Vísir - 14.07.1945, Blaðsíða 1

Um Borgundar-
hólm.
Sjá 3. síðu.
Laugardágs-
sagan.
Sjá 6. síðu.
L____"
35. árg.
Laugardaginn 14. júlí 1945
158. tbL
Bandamenn nálgast óðum Bandaríkjaherskip hófu I
gúmmíekrurnar á Borneo0 morgun skothríð á Japan
Talið að lapanar
hafi ekki eyðilagt
þær.
|j|enr bandamanna nálg-
ast nú óðum gúmmí-
framleiðsluhéruðin hjá
Bandjermazm á Borneo.
Með landgöngunni á Bor-
neo stigu bandamenn drjúgt
. spor í áttina lil þess að vinna
aftur frá Japönum gúmmí-
framleiðsluhéruðin, sem þeir
misstu í byrjun ófri'ðarins.
Frá fvrsta lalidgöngusvæð-
inu hjá Labuan og við Bru-
nei-flóa eru milli 500—600
km. tíl héraðanna í kringum
Bandjennazin, þar sem aðal-
ekrúrnar eru. Síðan bafa
bandameim gengið á land
hjá Balík Papan, sem er
enn liær og styttir væntan-
lega tímalin þar til þeir ná
þessum mikilvægu iðnaðar-
héruðum á sitt vald.
Vegalengdin að viðbættum
90 dögum.
Bandamenn telja, að það
muni ekki taka nema 90 daga
frá því, er þeir hafa náð hér-
uðunum á sitt vald og þang-
að til Hollendingar eru bún-
ir að safna saman gúmmíi í
fyrsta skipsfarminn til út-
ílutnings.
Borneogúmmí hefir ekki
komið Japönum
að notum.
Eftir þvi sem bezt að vit-
að, hafa Japanar haft lítil not
af þessum auðugu nýlendum,
sem þeir lögðu undir sig. Því
kafbátar bandamanna hafa
algerlega komið í veg fyrir
að nokkur flutningur að ráði
færi á inilli Japan og eyj-
anna. Japanar hafa því aðal-
lega stuðzt við innflutning
frá Malakkaskaga, því fyrst
liafa þeir getað flutt fram-
lieðsluan á landi með strönd-
um Ivína og siðan yfir til
til Japan miklu styttri skipa-
leið.
Taka Luzön
og Okinawa.
Við töku Luzon og Okin-
awa vcrsnaði aðstaða Japana
enn til muna og má nú heita,
að þeir geti ekkert ^flutt af
gúmmíi, olíú, tini, kinin, tó-
baki eða öðru, sem til cr í
nýlendum þeim, sem þeir
ráða enn yfir.
Gúmmíekrurnar
óskemmdar.
Eftir þeim fréttum, sem
borizt hafa frá þeim 150,000
Hollendingum, sem urðu eft-
ir, þegar Japanar náðu Bor-
neo á sitt vald, hafa Japanar
ekld eyðilagt gúmmíékrUrnar
á eyjunni. Fyrir stríðið var á
Borneo einhver allra mesta
framleiðsla á gúmmíi í heim-
inum.
Gullfoss
í Kiel.
Samkvæmt upplýsing-
um, sem blaðið liefir feng-
ið frá skrifstofu Eimskipa-
félags Islands, liggur Gull-
foss um þessar mundir í
Kiel í Þýzkalandi.
Skipið er í mikilli van-
hirðu og getur því vart tal-
izt sjófært. Lausafregnir
herma, að hann háfi verið
spítalaskip í þjónustu
Þjóðverja, en ekki hefir
það verið staðfest.
SfalinskuFiurlnn
fær skipum
Falliima
iBAÍnnzt
í Nói’egi.
Norskir biskupcir hcldu
fyrir skömmu síðan fund
méð sér, og ræddu þeir um
endurskiþulagningu kirkju-
mála í Noregi.
i ráði er að lialda minn-
ingarguðsþjónustu í norsk-
uin kirkjum um alla þá, sem
féllu í striðinu, sunnudaginn
16. september.
Fór 27 sinnum á miíli Nor-
egs og Englands.
Norskur maðiir, William
Enoksen frá Kristiansund,
\ fór 47 sinnum á milli Noregs
og Englands með vopn og
skotfæri, meðan á stríðinu
stóð.
Hann hefir nú verið sæmd-
ur ólafsorðunni riieð eikár-
laufi fvrir dirfsku sína og
hraustlega framgöngu í
stríðin-u.
Mm$ sékn Jap-
ana í Burma.
.( vígstöðvunum í Suður-
Burma regna Japanir að
notfæra sér þá aðstöðu, sem
þeir sköpuðu sér með sókn
sinni þar.
Þeir reyiia að stýrkja að-
slöðu sína á bökkum Sitt-
ang-ár, en framsveitir
brezkra hersveita gera þeim
mikinn óskunda og tefja fyr-
ir þéim.
Mikiar rigningar eru nú
á vígstöðvunum í Burma og
tefur það fyrir báðum að-
ilum. Einn hernaðarsér-
fræðingur Brcta segir að á
þessari framsokn Japana
núna síðast, sem i sjálfu sér
geti enga úrslitaþýðingu
haft, megi sjá að vel verði að
vera á verði gegn þeim því
japanskir hermenn séú ekki
skaðlausir fyrr en þeir séu
dauðir.
Gunnar Thnroddsen fer
utan á vegum stjúrnar-
skrárnefndar.
Mun kynna sér stjornarskrár ýmissa
lýðræðisríkja í Evrópu.
Lagfæring hans
hafin.
1 Moskvafréttum segir að
liafin sé endurlnjgging Stal-
in-skiþaskurðarins.
Skipaskurður þessi tengir
saman Eystrasalt og Norð-
ur-fshafið og liggur milh
vatnaiina Onega og Ladoga
og þaðan út í Eystsrasalt. 1
fréttunum segir að skipa-
skurðurinn verði væntan-
lega siglingahæfur aftur á
siglingatíma ársins 1946.
Talið er að þurfi a. m. ,k
að grafa upp úr honum hálfa
milíjón teningsmetra til þess
að liægt verði að koma í lag
skipastigum þeim sem eyði-
lagst hafa í stríðinu.
Reyk javíkurmeistaramótið:
Nýtt slrengja-
mett i 4xE00o
Á Reykjavíkur-meistara-
mótinu i gærkvöldi náðizt
yfirleitt ágætis, árangur,
enda var veður með bezta
móti. Keppt vár í 4 íþrótta-
greinum, með þeim úrslitum,
að Kjartan Jóhannssoh, iR.,
vann ðOO m. hlaupið á 51,3
sek., sem er aðeins 1/10 sek.
lakari en met lrahs, — Jóel
Sigurðsson,, IR., vann spjól-
kaslið á 55,75 m., óskar Jóns-
son, ÍR., 5000 m. hlaupið á
bezta tíma hérlendis — 16:
01,2 mín., og loks var sveit
ÍR. úrskurðað sigurvegari í
ðy.100 m. boðhlaupi á 46,3
sek;, þar eð A-sveit RR., sem
var fjæst að marki á 45,8
sek., var dæmdu úr leik.
Drengjasveit KR. setti nýtt
| morgun lagSi prófessor
Gunnar Thoroddsen og
frú hans af stað í ferðalag
til Norðurlanda og Eng-
lands. Fer próf. Gunnar
þessa för á vegum íslenzku
ríkisstjórnarinnar.
Vísir liafði sem snöggvast
tal af próf. Gunnari í gær-
kveldi og innti hann frekari
fi'étta af þessari ferð hans.
Þessi för ér farin á vegum
ríkisstjórnarinnar.
Eins og menn rekur minni
til voru á sinum tima kosn-
ar tvær néfndir til þess að
endurskoða nýju stjónar-
skrána. í annarri nefndinni,
sem skipuð er af Alþingi
eiga átta menn sæti, en í
hinni, sem er ráðgjafarnefnd
og skipuð af ríkisstjórninni
eiga tólf menn sæli, þar af
4 konur. Var skipað í þessa
nefnd þannig, að 3 incnn
drengjamet á V7.1 sek. —
Mótinu lýkur í dag kl. 3, með
keppni í 4 x 400 m. boð-
lilaupi og fimmtarþraut.
eru frá liverjum stjórnmála-
flokki.
1 vor settust þessar nefnd-
ir svo á rökstóla og voru þá
haldnir alhnargir sameigin-
legir fundir. Siðan var fund.
uin nefndanna frestað þang-
áð til í haust og er ráðgert
að nefndirnar taki aftur til
starfa um mápaðamötin
ágúst—september.
í vor ákváðu ríkisstjórn
og stjórnarskrárnefnd að
velja einn mann til þess að
afla gagna og undirbúa störf
nefndariha og varð próf.
Gunnar fyrir valinu. Jafn-
framt þessu kom svo lram
lillaga þess efnis, að maður
yrði sendur utan til þess að
kynna sér stjórnarskrár ým-
issa lýðræðisríkja. Þessi
tillaga var samþykkt og var
þá jafnframt bent á próf.
Gunnar til þessarar farar.
Ríkisstjórriin varð við þess-
uiii tilmælum nefndanna og
lagði próf. Gunnar af slað i
þetta ferðalag í morgun.
Fer liann ílugleiðis til
Stokkhólms, en heldur svo
þaðan til Danmerkur,Noregs
og Englands. Ef til vill mun
hanri fara víðar, en það er
óráðið ennþá.
3 orostnsldp eru
í flotadeildinni.
1090 flugvélai:
aðsfoðuðu.
^nemma í morgun var gef-
in út tilkynning frá
bækistöðvum Nimitz að-
míráls, þess efnis, að
bandarísk flotadeild hefði
hafið skothríð á Japan.
Skothríðinni var beint gegn
ýmsum borgum á austur-
strönd Honsliu, fyrir norð-
austan Tokyo.
Meðal borga þeirra, sem
skothriðin dundi á, er Kama-
ishi, um 450 km. fyrir norð-
an Tokýo.
Þrjú orustuskip.
I flotadeildinni, sem hóf í
morgun þessa einstæðu árás.
á sjálft heimaland Japans,.
eru a. m. k. þrjú orustuskip,
og voru nefnd orustuskipia
Indiana og South-Dakota.
Hasey flotaforingi stjórnar
flotadcildinni, sem hóf þessæ
árás í morgun.
Fjöldi flugvéla aðstoðar.
Tekið var fram, að fjöldt
flugvéla af öllum gerðunt
aðstoðuðu flotadeildina í á-
rásinni. Yfir 1000 sprengju-
og orustuflugvélar eru með
í förinni, og gera þær árásir
á flugvelli og aðrar hernað-
arbækistöðvar eftir allri
lausturströnd Honshu. Talið
er, að á þessum slóðum fyr-
,ir norðan og austan Tokvo
(eigi Japanir að minnsta kosti
40 stóra flugvelli.
Tilgangurinn með árás-
'inni er að eyðileggja þessa
flugvelli fyrir Japönuin og
,ennfremur að trufla sam-
göngukerfið milli liernaðar-
iðnaðarborganna á Honsliu.
Aðrar árásir í morgun.
Ennfremur var tilkynnt 1
morgun, að! sprengjuflugvél-
ar af millistærð og fjöldi or-
ustuflugvéla befðu gert á-
rásir á Formossa og Kiushu.
Ekki hefir orðið vart
neinnar verulegrar mól-
spyrnu of hálfu Japana, en
árásir þessar komu þeint
einnig alveg að óvörurn.
Japanir faka
borg s
Japanir eru sem stendur
i sókn í Wangtung-fglki og•
hafa þeir sótt nokkuð fram
fyrir sunnan Iíanton.
Luncjúnaútvarpið skýrði
frá því i gær að hersveilir
Japana hefðu tekið bæimi
Tinpak sem liggur á suður-
strönd Kína liðlega 200 kni.
fyrir sunnan Kanton.