Morgunblaðið - 06.10.1918, Blaðsíða 1
Sannudag
6
okt. 1918
flORGUNBLADIÐ
5. argangr
329.
Ritstjórnarstmi nr. 300
RitstjoJi; VUajáimui tmsgi.
Afgreiðslnsimi pr 500
Erlendar
símfregnir.
Frá fréttaritara Morgunblaðsins.
Bretar haía tekið 1000 fanga í
Damaskus.
Frá Berlin er símað, að Þjóðveij-
ar hafi yfirgefið Lens og Armentieres.
Bandamenn hafa á ný hafið hina
grimmustu sókn i Flandern, beggja
vegna við Roulers, fyrir norðan St.
Quentin og i Champagne.
Eri. símfregnir
'Opinber tilkynning frá brezku utan-
rikisstjórninni í London.
London, ódagsett.
Hernaðarskýrsla vikuna sem lauk
2. október.
Bandamenn hafa hafið allsherjar
sókn á mestöllum vigvellinum frá
Metse til sjávar. Frakkar og Banda-
ríkjamenn hafa rofið herlínu Þjóð-
verja vestan Meuse á hér um bil
43 mílna svæði og sótt fiam um
8—9 milur. Aætlanir f>ær, er Þj6ð-
vtrjar höíðu gert um undanhaldið
fóru i5t um þúfur og mistu þeir um
þúsundir hertekinna manna og
400 fallbyssur á þesm svæði. Frakk-
ar og Bandarikjamenn sækja enn
fram þótt hægt faii og er vinstri
herarmi Þjóðverja milli Meuse og
sjávar þegar hætta búin af þessari
framsókn.
í miðju hafa Frakkar tekið vestur-
hluta Chemin des Dames og hreins-
að alveg svæðið milli ánna Vesle og
Aisne.
Norðar hafa hersveitir Breta brot-
ist algerlega í gfgnum Hindenburg-
línuna milli St. Quentin og Cambrai.
St. Quentin hafa óvinirnir mist og
hina borgina sama sem. Þetta eru
tvær meginstöðvar Hindenburglin-
unnar og þar sem þær eru mistar
er línau milli þeirra algerlega ónýt
og fyrirætlanir óvinanna um það að
verjast í þessum hluta Hindenburg-
línunnar þangað til veturinn leyfði
þeim lengra undanhald að skaðlausu,
eru að engu orðnar.
Yzt í hægra herarmi sóttu her-
sveitir vorar fram um 10 mílur, tóku
allan Paschendaele-hálsinn og hindra
þar með allar beinar samgöngur að
baki Þjóðverja milli Roulers og Me-
nin. Fyrir framsókn þessa er og
mjög tvisýnt um það að óvinirnir
fái haldið Ostende og framsókn þessi
ásamt framsókninni hjá Cambrai er
hættuleg báðum örmum varnarlinu
þeirra hjá Lille, en undir þeim er
komin öll heill hægra herarms þeiira.
Þegar óvinirnir hafa verið hraktir fiá
aðalvarnarstöðvum sínum, er úti um
öryggi þeirra milli Meuse og sjávar.
Auk þess hafa þeir biðið mikið mann-
tjón, sérstaklega fyrir Bretum. Siðan
26. september hafa þeir mist um
60 þús. hertekinna manna og nær
1000 fallbyssur. Hafa Bretar tekið
af þessu rúmlega 25000 fanga og
um 400 fallbyssur.
Það að brezki 'nerinn sótti fram
og hélt áfram að þröngva kosti Þjóð-
verja milli St. Quentin og Sensee-
ár neyddi óvinina til þess að beita
meginþorra beztu hersveita sinna hér
og greiddi fyrir sókn á öðrum stöð-
um víjvallarics.
Herdeildir Þjóðveija á vesturvig-
stöðvunum eru nú komnar niður í
187. Auk þess eru þar fimm aust-
urríksk ungverskar herdeildir.
Það er sagt, að þýzkir hermenn,
sem heim koma frá Rússlandi, hafi
orðið fyrir mjög miklum áhrifum af
Bo chewikkum og fjöldi þeirra skor-
ist undau þvi að fara til vígvallarins
aftur.
Frá RússLinrti og Síberíu.
He'sveitir Pooles sækja upp með
Dwina og aðalherbúðirnar eru nú
um 160 mflur upp með ánni. Óvin-
irnir hafa hörfað alt að 250 mílur
upp með ánni og hafa þar girt ána
með tundurduflum. Manntjón vort
hefir verið litið, en 8 brezkir hei-
mentr, sem teknir voru höndum
ósærðir, voru drepnir með köldu
blóði.
í Murtnnnshéraði hefir viðureign-
inni verið haldið áfram í Ukhatur-
skaewja-héraði. 150 »hvítir« Finnar
hafa verið drepnir. Leifar óvina-
hersins eru hraktar og nú umkringd-
ar á eyju í vatni suðvestur af Ukhta-
vatni.
Á Volga-vigstöðvunum hefir við-
ureignin snúist oss í vil og enn einu
sinni sækja Czeckar fram i Simbirsk
og Krasni Ufimsk héruðum.
Frá Balkan.
Vopnahlé var samið 50. septem-
ber. Beinar samgöngur landveg milli
Miðveldanna og Tyrklands eru slitn-
ar og suður-landamæri Austurrikis
og Rúmeniu eru opin fyrir innrás.
í Gyðingalandi.
Allenby tók Amman 25. sept. og
einangraði nm 5000 Tyrki, sem gáf-
ust upp. Damaskus gafst upp 1.
okt. ásamt 7000 föngum. Siðan 19.
sept. höfum vér tekið um 60 þús
undir fanga og 525 fallbyssur i
Gyðingalandi.
Horfurnar í Persíu hafa stórum
batnað vegna sigranna i Gyðingalandi.
Úr loftinu.
Tilkynning
frá Ludendorff.
Berii \ 4. okt.
Frá ves'.u'visstöðijnum:
Her Rupprecht rikiserfivqja,
í Flandern gerðu óvinirnir áblaup með
miklu hði, miili Hooj! de os Roes-
lare. Biðnm megin við veginn milli
Staden og Roeslue b'utust þeir inn
i herlinu vora. Með skjótu gagn-
áhlaupi hröktu hersveitir frá Bayern
og Rínhéruðum óvinina aftur og
handtóku um 100 menn.
Hjá Cambrai hefir ekkert 0 ðið
tiðinda.
Smiorustur \oru háðar sunnan við
Aubencheul og hjá Proville og hand
tókum vér þar 70 menr.
Her fíoehns hershöfðinqja. A löngu
svæði milli Le Cibelet og norður
fyrir St. Quentin gerðu Bretar nýjar
tilraunir til þesi að rjúfa herlinu
vora. I fyrsta áhlaupi tókst þeim að
ná Le Cabelet, sækja fram að
Beanvir og Montbrehain og komust
inn i Sequehart. Báðum megin við
Le Cabelet hröktum vér óvinina
aftur til fyrri stöðva sinna og yfir .
þær. Hersveitir frá S xen, Rínhér-
uðum og Lothringen tóku Mont-
brehain aftur. Urp Sequehait var
lengi barLt og var bærinn á ýmsta
valdi, en að lokum héldu óvinirnir
honum.
Eftir ákafa stórskotihríð sunnan
við St. Quentin, gerðu óvinirnir
áhlaup urn kvöldið en áhlaupsliðinu
var tvíst að fynr framan herlinu
vora.
Her pýzka rikiserfin^jans. A hæð-
unum hjá Chemin des Dames stóðu
enn hinar höiðustu bijóstfylkinga-
orustur í rær Öflugu áhlaupi Itala
var hiundið. A hinum nýju stöðv-
um hjá Aisne og skurðinum norð-
vestur af Rheins áttum vér alls
staðar i höggi við óvinina.
í Champagne gerðu Frakkar áhlaup
á stóru svæði milli Suippes og Aisne
og höfðu þar nýjar franskar og
amerikskar hersveitir. Siðan sóknin
hófst hafa hersveitir frá Westphalen
og »Jftger«-tvífylki staðið í eldinum
austan við Suippes og hjá St.
Marie-a-Py og ráku þær enn af sér
í gær öll áhlaup óvinanna og hand-
tóku rúmlega 100 menn.
Norðan við Somme-Py tókst óvin-
unum að ná fótfestu á hálsunum
milli Etienne og Somme Py og eins
á Medeah-hálsinum. Með gagn-
áhlaupi hröktum vér óvinina aftur
ofan af hálsunum.
A vigstöðvunum milli Orfeul og
Aisne var áhlaupsliði óvinanna tvistr-
að fyrir framan skotgrafir vorar.
Sunnan við Liry og suðvestur af
Monthois voru háðar hiuar áköfustu
orustur. Tvífylki frá Pommern, Rínar-
löndum, Bayern og úr lífvarðarlið-
inu, hröktu óvinina hér algerlega
og með aðstoð forvarðaliðs frá Bayern
var þorpið Challerange hrifið úr
höndum óvinanna.
Dómsraálafréttir.
Yfirdómur 30. sept,
Málið: Björn Gíslason
gegn
Eggert Briem.yfird.
Mál þetta var risið út af forsend-
um að dómi uppkveðnum í yfirdómi
13. ágúst 1917 t máli er maður
einn höfðaði gegn ráðherra íslands
fyrir hönd landssjóðs til skaðabóta
fyrir gæzluvarðhald að ósekju. Björu
Gíslason taldi ýms ummæli inefnd-
um forsendum ærumeiðandi fyrir
sig og væri ennfremur óheimilt að
nefna nafn þriðja manns óstefnds i
dómi; krafðist hann að E. Br., er
tekið hafði þátt í uppkvaðningu
nefnds dóms, yrði dæmdur til að
missa embætti eða í sekt. Málinn
lauk svo fyrir bæjarþingi, að þvi var
visað frá ex officio og B. G. dæmd-
ur i 8 kr. sekt fyrir óþarfa þrætu,
50 króna sekt, er að hálfu renni í
bæjarsjóð Reykjavikur og að hálfu
til landssjóðs, fyrir ósæmilegan rit-
hátt og kr. 30.00 i málskostnað.
Dómi þessum skaut áfr. til yfir-
dómsins. Við uppkvaðningu dóms-
ins tóku sæti i yfirdóminum vara-
dómararnir próf. L. H. Bjarnason,
pióf. Einar Arnórsson og lögreglu-
stjóri [ón Hermannsson. Dómurinu
leit nú svo á, að hin umstefndu
ummæli væru lýsing á málinu, og
hefðu að áliti dómarans, stefnda,
verið nauðsynleg til að rökstyðja
niðurstöðu þá, er dómurinn komst
að, og taldi að mat eða dóm til
ábyrgðar stefnda út af dómarastarfi
hans í yfirdómi væri óæðri eða hlið-
settur dómstóll eigi bær að kveða
upp í slíku máli og sem fyrir lægi.
Undirréttardómurinn var þvi stað-
festur að öllu leyti öðru en þvi, að
sekt fyrir óþarfa þrætu var látin falla
niður. En fyrir ósæmilegan rithátt
og ýms ummæli um undirdóm-
arann og dómara landsins yfirleitt
var áfr. dæmdur i 50 kr. sekt, er
að hálfu renni í bæjarsjóð og að
hálfu til landssjóðs, og 20 kr. máls-
kostnað.
Málið: Björn Gislason gegn Hall-
dóri Danielsiyni yfirdómara og