Morgunblaðið - 27.07.1918, Blaðsíða 1

iF östudag
5. argangr
260.
tðlnbiað
27
júlf 1018
nOBGUNBLA
Ritsjfomarskni nr. joo
R’tstjón: Vilhiátnjnr Finpen |
ísafo!dsrprert«r •jxj»
Afgreið
Eri. simfregnir
(Fri fréttaritara Morgunbl.).
Khöfn. 25. júli.
Baron Hussareck er orðinn for-
sætisráðherra Austurrikis.
Bandaríkjamenn hafa sótt f am
um 2 mílur hjá Querq og Marne.
Frakkar mótmæla þvi að »Vater
land« hafi verið sökt.
Danska sendinefndin kom hingað
i kvöld.
Síldin komin
Isafirði i gær.
í morgun kl 10 komu 5 bátar
hingað inn hlaðnir af sild. Höfðu
þeir allir aflað hana norður undir
Horni og segja afarmikla síid þar.
Áætlaður afli hvers báts er utn
300—400 tunnur, sem má kallast
ágætt.
Allmargir bátar hafa verið á veið-
um hér í Djiipinu í morgun, en
þeir hafa lítið fengið enn. Veður
er heldur betra í dag.
Skriða fellnr nr hafnarbakkannm
í fyrradag um kl. 11V2 féll skyndi-
lega skiiða úr hafnarbakkanum á
uypfyllingutini, að" austanverðu. —
Grjót er þar hlaðið upp bakkann,
en mnn hafa verið heldur lauslegt,
enda jarðvegur gljúpur undir og enn
eigi siginn að fullu.
Við skiiðn þessa varð ekkert slys
sem betur fór. Hn það vekur þá
hugsun hjá mönnum, hvort nógu
tryggilega sé frá þeitri hleðslunni
gengið, hvort eigi megi búast við
þvi að stærri skriða falli þá og þeg-
ar,tsem,geti haft alvarlegri afleið
ingar og meiri skemdir í för með
sér.
Bókmsntafélagið
heiðrar elzta félaga sinn.
Engilbert Kolbeinsson heitir sá
'maður, sem lengst hefir verið i Bólt-
mentafélaginu allra manna; hann á
heima á Lónseyri í Jöku fjörðum,
Korður-ísafjarðarsýslu og er nú 38
■4ra gamall. Hann gerðist félagi Bók-
mentafélagsins árið 1857, eða
snemma á forsetatið Jóns Sigurðs-
sonar, og hefir verið skilvís félagi í
61 ár. Stjórn félagsins hefir í viður-
kenningarskyni gert hann gjaldfrían
félaga úr þessu og sent honum 100
króna heiðursgjöf með lofsamiegu
bréfi, sem vænta má að verði hon-
um mikið fagnaðareíni.
Bjarni amtmaður Thorsteinsson
var 60 ár í Bókmentafélaginu, eða
frá stofnun þess til dauðadags og
hafði hann orðið langlífastur allra
manna í félaginu þangað til Engil-
bert komst fram úr honum.
---*=-■- ~ fcí-ý,■——*--
Simagjöldin.
Þegjandi og fyrirvaralaust voru
símskeytagjöldin hækkuð um 100 °/0
hinn r. þessa mánaðar. Veit engi
hvað veldur, nema ef vera kynni, að
þannig ætti að ná upp nokkru af
þvi fé, sem nú á að verja til þess
að bæta sultarlaun símamanna og
meyja.
Á þinginu í fyrra voru samþykt
lög um það, að hækka póstburðar-
gjaid um helming og mun þessi
simgjaldahækkun þykja nokkuð i sam-
ræmi við það. En sá stóri tnunur er
á þessu þó, að blöð og tfmarit voru
undanþegin hækkun póstgjaldsins,
en hér er símskeyta-taxti blaðanna
hækkaður um helming, eins og önn-
ur gjöld.
Vér þykjumst nú vita með vissu,
að þessi hækkun símagjaldanna eigi
að eins að vera til bráðabirgða
— nokkurskonar neyðarúrræði, eins
og hnrðargjaldshækkunin. Því að
að því er kept alls staðar um allan
heim, að hafa síma- og póstburðar-
gjöld svo lág sem unt er. Og alls
staðar eru sfmagjöld fyrir blaða-
skeyti höfð lægri heldur en önnur
gjöld. Sýnir það skilning manna á
hlutverki blaðanna og nauðsyn á
þvi, að gera þeim eins létt fyrir i
starfi sínu og unt er.
Því mun nú haldið fram, að hér
sé tekið fult tillit til blaðanna, því
að eftir sem áður hafi þau rétt til
þ“ss að senda skeyti fyrir hálft
gjald.
Þetta er satt, en að voru áliti er
það þó hróplegt ranglæti sem blöð-
unum er sýnt með þessu. Þvi að
eigi sú að vera tilætlunin með hækk-
un skeytagjaldanna, að afla fjár til
þess að launa betur en áður starfs-
menn Landsímans, þá hrökkva litið
blóðpeningar þeir, sem teknir eru
af blöðunum, en á hinn bóginn er
þeim gert hálfu erfiðara fyrir að afla
sér frétta utan af landinu, og kemur
það harðast niður á lesendunum,
þvi að blöðin sjálf hafa eigi þann
sand af peningum, að þau geti bruðl-
að miskuuarlaust með þá. Þessi
ónærgætni og skilningsleysi á hlut-
verki blaðanua kemur því eigi að
eins niður á þeim sjálfum, heldur á
öllum almenningi og er það að von-
um að það verði því il!a þokkað af
allri alþýðu.
Þegar þingið var að ræða um
hækkun burðargjaldsins í fyrra, var
það fyrst ætlun þess, að hækka líka
burðargjald blaðanna. En er vér
höfðum bent þinginu á það hvílik
dæmalaus fásinna það væri, var við
það hætt, og má segja þingmönn-
um það til verðugs lofs, að þeir
voru þá fljótir til skilnings. Og með
því sýndu þeir líka, að eigi væri á
bætandi þá erfiðleika, sem blöðin
eiga við að striða á þessum timum,
því að eigi hafa afleiðingar styrjaldar-
innar komið léttar niður á þeim
heldur en öðrum.
Það er því þvert ofan í yfirlýstan
vilja alþingis um þnð að greiða götu
blaðanna, að þessari simskeytahækkun
var demt á af landsímastjóra.
Jóhannes Jósefsson.
Glimukappinn mikli, Jóhannes Jó-
sefsson dvelur nú sem stendur í bæ
er York heitir og er í Bandaríkjun-
um. Sýnir hann þar islenzka glímu
og sjálfsvörn sina, sem hann er orð-
in frægur fyrir meðal iþróttan.anna
og fþróttvina viða um lönd.
í vor var Jóhannes í New York
og sýndi þar iþróttir sinar um cokk-
urt skeið og hlaut mikið lof fyrir.
Eti hvar sem hann fer er það jafnan
fytsta verk hans, áður en hann byrj-
ar íþróttasýningu, að flytja stutta
ræðu til áhorfendanna og skýra þeim
frá því að hann sé íslendingur og
að íslenzkar séu íþróttirnar, sem
hann sýnir. Jafnframt fræðir hann
þá áhorfendur nokkuð um ísland
og ber þannig víða hróíur þess.
Nú vautar Jóhannes góðan glímu-
mann sér til aðstoðar og efumst vér
eigi um, að margan muni fýsa
að fara vestur um haf og gera félag
við hann.
Fáheyrð geshisnL
Fyrir nokkru fór Reykvíking-
ur nokkur með fjölskyldu sina
skemtiför suður í Griudavík.
Komu þau þar að bæ nokkrum
og hvíldu þar um hríð. —
Höfðu þau nesti með sér og
snæddu þar á bersvæði í móa
nokkurum. Kaffi, sem þau höfðu
með sér á 2 potta brúsa, fengu
þau hitað heima á bænum, en
meiri var átroðningurinn eigi. En
i nr. 500
hvað hyggja menn að það hafi
kostað, að hita þessa 2 potta af
kaffi ?
Það kostaði tlu hrónur!
Reykvíkingar gera átroðning
oft og viða um nærliggjandi sveit-
ir. Því verður eigi neitað. En
þeir eru líka fúsir til þess að
greiða sanngjarnlega fyrir það —
og það er eigi nema sjálfsagt.
Lengi vel eimdi svo mikið eftir
af hinni alkunnu íslenzku gest-
risni, að enginn þurfti að óttast
það að hann yrði hafður að fé-
þúfu, þótt hann skryppi út fyrir
endimörk síns hóraðs. En nú er
þessu lokið — og er það sorg-
legur sannleikur. Að vísu finnast
enn margir höfðinglundaðir gest-
risnir menn og sannsýnir í hverju
héraði. En ókunnugir menn hitta
eigi altaf á þá og lenda stund-
um þar sem fyrir eru þeir menn,
sem hugsa sem svo, að það sé
bezt að flá þessa slæpingja úr
Reykjavík, sem ekki hafa annað
við sjálfan annatímann að gera,
en slæpast og eyða peningum.
En rétt er að halda slíkum sög-
um á loft, svo að einn maður
geti eigi komið óorði á heila
sveit eða hérað.
Drengur hveríur
í Þingvallahrauni
Þingvöllum í gær.
Á fimtudagskvöldið hvarf drengur
frá Svartárgili i Þingvallasveit. Hann
var þar smali og kom ekki heim með
ærnar um kvöldið. Þegar hann var
enn ókominn á föstudaginn var far-
ið að leita hans, en hann fanst
'hvergi. — Hugði enginn drengnum
líf þar eð næturkuldi var mikill. Á
mánudaginn kom þó drengurinn heim
heilu og höldnu.
SiliP á SiglnJrSL
—o---
Siglufirði í gær.
Fréttaritari vor á Siglufirði símað
oss i gær að þangað hefðu komið
þrir bátar, þeir Henning, Gizzur
hviti og Hrafn, með um 100—200
tunnur af sild hvor. — Veður
gott í dag hér nyrðra, nær þvi logn
og nokkru hlýrra. Eru allir bátar
úti á veiðum nú og er búist við
þeim að landi í kvöld.
Töluvert af síld úti fyrir en nokk
uð kvað hún vera strjál ennþa.
Útlitið töluvert betra.