Morgunblaðið - 07.08.1918, Blaðsíða 1

5. argangr
Miðv.dag
7.
ágúst 1018
270.
tðlKfelað
RHstjérnarsími nr. 500
Rits jón: Vilhjáltrur Finsen
ísafoldarprentsmiftja
Afjjreiðslusími nr. 500
Trá ýifandseiijum
í gær biitum vér mynd af fiýzku herflutningaskipi, sem flutti herlið
til Ál.md:eyjHér kemur ný mynd fri eyjunum sjálfum. Að ofan eru
rvismeskir hi-rmenn úr setuliðinu sem þar var seinast eftir. Að neðan
er mynd af Kastelholm, gamalli borg, þnr sem Svíakonungar dvöldu áður
fyr, sér til hressiugar.
Erl. simfregnir
(Frá fréttRritar'* MarguBM.),
Khöfn 5. ágiist.
Frakkar fara yfir Aisne fyrir aust-
an Soissons.
Btndaríkjamenn hafa náð Fismes
á sitt vald.
Jap.mar lýsa yfir bví, að þeir ætli
að skei.'St i leikina í Siberiu.
Þjófiverjar haidt undan vfir Vesle.
ítalir sækja fram hjá Asiago.
Síidveiðin.
Isafirði í gær.
Hér er nú stormur og gefur eigi
á sjó
Alls munu vera komnar hér á
land 12—14 f>ús. tunnur af sild og ef
vel viðrar og veiðin verður jafngóð og
að undanförnu, fylla ísfirðiogar þær
tunnur sem þeir eiga eftir á fjórum
eða fimm dögum.
Akureyri í gær.
Síldveiðarnar ganga treglepa hér
No'ðanlauds og sérstaklega er það
eftirtektarvert hve misjafnlega skip-
in hafa aflað. Hafa sumir vélbátar
fengið talsvert meira en botuvörp-
mngarnir.
+
Síra Jónas Jónasson
frá Hrafnagiii i£z): hér í bænum
á sunnudaginn, eftir langa vanheilsu.
Síra Jónts var einn sf þeim fáu
mönnum, sem hvert mannsbam á
landinu kannast við. Sögurnar hans
h.ifa flestir lesið og eru þær tvl
mælalaust með því bezta, sem komið
hefir fram í islerzknm sagnaskáid-
sk p á siðustu öld. Margar þeirra
hala og verið þýddar á edendtungu-
mál ög þótt mikið til þeirra koma
;þur sem hér.
Siðustu árin var sira Jónas kenn-
ari við gagnfræðaskólann á Akureyri
og mun það nær eins d emi að nokk-
ur maður hsfi áunnið sér svo ást og
virðingu allra nemenda sinna sem
hann. Enda var hann Ijúfmenni h.ð
mesta og ágætur fræðari.
ísiand hefir mist einn af sínum
mestu mönnum, þar sem hann er
íallinti frá.
Pétur Sigurðsson
óðalsbóndi að Hrólfskála á Seltjarn-
arnesi andaðist i gærmorgun að
heimili sínu.
Hann var faðir Sigurðar skipstjóra
á Gullfossi og Guðrúner, konu síia
Sigurgeirs S'gurðssonar á ísafirði.
Basn Jóns Arasorar
oa sona hans
Guðbrn.ndur Jónsso", er nýlega
kotninn hingað úr ferðalagi um
Skagáfjarðarsýslu Og Húnavatns.
Segir Visir það eftir honum í gær,
að h.tr.u hafi fund;ð legstað Jóns
hiskups Arasonar oj/ sona hans á
Hólum. Og er ^raiið var þar, fuud-
ust beinagrindur af þrem mönnum
saman i einni gröf, og lausieg grjót-
hleðsla yfir.
Guðbrandur hafði beinin með sér
hingað suður cg eru þau geymd
sem stendur i Þjóðminjasafninu og
er verið að rannsaka þau. Mun
sú rannsókn leiða í ljós, hvoit hér
sé um bein þeirra feðga að ræða,
eu miklar likur te'ur Guðbrandur
til þess, að eigi geti þar verið um
að villast.
Heiiisósk
frá Vestur-!sfendingum.
Stjórnarráðinn barsc í fyrradag
skeyti frá Wynyard i Kanada svo-
hljóðandi: Þjóðhátíð ísiendinga hér
sendir islenzku þjóðinni og gamla
landinu alúðarfylstu áruaðaróskir.
Sigfús lícramann.
.... ... ---------------
^loniogarsjéSisr
Eggertíí Olafssonar.
Svo sem menn muna, gengust
nokkrir menn hér í Reykjavik fyrir
fjdrsöfnun til mtnningar um Eggert
ÓlaFson, fyrsta náttúrufræðing ís-
lands. Agóðanum af sjóðnum skyldi
varið til þess að styrkja efnilega
tnenn til þess að rannsaka náttúru
landsins og sjávarins vtð ísland.
Eigi vitum vér hvernig fjársöfn-
unum gengur, en samkvæmt fregn-
um frá ísafirði virðast undirtektir
þar vera mjög góðar. Eirikur læknir
Kjerulf stendur þar fyrir samskotun-
um og m. a. hafa 10 síldarútgerðar-
menn vestra lofað að gefa 100 kr.
af hverjum báti, ef vel gengur veið-
in, og vou kvað vera um það, að
fleiri útgerðarmenn styrki þenna sjóð
riflega.
Þegar íslandsmála-nefndirnar voru
skipaðar í danska rikisþinginu, gaf
stjórnin þeim ýtarlegar skýrslur um
viðskifti Dana og íslendinga síðan
stríðið hófst. Tóku nefndirnar út-
drátt úr þeitn skýrslum og er hann
á þessa leið:
— Síðan ófriðurinn hófst hefir
Danmörk reynt að hjálpa Islandi á
tvennan hátt: í fyrsta lagi með því
að greiða fyrir samgöngum milli
íslands og Danmerkur og i öðru
lagi með þvi að útvega íslandi vör-
ur frá öðrum löndum.
Um vörusendingar frá Danmörku
til íslands er það að segja, að hin
brezka »Order in Council* frá 11.
marz 1915 jók mjög örðugleikana
á þvi að koma vörum i mtlli.
Danska stjórnin héit því fram við
Breta, að ísland væri hluti hins
danska tíkis og að þess vegna gætn
ikvæði þau er sett voru n. marz
eigi náð íil þýzkra og austurríkskra
vara, sem komnar voru inn i land-
ið og þær mætti senda milli hafna
í Danmörku og á Islandi. En brezka
stjórnin vildi alls eigi fallast á þetta
en það fékst þó leyfi til þess að
senda nokkuð af þýzkum lyfjavör-
um til íslands.
En þrátt fyrir örðugleikana sem
hafa varið á samgöngum við ísland,
hefir flutningur aukist þangað á
dönskum vötum. Á árunum 1911
—191) voru fluttar til íslands að
meðaltali 9.676 smálestir af dönsk-
urn varoingi, en 16.620 íárið 1914,
15.269 smálestir árið 1915, 20.650
árið 1916 og 14.512 árið 1917.
Meginþorri þessara vara voru korn-
vörur, lifsnauðsynjar og nýlenduvör-
ur.
Um vörusendingar frá íslandi til
Danmerkur er það að segjn, rð í
júnímánuði 1915 tóku Bretar að
leggja hald á skip, sem fluttu slíkar
vörur.
Danska stjórnin hélt því þá enn
fram að hér væri um að ræða innan-
lands siglingar, en brezka stjórnin
svaraði þvi, að hún liti svo á, að
siglingar milli Bretlands og nýlend-
anna væru eigi innanlands siglingar.
Og hún hélt því fast fram, að ís-
lenzkar matvörur, svo sem saltfiskur