Morgunblaðið - 20.06.1923, Blaðsíða 1

Stofnandi: Vilh. Finsen.
LANDSBLAÐ LÖGRJETTA.
Ritstjóri: Þorst. Gíslason..
10. árg. 189. tbl.
Miðvikudaginn 20. júní 1923.
ísafoldarprentsmiöja h.f.
Gsmia Eió
J á i n i n g konunnar.
Mjög áhrifamikill og spennandi sjónleikur í 5 þáttum.
Aðalhlutverkin ieika:
Lucy Dct'aine og Alphonse Fnyland.
Aðgöngumiða má panta i sima 475. Sýning kl. 9.
Börn fá ekki aögang.
Hreiniæti. —- Þægindi.
Hrein? kristalssápa
fæst í járndósum með loki og höldu 2Va kg., 5 kg. og 10 kg.
Kaupið eiúa dós og sækið swo altaf í hana.
■wsaanu Fæst hjá öllum kaujimonnum. aammmam
Vorull og Sunömaga
kaupir
HeildversS. Oardars Oislasonar.
Dóra og Haraldur Sigurðsson.
Hljómleikar
* Nýja Bíó mánndagixjn 25. júní og þriðjudaginn 26. júní kl. 7y2
síðd.
Aðgöngnmiðar fá'st í bókaversl. ísafoldar og Sigfúsar Eymunds-
fionar frá deginum í dag. , :
Óvinsælöir Tímans
Manni,' sem nýlega er kommn
utan af landi, og þetta blað
hefir átt tal við, segist svo frá:
Um annað meira mmi nú ekki
vora talið úti um land en kosn-
ingarnar á hausti komandi, og
mixn þó umtalið sjálfsagt aukast
eftir því sem nær dregur kosning-
unum; yfirleitt held jeg að allur
þorri manna sje farinn að sjá, aS
sinnuieysi og þátttökuleysi í kosn-
ingum er hið mesta óráð, ekki síst
þegar jafn margar og misjafn-
lega góðar stefnur eru nppi á
teningnum og' nú eru meðal lands-
manna. Kjósendur oru nauðbeygð-
ir til að velja og hafna í þessum
efnum, eins og öðrum, og til þess
! verða þeir að hafa þekkingu á
| þeim málum, sem um er deilt og
' þeim mönnum, sem bjóðast til að
i vera málsvarar og forgangsmenn
þeirra stefna, sem bornar eru
tram.
Nú um þetta leyti mun forvitni
manna mest beinast að því, hverjir
verða í kjöri við næstu kosningar.
Þar sem jeg þekki til, og það er
allvíða, mega meim ekki he.vra
Tíma-menn nefnda- Og það eru
engu síður bændur, sem það gera,
og það jafnvel þeir. sem ieru hlynt
ir kaupfjelagsstarfsemi í hóflegri
og gætilegri mynd. En það eru
eugar ýkjur, að mörgum hændum
t r orðið geysi illa vi5 Tímann. Og
því er það, að fáum kemur til
liugar að kjósa þann, sem vitan-
legt'væri um, að væri alger fylgis-
maður þeirra Jónasar og Tryggva,'
sem ikunnugt er um, að hafa skap-
að óvinsældir blaðsins og þá^ ó-
beit, sem menn hafa á bardaga-
aðferð þess. En jeg skal ekkert
i'm það segja, nema talsverður
f.iöldi manna, þar sem jeg þe'kki
til, kysi kaupfjelagsmann, ef það
að eins væri víst, að hann væri
ekki eða vrði ekki neinn ram-
fjötraður Jónasardindill. Jónas er
cfi. epginn menkismaður í augum
landsmanna, vfirleitt, þó ein-
iiverjir kunni að hafa orðiS gin-
keyptir fyrir skrifum hans. —
Skammir hans held jeg að allir
fyrirlíti. Og víst er um það. að
ekki þykir hann hafa vaxið mikið
af þingmensku sinni. En ef til
vil-1 á hann sitt fegursta eftir —
þó ólíklegt sje. Eu um það skal
engu spáð. Plestir neita því að
það verði-
Jeg' víik aftur að óvinsældum
Tímans. Þær eru, þegar nánar er
af gáð, glögt merki þess, hve hail-
brigð þjóðin er. Þær svna, að
ófvrirleitnar og botnilausar skamm
ir falla ekki í góðan jarðveg hjá
henni. En af þeim hefir mönnum
fundist hlaðið ríkast. ■ Jeg hefi
heldur ekki heyrt jafnsterk um-
mæJi höfð um noklcurt íslenskt
hiað, og þau vitanlega eikki til
iiróss.
Þetta er grátlegast, þegar þess
er gætt, að blaðið telur sig oft-
ast tala í nafni bænda og búa-!
liða, eða með öðrum orðum —I
skamma í nafni þeirra. En það!
má nærri geta, hvernig friðsöm-1
um og fás'kiftnum bændurn líkar
sú aðfierð. Jeg hefi líka heyrt
kaupfjelagsmenn afneita blaðinu
og leggja í'íkt á um það, að nafni
bænda væri ekki blandað við það.
Jeg held, að það væri heppiiegt
fyrir þá, sem verða í kjöri í haust,
og eru samvinnusinnaðir,, að
fcreinsa sig af öllu sambandi við
Tímann. Sannist það á þá, mun
það ekki afla þeim fyfgis þar, sem
jeg þakki til.
---o---
Vinnugleðh
„Nöfn eru ekki vandfundin“,
stendur í lok greinar í Alþ.bl. 15.
þ. m. Vera má, að no'kkuð sje
bæft 'í því. En vandfundið hefir
höf. orðið sitt eigið nafn, sem
ráða má af því, að hann hefir
orðið að notast við nafn að láni,
og mátti honum þó kunnugast
vera, ef hann átti nokknð.
Grein þessa, sem hjef ræðir um,
hefir höf. nefnt vinnugleði. Mætti
því ætla, að mönnum væri þar
nieð nokknrnm hætti skýrt frá
því, í hverju hún væri-fólgin og
hversu bennar væri að afla sjer.En
svo er eik'ki. Greinin er svoua
ránast ofur-'klaufaleg og barná-
leg ti'lraun til þess, að telja mönn-
um trú um. að vinnugteði sjp ví
næst horfin úr sögunni meðal
•'timandi manna. Hennar sje og
eklti framar ao væute., nema gjör-
treytt sje þjoð-kipuiagi óllu og
ástandi því, er nú ríkir í heimin-
um. Höf. segir hljótt orðið um
vinnugleðina. Ekki fær -það mjer
nennar undrunar, þó að lionum
virðist svo. Það er ávalt hljótt
nm ávexti dvgðanna í eyrum
þeirra manna, sem lifa á þvi að
vekja hávaða í heimimun. Vju.'iu-
gleðin er kyrlát Og yfiriætislaus
hjá óánægjuópum óeirðarmanna
og angurgapa. og h d'ir jafr.au
verið svo.
Höf. gefur til vitundar, að hann
þe'klki vinnug'leði til fullnustu og
telur sig auðsjáanlega hæran að
dæma nni. hverir þar beri sannast
skvn á. Það sjeu leiðtogar verka-
manna. J<eg gjiiri ráð fyrir, aÖ
það sjeu hinir. sem ekki fy]]a
þann flokk. sem hann kallar aud-
lega páfagauka, sem ekki hafi
meira vit á því efni en kötturinn
á sjöstjörnunni. Það skiftir í
sjálfu sjer minstu máli hjer, að'
höf. fer viðlíka viturlega og sjúk-
lingi, sem gæfi sjálfum sjer heil-
brigðisvottorð til þess að verða
heill. Og jeg leyfi mjer að full-
vrða, að höf. hefir að minsta kosti
a-rið takmarkaðan skilning á
vinnugleði. Jeg efa rneira að segja,
stórlega. að maðnr. sem nokkurn-
tíma á æfi sinni hefði int af hendi
ærlegt verk. gæti skrifað annan
ems þvætting um samhandið milli
wæœzsm* Nýja Eié
nstamál
lögrEgluþiónsms.
Gamanleikur í 5 þáttum.
Aðalhlutverkin leika:
Margariia Fisher og
Jack Mowen.
Mjög skemtileg gamaumynd.
FCfintöri
3ön5 og Buendar
Alíslenskur gamanleikur í
2 þáttum, saminn og tekinn
á kvikmynd af Lofts Gud-
mundssyni. — Aðalhlut-
verkin leika: Friðfinnur
Guðjónsson, Tryggvi
Magriússon, E. Bech,
Swanh. Þorsteinsdótt-
Gunnþörunn ifall-
dórsdóttir, Haraldur
A. Sigurðsson o. fl.
Sýning kl. 9
vinnandans og vinnunnar, sem nú
^je að milklu leyti slitið. Því sam-
byndi verður aldrei slitið. Og þa&
samband er vitundin um það, að
s'arfiS er heilbrigð nauðsyn, sem
góðum mönnum er ljúft aS íull-
næg.ja. En hitt efa jeg ekki, aS
þessi oTein er spunnin af sama
toga og margar aðrar Alþýðu-
hlaðsgreinar, sem ritaðar eru með
þaS fyrir augum, að taka eitt-
hvað af því, sem mönnum er heilagt.
og þeir hafa uunað, saurga það,
lítilsvirða og ata með illg'irnisleg-
i.ra rö'kfærslum og utangarnaorða-
mælgi, svo að engir vilji lengur
við það kannast, sem sitt. Og ætl-
unin er auðsæ, að koma óvitrum
mönnum til þess að varpa fyrir
horð seinustu andlegri kjölfestu
sinni, skapa andlegt rótleysi, óá-
raegju, byltingahug og haturs.
Slíkar eru fórnirnar, sem þeir, er
lcadla sig alþýðuleiðtoga á íslandi,
færa til árs og friðar á hinum
örðugustu tímum, sem yfir hafa
komið. Jeg minnist þess nú, er
vitur maður kvað að orði endur
fyrir löngu: Tn maxima fortuna
minuma licentia est. Á vorum tíma
mætti orða þet.ta svo: ITvílíka
r.auðsyn her ekki til þess. að ó-
þokkar hafi hiemil á strákskap
sínum, ef þeir gerast leiðtogar
lýðsins.
Nei, vinnugleðin er ekki fögn-
uður yfir laununum, hvort sem
þau eru mikil' ieða lítil. Hún er
yfirleitt ekíkert af því, sem Fjöln-
ir segir. Hún er viðurkenning
þess besta í eðli göfugs manns,
tyrir að hafa verið sjálfum sjer,
slivldu siuui, húshændnm sinum
"g guði trúr, — hafa unnið með
alúð, hafa unnið með vitund um
það. að vinnunnar er hvarvetna
þörf, að hún er skvlda, og að hún
ber laun sín í sjer sjálf. Þeim
launum er engan hægt að svifta,