluttrar vöru s. I.
ár kr. 250.844.530., en innflutn
ingur erlendra vara kr. 247.-
628.640. Árið áður nam verð-
mæti útfluttra vara 20 milljón
um króna minna, en innflutn-
urinn var hinn sami og síðast-
liðið ár.
Útflutningurinn skiptist þann
ig milli helztu framleiðsluvara
okkar:
ísfisksútflutningurinn nam
119 159 870 kr. Síldarolía var
fhitt út fyrir 26 052 390, freð-
fiskur fyrir 47 583 470, lýsi
21 987 570, síldarmjöl 13 114-
550. Freðkjöt 8 801 800, gærur
(saltaðar) 4 187 200, síld, sölt-
uð, 3 651 000, saltfiskur óverk-
aður 1470 990, harðfiskur
1 133200 og hrogn, söltuð,
1 126 550. Alls eru það 29 til-
teknar vörutegundir, sem flutt-
ar ^hafa verið út á síðastliðnu
ári, en auk þess koma „ýmsar
vörur“.
Við höfum selt útflutnings-
vörur okkar þannig og til eftir-
talinna landa:
Færeyjar 434 350
Bretland 228 292 710 í
írland 257 840
Spánn 1 112 480
Bandaríkin 22 925 350
Kanada 73 910
Kúba 162 730
Ástralía 47 870
Alsír 223 870
Marokkó 223 870
Tunis 89 550
Síðan árið 1943 hafa okkur
bæzt markaðir í fjórum lönd-
um, Kúba, Alsír, Marokkó og
Tunis, en eitt hefur fallið burt,
Grænland.
GjaRr i S.I.B.S.
ÞESSAR gjafir hafa borizt
að undanförnu:
Frá Gunnari Ólafssyni,
Stykkishólmi, í minningu um
konu hans, Rósu Vestfjörð Em-
ilsdóttur kr. 2500,00. Frá
stúlku, sem hefur verið þrisvar
á Vífilsstöðum kr. 1000,00. Frá
Sveini Sveinbjörnssyni, Borg-
arnesi kr. 500,00. Frá Finnboga
Gunnlaugssyni kr. 500,00. Frá
S, V. kr. 130,00. Starfsfólk hjá
Gamla kompaníinu 125,00. N.
N. 111,00. N. isr. 100,00. Afhent
af dagblaðinu Visi 100,00. E.
J. 50,00. H, J. 50,00. Áheit frá
Guðrúnu Kristjánsdóttur 25,00.
Beztu þakkir.
Stjórnin.