Vísir - 06.07.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
Ritstjörar
Blaðamenn Slml:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 6. júlí 1943.
150. tbl.
Árás á þýzka skipalest

Bretar gera oft árásir á skipalestir Þjóðvérja, þegar þær fara meöfram strondum Fákldands,
Hollands og Belgíu. Þeir nola þá oftast Beufighter-flpgvélar, sem flvlja tundurskeyti. — Þessi
mynd er frá einni slíkri árás og sýnir Beufighter, sem gert hefir vélbyssuárás á tundurdufla-
slæðj. Sést greinilega, hvernig kúlurnar þeyta sjónum upp umhverfis skipið.
l§jooru§ta við
^íýju-Georgrin.
Bandaríkjamenn liafa eyöi—
lagt 8 kaf báta að undanförnu
Japanski flotinn hefir nú loks hætt sér suður til Salomons-
eyja, til að leitast við að hjálpa setuliði eyjanna gegn
Bandaríkjamönnum og samkvæmt tilkynningu frá
Washington í gærkveldi stendur nú yfir sjóorusta við Nýju-
Georgiu.
Tilkynningiu var mjög stutt-
orð og sagði eingöngu að mikil
sjóorusta mundi nú standa yfir
í Kula-flóa við Nýju-Georgiu,
en fregnir vantaði ennþá um
fjölda skipanna, sem hvor aðili
tefkli fram og enn hefði ekkert
lieyrzt um það, hvernig orustan
gengi. Kula-flói er raunverulega
sund milli Nýju-Georgiu og
Kolombangara.
Rétt fyrir helgina lagði lítil
japönsk floládeild til atlögu við
Bandarikjamenn hjá Nýju-Ge-
orgiu, en hún var lirakin á flótta
eflir stutta viðureign.
Herskip Bandarík j amanna
liafa enn gert stórskotaárás á
Vila á Kolombangara-eyju og
einnig á Buroko á Nýju- Georg-
iu: Hafa þeir þvi enn yfirráð á
mestum hluta Salomonseyja-
svæðisins, enda þótt Japanir
hafi fjölgað herskipum sínum
þai- eitthvað. .
Bardagar lialda áfram viðast
á því svæði, sem bandamenn
eru í sókn á og er nú barizt af
meira kappi á Nýju-Guineu en
áður. Japanir hafa gert gagn-
árásir hjá Salamaua, en þær
hafa ekki borið neinn verulegan
árangur og aðstaða handa-
manna er í rauninni alveg eins
hagstæð og hún var orðin bezt.
Hudson-flugvélar Bandaríkja-
manna hafa gert árás á kaf-
bátabækistöð Japana í Rekata-
flóa, fyrir norðvestan Nýju-
Georgiu, en þess er ekki getið
hver árangurinn hafi orðið af
árásinni. Hinsvegar segjast
Bandaríkjamenn liafa eyðilagt
8 japanska kafháta þar um slóð-
ir að undanförnu. Voru þeir all-
ir litlir, knúnir með aðeins litl-'
um rafhreyfli og Iiafa aðeins
tveggja manna áhöfn.
Margs þarf að gæta:
Leifs heppna-
dagur í U. S.
Fylkisþing Colorado-fylkis í
Bandaríkjunum hefir samþykkt
að 9. október skuli vera „Leif
Ericson Day“ til minningar um
fund Vínlands árið 1000.
Forseti fylkiSins ákvað við
það tækifæri, að þetta skyldi
verða að lögnni, án þess að
hann þyrfti að staðfesta lögin
með nndirskift sinni. Er þetta
óvenjulegt, en tvær veigamiklar
ástæður voru fyrir liendi.
1) Ef hann hefði undirskrif-
að lögin, þá liefði hann nióðgað
italska borgara fylkisins, og
2) ef hgnn liefði ekki gert þessa
undantekningu um staðfept-
inguna, þá liefði borgarar af
norrænum ættum móðgazt.
Ritsljóri blaðs jiess, sem gef-
ð er út i Belgíu fyrir þýzka
etuliðið, liefir verið handlek-
nn fyrir að segja, að siðferðis-
irek Þjóðverja fari versnandi.
Martinique:
Roberts setur
skilyi'di fyrir
brottför sinni.
Roberts flotaforingi, sem er
Vichylandstjóri á Martinique í
Vestur-Indium, hefir skýrt
Bandaríkjamönnum frá þeim
skilyrðum, sem hann vill fallast
á til að láta Frjálsa Frakka taka
við stjórn nýlendunnar.
Bandarikjamenn sendu Jolm
Hoover, varaflotáforingja, til
að ræða við Roberts. Kom
Hoover þangað rétl fyrir helgina
og hélt strax tvo fundi með Ro-
berts. Að því búnn afhenti
Frakkinn honum skilyrði þau,
sem hann setti upp. Það er vitað,
að hann krafðist þess, að Frakk-
ar yrði þar æðstu menn, enginn
erlendur her yrði látinn iiafast
þar við og bandamenn sæu eyj-
arskeggjuni fyrir matvælum.
Rússland:
Þjóðverjar urðu fyrri til
sóknar á 250 km. víglínu.
IléSis hana í g:ærniorg:an milli
©s*el osr Brelsrorod.
ítalir eyðileggja
höfn á Sikiley.
ítalir eru nú orðnir svo
hræddir við innrás, að, þeir eru
farnir að eyðileggja hafnar-
mannvirki í Trapani á Sikiley.
Njósnaflugmenn banda-
manna liafa tekið eftir því, að
ítalir liafa verið að sprengja
fram þær uppfyllingar, sem
bandamenn voru ekki búnir að
eyðileggja. Um líkt leyti og út-
varpið í Alsír skýrði frá þessuin
aðförum í Trapani, viðurkenndi
útvarpið í Rómaborg, að höfnin
í Palermo væri raunverulega
eyðilögð eftir loftárásir banda-
manna.
Trapani er stærsta liöfnin á
Vestur-Sikileý og næst Tunis af
hinum stærri borgum eyjarinn-
ar.
Báðir flugherir
N.-Afríku í sókn.
Þegar Pantellaria gafst upp
fyrir bandamönnum tók annar
fluglier þeirra sér hvíld þangað
til nú fyrir lielgna. Það var flug-
lier Coninghams, sem livíldina
fékk og hann liefir ekki tekið
þátt í loftsókninni á þessu tíma-
hili, en þegar það var tilkynnt
fyrir helgina, að liann væri nú
aftur byrjáður árásir, kom það
af stað þeim orðrómi, að nú
gæti innrásin ekki verið langt
undart.
Þegar sóknin byrjaði á laug-
ardag á ný gegn flugvöllum
möndulveldanna á ítölsku eyj-
unum vorn það flugvélar Con-
inghams, sem þær árásir gerðu
og af þvi að þær hafá hingað til
verið látwar ryðja landhernnm
braut, bjuggust hlaðamenn og
aðrir við því, að hann mundi
einnig nú verða látinn fvlgja
þeim eftir.
Rássar segjasf eyðileggja 600 skriðdireka á eiimm degi
einí í gærkveldi var gefin ú í aukatilkynning í
Moskva um það, að Þjóðverjar lieíði hafið'
sókn á syðri hluta vígstöðvanna, en fyrsta dag-
inn. hefði þeiin ekki gengið betur en svo, að þeir hefði
aðeins gelað gert litla fleyga í víggirðingar rússnesku
her janna. Þó heí'ði þeir teflt fram miklum (sæg skrið-
dreka, flugvéla og fótgönguliðs.
Sókn Þjóðverja er á 250 km. breiðn’svæði fyrir vestan Kursk
og nær frá Orel í norðri til Byelgorod í suðri. Er þvi barizt á
landi, sem Rússum tókst að ná af Þjóðverjum undir lok sókn-
arinnar í vetur. Sottu hersveitir Rússa þá tjl Kursk, tóku þá
borg eftir stutta en liarða viðureign og ráku langan og breiðan
fieyg í stöðvar Þjóðverja fyrir vestan hana í áttina til Syecik.
Flugvellir eyðilagðir
á Krít.
Bretar .gerðu í fyrrinótt
strandhögg á Krít, til þess að
vinna þar spjöll á flugvöllum.
Þjóðverjar hafa komið sér
upp nokkrum flugvöllum á
eynni og var ráðizt á snma
]>eirra. Yoru eyðilagðar þar
margar flugvélar, en einnig var
kveikt í beiizínbirgðum. Her-
menn Breta komust allir burt
aftur án þess að nokkur þeirra
fengi skrámu.
Það eru nú uni hundrað dag-
ar liðnir síðan stórorustur j
hættu í Rússland á síðasta vori
og varð ldéið i rauninni all-
miklu lengra en almennt var
búizt við. En blaðamenn frá
Bretlandi og Bándaríkjunum,
sem eru í Moskva, síma það
til blaða sinna, að Rússar hafi
einmitt búizt við því, að Þjóð-
verjat- mundu leggja til at-
lögu þarna, ef þeir vrði fyrri
til, og þvi hefði rússneski her-
inn verið viðbúinn.
1 Mesta skriðdrekaorusta,
sem sögur fara af.
i Sókn Þjóðverja hófst á
mjög mikilli stórskotahrið.
j Hún stóð aðeins mjög slutta
I stund og þegar hún var á enda
: ruddust skriðdrekarnir fram
; í tuga- og liundraðatali. Tók-
! us't þegar i stað hinar hörðustu
skriðdrekaorustur og símar
einn brezkur blaðamaður, að
aldrei muni eins mikil skrið-
drekaorustg hafa verið liáð .i
þessu slriði.
Þe^ar dagur var að kveldi
kominri, segjast Rússar hafa
verið búnir að eyðileggja 58(i-
skriðdreka og skjóta niður 203
flugvélar fjTrir Þjóðverjum.
Manntjón
mun veru mikið.
j Rússneska tilkynningin í
j gærkveldi sagði, að það væri
ekki víst, hversu mikið mann-
tjón liefði orðið í liði Þjóð-
verja, en ein rússnesk hersveit
hefði fellt 3000 menn um daginn
og ef manntjón hefði orðið á-
líka mikið annars staðar, þá
liefði Þjóðverjar orðið að
gjalda afskaplegt afhroð.
Viðbúnaður Rússa.
1 lok tilkynningar Rússa um
bardagana þenna dag segir, að
þeir hafi verið búnir að fá
vitneskju um viðbúnað Þjóð-
verja á þessu svæði fyrir nokk-
uru og því getað gert gagn-
ráðstafanir. Voru þær meðal
annars fólgnar í því, að gera
loftárásir í fyrrinótt á borg-
i’rnar Roþlavo, Gomel og
Umiavo.
10.000 Þjóð-
verjar fallnir.
í nótt héldu bardagar áfram
og segjast Rússar hafa eyðilagt i
152 skriðdreka í viðbót eða alls .
738 frá í gærmorgun. Á sama j
tíma telja þeir sig hafa fellt um
10.000 Þjóðverja.
Þjóðverjar segja, að Rússar
geri gagnárásir.
Kosningar í S.-Afríku:
S.Hfríki ksttir strifls-
" 'ii

Þýzkir her-
menn strjúka
tíl Svíþjóðar.
Fregn frá Svíþjóð hermir,
ið það gerist nú æ tíðara, að
þýzkir hermenn í Noregi ger-
ist liðhlaupar.
Yfirhershöfðingi Þjóðverja
í Noregi, von Falkenhorst,
hefir sent hernum ávarp, þar
sem kemur í ljós, að her-
menn hans grípa hvert tæki-
færi, sem gefst til að komast
til Svíþjóðar. 1 ávarpinu
ræðst Falkenhorst harkalega
á Svía fyrir að hafa tekið upp
nýja stefnu gagnvart þessum
liðhlaupum, en hún er í því
fólgin, að þeir eru hættir að
senda þá yfir landamærin til
Noregs aftur og afhenda þá
þýzku . hemaðaryfirvöldun-
um.
i i ii
Fimm Iiáttsettir ítalskir em-
bættismenn hafa enn verið sett-
ir af embætti. Einn þeirra var
forseti verkfræðingafélagsins i
Milano.
*
Ekki útilokað, að hann
sigri.
.4 morgun fara fram kosn- '
ingar í Suður-Afríku og f>að
er raunverulega kosið um það,
hvort S.-Afríka eigi að halda
áfram þátttöka í stríðinu eða
liætta henni.
Það er foringi stjórnarand-
slæðinga, dr. tlieol. Daniel
Francois Malan, sem bersl
fyrir þyí með odd'i og egg,
að Suður-Afríka liætti að berj-
ast, kalli alla hermenn sina
Iieiin og banni bandamönnum
að liafa landið fyrir bækislöð
og birgðamiðstöð eins og það
er nú.
Það er raunverulega um
þrjá andstöðuflokka að ræða í
þingi Suður-Afríku, en Malan
er foringi þess stærsta og hann
hefir að nokkru leyti stuðning
hinna flokkanna við þessar
kosningar, þvi að foringjar
tveggja þeirra, raunverulegra
nazistaflokka, liafa sagt kjós-
endum sínnm, að þeir sé þvi
ekkert mótfalliiir, að menn
kjósi flokk Malans.
Eftir siðustu kosningar liafði
Smnts aðeins 13 atkv. meiri-
liluta á þingi, en síðan hafa lion-
um hætzl fjögnr atkvæði, með
því að Iveir fnlltrúar í hvorri
deild hafa sagt skilið við Malan.
Það er ekki talin mjög mikil
hætta á þvi, að Malan sigri,
en hinsvegar er alls ekki hægt
rtð líta svo á, að Iiann geti ekki
orðið Smuts hættulegur og
bandamönnum óþarfur, því
að hann liefir lofað þvi að
hætta öllum stríBteráðstöfun-
um, ef liann her sigur úr hýt-
um og hann á miklu fylgi að
fagna meðal stórra stétta
landsins.
Síld:
iíl slii
Siiliíjarðar u ilt-
r ;i
Fyrsta síldarskipið hefir nú
komið til Sigluf jarðar með veiði
sína, símar fréttaritari Vísis þar
í morgun.
Það var Freyja frá Reykjavik.
Hafði liún fengið allgóðan afla
ú leiðinni frá Ilorni austur til
Siglufjarðar. Hún veiðir fyrir
ríkisverksmiðjurnar, en þær
bvrja vinnslu á fimmtudaginn,
eins og tilkynnt hefir verið.
Richard og Huginn I frá ísa-
firði munn einnig hafa fengið
einhverja síld, sem höfð verður
í beitu.
Tólf eða þrettán skip, leggja
upp afla sinn hjá Kveldúlfi á
Hjalteyri. Vill félagið ekki taka
fleiri skip, til þess að tryggt sé
að hægt sé að hafa undan ef
afli verður niikill. Eitt skip
liefir þegar koinið inn með
einhverja síld, Richard veiðir
fyrir h.f. Djúpavík.
★
Síldarverksmiðjur ííkisins
munu taka við síld frá 82—85
skipuni í siiniar.
Frá hæstarétti:
Gissur Bergsteins-
son dómsforseti.
Gissur Bergsteinsson hæsta-
réttardómari liefir verið kjör-
inn forseti hæstaréttar frá 1.
september i haust, þegar liæsti-
réttur tekur aftur til starfa að
loknu réttarfrii. Tekur Gissur
við af Þórði Eyjólfssyni.