Vísir - 13.02.1918, Blaðsíða 3

VlSlL.
Regnkápur
nýkomnar í stóru úrvali
fyrir karlmenn, nnglinga og drengi.
NB. Mínar góðkunnu Ullar-Waterproofs-kápur hafa
reynst bestar og þolað best islenska veðráttu. Jafngóðar
í frosti sem regni.
L I. Möller, &nstnrstræti 7.
að herða. Og saga Finnlands
síðasta árið mun vebja undrun
og skelfingu heimsins yfir því
sem fram hefir farið í einu af
menningarlöndum heimsins.
Það sem hér fer á eftir er
skrifað af nákunnugum manni,-
sem segir frá því sem hann hefir
sjálfur séð.
3?egar stjórnarbyltingin hófst
i Bússlandi, voru 200 þúsund
rússneskir hermenn á víð og
dreif um alt Finnland. Uessir
hermenn hafa alt af verið Finn-
um þyrnar i augum, en eftir að
stjórnarbyltingin hófst, heraginn
hvarf og herdeildirnar leyst.ust
upp, urðu þeir hiu versta land-
plága, og eru þeir valdir að öll-
um þeim hörmungum, sem síð-
an hafa dunið yfir landið.
Óöldin hófst með því, að her-
mennirnir gerðu uppreist gegn
yfirmönnum sínum, eltu þá um
götur borganna og drápu þá,
stungu þá með byssustingjunum
eða rotuðu með byssuskeftunum,
um hábjartan daginn. Engum
var hlíft. Aldraðir hershöfð-
ingjar voru drepnir í návist fjöl-
skyldu sinnar. Blóðið rann bób-
staflega í lækjum um göturnar.
Manndrápararnir gengu í hóp-
um um götur og torg og báru
lík hinna myrtu á byssustingj-
unum sem sigurmerki. Hræjun-
um var siðan varpað í djúpa
kjallara — þar gátu skyldmenni
hinna myrtu síðan ieitað að þeim
í blóðugri kös af mannabúkum.
3?egar gengið hafði verið af
öllum liðsforingjum dauðum og
við sjálft lá, að morðiAgjarnir
réðust hver á annan, mynduðu
þeir „hermanna- og verkamanna-
ráð“ að dæmi Bússa, og tók það
ráð í sínar hendur alla æðstu
stjórn Finnlands, herstjórn og
borgaralega stjórn. Maður, sem
unnið hafði i sykurverksmiðju,
en á sínum tíma verið dæmdur
í fangelsi, var gerður að forseta,
en nítján vetra gamall sjómaður
varð varaforseti.
Nú byrjaði ráðið að „stjórna“.
Stjórnin settist að í keisarahöll-
inni, en hafðist ekki síður við á
veitingastöðum, sem það orð lá
á, að hefðu góðar vintegundir á
boðstólum. Skríllinn dansaði og
drakk nótt og dag. Laun her-
mannanna hrukku ekki fyrir út-
gjöldunum, en þeir veittu sér
launaviðbót, sem 25-faldaði kaup-
ið. En það hrökk samt ekki til,
og þá byrjðu rán og innbrot,
sem síðan voru daglegir við-
burðir. 3?að bætti ekki ástand-
ið, að glæpamenn, sem slept
hafði verið úr hegningarhúsum,
voru gerðir að lögregluþjónum.
Loks tóku hinir róttækustu
„jafnaðarmenn11 Finna höndum
saman við þennan rússneska
hermannaskril, gerðu bandalag
við Maximalista í Bússlandi og
varð ávöxturinn af því hin ill-
ræmda „rauða hersveit“, og óöld
sú, sem verið hafði í landinu,
var hreinn barnaleikur hjá því,
sem nú tók við. Markmiðið var
rað kæfa alla mótspyrnu og gera
öllum siðuðum mönnum ólíft í
landinu. Fyrst var öllum búð-
um lokað; síðan öll samgöngu-
tæki stöðvuð; þá var öllum morð-
ingjum og ræningjum hleypt út
úr hegningarhúsunum. Nú var
ekki verið að drepa herforingja
í hefndarskyni, það var ráðist
á hvern sem var; nú voru menn
drepnir til f]ár eða bara morð-
ingjunum til dægrastyttingar og
VíHii* ©r elsta og besta
dagblað landsins.
mönnum var misþyrmt, alt án
þess nokkur skifti sér af þvú
Bauða hersveitin fór í ránsferðir
um borgirnar og út á landsbygð-
ina og tók fjármuni manna og
matvælaforða með valdi. Gflæpa-
mennirnir réðu lögum og lofum
í landinu, og hin voðalegasta
hungursneyð, sem sögur fara af
á síðari öldum, svarf að alþýð-
unni.
Allir hinir betri menn höfðu
verið sem lamaðir af þessum
ófögnuði, en loks risu þeir upp,
tóku höndum saman og mynd-
uðu hina „hvítu hersveit", sem
siðustu mánuðina hefir átt í
höggi við þá rauðu. En enn er
ekki óöldinni lokið, þó að svo
virtist um það leyti, sem lýst
var yfir sjálfstæði Finnlands og
leitað viSurkenningar annara
ríkja. Síðustu símfregnir segja,
að „rauða hersveitin" hafi enn
yfirhöndina í Helsingfors. Og
svo er sagt í síðustu erlendu blöð-
um, sem hingað hafa borist, að
á dánarskýrslum sé algengasta
dauðameinið talið — sultur.
Erlesd myiat.
Xh. Bank. Pfatb
SieirS.pá. 15,65 15,70 16,20
Frc. 58,00 59,00 60,00
Dol). 329 3,50 3.60
272
273
274
Larf eg hvorki annaö né meira til þess a'iS
sviíta gnmuiini af þessum níðingi svo aö rétt-
vísinni veröi fullnægt. Legg eg þar við dreng-
skap minn, þó aö hann sé máske ekki mikils
virði í yöar augum, aö skila furstafrúnni dótt-
ur sinni og hefna Nevers, en aö öörum kosti
geiig eg yður á vald, reiÖubúinn aö þola dóm
minn.“ Hann brá hendinni upp og kallaöi:
„Víkið úr vegi fyrir mér, þvi að eg ætla mér
að nota rétt minn.“
„Víkið úr vegi!“ skipaöi rikisstjórinn, „en
í sama mund a morgun verðið þér leiddur fyrir
dómara yðar og veit hamingjan, að þá skal
réttvísinni veröa framgengt."
Lagardere gekk nú aleinn og vopnlaus ofan
stigann. Þar urðu fyrir honum vinir Gonzagua
og hann sjálfur fremstur þeirra.
„Hægan, hægan, herra Lagardere!“ sagði
Gonzagua. „Við þurfum að hafa tal af yður.
Allar dyr eru læstar og heyrir enginn hvað
okkur fer á rnilli nema þessir gó'ðkunningjar
mínir. Er yður því óhætt að segja það, sem
yður býr í brjósti.“
Hann hló hæðnishlátur um leið og hann
mælti þetta, en Lagardere nam staðar og hélt
að sér höndum.
g^TJvíkisstjórinn leyfir yður útgöngu,“ mælti
'Wonzagua enn fremur, „en eg banna yður
hana. Eg var vinur Nevers engu síður en ríkis-
stjórinn og her mér jafnmikil skylda og hon-
Paul Feval: Kroppinbakur.
um að hefna dauða hans. Ekki skuluð þér
heldur kalla mig niðing og þrælmenni, herra
Lagardere, því að yður er það enginn ávinn-
ingur. En nú skal eg segja ySur nokkuS.
Þér hélduð, að þér væruð að blekkja ríkis-
stjórann, þegar þér sögðuð honum, að Áróra
væri ekki á yðar valdi--------“
Hinrik brá sýnilega við þessi orð, en Gon-
zagua var hinn hreyknasti. „Þér hafið að eins
ofurlítið hallað réttu máli,“ sagði liann. „Hefð-
uð þér bara sagt, að hún væri e k k i f r a m-
a r á yðar valdi---------“
„Ef eg héldi------“ tók Lagardere til máls
og reiddi hnefann. „En þetta er helber lygi
— eg ætti að þekkja þig!“
„Hefðuð þér hagað orðum yðar svona eins
og eg sagði, þá hefðuð þér sagt satt,“ sagði
Gonzagua ofurrólega.
Lagardere ætlaði þegar að ráðast á hann, en
Gonzagua otaði að honum sverðsoddinum og
hélt honum þannig frá sér. „Já, við höfum
unnið glæsilegan sigur,“ sagði hann, „og Ár-
óra er nú gengin o k k u r í greipar.“
„Hún Áróra!“ hrópaði Lagardere skjálfandi
af reiði.
„Já, hún Áróra og ýmisleg skjöl þar að
auki.“
Hann datt kylliflatur, því að Lagardere
henti sig yfir hann og þaut eins og elding
ofan í garðinn. Gonzagua stöð hlæjandi upþ.
„Alt er harölæst og lokað,“ sagði Pey-
rolles.
„Hvað eru margir niðri í garðinum?“
„Fimm,“ svaraði Peyrolles.
„Það er nægilegt, því að hann er vopnlaus.“
Gengu þeir síðan báðir saman til að sjá
hvað gerðist, en hinir stóðu í forsalnum og
var þeim all-órótt.
„Mér finst þetta dragast æði lengi,“ sagði
Gonzagua.
„Yður leiðist auðvitað biðin, en þeir eru
þarna bak við tjaldið.“
1 garðinum var kolsvarta myrkur og heyrð-
ist að eins vindurinn gnauða i tjaldinu.
„Hvar náðuð þér í ungfrúna?“ spurði Gon-
zagua og réði sér ekki fyrir óþolinmæði.
„í Chantre-götunni, rétt fyrir utan húsdym-
ar.“
„Haf'ði hún örugga fylgd?“
„Það voru tveir vopnaðir menn með henni,
og voru þeir aö vísu vaskleika menn, en þó
lögöu þeir báðir á flótta, þegar við sögðum
þeim, að Lagardere væri fallinn.“
„Sáuð þér framan i þá?“
„Nei, þeir höfðu báðir grímu fyrir andliti.“
„En hvar voru skjölin?“
Peyrolles gat ekki svarað þessari spurn-
ingu, því að í sömu svifunum heyrðist dauða-
vein einhvers bak við tjaldið í nánd við dyra-