Morgunblaðið - 02.10.1921, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ
að þaS verði ihagræSi fyrir fjölda
oianna. 0 g Rosenberg er manna
best treystandi til þess, aS ikoma
þessu í framkvæmd, á þann ihátt aS
allir nni vel viS.
1 s
Síðasta rit Iodriða Einarsmnar er
eins og kunnogt er, leikritið Dans-
inn i Hruna og kom það út í bók-
arformi á sjötugsafmæli skáidsins, en
hafði áður birst í Óðni. Hefir þess
verið getið bér í blöðnm og tima-
ritum og hvervetna verið vel tekið.
T. d. sagði p óf. d-. Agúst H.
Bjarnason, að þið væti líklega besta
le:k?it is’enskt, sem til væri. og
Arni Pálsson hefir farið um það
tnjög loflegum orðnm í seinasta
Skirni. Meðal erlendra mentamanna,
sem með isl. bókmenrum fylgjast,
hefir því einnig verið tekið mjög
vel, og má geta hér nokkura um-
tnæla.
Hirðráð dr. Poestion í Vinarborg
segir: þessi sorgarleikur er undur-
samlegt skáldrit, djúpt og háleitt,
auðugt af gullkornum andríkisÍDS
og perlum fegursta skáldskapar —
en ekki auðlesið útlendingum (á ís-
lensku) .... Dansinn i Hruna er
einstakt, stórfelt skáldrit í ísl. bók-
nientunum. Holger Wiehe hrósar
leiknum einntg og segir að höf.
»láti augsýnilega best að yrkja með
æfintýraefni og blæ«. í sama streng-
inn tekur einnig Olaf Hansen. Ragn-
ar Lundborg kallar leikinn »veru-
legt meistaraverk* og segir að ósk-
andi væri að að hann yrði leikinn
i Svlþjóð, segir einnig Viggo Zadig.
Prófessor Hermann i Torgau segist
hafa beðið eftir þessum leik með
eftirvæntingu og óþreyju og hafa
Þrílesið hann i lotu og við lestur-
inn hafi hann ekki einungis fengið
íullnægt öllu þvi, sem hann hafi
búist við, heldur meiru. »Og eftir
þvi sem útlendingur getur dæmt«,
segir hann ennfremur »er þessi leik-
nr ekki einungis besta rit I. E.,
heldur einnig besta leikritið, sem til
cr á íslensku*. Siðar segir hann að
»hið rómantiska sambland þjóðsagna,
^fintýra og sögu, hafi tekist snild-
arlega. Hann segir að sumt í leikn-
QIö gæti verið Shakespeare verðugt.
»Hvað hefir höf. ekki fengið út úr
einni smáklausu í þjóðsögum Jóns
Arnasonar II, 78«. Sömuleiðis hælir
hann þvi, að leikritið sé vel ort og
SeRist yfirleitt vera fullur aðdáunar
^ þessu unglega riti hins sjötuga
b’anns. Sama segir Heidenreych i
Eisenach, að ritið iýsi »hinum æsku-
hiska og sílifandi islenska þjóðar-
3nda«. Ymsir fleiri hafa einnig í
hréfum þakkað höf. fyrir bókina,
d. Jóhannes Kjarval málari, sem
Segir, að »innri linurnar séu þrungn-
ar forneskju og kyngi horfinna mót-
stasðu tima* og er yfiileitt mjög
hrifinn af leiknum.
Loks má svo geta um bréf, sem
Presturinn, sem nú er i Hruna, sira
^jartan Helgason hefir skrifað I. E.
það var hugulsemi fyrir sig, að
Dansinn koma út að vorinu.
hf hann hefði birst á haustnóttum,
efast eg um að stúlkuinar í Hruna
, efðu þorað um þvert hús að gauga
* shammdeginu á eftir. Við höfum
lesið hann öll, sem fullorðin er-
'ln:) hér á bæ, og eg skal segja þér,
ah hann hefir komið við okkur, og
5£ er ánægður — að hafa eignast
svona rammíslenskan Faust*. Asmá-'
agnúa segist bréfritari hafa rekist og
þykir miður að leikurinn er i ljóð-
um. »En mér finst á mér, að þarna
eigi eg eftir að -finna enn margt
verðmæti við ítrekaðan lestur. . . .
Dansinn er áreiðanlega ekki nein
dægurfluga«.
Eins og sjá má af þessum stuttu
útdráttum, hefir Dansinum verið
mjög vel tekið yfirleitt, enda má
búast við því, að hann eigi eftir að
verða langlifur i isl. bókmentum og
vinsæll. En hvenær eignast íslend-
ingar leikhús, sem geti sýnt leik
eins og þennan, svo að hann njóti
sin?
-------0------
Norsku ríkisláiún. Nýlega komin
norsk blöð flytja útdrætti úr fjár-
lagaumræðum Stórþingsins, og m.
a. er þar rætt um ríkislánin norsku.
Norðmenn tóku tekki alls fyrir
löngu lán í Englandi með líkum
kjörum og við. Þetta enska lán er
ekki dýrasta lánið, sem land okkar
hefir tekið, segir einn af þingmönn-
unum (Hoffstad). Dýrasta lánið,
sem land okkar hefir nokkru sinni
tekið, er ameríska lánið, 5 miljón
dollara (tekið fyrir nokkrum ár-
um). Eftir reikningi hans, segir í
útdrættinum, er nú borgað af því
12,8%. Lán þetta á að borgast 1.
febr. 1923, og ef dollarsgengið er þá
5 kr., verða Norðmenn að borga
6V2 mil.j. kr. í gengismun á þessu
láni, sem nemur 18 milj. kr.
sókn er þó að þessari deild, aðeins
4 nemendur í 4. b., en undir 30 í
máladeildinni. Kvatti rektor alm.
til að sækja meira náttúrufræðis-
deildina. Nokkrir nýir stundakenn-
arar eru í'áðnir að skólanum í vet-
ur, Bj. O. Bjornsson cand. theol.,
sem kennir nokkuð af náttúrufræð-
inni, og hefir hann áður lokið
fyrrihluta prófi í þeim fræðum við
Hafnarháskóla, og Páll Skúlason,
sem kennir ensku í 3 fyrstu bekkj-
nnum og Sigfús Einarsson, sem
verður fastur söngkennari. En
Sttefán Eiríksson fer frá skólan-
um, þar sem smíðakensla er lögð
niður. Dyravarðarskifti verða einn-
ig, þar sem Hallgr. Þorsteinsson
hefir sagt laúsn starfinu.
Inntökupróf fara fram á mánud.
og þriðjudag og tekur skólinn síð-
an' til starfa á miðvikudag kl. 9.
b
Verslunarskólinn var settur í gær
„kl. 4.
Háskólinn. Skrásetningai'athöfn
fer fram á morgun.
Söngæfing í háskólanum á morg-
un kl. 8y2.
Trúlofuð eru nýl. frk. Sigþrúð-
ur Pálsdóttir prests í Vatnsfirði og
Oddur Ouðmundsson kaupmaður í
Bolungarvík.
Silfurbrúðkaup eiga þau í dag
Hallgrímur Þorsteinsson dyravörð-
ur í Mentaskólanum og frú hans.
-= DAGBÚK. =-
Hjdlparstðð tLíknart fyrir berkla-
veika er opin:
Mánudaga
Þriðjudaga
Miðvikudaga
Föstudaga
Laugardaga
11 —12 f. m.
5— 6 e. m.
3— 4 e. m.
5— 6 e. m.
3— 4 e. m.
Edda 592110561/2—2 A. B.
O. O. F. —H. 1031038—III.
Hjónaband. I gærkveldi voru gef
in saman í hjónaband ungfrú Jó-
hanna Lúðvíksdóttir og Jón Þórð-
arson prentari.
Eldur kom upp í gær í kjallara
undir vei’slimarhúsi Gísla Johnsen
konsúls í Vestmannaeyjum. Var
olía og fleira eldfimt geymt í kjall-
aranum, en samt tókst fyrir mikið
snarræði að slökkva eldiim, áður en
hann breiddist mikið út. Talsverð-
ar skemdir urðu af eldinum.
Afli hefir verið talsverður und-
anfarna daga austanfjalls, bæði á
Eyrarbakka og Stokkseyri.
Lúðrafjelagið „Haxpa“ spilar á
Austurvelli í dag kl. 3—4, ef veður
leyfir.
Hólastóll. í dag eru 150 ár síðan
að Hólastóll var lagður niður.
Vínlandi hefir verið lagt upp í
fjöru austan steinbryggjunnar, til
hreinsunar.
Geir, björgunarskipið, fór fyrir
fáum dögtim norður á Eyjafjörð til
þess að ná út skipinu er nýlega
strandaði austan Dalvíkur.
Stýrimannaskólinn var settur í
gær.
Mentaskólinn var settur í gær kl.
1, I hátíðarsal skólans. Fyrst sungu
nokkrir skólapiltar venjulegan
skólasetningarsálm og síðan flutti
rektor Geir T. Zoega ræðu. Sagði
hann, að aðsóknin að skólanum
væri nú meiri en nokltru sinni fyr
og yrðu nú 12 kensludeildir í skól-
anum. Reglugerð hefir nú verið
samin fyrir hina nýstofnuðu nátt-
úrufræði og stærðfræðideild, og
hefir hún verið send verkfræða-
skólanum danska til álita. Lítil að-
Moiiberg verkfræðingur, sem
dvalið hefir undanfarið í Vest-
mannaeyjum, er kominn til Kefla-
víkur, til þess að gera áætlun um
hafnai-byggingu þar.
-----0----
lfikingar.
í siðasta mánciði (ágúst) komu til
Ísaíjarðar knattspyrnum. frá Reykja-
vík, og voru það Víkingar eins og
getið hefir verið um i blöðunum.
Þetta er önnur ferð þessara ungu
efnilegu knattspyrnumanna út á
land, þvi 1920 fóru þeir til Vest-
mannaeyja. Þetta er afarvirðingar-
vert. Því tilgangur Vikinga er að
láta félög út um land sjá hvernig
á að þreyta knattspyrnu. Og að Vik-
ingar hafa leyst það hlutverk vel
af hendi erum við knattspyinumenn
á ísafirði alls ekki í vafa um, því
jafnvel þótt þeir stæðu ekki lengi
við hér á ísafiiði, þá blandast mér
ekki hugur um, að félögin hér
lærðu margt og mikið af þeim. Er-
um við þess vegna afarþakklátir öll-
um, sem sýna okkur þanu sóma,
Umbúðapappír
20—40 og 57 cm. rúllur.
Toiletpappír.
Pappírspokar, allar stærðir.
Konfektpokar.
Ritvjelapappír.
Póstpappír, í blokkum og örkum.
Umslög, fleiri teg.
Reikningseyðublöð.
Blek.
Brjefsefni.
Vasabækur.
V erslunarbækur.
Þeri'ipappír.
Stílabækur.
og m. m. fleira.
Vörurnar eru sjerstaklega góðar og verðið lágt.
Stefán A. Pálsson & Co.
Lækjai'götu 2.
Sími 244. Sími 244.
Hefi enn eftir nokkuð af
karlmanna alfatnaði
á 40 kr.
Ennfremur:
Twibreitt ullarkáputau
A kr. 7.50 mtr.
Agætt mollskinn
6 4 kr. mtr.
fijálpvæöishEnnn.
Hinar sameinuðu samkomur byrja
í kvöld kl. 8. Major Grauslund o.
fl. tala. — Samkomurnar halda áfram
alla vikuna.
að heimsækja okkur i þessum eða
líkum erindum.
En í sambandi við þetta vakna
ósjálfrátt þessar spurningar:
Hvað veldur þvi, að það er ein-
göngu »Víkingur«, yngsta knatt-
spyrnufélag Reykjavikur, sem sýnir
þennan áhuga og leggur á sig það
erfiði og þann kostnað, sem slík
ferðalög hafa í för með sér? Þvi
kemur ekki eitthvert hinnj eldri
félaga líka? Eru Víkingar áhuga-
meiri en aðrir iþióttamenn i Reykja-
vík?
Við Isfirðingar erum að sjálfsögðu
ekki færir um að svara þessum
spurningum. En hitt höfum við
séð og reynt að Vikingar ern áhuga-
samir mjög um knattspyrnu, og að
þeir eiga því lini að fagna, að hafa
framúrskarandi duglegan og fram-
gjarnan foringja, Axel Andrésson.
Því það vita þeir sem reynt hafa
að því fylgir feikna erfiði, að koma
siíkum ferðum á um hásumarið,
þegar allir eru bundnir við störf
lífsins og skyldur, meir en á öðrum
tímum árs.
En vonandi er að þessi byrjun
Vikinga verði til þess, að önnur
félög komi á eftir, því ef knatt-
spyrna á að eiga einhverja framtíð
hér úti um land, þá verða knatt-
spyrnufélögin í Reykjavik að ganga
á undan og ýta undir aðra, og það
verður eigi gert með öðru en því,
að þeir komi og leyfi oikar að
þreyta við sig, eins og Víkingar
gerðu nú, því vitanlega er enn þá
erfiðara fyrir félög ú i um land að
fara til Reykjavikur og keppa þar,
og naumast við því að búast, að
það verði gert fyr en þau hafa átt
kost á að kynnast því hvernig knatt-
spyrnumenn í Reykjavik hegða sér
á vellinum, enda hér á ísafirði margl
annað sem hamlar, svo sem fjár-
skorrur og það, að margir knatt-
spyrnumenn eru að meira eða minna
leyti bundnir við sjósóknir, — og
eitt enn — ísfirðingar — hinir eldri
— hafa alt til þessa gert ömurlega
iítið að því að lyfta undir íþrótta-
lífið hér, frekar hið gagnstæða, þó
ijótt sé frásagn«r. En vonandi er
að það lagist með vaxandi skilningi
á gagnsemi iþrótta.
En hvað sem þessn liður, þá má
sumarið 1922 ekki líða svo, að hing-
að komi ekki eitt eða fleiri knatt-
spyrnufélög úr Reykjavik, og vænt-
anlega óska knattspyrnumenn viðs-
vegar um land hins sama sér ti
handa.
Og þótt annmarkarnir séu miklir,
þá er vonandi að þetta verði til þess
að ekki líði á löngu þar til félög
béðan og víðar af landinu geti mætt
á mótum i Reykjavík.
Og svo að síðustu:
Víkingar 1 Hafið þökk fyrir kom-
nna, þakkir fyrir að gerast braut-
ryðjendur.
Isafirði, i sept. 1921.
X.
Hitt og þetta.
Jósef Mann,
einn frægasti tenórsöngvari Þýska-
lands og aðalsöngvari við óperuna í
Berlin, er nýlátinn. Var hann að
syngja hlutverk sitt í óperunni
»A’.dac og fell dauður niður i miðj-
um leiknum. V«r hjartaslag bana-
mein hans.
Fatty Arbuckle,
kvikmyndaleikarinn frægi, sem mörg-
um þykir skemtilegri en Chaplin
sjálfur, hefir nýlega verið tekinn
fastur, sakaður um að hafa valdið
dauða kvikmyndaleikkonu einnar.
Varð þetta til þess, að öll kvik-
myndahús í Amerikn urðu að hætta
að sýna myndir þær er Fatty leik-
nr i.
Flugslys.
Póstflngvél ein, sem hélt uppi
reglubundnum ferðum milli Strass-
burg og Paris, hrapaði 7. septem-
ber nálægt Bonrget. Stýrimaðurinn
og fjóiir farþegar biðu bana.
Bruni i Moskwa.
Eldur hafði komið upp i Moskva
síðustu dagana i ágúst og hafði ekki
tekist að slökkva hann fyr en eftir
3 daga.
I-^- . 0- í x —-