Morgunblaðið - 01.09.1917, Blaðsíða 1

Laugard,
4. árgangr
1.
sept. 1917
298.
tðlublað
Ritstjórnarsími nr. 500
Ritstjóri:
Vilhjálmnr Fmsen
Isafoldarprentsmiftja
Afgreiðsinsimi nr. 500
mmam Gamla Bio 'wviih
Gift í misgripum
(Konan hans pabba).
Gamanleikur í 3 þáttum eftir
Hennequin Millands
víðfræga Vaudeville, leikinn og
útbúinn hjáPathé Frerés í París.
Aðalhiutverkin tvö leikur
Prince (Yendelby)
hinn góðkunni franski skopieikar i
sem oft hefir leikið áður á dög-
um Lehmanns og Max Linders.
ENGLISH
Lessons in Englishfrom 1. September.
S. M. Macdonald.
Amtmannsstíg 4. (At home: 8 p.m.)
Erl. simfregnir.
frá fréttaritara Isaf. og Morgunbl.).
Kaupmannahöfn, 30. ágúst.
Wilsou Bandaríkjaforseti
befir hafnað friðarumleit-
unum páfans.
Jafnaðarmenn Miðríkj-
anna eru að undirbua ráð-
stefnu.
Isonzo-orustan heíir ai-
drei verið skæðari en nú.
Rússneskir hermenn hafa
sezt að í byggingu finska
landþingsins. Engar óeirð-
ir hafa þó orðið í Helsing-
fors.
Stjórn Póllands hefir lagt
niður vöid.
Venizelos hefir gefið ut
skýrslu um stjórnargerðir
Konstantins Grikkjakon-
ungs.
Ráðstefnajafnaðarmanna
bandamannaþjóðanna
hefir sama sem engan
árangur borið.
Frakkarhafa unnið sigur
hjá Beaumont og hata
handtekið 1500 fanga.
Italir skjóta á Triest.
Hljóðfærahús Rsykjavíkur
er lokað íaugardag og mánudag allan daginn.
Dasaíjós,
margar tegundir, nýkomin til
Jes Zimseu, Jdrnvoruósiló.
,ForgangshraBsamtölin.‘
>Óhæfan mesta< sem ekki er
numin úr giltfi.
Það er nú liðinn nær máuuður
síðan samgöngumálanefnd neðrideild-
ar alþingis gerði hia svonefndu
»forgangshraðsamtöl« að umtalsefni
í áliti sínu um statfrækslu sima-
stöðva. Er þar sagt að nejndintn
pyki pað tnjöir óviðeiqandi að síma-
stjóri aý einrœði einu saman setji
yfntaxta á símasamtöl o& prönqvi
svona kosti tnanna og eyðilegqi með
pvl símanot almenninqs að meira eða
minna leytic..
Það er liðinn mánuður siðan —
en samt hefir samgöngumálaráðherr-
anum ekki fundist ástæða til þess
að afnema þessa óhæfu, og má það
furðulegt heita.
Morgunbl. hefir svo oft gert
þessa ráðstöfuu landssimastjórans að
umtalsefni og sýnt fram á það með
rökum að landssimastjórinn með
þessu hafi gert sig sekan um ein-
ræði, sem hvergi mundi þolað stund-
inni lengur nema hér á þessu landi,
þar sem allar opinberar ráðstafanir
svo að segja »ganga á afturfótunum«.
Það hefir verið sagt, að landssíma-
stjórinn hafi gert þetta án vitundar
stjórnarráðsins, eða að minsta kosti
án hennar samþykkis og er það eigi
lítið vitavert. En því undarlegra er
það, að ráðherrann skuli þola að
embættismaður, sem undir hann er
gefinn, skuli taka af honum völdin
i máli, sem er jafnauðvelt að sjá að
er hreinasta óhæfa og enga sérþekk-
ingu þarf til þess að skilja.
Það er ekki svo að skilja, að
notagildi símanna aukist við þessa
ráðstöfun. Viðtalsbilin ve ða ekki
fleiri fyrir það, hvort þau ern not-
uð til forgangshraðsamtala eða al-
mennra samtala, nema hlutfallið sé
öfugt, eins og margt annað í síma-
ráðstöfunum þessa lands (sbr. hærri
talsímaleiga því fleiri talsimanotend-
ur). Tekjur simans aukast, en þær
aukast á kostnað þeirra, sem ekki
sjá sér fært að gjalda tífalda gjaldið
fyrir samtöl og á kostnað þeirra, sem
þurfa að nota 3. flokks stöðvar.
Þær eru útilokaðar frá simanotkun
óskast til leigu sem fyrst á góðum
stað í Austurbænum.
Tilboð merkr; »Sölubúð« sendist
á skrifstofu Morgunblaðsins.
vegna þess að einstaka menn, svo
að segja kaupa símann fyrir tífalt
gjald. Óréttlætið er hér svo megnt,
að það mun tæplega haía komið
skýrar fram við ráðstöfun nokkurs
íslenzks embættismanns.
Því tekur stjórnin ekki i taumana?
Er það af því að hún þorir ekki
að ganga í berhögg við landsíma-
stjórann, eða er það af tómu skeyt
ingaríeysi ?
Úfflutningsbann
Bandarfkjanna.
Það var laust fyrir miðjan ágúst-
mánuð, að Lansing utanríkisráðherra
Bandaríkjanna skýrði hlutlausum þjóð-
um frá því, að þær gætu eigi vænzt
þess að fá frá Bandaríkjunum meiri
vörur en bráð nauðsyn þeirra krefði
og þá að eins þær vörur, er eigi
væru framleiddar í löndunum sjálf-
um. Þóvar.það sett sem skilyrði,að
jafnmikið af vörum og hlutlausar þjóð-
ir seldu til Þýzkalands, yrði dregið
frá þeim forða, er Bandarikin hefðu
ætlað hverri þeirra — matvæli dreg-
in frá matvælum, iðnaðarvörur frá
iðnaðarvörum o. s. frv.
Þetta skilyrði hafði afarmikla þýð-
ingu fyrir Danmörku og Holland,
sem verða að selja Þjóðverjum mikið
af vörutn þeim, er framleiddar em
i löndunum, til þess að geta fengið
þær vörnr frá Þýzkalandi er ófáan-
legar eru, eða litt fáanlegar annars-
staðar.
Það er sennilegt, að þá er Banda-
rikin fóru að athuga það betur hve
mikið er flutt af vörum fri hlutlaus-
um löndum (t. d. Norðurlöndum og
Hollandi) til Þýzkalands, þá þykist
þau laus ailra máia um það að selja
LITLA BÚÐIN.
Nýkomið:
Kökur og Kex.
Consum-
Isafold
Husholdning-
Flag-
Hof-
At-
Súkku-
laði.
Three Casties-
Capstan-
Special Sunripe-
Flag-
Cigar-
ettur.
Munntóbak (Augustinus) o. fl
Litlu búðina.
þessum löndum vörur og hafi þess
vegna lagt á útflutningsbanD til þeirra
landa. Stefnuskrá þeirra virðist vera
þessi: Si sem ekki er með mér,
hann er á móti mér. En sé það
rétt, þá fer hlutleysi sumra að verða
hætt.
Nú er þvi þann veg farið nm
okkur, að við getum aldreiorðiðannað
en hlutlaus þjóð. Við getum hvorki
orðið með né móti Bandarikjunutn,
né neinni annari þjóð. Það er því
augljóst hvaðan okkur stafar það við-
skiftaböl, sem nú vofir yfir. Við
erum taldir með Dönum. Ef dregið
er af Dönum fyrir það, að þeir flytja
vörur til Þýzkalands, þá kemur það
jafnt niður á okkur og ef til vil ver
vegna þess að við höfum eigi tiltölu-
lega jafn mikinn skipastól og getum
þvi eigi viðað jafn fljótt að okkur.
Sézt það því glögt nú, að samband-
ið við Dani, sem átti að verða okk-
ur til styrks, er okkur til óhags og
fer versnandi.