Morgunblaðið - 15.04.1918, Blaðsíða 2

2
MORQTJNBLAÐIÐ
Fyrir húsmæður.
Súrsað kál. Notkunarfyrirsögn.
Skamtur handa 5—6 mönnum.
1 kgr. aí kálinu er þvegið vel í
vatni. Eigi að nota kálið með kjöti
eða fiski, f>á er það sððið i i1/* lítra
af vatni og 125 grömm af hreinni
svinafeiti eða hreinu floti látin fit i.
Kálið er soðið í 3/4 klst. yfir eldi.
Eftir það er það byrgt i moðkassa
eða heyi og látið vera f>ar í 3 klst.
— Þegar kálið er orðið meyrt, f>á
er leginum helt af f>vi. — Salt og
lítið eitt af sykri er látið i kálið,
einnig kúmen, ef það þykir bæta
bragðið. — Kálið er borið á borð
mjög heitt.
Sé kálið notað i súpu, þá er f>að
soðið með kjötinu, og f>arf þá hvorki
feiti né útákast.
Þannig segist hinum þekta Mat-
reiðslubókarhöfundi, Frk. Jensen, um
súrsað kál frá verksmiðjunni Allia.
vitað. Að hjálpa hermönnum vor-
um og gera alt fyrir þá, altl Berj-
ast — og sigra, voilal Fyrirætlan-
ir mínar —? Að sigral Hernaðar-
fyrirætlanir —? Að sigral Verið
þér sælir og gleðilegt nýtt ár.«
Ofriður er framkvæmdir og nú
hefir framkvæmdamaðuiinn Ctemen-
ceau tekið við stjórnartaumum í
Frakklandi.
Það er auðvitað eigi hægt að
þræða nákvæmlega það sem hinn
nýi forsætisráðherra hefir þegar gert
og hvað hann ætlar að gera fram-
vegis á vígstöðvunum og fyrir vig-
stöðvamar. Hann þekkir vigstöðv-
arnar bezt allra borgara. Sem for-
maður varnarnefndar öldungaráðsins
hefir hann ferðast eitthvað-150 sinn-
um til vigstöðvanna á síðastliðnum
fjórum árum. Og oftast hefir hann
farið til fremstu vígstöðva. Hann
þekkir hermennina betur en nokkur
annar. Tímunum saman hefir hann
setið með hermönnunum í kúlna-
hríð, vosi og kulda, etið með þeim,
skoðað klæðnað þeirra og svefnstaði.
Hann veit hvernig hermönnunum
líður og hvers þeir þarfnast.
— Ctemenceau og Petaín yfir-
hershöfðingi eru vinir, aldavinir.
Þeir leyna hvor annan engu; þeir
ráðgast um hvað eina og eru
»d’accord« einnig þótt þeir ræði
eigi um opinber málefni. Þeir eru
báðir ómjúkhentir. Herinn í Frakk-
landi finnur til þess, að það er ein-
kennilegur borgari, sem nú situr
við stýrið. Hann er í hringabrynju
innan klæða.
Fyrir nokkru varð Sarrail, yfir-
hershöfðingi bandamanna í Saloniki,
»að vikja* fyrir öðrum hershöfð-
ingja, eftir skipun frá Clemenceau,
Það hefði gjarna mátt orða þetta
blátt áfram. Enginn einasti maður
efaðist um það hvað hershöfðingja-
skiftin þýddu. Hálfs ijórða árs
styrjöld hefir sannfært Clemenceau
um það, að fjölda margir hershöfð-
ingjar Frakka eru of gamlir. Og
svo gefur hana 'út skipun um það
að yngja þá upp. Hershöfðingjar
sem ern sextugir og ofurstar sem
eru 58 ára mega eigi hafa herstjórn
þar sem barist er. Hersar sem eru
56 ára, herfylkishöfðingjar sem eru
53 ára og höfuðsmenn sem eru
fimtugir, og stjórna liði á vígstöðv-
unum, eiga að sendast þaðan og fá
hæfari starfa, »danS les serve-
cies de l’arrie ret.
Vígstöðvarnar áað styrkja á
allan hátt. Eftir riðlun rússnesku
herlínunnar eru allar líkur til þess
að Þjóðverjar muni hyggja á stór-
sókn í Frakklandi. Þess vegna verð-
ur að senda alla vopnfæra menu
fram til vígstöðvanna 1 Það er fyr-
irætlun Clemenceau: Yfirþershöfð-
inginn heimtar að fá mörg huudruð
þúsundir manna bæði til erfiðisvinnu
á vígstöðvunum og sem handbært
varalið. Eg hefi tekið það að mér
að útvega þessa menn og eg skal
gera þaðl Frakkland á nú yfir að
ráða 1.200.000 mönnum, sem kvadd-
ir hafa verið í herinn, en eigi send-
ir fram til víga, og auk þess
124.000 sjálfboðaliðum. Af hin-
um siðarnefndu tek eg fyrst um
sinn 40.000 og af hinum eina milj-
ód, ef á þarf að halda.
Það er nauðsynlegt að kveðja aft-
ur til vopna árgangaua 18900^1891
og ef til vill árganginn 1889. Þess-
ir menn, sem eru 46—49 ára að
aidri, voru sendir heim í fyrravor
til þess að hjálpa til við jarðræktina.
Nú secdir Clemenceau þá til vig-
stöðvanna aftur. Landið að baki her-
línunnar verður að bjarga sér eins
og bezt gengurl Takið konur, börn,
gamalmenni og »aukvisa« til land-
búnaðarvinnu, í verksmiðjurnar, til
járnbrautanna og hvar sem á þarf
að halda! En alla sem vopni meiga
valda, verður að senda til vfgstöðv-
anna! Notið þessa miljón þýzkra
fanga, sem við höfum, til vinnu,
30 kilómetra að baki herlínuonar,
takið þessar 20 þúsundir Rússa, sem
í Frakklandi eru og eigi vilja berj-
ast lengur og notið þá til vinnu í land-
inu sjálfu, sækið verkamenn til ný-
lendanna — gerið hvað sem ykkur
sýnist, en eg hefi tekið að mér að
sigra í ófriðnum og sigurinn vinst
að eins á vígstöðvunum 1
Clemenceau mælti eitthvað á þessa
leið, og þingið beygði sig auðvitað.
Stefna hans var þó öfug við stefnu
fyrirrennara hans. Briand, Ribot og
Painleve höfðu allir tekið menn úr
hernum til jarðræktarvinnu, til her-
gagnagerðar, til vinnu við hafnirnar
og við iðnað. Nú sendir Clemenceau
þá aftur til vigstöðvanna! Landið að
baki verður að bjarga sér sem bezt
það geturl Auðvitað verður það
eifitt; nýjar þrengingar koma og
ófriðurinn legst hálfu þyngra á menn
heldur en áður. N’importel — það
er á vigstöðvunum sem sigur á að
vinna. Og sigur skal vinnal
Þingið félst eigi að eins á stefnu
Clemenceau heldur tók henni með
miklum fögnuði. Þarna var foring-
inn fundinn ! Þjóðin vill hafa for-
ingja. Og það er Clemenceau.
Hann kemst að raun um það, að
hermenn, sem eru í orlofi i Paris
eða annarsstaðar, eru kærulitlir. Þeir
kveðja tæplega yfirmenn sína; í
kaffisölum og veitingahúsum sitja
þeir klæddir að hálfu leyti í her-
mannabúning og að hálfu leyti i
borgarabúning og standa eigi einu
sinni upp þótt yfirboðari þeirra komi
inn. Hvað á þetta að þýða ? segir
Clemenceau og gefur út fyrirskipun
um það að stranglega skuli fylgt
kveðju og klæðnaðar-reglum. Sá, sem
eigi hlýðnast því skal hneptur í varð-
hald.
Það var kalt í París fyrir skemstu.
Liðsforingjarnir og einkum hinir
»fínni« af þeim, þeir sem vinna i
skrifstofum, tóku upp á því að ganga
í loðkápum. — Samkvæmt hvaða
reglum ? segir Clemenceau. Gerið
svo vel að leggja niður loðkápur og
loðkragal Eg tel enga hafa rétt til
slíks fatnaðar aðra en bifreiðastjór-
ana á vígstöðvunum.
Clemenceau kemur i nýársheim-
sókn til hershöfðingjans i hæli upp-
gjafadáta. Þeir ganga um alt húsið.
Þar eiu 1400 herbergi — en flest
þeirra eru tóm, á einstöku stað
skrifari, eða þá rykugt bókasafn.
Hvers vegna er þetta húsnæði eigi
notað betur? spyr Clemenceau.
— Tilskipunfrá 1781 á samt við-
bótum mælir skýrt fyrir um það
hvernig húsnæði skuli notað, svarar
hershöfðinginn. Eg fylgi reglugerð-
inni nákvæmlega.
Clemenceau snýr baki við hon-
um, fer heim og gefur út tilskipun
um það að inn á hælið skuli leggja
1000 sára hermenn. »Tilskipun þessi
öðlast gildi i fyrramálið. Georges
Clemerceau«. — Það er mælt að
hershöfðinginn biðji um lausn frá
starfa sínum og honum muni veitt
hún i náðI
Clemenceau tekur eftir öllu. Það
er benzín-skortur í Frakklandi nú
sem stendur. Clemenceau setur sjálf-
ur reglur um það hvernig meigi
nota behzin og úthluta þvi. Það er
nær eingöngu ætlað til bifreiða hers-
ins. Ef kona sézt í her-bifreið er
liðsforingjum öllum og lögreglu-
þjónum gert að skyldu að fara með
bifreiðina til næstu lögreglustöðva
og skrásetja nafn konunnar og
númer bifreiðarinnar. — Liðsforingi
í vistaliðinu var hérna um daginn
kvaddur á herstöðvarnar með sim-
skeyti. Hann þeysti þangað í bif-
reið. Dáginn eftir lét Clemenceau
birta nafn hans fyrir það að hann
hafði farið i bifreiðinni til París aft-
ur, i stað þess að fara með járn-
braut. »Liðsforingjanum hefir verið
gert það að skyldu að skila aftur
því benzíni, sem hann eyddi á heim-
leiðinni.c
Og á sama hátt sem hann grip-
ur harðlega og miskunnarlaust í
taumana þar sem hermálin eiga f
hlut, svo lætur hann til sfn taka á
öðrum sviðum. AUs staðar verða
menn varir við hramm »Tigrisins«,
hinar skjótu og óskeikulu ákvaranir
hans. —
A gamlárskvöld 1917, klukkan
7 að kvöldi tók hann á móti sendi-
nefnd frá jafnaðarmönnum til þesí-
að neita þeirn algerlega um farar-
leyfi til Petrograd. — Með einum
pennadrætti lætur hann hinn marg-
umþráttaða óhófsskatt ganga í gildi.
A einum stjórnarfundi fær hann
stjórnina til þess að hreinsa svo til
meðal hinna borgaralegu embættis-
manna, að öldum saman hefir eigi
orðið slíkt »mannfall« í Frakklandi.
Mörg hundruð embætdsmönnum var
vikið frá, mörg hundruð embættis-
menn voru settir til að gegna öðru
embætti en þeir höfðu haft og þeir
þóttu hæfari til, en nýir ungir og
efnilegir menn settir í þeirra stað
(margt af þvi sárir hermenn og
örkumla). Alls staðar krefst hann
áhuga, og skjótra úrræðal Ekkert
gamalt kæruleysi, enga hangandi
hönd!
Hann sendir umburðarbréf í
200.000 eintökum til allra æðri
embættismanna i landinu. »Þriggja
daga« umburðarbréfið hefir það
verið nefnt. Tilgangurinn er í
stuttu máli si, að flýta fyrir
öllum embættisstörfum og gera þau
auðveldari. Það er gert til þess að
afnema hina óþolandi skriffinsku i
landinu, þar sem sjöundi hver mað-
ur er opinber starfsmaður. Clemen-
seau skipar fyrir um það að öll skrif-
finska skuli takmörkuð svo sem
framast má verða, afnumdar skuli
með öllu hinar seinlegu og marg-
brotnu sendingar af »Dossiers« og
»Bordereaux«, en í þess stað skulu
embættismennirnir ráðgast við munn-
lega. »Þeir hafa sfma til þess að tala
f og fætur til þess að ganga á,«
segir Celmenceau. Verið eigi ragir
við það að taka á ykkur ábyrgðl
hrópar hann. En komið störfunum
afl Eg krefst þess að héreftir skuli
hvert einasta mál afgreitt í seinasta
lagi þrem dögum eftir að það kem-
ur fram I Sé eitthvert mál eigi út-
kjáð algerlega innan þriggja daga, á
að senda skýrslu um það beint til
mín. »Og eg skal ráða málunum til
lykta,« bætti hann ógnandi við.
Og er það í raun og veru eigi
alveg samskonar starf, sem hann hefir
tekið að sér með því að heita Frakk-
landi því að greiða fram úr öllum
hinum miklu hneykslismálum, sem
komu þar upp í fyrra, og um eitt
skeið vofðu eins og tvíeggjað sverð
yfir frelsi Frakklandsl Hann hikar
jafnvel eigi við það að ganga í ber-
högg við aðra eins menn og Joseph
Caillaux og Charles Humbert.
— Eg veit ekki hvort Caillaux er
sekur, segir hann, en eg krefst þess,
að hinn voldugi maður, miijónamær-
ingurinn og fyrverandi forsætisráð-
herra Caillaox, hafi alls enga aðra1
afstöðu gagnvart réttvisinni heldut"
en hver annar. Hafi hann gert sig
sekan um landráð, þá skal sannleik-
urinn koma fram. Frakkland gerir
engan greinarmun á sonum sínumr
sem standa í skotgröfunum. Það
skal heldur eigi ger greinarmunur
á þeim, sem eru að baki vigvallar-'
ins, þegar um velferð föðurlandsins
er að ræða. Við höfum nóga her-
dómara, og við getum altaf vaist'