Vísir - 12.07.1943, Blaðsíða 1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
Ritstjórar J Blaðamenn Slmls
Auglýsingar* 1 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Atgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, mánudaginn 12. júlí 1943.
155. tbl.
BANDAMENN TAKA 3 FLUGVELLI
Cieogið á
laiid a 160 km. strandlengjn.
ar hersveitir hafa tekið a. m.
Amerískar og: kanadisk-
k. tvær horgir.
Möndullinn segir frá 2 árangursl. landgöngutilraunum
Hersveitirnar liafa náð öruggri
fótfestu, en bardagar eru vart
byrjaðir ennþá.
Einkaskeyti til Vfsis. London í morgun.
Allar fregnir frá í gær og nótt benda til þess, að minna hafi orðið um varnir hjá
ítölum og Þjóðverjum en bandamenn gerðu ráð fyrir, þegar innrásin var ráð-
gerð. Hersveitir Eisenhowers hafa allsstaðar getað brotizt í gegnum strand-
virkjabelti þau, sem urðu á vegi þeirra og þess er ekki getið, að það hafi verið nein-
um vandkvæðum bundið nema á einum stað. Þar tókst þó bráðlega að brjóta varnir
fjandmannanna á bak aftur og síðan var sókninni haldið áfram upp á land. Þetta
var á suðausturhorni Sikileyjar, á Passero-höf ða og þar uppi á landi er borgin Pakino,
sem er í höndum Breta og Kanadamanna.
í fyrstu var haldið, að bandamenn hefði gengið á land
á vesturfctrönd Sikiley.jar, enda var sagt frá því í fyrstu
fregnum þaðan, að þar hefði verið ráðizt til uppgöngu.
Síðan var ekki minnzt á það, að bandamenn hefði lent
þar, en í gærkveldi skýrði þýzka útvarpið frá því, að
bandamenn hefði reynt að set.ja lið á land milli Mai'sala
og Trapani, en komið hefði verið í veg fyrir þá land-
göngu.
Þjóðverjar segja líka, að annari landgöngutilraun hafi einnig
verið hrundið. Var liún gerð á austurströnd eyjarinnar, ekki
langt frá Syrakúsu. Að öðru leyti eru möndulveldin ekki marg-
orð um þessar nýju liernaðaraðgerðir. Þau segja að vísu, að
italskar og þýzkar hersveitir eigi í hörðum bardögum við
bandamenn, en að öðru leýti segja þau ekki liversu vel þeim
gangi.
Bandaríkjamenn gengu með-
al annars á land lijá borginni
Gela, sem er 80—100 km. fyrir
vestan Passero-liöfða. Tókst
þeim að komast í gegnum
gaddavirsgirðingarnar á strönd-
inni án þess að mikil mótspyma
væri veitt, en þegar komið var
upp á land gerðu möndulher-
sveitir skriðdrekaáhlaup á þá.
Því var hrundið af stórskotaliði
því, sem Bandaríkjamenn voru
búnir að koma á land og með að-
stoð herskipanna, sem vernd-
uðu landgönguna. Náðu þeir á
vald sitt tveim flugvöllum
þama, öðrum á ströndinni og
hinum spölkorn uppi á landi.
Kanadamennirnir, sem gengu
á land fyrir austan Bandaríkja-
menn, ásamt Bretum, komust á
land án þess að eftir þeim væri
tekið og varð lítið um varnir
viðast. Á einstaka stað urðu all-
snarpar viðureignir, en livergi
svo að það tefði framsókn land-
gönguliðsins.
Bretar gengu á land öðru
megin á Passero-skaga en Kan-
adamenn liinum megin. Þegar
þeir mættust á honum miðjum
stefndu þeir norður til járn-
brautarinnar sem liggur með
allri strönd eyjarinnar. Þar
náðu þeir borginni Pakino á
vald sitt og flugvelli hjá henni
og auk þess litlum lendingar-
stað, sem ekki er hægt að nota
fyrir nýtízku flugvélar nema
með miklum breytingum. íbúa-
tala Pakino er um 20.000 .
2000 skip.
Það hefir nú verið sagt frá
^því, að bandamenn hafi notað
um 2000 skip við innrásina og
cru þá taldir með lendingarbát-
ar og herskip. Fáeinum skipum
hefir verið sökkt, en engu stóru.
Þrátt fyrir allmikið brim tókst
allsstaðar slysalaust að komu
liðinu á land, og þegar búið var
að koma framvarðasveitunum
á land, var byrjað að skipa upp
bílum, skriðdrekum, birgðum
og allskonar útbúnaði.
ítalir segjast hafa sökkt þrem-
ur skipurn við suðurströnd Sik-
ileyjar og hafi tvö þeirra verið
samtals 13.000 smálestir að
stærð. Auk þess segjast þeir
hafa laskað mikinn fjölda
smærri skipa.
Svifflugur og fallhlífa-
hermenn fyrst.
Það hefir nú verið skýrt frá
þvi, að innrásin var raunveru-
lega hafin nokkurum klukku-
stundum fyrr, en fyrst var ætl-
að, því að herlið, sem var flutt
í svifflugum til Sikileyjar eða
látið varpa sér i fallhlífum úr
flutningavélum, var byrjað
hernaðaraðgerðir nokkuru áður
en flotinn byrjaði að setja lið á
Iand.
Klukkan 10 á föstudags-
kveld flugu margar stórar flug-
vélar inn yfir suðurströnd Sikil-
ej'jar. Þær drógu svigflugur,
sem fluttu herlið og Jiegar kom-
ið var yfir fyrirfram ákveðna
slaði, voru svifflugurnar losaðar
aftan úr vélflugunum, sem
snéru heimleiðis. Svifflugurnar
lentu kl. 10.10 og mennirnir
stukku úr þeim, sameinuðust í
stærri hópa og héldu til þeirra
staða, sem þeim var ætlað að
taka. Kl. 11.20 voru fallhlífa-
hermennirnir látnir svífa til
jarðar.
Eyðilegging
samgönguæða.
Þessar sveitir höfðu mjög
mikilvægt hlutverk að vinna.
Þær áttu að skapa glundroða að
baki varnastöðva möndulher-
sveitanna, sprengja upp brýr
rjúfa síma- og raflínur og ná
föngum, sem gæti gefið mikil-
vægar upplýsingar um fyrir-
komulag varnanna á eynnþ
Þegar landganga hófst fyrir
alvöru klukkan þrjú um n.ottina
voru Jjessar fyrstu sveitir búnar
að vinna hlutverk sitt og á leið
til strandar, til þess að ganga í
lið með öðrum sveitum. Komust
þær flestar lieilu og liöldnu til
strandar.
Mikilvæg
loftárás.
Yfirherstjórnin í Norður-
Afríku hefir ekki enn gefið
neinar verulegar upplýsitigar
um aðstöðuna og má vera, að
það dragistn nokkuð enn. Ein
orsökin er sú, segja skeyti frá
herstöðvunum, að það er ekki
víst, livort möndulherinn veit
það enn hvað sókn bandamanna
líður allsstaðar. I árásinni á
Taormina á Sikiley á föstudag
var nefnilega aðalbækistöð
möndulsins á eynni jöfnuð við
jörðu og sömuleiðis shrtstöð
borgarinnar. Bandamenn sendu
hvorki mera né minna en 100
— hundrað — Liberator-vélar
til að eyðileggja þessar bygging-
ar og sést af Jjví, hversu mikil-
vægt þeir töldu Jiað verk.
Með Jjví að vera of opinskáir
gæti bandamenn lijálpað mönd-
ulveldunum meira en þeim
þykir rétt eins og nú stendur.
Bardagar varla
byrjaðir ennþá.
I fregnum frá Norður-Afríku
eru menn varaðir við þvi að
vera of bjartsýnir, þótt innrás-
in liafi byrjað svo vel. Segja ])ær
að enn liafi bandamenn aðeins
átt í höggi við ítalskt setulið,
sem hafi litla sem enga æfingu,
en hafi ekki enn orðið varir við
aðallið Þjóðverja og ítala. Það
geti hinsvegar ekki dregizt lengi
VEIZLA í AÐALBÆKISTÖÐ HERSINS.
Frá vinstri: Mr. Leland Morris, herra ríkisstjórinn, Stimson
ráðherra, Key hershöfðingi, Vilhj. Þór utanríkisráðherra.
400þús. manna rússnesk-
ur her i hættu hjá Kursk.
Þjóðwerjar flaafa reliið 50 lini.
ffleyg' í varnir Iliissa.
ýzka útvarpið birti í gær þá fregn, að 400.000 manna rúss-
neskur her væri í yfirvofandi hættu á miðvígstöðvunum,
í námunda við Kursk. Hefir útvarpið þessa fregn frá Stokk-
hólmi þar sem hún var birt í einu blaðinu frá fréttaritara þess.
í London.
að til mikilla átaka komi og þá
muni verða ógurlegt blóðbað.
Lundúnablöðin í morgun
leggja áherzlu á, að landgangan
á Sikiley sé aðeins fyrsta sporið
i fyrirætlun bandamanna, en sé
Jxi einliver mesta sameiginleg |
sókn á sjó og landi, sem sögur
fari af. Flugmálaritari „Daily
Herald4, leggur aðaláherzluna á
töku flugvalla, en hermálaritari
„Times“ leggur jafnmikla á-
herzlu á að hægt verði að hafa
öruggar hafnir. Bendir hann
einnig á að eftir að farsællega
hafi tekizt landgangan, hefjist
ákaflega örðugur kafli i hern-
aðinum, en það er að koma
skipulagi á alla aðflutninga
hersins. I ritstjórnargrein í
„Times“ segir svo: „Innrásin í
Sikiley er upphaf endurlausnar I
Evrópu“.
Sídaistu fréttir
SytðknsiOiðaði
kotgit á vii
bandiaia
Herstjórnartilkynning Eisen-
howers var seint á ferðinni í dag,
enda var margt um feita bita,
þegar hún kom. Segir hún frá
því, að Syrakúsa, Licato og 8
aðrar borgir sé á valdi banda-
manna.
Virðist því allur suðaustur
hluti eyjarinnar á valdi þeirra.
Óstaðfestar fregnir herma, að
mikil orusta sé hjá Ragusa, sem
er 20—30 km. frá suðaustur-
odda Sikileyjar. ítalir höfðu til-
kynnt í gær, að stór hópur fall-
hlífahermanna léki lausum hala
fyrir vestan Ragusa og væri
verið að uppræta hann.
Frh. á 2. síðu.
SV-Kyrrahafið:
Japanskur floti
stefnir til Nýju-
Georgiu.
Munda»völiunnn
einangradur.
Japanskur floti er á leið suð-
ur til Nýju-Georgiu og má bá-
ast við sjóorustu á þeim slóðum
innan skamms.
Gert er ráð fyrir því, að þessi
Rússar hafa kannazt við það,
að Þjóðverjar liafi getað rekið
um 50 kílómetra langan fleyg
inn í varnir þeirra milli Byel-
gorod og Kursk, og hafi rúss-
neskar hersveitir haldið uppi
árásum á hann æ siðan, en ekki
getað útmáð liann sakir þess að
Þjóðverjar senda æ meira lið til
að halda stöðvum sinum þarna
og reyna jafnframt að vikka
floti muni eiga að koma liðs-
auka og birgðum til Vila á Kol-
oinbangara-eyju, því að Japanir
eru svo illa settir á Nýju-
Georgiu, að þeim verður vart
hjálpað þar úr þessu. Kolomb-
angara er rétt hjá Nýju-
Georgiu, aðeins Kula-flói á
milli.
Bandaríkjaliersveitirnar á N.-
Georgiu liafa nú alveg einangr-
að Munda-flugvöllinn. Á laug-
ardag komust þeir á veg, sem lá
frá flugvellinum til einu hafn-
arinnar, sem Japanir hafa enn
á valdi sínu og með Jjví að slíta
sambandi Jiar á milli er liðið á
flugvellinum algerlega einangr-
að. Gert er ráð fyrir þvi, að um
10.000 manna lið sé á eynni og
hlýtur það að falla eða verða
liandtekið.
fleyginn til beggja handa.
Hersveitirnar skiptast á að
taka staði, J>orp og aðrar stöðv-
ar, sem veita eitthvað skjól,
fimm eða sex sinnum dag hvern,
en alltaf er árásunum haldið
áfram og skeytir hvorugur um
tjón.
í fregnum Þjóðverja í gær,
segir að þeir eigi við tvenns-
lconar örðugleika að stríða á
þessum vígstöðvum, vegir sé
vondir og þoli ekki þungaum-
ferð og landslag erfitt. Þúátt
fyrir J)að vinni þeir á og nái
Rússar engum árangri í gagn-
árásum sínum.
Á laugardag segjast Þjóðverj-
ar bafa eyðilagt 193 skriðdreka
óg liafi þeir þá eyðilagt rúmlega
1700 rússneska skriðdreka og
brynvarða bíla á einum sex dög-
um. Á sama tíma ségjast þeir
hafa skotið niður 1179 flugvélar,
en J>ar sé eingöngu átt við vélar,
sem menn bafi séð farast, Jiví að
mikill fjöldi hafi komizit inn
fyrir viglínur Rússa áður en
Jjær hröpuðu til jarðar.
Fangar hafa verið teknir
mjög margir, segja Þjóðverjar
og taka fram að á einum stað
hafi 10.000 föngum verið safn-
að saman annan dag orustunn-
ar.