Morgunblaðið - 17.03.1919, Blaðsíða 1

/
Mánudag
17,
anarz 1919
6. argangr
124.
tolublað
Eitstjómarsími nr. 500
Ritstjóri: Vilhjálmnr Phusen
tsatoldarpr«nt*mi8j«,
AffjraifWwsfjRS w. 69S
t
Frú Katrín Briem
andaðist i nótt.
Snjöflóð,
Eskifirði, í gær.
Snjóflóð eyðilagði í nótt íbúðar-
hús Kristjáns Eyjólfssonar á
Strönd í Reyðarfirði. Dóttir Krist-
jáns fórst, hitt fólkið bjargaðist
i'aumlega. Á Eskifirði tók snjóflóð
hlöðu og fjós Friðgeirs Hallgríms-
sonar. 2 kýr, 1 kálfur og 2 kindur
drápust, en hey bjargaðist að
mestu. Enn fremur hljóp flóðið á
íbúðarhús Vilhelms Jensen, er
skemdist nokkuð. Á Svínaskála-
stekk eyðilagði snjóflóð sjóhús með
ýmsum áliöldum og drap hest. Á
Eáskrúðsfirði urðu minni háttar
tskemdir.
Erl. símfregnir.
(Frá fréttaritara Morgunblaðsins).
Khöfn, 15. marz.
Enn er óleyst úr stjórnarskifta-
vandanum. Hafa verið gerðar
margítrekaðar tilraunir tii sam-
komulags, en þær liafa nú alveg
strandað.
Fyrstu herfangarnir frá Slésvík
komu hirígað í dag og hefir borgin
mikinn viðbúnað til fagnaðar. Pdöð-
in eru gagntekin af þjóðerniskend
og fagna vel hinum heimkomnu
herföngum.
Rúmum 2 miljónum króna, auk
fatnaðar og matvæla og annara
nauðsynja, hefir verið safnað í
Danmörk, til styrktar Suður Jót-
um.
Dönsku friðarfulltrúarnir eru
farnir frá París og komnir til Lon-
don. Er sagt að för þeirra hafi
borið góðan árangur.
Gengi erlendrar myntar.
100 krónur sænskar
100 ki’ónur norskar
_ Pund Sterling
100 dollarar
kr. 108.15
— 103.35
— 18.34
— 385.50
Leikféíag Reijkjavíhur. x
Skoggar
leikrit i 4 þáttum, eftir Pál Steingrímsson,
verðui' leikið miðv.daginn 19. marz kl. 8 síðdegis
Aðgöngumiðar seldir i Iðnó á þriðjudag frá kl. 4—7 með hækkuðu
verði og á miðvikudag frá kl. 10 með venjulegn verði.
Ebbe Kornerup
flytör fyrirlestur með skuggamyndnm i kvöld kl. 9 í Iðnó
um Jack London.
Annað kvöld: um Astralíu.
Aðgöngumiðar fást í Iðnó eftir kl. 4.
Úr loftinu.
London, 14. marz.
Fulltrúar Þjóðverja á friðar-
fimdinum.
„Frankfurter Zeitung“ tilkyun-
ir að þessir menn verði fulltrúar
Þýzkalands á friðarfuudinum:
Brockdorff-Rantzau greifi, utan-
ríkisráðherra, formaður nefndar-
innar, dr. David, ráðlierra, Gies-
berts, póstmálaráðherra, Max
Warburg, kaupmaður, prófessor
Schiicking frá Marburg og Adolf
Muller, sendiherra Þjóðverja í
Sviss.
Wilson forseti
kom til Brest í Frakklandi í gær-
kvöldi.
Vopnahléssamningarnir
voru teknir upp aftur í Brússel
í gær. Wemyss flotaforingi átti
einn að hafa þar orð fyrir banda-
mönnum og fundurinn að eins að
standa einn dag. Tilboði banda-
manna um, að birgja Þýzkaland
að vistum, átti annaðhvort að taka
eða hafna umræðulaust.
Framfarir í fluglist.
Hinn 13. þessa mán. flutti Seely
hershöfðingi ræðu í ueðri málstofu
brezka þingsins um fjárframlög til
flugferða. Hann mintist 4 hin á-
gætn afreksverk, sem brezkir flug-
menn hefðu ununið í stríðinu og
sagði, að síðan hefðu orðið enn
meiri framfarir í fluglistinni. Þrjár
miljónir sterlingspunda verða ':eitt-
ar til reynzlu og arnnsókna í flugi.
Flugpóstferðir milli Egyptalands
og Englands hafa þegar verið ráð-
gerðar og enn fremur flugferðir
milli Kairo og Höfðakaupstaðar.
Meðal nýjustu framfara í fluglist-
inni má nefna það, að nú eru flug-
vélarnar útbivnar vneð loftskeyta-
áhöldum, og geta flugmenn hæði
sent skeyti og tekið á móti. Smíð-
aður hefir verið flugbátur, sevn get-
ur borið sex smálestir og' fiogið
nieð þær 100 mílur á klukkustund.
Annav' er í smíðvim og er ætJað an
hann geti bovið nín smálestir og
ný tegund er á uppsiglingu, og’ er
búist við því, að þær ílugvélar*
fljúgi miklu tiraðara en nokknrn
mann lvefir órað fyrir.
Friðarþörfin.
í ræðu, sem Winston Churchill
flutti í Laijdoiv hinn 13. þ. mán.,
sagði havni: „Ástandið í Evrópu er
svo ískyggilegt, sem fravnast er unt.
Enginn veit, hvað nvv er að gerast
í Rússlandi, nevna að það muni
verða afar hættulegt framtíðar-
friði. Enginn veit, hvað framtíðin
ber í skavvti sínu fyrir miðveldin
og hvaða vandræðum upplausn
þeirra kann að valda oss, sem þeg-
ar erum vvpivgefnir af þeim heljar-
tökum, sem þurftu til þess aý sigra
í stríðinu. Ef vér eigum að sigrast
á öllum þeim vandræðum, sem nú
steðja að oss hvaðanæfa, þá þurf-
um vér að herða upp hugann og
leggja fravn alla krafta vora og
vinna sarnan í bróðerni eins og góð-
um borgurvvm sæmir.“
Framtíð Póllands.
Curzon lávarður sagði í þing’-
ræðu hinn 13. þ. mán., að banda-
menn yrðu að gera Pólland sem
heilsteyptast og öflugast, og varna
því, að þar yrðu rnargir Þjóðverj-
ar, því að það yrði að eins upp-
spretta óánægju og landinu til
tjóns í framtíðinni.Friðarfundurinn
í París hefði rætt um það, hvoi't
Danzig skýldi innlinvuð í Pólland,
og kvaðst haivn búast við að nið-
urstaðan yrði sú, að Pólverjar fengi
\
borgina. Bandamenn vissu vel,
hvaða skyldur þeir tækjust á hend-
ur við hið nýja ríki, nveð þvi að
koma undir það fótnnum. Ef Pól-
verjar stiltu kröfum sívvum í hóf,
og reyndu ekki að innlima héruð,
þar sevn íbúar eru þeirn alls óskyld-
ir, þá vnundi þetta gamla og forn-
fræga ríki enn eiga sér glæsilega
framtíð fyrir lvöndum. Hann sagði
og, að fyrstu skipin vneð vnatbjörg
hatvda Pólverjum væri þegar lögð
á stað til Danzig.
London, 17. marz.
Linað á hafnbanninu.
.... Skipin munn verða notuð til
þess að flytja matvæli og 370 þús-
und smálestir verða sendar til
Þýzkalands í hverjum mánuði.
Skeyti frá París og Brússet
herma það, að fulltrúar Þjóðverja
Ivafi orðalaust gengið að hinum
nýju skilyrðum. Er bviist við því,
að þeir taki þegar að afhenda skip
sín, sevn sög'ð eru í góðu standi.
tnatvælin borga þeir í gulli eða
verðbréfum. Fyrstu kaupin fá þeir
að gera í Englandi og' ráðstafanir
eru lvka gerðar til þess að leyfa
Þjóðverjnm fiskveiðar í Eystra-
salti og kavvpa vörur í hlutlavisum
löndum, með þeim skilyrðum, sem
þar um eru sett í vopnaliléssamn-
ingnnum.
Mr. Roberts, matvælaráðherra
Breta, segir að ráðstafanir hafi ver-
ið gerðar til þess að Bretar sendi
100,000 smálestir af kartöflum til
Rotterdam handa Þjóðverjum, og
niðursoðin mjólk muni líka send
þeim frá Bretlandi.
Af friðarráðstefnunni
er það að segja, að undirbúnings-
starfinu hefir verið lokið að meira
eða mmna leyti meðan Wilson var
f jarverandi, og er húist við því, að
fvvllnaðarákvörðun verði tekin
mjög bráðlega og að innan hálfs
mánaðar eða þriggja vikna muni
bandamenn tilbúnir að leggja tranx
bráðabirgða-friðarskilyrði við Þjóð-
verja.
Allenby hershöfðingi
er væntanlegur til París í næstvx
vikvv, og er það fullyrt, að engin
ákvörðun verði tekin um upplausn
bandamannahersins í Tyrkjalönd-
um, fyr en hershöfðingiim hefii lát-
ið uppi álit sitt.
Heimsending hersins.
Það er sagt, að 8. herdeild Breta
í Frakklandi hafi nú fengið skipun
um það að lialda heim. í sérstakri
dagskipun minnist Heneker hers-
höfðingi með metnaði á sögu her-