Morgunblaðið - 29.04.1949, Blaðsíða 2
MORGUNBLAÐ1&
Föstudagur 29. apríl 1949. !
IFina fólkiðM i
Þjóðvörn44 nafngreinir sig
í»a<v* er sennilega ýmsum
(kxmaMgt, að hjer í bænum er
4gerití át folað, sem nefnist „Þjóð-
vcirn". Blað þetta er málgagn
„i'v.na fólksins“ í samnefndu
'CjeSagi.
|i.ðaltiigangur blaðsins hefur
vetið sá, að spilla fyrir sam-
viijmu Íslendínga við aðrar
tfi elsisúnnandi og " friðsamar
lýðræðisþjóðir, ata mikilsvirt-
u.;iu stjórnmálamenn íslensku
Iþ.iÓ'ðaunnar auri og reyna að
aýiia fram á, að „fína fólkið“ í
Þjöðvorn væri ekki aðeins
,,filrma“ heldur einnig betra en
aðfir landsmenn.
Néíca að bera ábyrgð
:fram að þessu hafa flestar
grninar, sem birst hafa í „Þjóð-
vö 'n“, verið nafnlausar. Þær
baia því birst á ábyrgð ritn.,
er> ritnefndin er allstór og eiga
|:> >.' aihkum sæti hinir allra
„fínustú“ af þeim „fínu“. Þótt
ófiúlegt sje, eru þar að vísu
im an úm einn eða tveir ó-
bruyttir, .skikkanlegir menn, en
fie r koma lítið við sögu blaðs-
í 11
Lengst af undi ritnefnd
fcláðsins því vel, að svívirðing-
nniar1 hirtust nafnlausar og á
'tie mar ábyrgð Um þetta skip-
nðist þó á skammri stund veð-
tu í l'ofti. Allt í einu heyrði
„fíaa fólkið“, að farið var að
tal :t urn að draga það til á-
fcy rgðar fyrir það, sem í blaðinu
«ta:ðí. Slíkri fúlmensku hafði
t> > '> allra síst átt von á. Þetta
varð til þéss. að ríkari kröfur
voru gerðar en áður, til að
verstu svívirðingargreinarnar
vseri undirritaðar með nafni.
, F’ínu ménnirnir“ vildu ekki
Vor gUr eigá á hættu að bera
ótákmarkaða ábyrgð á því, sem
Tiujir úr hópnum skrifuðu. —
'Hvjer þóttist eiga nóg með að
'igælta sjálfs sín.
Fer í&ngt fram úr
Fj;ófívil|anum
Þetta er skýringin á því, að
í síðasta blaði „Þjóðvarnar“
koma fram nafngreindir rithöf-
undar úr hópi hinna „fínu“.
Undir eina greinina, skamm-
ir 'um Olaf Thors, eru tveir
skrifaðir, báðir voðalega
„fínir“.
Þessir tvímenningar eru Kle-
mens Tryggvason og Sjera Sig-
utbjörn Einarsson. Þeir hafa
með .samvinnu sinni auðsjáan-
lega ætlað að sanna, að staðist
gæti það, er fjelagi þeirra Gylfi
f; >gði á dögunum, að tveirgætu
verið feður sama afkvæmisins.
Hvort sönnunin hefur tekist ér
ekki örugt. Hitt er víst, að þessi
óburður s;/nir, að mjög skortir
á sönmin þess, að afkvæmið
verði þeim mun burðugra sem
feðurnir eru fleiri.
Þriðji rithöfundurinn, sem
nafngreinir sig í þessu tölubl.
„Þjóðvarnar11, er Guðmundur
Olafsson. Hann velur sjer að
yrkisefni róg um Bjarna Bene-
diktsson. Tekst honum þar svo
„vel“ til, að Þjóðviljinn prent-
ar upp hiuta af ritsmíð hans og
hefur raunar notað hann sem
heimildarmann um alllangt
skeið_ áður en Guðmundur nafn
greindi sig. Kveður þá allmikið
a'ð, þeggr Þjóðviljinn telur sig
þurfa að leita til annara um
Ótlinn við ábyrgðina afhjúpar rithöfundana
Sr. Sigurbjörn Einarsson Guðmundur Ólafsson
ÞRÍR ÞEIRRA „FÍNU“ í „ÞJÓÐVÖRN“
Klemens Tryggvason
svívirðingar um Bjarna Bene-
diktsson. I þeirri iðju hafa Þjóð
viljamenn ekki þurft aðstoð
annara fram ao þessu.
Síður en svo skal vjefengt,
að Guðmundur þessi eigi ein-
hvern þátt í grein þeirri, er
nafn hans hefur verið sett und-
ir. Sumt í henni er þó furðu
keimlíkt áður þektum afkvæm-
um annars tvímenningsins. En
sá' hefur sennilega talið ábvrgð
sína vera orðna ærið þunga af
greininni um Óiaf Thors, og því
látið Guðmundi Ólafssyni ein-
um eftir ábyrgðina af hinum
þvættingnum.
Þrír dánumenn
Um skrif þessara þriggja
„fínu manna“, er á þessu stigi
ciír.i as-.æ< a tii að fjolyrða.
Nokkur dómur felst í því, að
hinir „fínu mennirnir“ hafa
óttast ábyrgðina af skrifum
þessum. Þess vegna hafa þre-
meningarnir neyðst til að birta
nöfn sín. Af þeim sökum þykir
xjett að birta nú.hjer í blaðinu
myndir af þessum þrem furðu-
gripum-
Um tvo þeirra, Klemens
Tryggvason og sjera Sigurbjörn
Einarsson, er almenningi þegar
áður nokkuð kunnugt. Fer því
þó fjarrí, að þar sjeu öll kurl
komin enn til grafar. Ef efni
gefst til, munu síðar einstök
atriði úr sögu þeirra ef til vill
verða rifjuð nánar upp.
Hegningarvottorð
í 30 liðum
Guðmundur Ólafsson er minst
þektur aí þessum þrem fjelags.
bræðrum. og þykir því hlýða
að kynna hann nokkru nánar.
Nafn Guðmundar Ólafssonar
rifjast óskemtilega upp fyrir
fjölmörgum bæjarbúum, þegar
þeir eru minntir á brunann á
trjesmíðaverkstæði h.f. Akurs
hjer á Melunum 1. des. 1945,
og sönnuðust þó ekki sakir á
Guðmund Ólafsson að þvx sinni.
Lögregiunrú er Guðmundur
þessi Ólsfsson hinsvegar kunn-
ur aí laugvarandi og staðföst-
um viðckiftum. Hegningarvott-
orð harss er í 30 liðum og segir
til um hvers eðlis skifti Guð-
mundar við lögregluna hafa ver
ið. Þó að engir stórglæpir sjeu
taldir á þessu hegningarvott,-
orði, leynir auðnuleysissvipur-
inn sjer ekkí.
Þau plögg skulu ekki rakin
nánar að sinni. Óhjákvæmilegt
er þó að geta um síðustu sekt
Guðmundar. Hana hlaut hann
fyrir ástand sitt 30. mars 1949,
einmitt þegar þá sýn bar fyrir
hann, sem hann lýsir í „Þjóð-
varnar“-grein sinni. Frá þeim
málsatvikum greinir í endur-
riti úr lögregluþingbók Reykja-
víkur. Skal það birt orðrjett:
Endurrit úr lögreglu-
þingbók Reykjavíkur
„Ár 1949, fimmtudaginn 31.
mars var lögreglurjettur Reykja
víkur settur í fangahúsinu og
haldinn í forföllum sakadómara
af fulltrúa hans, Halldóri Þor-
björnssyni, með undirrituðum
vottum.
Fyrir var tekið:
Að halda rjettarrannsókn í
tilefni af kæru um ölvun á al-
mannafæri.
Dómarinn leggur fram ofan-
greinda kæru, rskj. nr. 1, svo-
hljóðandi:
Nr. 1.
Lögreglan í Reykjavík.
SKÝRSLA
Miðvikudaginn 30/3. 1949 kl
16.00 var jeg undirritaður stadd
ur við Alþingishúsið. Kom þá
þar þar að Guðmundur- Ólafs-
son mjög ölvaður. Guðmundur
var beðinn af lögreglunni að
koma sjer í burtu, en hann
gerði það ekki svo hann var
settur í varðhald á Skólavörðu-
stíg 9.
Þetta tilkynnist yður hjer
með hr. lögreglustjóri.
Reykjavík 31/3. 1949.
Virðingarfyllst.
Pálmi Jónsson
lögregluvarðstjóri.
Lagt fram í lögreglurjetti
Reykjavíkur 31/3. 1949.
Halldór Þorbjörnsson
ftr.
í rjettinum er mættur kærð-
ur Guðmundur Ólafsson, lfchús-
gagnasmiður (v. í trjesmiðju
Alm. byggingarfjel.), Frakka-
stíg 15, fæddur 26. des 1893 að
Hólum í Dýrafirði.
Kærður játar, að efni kær-
unnar sje rjett, og kannast við
ofangreint brot sitt.
Hann býðst til að.greiða kr.
150,00 í sekt til Menningarsjóðs
til að sleppa við málsókn út af
brotinu. Séktin greiðist strax.
Málskostnaður kr. 2,00 greið-
ist strax.
Dómarinn tók boðinu' eftir
atvikum og ljet málsókn falla
niður.
Guðni. Ólafsson.
Rjetti slitið.
Halldór Þorbjörnsson
ftr.
Vottar
Stefán Alexandersson
Hallur Pálsson.
Rjett endurrit staðfestir
Skrifstofa sakadómarans í
Reykjavík, 26. apríl 1949.
(sign) Valdimar Stefánsson
Sakadómaxúnn í Reykjavik“.
Sannir fóstbræður
Samkvæmt þessu hefur Guð-
mundur Ólafsson sjálfur játað
að hafa verið „mjög ölvaður“
við Alþingishúsið kl. 4 e. h\
miðvikudaginn 30. mars s. 1.
Það er um sama leyti og hann
segist hafa sjeð utanríkisráð-
herrann ,,sitjandi“ „á fjórum
fótum“. Áður en menn kynnt-
ust því, í hverju ástandi Guð-
mundur Ólafsson var, þegar
hann sá sýn þessa, er hann
ritar um í Þjóðvörn, brutu
menn mjög heilann um, hvern-
ig hann hefði getað sjeð sama
manninn í senn „sitja“ og „vera
á fjórum fótum“. Nú er feng-
in skýringin á þessu.
Söguburður Guðmundar
Ólafssonar hefur því fengið
nægilega skýringu og þarf ekki
frekar um hann að ræða. En
sök sjer er, að maður sje
ofurölva og viti ekki hvað fyrir
sig ber. Enn meiri mannlýsing
felst í því a‘o láíá hafa sig tií
að skrifa um clæðis-hugaróra
sína sem staðreyndir eftir að
vera búinn að staðfesta með
undirskrift sinni fyrir rjetti að>
hafa verið „mjög ölvaður“, þeg
ar sýn þessa bar fyrir hann.
Birting greinar Guðmundar
Ólafssonar í „Þjóðvörn“ lýsir
þó best hugarfari og eðli þeirra
hámenntuðu „fínu manna“, sem
að þeirri blaðaútgáfu standa.
Það er auðsjáanlega engin til-
viljun, að þessir þrír rithöfund-
ar, Klemens Tryggvason, sjera
Sigurbjörn Einarsson og Guð-
mundur Ólafsson koma allir
fram í sama blaði „Þjóðvarn-
ar“.‘ Þeir eru sannir fóstbræð-
ur að sálarþroska og siðsemi 3
almannamálum.
Mozaris
TÓNLISTARFJELAGSKOR-
INN og sýmfóníuhljómsveitin
fluttu sálumessu Mozarts í Aust
urbæjarbíó, undir stjórn drs.
Urbantschitsch. Einsöngskvart-
ettinn skipuðu Þuríður Páls-
dóttir (sópran), Guðrún Þor-
steinsdóttir (alt), Daníel Þor-
kelsson (tenór) og Kristinn
Hallsson (bassi).
Sálumessan var síðasta verk-
ið, sem Mozart gerði, og entist
honum eigi aldur til að fullgera
það, heldur lauk Siissmayer
nemandi hans við messuna í
samræmi við frumdrög þau, er
Mozart ljet eftir sig. Enda þótt
nokkur vafi hafi á stundum
þótt leika á því, hversu mik-
inn þátt meistarinn átti og
hversu mikinn nemandinn í
þessu undurfagra verki, þá leyn
ir snilldin sjer ekki. Sagan seg-
ir, að Mozart hafi tekið það
sém fyrirboða dauða síns, þeg-
ar ókunnugur maður kom til
hans og bað hann um að semja
þetta „requiem1^ fyrir ónafn-
greindan mann. Hann hafði þá
nýlega lokið við að semja
„Töfraflautuna“, sem var frum
sýnd haustið 1791, en var far-
inn heilsu og kröftum. Lagði
hann sig allan fram við sálu-
messuna, og rak það eigi lítið
á eftir, að honum hafði verið
lofað ríkulegri greiðslu, en hann
var þá sem fyrr í hinni mestu
fjárþröng. En skömmu áður en
verkinu væri lokið, 5. desem-
ber 1791, andaðist hann og var
grafinn í Maríukirkjugarðin-
um í Vín, ' og veit nú ehginn
hvar leiði hans er. En það er af
messunni að segja, að það var
von Walsegg greifi, sem hafði
beðið um hana á laun og vildi
láta heita að hún væri sitti
verk. Þrátt fyrir svo sjervisku-
legt tiltæki, má hann þó eiga
það, að honum er það að þakka,
að handrit Mozarts og Súss-
meyers hefur varðveitst.
Þetta verk var -flutt hjer á
landi í fyrsta sinn fyrir sjö
árum, og átti jeg þá því miður
ekki kost á að hlýða á það. En
það er trúa mín, að verkið haf«
þá eígi notið sín síður fyrir þá
sök, að það var flutt í kirkju,
en í sterkustu köflunum getur
verið mikill stuðningur að stórU
orgeli.
Það var eftirtektarvert og
ánægjulegt, hversu vel kórnum
tókst með þerman vandasamö
söng. Raddirnar eru mjög fqlleg
ar og hver rödd með sínum
sjerkennilega og þokkalcga
raddblæ. Nokkuð þótti mjer þó
á skorta að innkomur værxa
nógu öruggar, oghxefði ekki ver«
ið vanþörf á örlítið lengri æf-
ingu. Ennþá virðist alt-röddira
vera jafnfegursta og öruggasta
röddin í kórnum, en hinar radcí
irnar sækja nú mjög fram.
Einsöngvararnir leystu síni
hlutverk prýðilega af hendi,
einkum sópraninn og bassinn,
þeir sem mest hvílir á. í mörg-
um fersöngsköílunum var enga
líkara en hjer væri um þaul-
æfða atvinnusöngvara að ræða,
Frh. á bls. 5.