Morgunblaðið - 13.09.1917, Blaðsíða 3

í
.«rr.rT.:.:,r. "=r-i
áorðinni breytingu, með 2i:7atkv.
(en a/3 greiddra atkvæða þarf til þess
að frumvarp gangi fram i samein-
uðn þingi).
Frv afgr. sem
lög frá Alþingi.
Frv. um lögræði; ein umr.
Um orðfærið á því frv. höfðu
allsherjarnefndir deildanna lent i þrætu
mikilli, eins og getið hefir verið, en
henni lauk svo, að hvor nefndin lét
undan að hálfu leyti. Standa nú i
frv. orðin lögræði, fjárræði, sjálfræði
o. s. frv. (ekki lögráð o. s. frv.), en
hinsvegar er lögráður, fjárráður, sjálf-
ráður o. s. frv. breytt í lögráða o.
s. frv.
Umræður urðu engar og var frv.
samþ. með 24 shlj. atkv. og afgr.
sem
. lög frá Alþingi.
I þingfararkaupsnefnd voru kosnir
með samkomulagi:
Eggert Pálsson,
Hjörtur Snorrason,
Ólafur Briem,
Magnús Kristjánsson,
Karl Einarsson.
Útdráttur landskjðrinna.
^Allir heimastjórnarmeun dreqnir út.
Þá fór fram hluckesti, samkvæmt
ákvæðum um stundarsakir í stjórn-
arskipunarlögum nr. 12, 19. júní
1915, um það, hverjir þrir lands-
kjörnir þingmenn skuli fara frá eftir
6 ár frá kosningu þeirra.
Forseti hagaði hlutkestinu svo, að
9 kúlur voru látnar í atkvæðakass-
ann, með tölunum 1—6 og siðan
var þingsveinn, Lárus Siqurbjörnsson,
sonur Sigurb. A. Gíslasonar, látinn
taka úr kassanum 3 kúlur, eina í
einu. Svo einkennilega tókst til, að
upp komu tölurnar 1, 4 og 6, eða
með öðram orðum tölur allra heima-
stjórnarmanna.
Forseti lýsti þá yfir þvi, að sam-
kvæmt hlutkestinu skyldu fara frá
að 6 árum liðnum frá kosningu þeirra
þessir landskjörnir þingmenn:
Hannes Hafstein, r. landskj. þm.,
Guðj. Guðiaugss., 4. — —
Guðm. Björnson 6. — —
}afnframt fara þá og frá að sjálf-
sögðu allir varamenn heimastjórnar-
manna, sem sé
Sigurjón Friðjónsson,
Bríet Bjarnhéðinsdóttir og
Jón Einarsson.
SkólamálíO í Nd.
Frumvarpið svæfl með dagskrá
Frv. *það, sem efri deild hefir
samþykt, var til 1. umr. í Nd. í
gær.
Eftir stuttar umræður var borin
undir atkvæði svolátandi
rökstudd dagskrd:
»Með skírskotun til þingsályktun-
artillögu um skólahald næsta vetur,
er samþýkkt var hér i deild 1. þ.
ro., og í trausti þess að stjórnin
*<OKGUN3?LAÐHR
I
5
Garrich
skipi máli þessu á forsvaranlegan
hátt, tekur deildin fyrir næsta mál
á dagskrá*.
* Dagskrá þessi, sem borin var
fram af Einari Arnórssyni, var sam-
þykt með 18:5 atkv. að viðhöfðu
nafnakalli.
}á sögðu: E. Árnas., E. )., G.
Sv., ]ón Jónss., Jör. Br., M. G.,
Matth. Ól., P. Ottes., P. Þ., Sig.
Sig., Sig. St., St. St., Þorst. J., Þór.
J, B. J., B. Kr., E. Arnórss., Ó!.
Briem.
Nei sögðu: M. P., P. J., B. Sv.,
B St. og H. Kr.
Fjarverandi voru Sv. Ól. og Þoil. J.
Forsætisráðherra greiddi ekki atkv.
Fjármálaráðherra gat þess, áður en
til atkv. væri gengið, að hann liti
svo á, að ef dagskráin yrði samþ.
að þá yrði gengið inn á skilning
forsætis- og atvinnumálaráðherra og
mundi hann beygja sig fyrir því, en
ekki halda því til streitu, að skólun-
um verði lokað.
Almenn
Bjargráðanefnd Ed. hefir klofnað
i málinu og eru 4 í móti 1. Eigi
er það þó út af frumvarpi því, sem
komið er frá Nd., heldur út af
breytingartillögu sem meiri hl. (Jóh.
Jóh., K. E., Guðjón og M. Krist.)
ber fram. Er hún á þá leið að :
»Landsstjórninni veitist heimild
til að selja bæjarstjórnum og sýslu-
nefndum 2800 smálestir af kol-
um á 125 kr. lestina á staðnum,
þar sem kolunum er skipað á land
i sýslunni eða kaupstaðnum. Skift-
ist kqlaforði þessi niður á sýslu-
og bæjarfélög þannig, að hveit
þeirra fái við þessu verði sem
næst þriðja hluta af kolaforða
þeim, er talinn verður nægja þeim
næsta vetur til heimilisnotkunar.
Verðmunurinn greiðist úr lands-
sjóði.
Sýslu- og bæjarfélög selja kol
þessi aftur, án hagnaðar, þeim er
helzt þurfa hjálpar með, og má
vera mismunandi verð á þeim
eftir ástæðum kaupanda*.
Býst meirihl. við þvi, að þessar
2800 smál. muni vera ^/3 af þeim
kolum, sem landið þarfnast til heim-
ilisnotknnar í vetur, og sé von um
það, að eigi kosti það landssjóð
meira en svo sem 100 kr. á smál.,
og ekki útlit fyrir, að það verði yfir
200 kr. á smál., ef nokkur kol koma
hingað á annað borð«.
Minni hlutinn (Guðm. Ól.) er ein-
dregið á móti þessari brtill. og þykir
hún enn fráleitari heldur en frumv.
um það, að selja vörur undir verði,
og neðri deild hefir þó felt. Þykir
honum sýnt, að ef þetta nær fram
að ganga, þá valdi það miklu mis-
rétti, verði fjöldanum eigi að not-
um, en landssjóður greiði 500 þús.
kr. eða meira fyrir þá landsmenn,
er nota kol til eldsneytis.
DAGBOK
T al 8 ím ar Alþ i n g i s:
854 þingmannasími. Um þetta númer
þurfa þeir að biðja, er cetla að
ná tali af þingm'önnum i Alþingis-
húsinu í sima.
411 gkjalaafgreiðsia.
61 skrifgtofa.
Jón Norðmann píanóleikari ætlar
að efua til hljómleika um aðra lielgi,
munu margir hlákka til þeirrar.skeint-
unar. Jóti hefir dvalið í Þyzkalandi
síðastl. vetur við framhaldsnám í
píanóspili og kvað vera mjög efnilegur
listamaður.
Sterling kom hingað í gær eftir
hádegi með fjölda farþega.
Andrés Fjeldsted augnlæknir er
kominn heim úr augnlækningaferð sinni
til Norður og Austurlands.
Botnvörpnngarnir fara nú að koma
heim af síldveiðunum. Maí og Aprii
lögðu á stað hingað í gærkvöldi. ÁfH
þeirra beggja er eigi jafnmikill 1 sum-
ar eins og afli sá er Maí fekk einn í
fyrra.
Kefiavíkin, eitt af þilskipum H.
P. Duus, er nýléga farið frá Kaup-
mannahöfn áleiðis hingað, en þar hefir
Bkipið verið til viðgerðar í sumar, (sett
í það hreyfivól o. s. frv.).
17. júní hafði samsöng í Bárubúð í
gærkvöldi og var þar troðfult hús,
eins og vant er á samsöngum fólagsins.
Dagskrá efri deildar i dag kl. 1.
1. Frv. um dýrtíðaruppbót, 3. umr.
2. — — almenna dýrtíðarhjálp; 3.
umr.
3. Frv. um aðflutningsbann á áfongi;
3. umr.
4. Frv. um verðlagsnefnd; 2. umr.
5. Till. um vegamál; síðari umr.
6 — — hagnýting á mó og kol-
um; fyrri umr.
7. Till. um. verð á landssjóðsvöru;
hvernig ræða skuli.
Dagskrá Neðri deildar f dag, kl. 1.
1. Frv. um loftskeytastöðvar; 3. umr.
2. — — einkaleyfi til að þurka
kjöt með vélaafli; 3. umr.
3. Atvinnumálaráðherra svarar fyrir-
spurn um flutningsgjald á lands-
sjóðsvörum.
4. Frv. um breyting á ábúðarlögum;
2. umr.
5. Frv. umj launahækkun yfirdóm-
aranna; 2. umr.
6. Frv. til fjárlaga 1918 og 1919;
ein umr.
í London.
Verkamannaráðstefnuna, sem hófst
í London 28. ágúst, sóttu 66 full-
trúar. Af þeim voru 46 brezkir, 10
franskir, 4 rússneskir, 2 belgiskir,
er bezta enska cigarettan.
Hún er hand-tilbúin og með gull
munnstykki.
Selst með sannvirði í
Liverpool.
Stúíka
óskar eftir miðdegisverði i góðu húsi
i vetur.
Tilboð merkt »Miðdegisverður«
leggist á afgreiðslu blaðs þessa fyrir
20. þ. m.
2 portugalskir, 1 griskur og 1 frá;
Suður-Afríku. — Helztu fulltrúarnir '
voru þessir: Vandervelde innanrík-
isráðherra i Belgiu og foringi jafn- ^
aðarmanna þar, Albeit Thomas her-
gagnaráðherra Frakka, Pierre Renau-
del rilstjóri L’Humanité og foringi
jafnaðarmanna á þingi Frakka siðan
Jaures var myrtur, Arthur Hender-
son og W. Thorne þingmenn Breta
og verkamannaforinóar.
ítalir höfðu enga fulltrúa á ráð-
stefnunni og eigi heldur Bandaríkin.
Fulltrúi Grikkja var kona, sem heima
á í London, en það kom upp úr
kafinu síðar, að enginn verkamanna-
eða jafnaðarmannaflokkur er til í
Grikklandi.
Fulltrúar Belga og Portugals voru
á móti því að bandamenn tækju þátt
í friðarfundinum í Stokkhólmi. MeirL
hluti frönsku fulltrúanna vildi að1
fulltrúar yrðu sendir til Stokkhólms
meö þvi skilyrði að þar yrði fyrst geng-
ið að þvi að fá það viðurkent að Þjóð-
verjar bæru ábyrgð á ófriðnum. —
Rússar vildu að fulltrúar yrðu sendir
til Stokkhólms og að þjóðirnar yrðu
að álíta sig bundnar við það sem þar
gerðist. Brezku fulltrúarnir voiu fleiri
með því að bandamenn tækju þátt í
Stokkhólmsfundinum, en álitu að þar
ætti að eins að ræða um friðargrund-
völl, en eigi taka neinar fastar ákvarð-
anir.
Eins og sjá má af þessu voru skoð-
anir manna nokkuð á reiki, enda fór
ráðstefnan fljótlega út um þúfur.
400 þús. smálestir.
Fyrra missiri ársins 1917 hefir
norski siglingaflotinn minkað um 276
skip, sem báru samtals 415 þús.
smálestir. 204 þeirra voru gufuskip
en 72 seglskip. Er þetta tjón orðið
mjög tilfinnanlegt fyrir Norðmenn.
Gtóðinn af siglingum þeirra árin,
I9XS er alveg á förum.
Skipatjón Norðmanna.