Morgunblaðið - 31.07.1917, Blaðsíða 1

I»riðiudag
4. árgangr
júlí 1917
MOKGUNBLAÐID
266.
tðlublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri:
Vilhjálmur Finsen
ísafoldarprentsmiðja
Afgreiðslusími nr. 500
Stúlka óskast
i vist hálfan eða allan daginn.
A. v. á.
Bifreið
fer fií Keflavikur i cfag
að öllu forfallalausu kl. 12 l/a. Nokkrir menn geta fengið far.
Farmiðar fást á Nýja-Landi.
i!0| |8I0
Talsdni 475
Wff
prógrarti
• í kvöídí
Konráð R. Konráðsson
læknir
Þingholtsstræti 21. Simi 575.
Heima 10—12 og 6—7.
Innilega þökk fyrir auðsýnda hluttekningu
við jarðarför föður og tengdafðður okkar,
Jóns J. Jóhannessonar.
Reykjavik 30. júll 1917.
Kristjana Jónsdóttir. Guðrún Jónsdóttir.
Krlstinn Magnússon.
■manHMHmii
það borgar sig að yerzla í
Tóbakshúsinu,
Sími 286. Laugavegi 12.
Erl. símfregnir.
Frá fréttaritara ísafoldar og Morgunbl.
K.höfn 29. júlí.
í»jóðverjar buast við á-
köfum ahlaupum af Breta
hálfu.
Bndanhald Rússa er nú
hægara. — Herir Miðríkj-
anna eru komnir að landa-
mærum Bukowina.
Helfferich er orðinn und-
ir-ri kiskanzlari.
Sökum hins óvenjulega
ástands i Rússlandi heíir
stjórnin lokað landinu
þangað til 15. águst.
Kaupm.höfn 30. júlí.
Ríkiskanzlarinn ásakar
Rússa og Frakka um það,
að hafa gert leynilega
landvinningasamninga, og
bandamenn yfirleitt fyrir
það, að þeir dragi ófriðinn
á langinn.
Czernin utanríkisráð-
herra Austurrikis heldur
fast við það, að komið
verði á samkomulags-friði.
hjóðverjar eru feomnir
að landamærum Bessara-
bia.
Rúmenarsækjaennfram.
Frá alþingi.
Nýungar.
1. Aukin löggœzla.
Magnús Torfason flytur svo-
látandi frv. um aukna löggæzlu:
1. gr. í kaupstöðum og kaup-
túnum, þangað sem siglingar eru
mestar, skulu skipaðir löggæzlu-
menn, eftir því sem þörf krefur,
lögreglustjórum til aðstoðar.
2. gr. Stjórnarráðið setur lög-
gæzlumönnum erindisbréf, þar sem
kveðið er á um starfrækslu þeirra
og starfssvið, ákveður laun þeirra
og ferðakostnað, og veitir þeim
skipunarbréf, að fengum tillög-
um lögreglustjóra.
3. gr. Útgjöld samkvæmt lög-
um þessum greiðist úr landssjóði.
Segir svo m. a. í greinargerð-
inni:
»Eftir því sem tollgjöld hafa
hækkað, tollstofnum fjölgað og
fleiri og fleiri lög sett, er þurfa
strangrar löggæzlu, hefir lög-
reglustjórum í kaupstöðum og
kauptúnum, sem mest er sigl-
ing til, orðið örðugra að halda
uppi sæmilegri löggæzlu með
þeirri aðstoð, sem þeir nú eiga
ráð á. Eigi löggæzla þvi ekki
enn að spillast frá þvi sem
orðið er, virðist nauður til reka,
að sérstakir löggæzlumenn séu
skipaðir fyrir landsfé, enda i
núgildandi fjárlögum gert ráð
fyrir nokkru fé aðflutnings-
bannlögunum til varnar.
Ætlast er til, að löggæzlu-
menn geti eftir atvikum haft
yfirsókn stærra svæðís en lög-
regluþjónar og hreppstjórar, og
að þeir hafi fult hreppatjóra-
vald eða jafnvel freklega það,
eftir nánari ákvæðum erindis-
bréfs.
2. Breyting á stióm Lands-
bankans.
Sami maður (M. T.) flytur með
Karli Einarssyni frv. um breyt-
ingu á Landsbankalögunum, sama
efnis sem það er stjórnin flutti
1915, er þá var afgreitt með
rökstuddri dagskrá.
Aðalefnið er að bankastjórnina
skipi 3 menn, og sé einn lög-
fræðingur, en gæzlustjórar hverfl.
Bankastjórar hafi í árslaun 8 þús.
kr.
í ástæðum sinum fyrir frv.
geta flm. þess, að viðskifti bank-
ans hafl aukist mjög síðan 1915,
og enginn vafi á, að þau fari
dagvaxandi, auk þess sem búast
meigi við, að nýjar atvinnu-
greinar þurfl á stórfé að halda,
þegar að ófriðnum loknum.
»Það sem þó einkum hefir
knúð oss flutningsmenn til að
bera frumvarp þetta fram er, að
alveg óverjandi virðist að láta
stjórn bankans vera lengur í
sama horfi 0g nú, á þeim hættu-
tímum, sem yfir virðast vofa.
Hingað til hefir ófriðurinn
hækkað hag bankans, og á
því að hafa verið vandalítið
fyrir bankann að koma fé sínu
fyrir á sæmilegum skuldastöð-
um.
En nú má búast við, að at-
vinnuvegir vorir eigi mjög
örðugt uppdráttar, svo frekar
sé ekki að orði komist, en það
hlýtur að auka allan vanda af
stjórn bankans, og það jafnvel
svo, að óvíst er að í annan
tíma reyni fremur á þolrif
bankastjórnarinnar. Hefir því
aldrei verið eins lífsnauðsyn-
legt, að bankinn hafi sterkri,
óskeikulli og'úrræðagóðri stjórn
á að skipa og nú.
Eins og kunnugt er, eru báð-
ir bankastjórarnir að eins sett-
ir til bráðabirgða og sama er
um annan gæzlustjórann. Slík
1____m m s/ó______
1 cTíýíí prógram
í fivolá!
Píanó
óskast til kaups.
Reynir Gíslason.
stjórn getur aldrei haft það
framkvæmdaþrek og óbifandi
festu, sem nauðsynleg er
hverri stjórn bankans á slík-
tímum, og þvi síður má ætla
henni að gera ábyrgðarmiklar
frambúðarráðstafanir, en hjá
því virðist þó engan veginn
verða komist.«
Lögunum er ætlað að öðlast
gildi um næsta nýár.
3. Nefnd til rdðuneytis um hag-
tœring, samsetning og meðferð mat-
vœla.
Samkvæmt áskorun nokkurra
kvenna í Reykjavík flytur bjarg-
ráðanefnd neðri deildar svolát-
andi þingsályktunartillögu:
Alþingi ályktar að skora á
stjórnina að skipa fimm manna
nefnd, er í séu þrjár húsmæð-
ur eða hússtjórnarkenslukon-
ur og tveir karlmenn, annar
þeirra helzt efnafræðingur.
Skal sú nefnd vera til ráðu-
neytis um hagtæring, samsetn-
ing og meðferð matvæla, bæði
fyrir landsstjórn og aðra, og
sjá um fræðslu almennings í
í þeim efnum með ritlingum og
fyrirlestrum, og vera almenn-
ingi til leiðbeiningar. — Stjórn-
arráðið ákveður þóknun til
nefndarmanna.
4. Frestun bjar%ráðasjóðsla$a.
Pétrarnir tveir, Ottesen og Þórð-
arson, flytja frv. um að fresta fyrst
um sinn fratnkvæmd bjargráðasjóðs-
laganna frá 1913, til þess að draga
úr útgjöldum manna meðan ástandið
helzt sem nú er. Auk þess hafi hið
opinbera tekið að sér öll bjargráð i
landinu.
5. Landbúnaðarvcrkfæri.
Guðjón Guðlaugsson ber fram frv.
um breytingu á lögum Ræktunar-
sjóðsins i þá átt, að nokkrum hluta
af vöxtum hans megi verja til að
styrkja Búnaðarfélag íslands til kaupa,
tilrauna og útbreiðslu landbúnaðar-
verkfæra.
Frv. er í samræmi við ályktun frá
síðasta Búnaðarþingi.