Morgunblaðið - 04.03.1919, Blaðsíða 1
íl- N. * ' » ■ *f
f*r».A5 s<- >;
öiírrz
6
m 1 S ^ f« 1 ii r í u jg
œku é^íd
Ritst i«>riiarstmi <>r ••míu
Kitstjón - Vilhjáhxmr Pia»«»
fsskfoídsrprsntsíniiSja
f-JW
Erl
(Frá fré taritara Morgunblaðsins).
simfregmr
Khöfn, 2. marz.
f gær ráðgaðist konungurixm um
við foringja flokkanna. — íhalds-
menn leggja þaö til, að skipað
verði , ,f ramkvæmda* * -ráðuney ti.
Ekki er búist við, að það takist að
skipa nýju stjórnina næstu daga.
límf egr
Seyðisfirði, i gær
Sterling fór béðan á föstudaginn
var, en sneri aftur vegna óveðurs.
Pór héðan aftur í dag. Tók iiér
nokltra farþéga til bafna á Norður-
landi, en engan! póst, hvorki til
Iteykjavíkur né útlanda.
Frosthriðar og fannkoma mikil
hefir verið hér síðan um miðjan
febrúar.
Á Héraði hefir lungnahólga ver-
ið að stinga sér niður hér og hvar,
og hafa tveir menn látist.
London, í gter.
Friðarskilmálar bandamanna.
í dag telniF 10 manna nefnd til
athugunar álit Foéhs marskálks og
annara hershöfðing.ia bandamanna
um hernaoarleg skilyrði, sem óvin-
unum verða sett. Þýðingarmikil
grein í þeim er að þar er gert ráð
fyrir stöðugu eftirliti til trygging-
■ *
Eaupirðu góðan hlut.,
H mundu hvar bú fékst. hann
Sigurjón Petursson
ar því,.að hinum nýju kvöðum verði
komið í framkvæmd og skilyrðin
haldjn. „Daily Mail“ segir, að ólits-
skjal þetta geri ráð fyrir því, að
ker Þjóðverja verði svo takmark-
aður, að hann verði í rauninni ekki
annað cn löggæzlulið. Reuter segir,
að búist sé við því, að Þjóðverjar
verði alls krafnir ur 24 milja.rða
Sterlingspunda, og gi ði þeir stóra
upphæð í byrjun, er ifganginn á
25—30 árum.
Tyrkland úr sögunni.
Préttaritari „Reuter“ í París
hefir það eftir góðum heimildum,
að nefndin, sem skipuð var til bess
að íhuga kröfur Grikkja, hafi hald-
ið langan fund um það, hvað verða
eigi um Litlu-Asíu í framtíðinni.
Nefndin hefir orðið sammála mn
það, að keisaradæmið tyrkneska
eigi að hverfa úr sögunni, Mikli-
garður og sundin verði aiþjóða
eign. Tyrkneskt ríki verði stofnað
í miðri Litlu-Asíu og allir þjóð-
flokkar leystir undan yfirráðum
Tyrkja.
Viðvítjandi Litlu-Asíu hefir
nefndin í orði kveðnu ákveðið. að
ströndin milli Avali og Cos, þar
með talin Smyrna og Efesus, vei'ði
afhent Grikkjum, annaðhvort til
fullrar eignar, eða umráða fyrir al-
þjóða hönd. ítölslcu fulltrúarnir
hafa gert athugasemdir við þetta
atriði.
Préttaritarinn bætir því við, að
nefndin, sem fjallar um kröfur
Dana, hafi samþykt, að í norður-
hluta Slésvíkur skuli fara frain al-
menn atkvæðagreiðsla og héraðaat-
kvæðagreiðsla þar fyrir sxmnan,
nokkru eftir að héruðin eru laus
undan áhrifum embættismanna
Prxxssa.
Herskipatjón ófriSarþjóðanna.
Símskeyti frá París herma það
eftir áreiðarxlegum heimildum, að
herskipatjón bandamanna hafi ver*-
ið 803 þús. smálestir. Þar af koma
550 þús. smál. í hlut Breta. Her-
skipatjón Miðveldanna var 415 þús.
smál. Og þar af mistu Þjóðverjar
350 þús. smálestir.
Meðferðin á Rúmcnum.
Á þeim tveim árum, eða tæplega
jxað, sem Þjóðverjar liöfðu Rnme-
níu á sínu valdi, létu þeir greipar
sópa um alt, sem þar var að hafa,
og sendu heim til Þýzkalands
3,500,000 smálestir af kornvörxx,
auk húsgagna, fatnaðar, véla og
ýmislegs annars, sem þeir gátu
xxáð í.
Fyrir endurreisn Rúmeníu er þó
enn verra, hvernig þsir ónýttu
samgöngutækin. Allir hestar voru
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst haxm.
Siguxjon Pétnrsson.
teknir úr landinu og tæplega 100
nothæfar eimreiðar vorxx skildar
eftir.
Friðurinn
Suður í Versailles sitja nú þeir
7 . *
menn á þingi, sem hafa ráð heirns-
ins í hendi sér og skapa kjör þau,
sem veröldin nxun eiga við að búa
um ókomna áratugi..
Þó að endanlegir friðarsamning-
ar eigi enn þá langt í land, þá hef-
ir ýmislegt gerst á friðarþinginu,
sem gefur vísbendingu um, hvern-
ig þeir verði. Og Svo mikið hefir
heyrst af gerðum friðarfulltrúanna,
að nóg hefir orðið til þess að gera
mönnum vonbrigði.
Baráttan fyrir rétti smáþjóð-
anna, frelsi, og sigri réttlætisins,
eru orðin, sem kveðið hafa við um
víða veröld á undanförnum árum.
Og fylgismenn bandamanna hafa
ti'úað því, að baráttan b.afi verið
háð fyrir einhverri æðri hugsjón.
Það er á valdi friðarþingsins, hvort
stóru orðin, sem mest hafa verið
notuð allra orða í sannfæringar-
veiðum ófriðarþjóðanna, reynast
glamuryrði og ekkei't annað, eða
hvort þau hafa verið töluð x al-
vöru.
Menn hafa gert sér vonir um, og
þeir haft sér til harmaléttis, er
ófriðnrixin hefir leikið sárast, að
etri heimur mundi rísa npp á rúst-
um styrjaldarinuar. En eigi er enn
farið að móta fyrir slíku. Ástand-
ið er verra nú í heiminum en það
hefir vei-ið nokkru sinni fyr. Hung-
ursneyð og borgarstyrjöld í al-
gleymingi í tveimur stærstn og
fólksflestu löndum Evrópu.
Það virðist rnega ganga aö ]>Ví
vísu, að barátt.a fyrir æðri hugsjón
hafi rekið Bandaríkjamehn út í ó-
friðinn. Og sigur sá, sem fenginn
er, er þeirra verk fyrst ög frcrnst.
En svo lítur út, sein Wilson foi’seta
þyki sigurinn ekki fenginn enn.
Misklíð’m milli hans og sigurveld-
anna í Evrópu, einkum Frakka og
ítala, er eigi útkljáð enn, og virð-
ist Wilson eiga örðixgt uppdráttar,
að koma hugsjónum sínum inn Hjá
Clemeneeau, og hans líkum.
Nú heyrist. lítið talað um réít
smáþjóðanna. MonteT.iegro-menn
vei’ða t. d. lítið varir við umliyggju
stói’Veldanna fyrir sér. Og ekki er
það í samræmi við landamæralagn-
Kaupirðu góðan hlut,
þá mundu hvar þú fékst hann
Sigurjón Pétursaon.
ingu eftir þjóðerni, að Prakkar
vilja nú ná undir sig landflæmi
fyrir austan Elsass og- færa þá á-
stæðu fyrir, að land þetta hafi lot-
ið Frökkum fyrir lieilli öld. Þá
mættu Danir á sama hátt leggja
undir sig' Noreg og’ fleiri álíka vit-
urlegar bréytingar verða á heims-
kortinu. — Priðarfundurinn vill
taka allar nýlendur Þjóðverja frá
þeinx og’ yfirleitt virðist eiga að
l&ma þá svo, að þeixn verði ei fram-
ar viðreisnar von.
Friðarráðstefnan á að tryg’gja
lxeimsfriðinn á konxandi árunx. En
svo mikið er víst, að ef framferðið
gagnvart Þjóðverjum vei-ður líkt
því sem ástæða er til að ætla af
gerðnnx ráðstefnunnar hingað til,
þá leggur hún sjálf nú þegar gx’und-
völlinn að úlfúð og hatri milli þjóð-
verja og annara þjóða j framíð-
inni. En það verður njxumasr. al-
þjóðabandalaginu fyrirhugaða mik-
ill styrkur.
Sigur bandamanna var stórkost-
legur, og nú láta þeir kné fylgja
kviði. Máske hefði það verið holl-
ara, að sigurinn hefði verið minni,
því þá hefðu kröfurnar sennilega
orðið vægari og betur gætt liófs. —
Austur í Rússlandi hafa þrailar,
aldir upp undir aga hnútasvipunn-
ar, sigrað böðlana. Og þar er líka
fylgt á eftir, eins og venja er um
þann, sem ofan á yerður í áflog-
um, og því ósleitilegar senx sigur-
vegarinn er óvitrari og meira ill-
menni. Enginn þarf að furða'sig
á framferði Bolsvíkinga, því þar
stýrir höndinni hatur, sem alið er
mann fram af manni, í margar
aldir.
En hitt væri óskiljanlegra, ef
fundur, sem heitir „friðarþing“,
og setinn er af stórmennxtnx heinxs-
ins, léti það vera eitt af verkum
sínxxrúi, að stofna til nýs ófriðar-
efnis, með því að leika grimmilega
þá þjóðina, sem að mörgu leyti var
mikilhæ.fust allra.
'■'©21 _______...____ __________________________________________ . _ v w
„Fredericia“ ^/ar 20 daga á leic'inni
frá Nexv York. Farmyrimi var rúin
7000 föt a.f steinolíu, liráolíu og smurn-
ingsolíu.
P. O. Bernhurg fiSlúleik&ri heldur
hljómloika í Iðnaðarrr.annahúsinu ann-
að kvöld ld. 8. Hefir hann fengið til
aðstoðar lúðrafélagið „Hörpu'! og
Kaupirðu góSan hlut,
þá rnundu hvar þú fékst hann.
Sigurjón Pétursaon.