Morgunblaðið - 13.07.1955, Blaðsíða 2
9
MORGUNBLAÐIB
Miðvikudagur 13. iúlí 1955 ]
'sg'"—_____________
Staksteinar
JARNTJALDIÐ |
Fyrir okkur, sem heima eigum
? frjálsura Jjjóðfélagum Vestiir-
Evrópu er „járntjaltíið“ aðeins
óvenjulega snjailt heiti á skii-
rúmi milli vestræns lýðræðis og
kúgunar kommújiismans. En fyr-
ír þá sem húa handan þessa tjalds
er það meira en nafnið eitt. Þeim
er það girðing og gatídavír, skot-
turnar og varðmenn, véibyssur og
Kokuð hiið Og við vitum að það
er heitasta ósk þúsunda og
miljlóna manna, að komast vest-
ur fyrir þetta tjald, til að iosna
undan ótta og kvöl kúgunar og
njósna, til að njóta friðar, frelsis
og velmegur.ar i lýðræðislöndum
Vestur-Evrópu. — Hér fer á eft-
fr frásögn af flótta ungs stúdents
frá Tékkóslévakiu vestur fytrir
fárntjaidið.
\
FLÓTTINN ]
„Ég ákvað að flýja ásamt tveim
ur öðrum stúdentum. Kvöld eitt
komum við að landamærunum.
Við iágum í smáskurði 60—70 m.
frá sprengjubeitinu. Það var orð-
ið dimmt, en samt griiitum við í
vaiðturnana til heggja hiiða.
Milli okkar og íreisisins var að-
eins gadtíavírsgirðingin og 10
ttietra breitt sprengjubeitið.
Klukkan var rúmlega 12 þeg-
ar við lögðum upp í síðasta
át’angann. Við gátum heyrt skraf-
fð i varðmönnunum, og við viss-
um, að ef þeir yrðu varir við
nokkuð grunsamlegt, mundu
blikandi hniíar ljöskastaranna
itkera loftið og umlykja okkur
og svo — já hvað svo? Við mjök-
uðum okkur áfram á maganum,
þögnin var svo lamandi að mig
iangaði til að æpa upp. En ég,
otiiiti nsig. Nú rákumst við á
fyrstu skiitin, sem gáfu til kynna
:ið jarðsprengjusvæðið væri að
toyrja. Við fikruðum okkur áfram
wllii trchælanna með mestu
varúð og eiiin af okkur var kom-
> .n alveg að girðingunni. AHt í
«inu kvað við hár hveiiur. Rauð-
ur fiugeldur þaut hvæsandi upp
) loftið rétt fyvir framan mig. Ég
hafði auðsjáanlega komið við
varðklukkuna. Nú varð alit
viílaust. Ceislar leitarljósanna* 1
I.ýstu upp umhverfið, varðmenn-
irnir kölluðust á, kúlunum rigndi
ttiður. Nokkrar hræðilegar
Nekúntlur liðu áður en ég komst
nS girðingunni, þar scm féiagar
minir biðu tiibúnir tii að hjálpa
mér yfir. Og það tókst. — Við
vorum frjáísir.
HLUTSKÍPTI ÍSLF.NDINGSINS
, Þetta er aðeins eitt dæmi um
það, hversu mikið menn leggja í
hættu til að losna undan þeirri
kúgun, seitn þeir eiga við að búa
4 föðuriömdum sinum í leppríkj-1
liin kommúnista. Aldrei fáum við,
i-lenzk þ;jóð að fullu metið það
Að vera eiu í hópi hinna frjáisu
þjóða, ráðandi að fuilu og öllu
yfir okkar eigin niálum í frjálsu
Himstarfi við frelsisunnandi ríki,
i,em eru ákveðin í því að þola
enga ánauð, enga kúgun, enga
nkerðingu á heigustu og dýrmæt-
wstu réitindum manneskjunnar,
— hinu andlega frelsi.
ANGISTARÓF í
NÆTLRMYRKRI
Því miður eru þeir aiitof marg-
>*• meðai okkar, sem kunna ekki
vð meta þetta. Því miður er sá
fíokkur alltof mannmargur, sem
stefnir að því að koma okkur
öiium „austur fyrir tjald‘, in.n
fyrir gaddavírsgirðingar og
sprengjabelti. þar sem ótti, tor-
vryggni og njösnir lögregluríkis-
ins gegnsýra líf hvers einstak-
Ilngs.
Einu sinni var útlend sendi-
nefnd stödd í iVIoskvu til að kynna
r hag alþýða.nnar í ríki sósíal-
íranaiM. í nefndiiini voru tómir
koinmúiiistar, ásamt nokkrnm
„nytsömum sakieysingjum“, —
Eina nótt vaknaði einn af sak-
leysingjur.uin við hræðilegt ang-
Tafrð-vörubifreið sýud á Þingvöllum
a ¥egum
syningarinnar
HÚSAVÍK, 11. júlí - Forseta-1
hjóiiin komu hingað í opinbera
heimsókn á laugardaginn. — Hér
var þá hið bezta veður. Eitt
varðskipanna flutti forsetahjón-1
in hingað. Er það lagði að
bryggju, voru miklar annír á
söltunarplönunum, þvi verið var
að salta úr nokkrum bátum.
Við bryggju þá er vaíðskipið
lagðist háfði mannfjöldi safnazt,
til að faena þeim. — Skátar og
skólabörn stóðu þar undir íánum,
en þæjarfógeti, Júlíus Havsteen
hafði orð fyrir Húsvíkingum og
bauð forseta og frú hans velkom-
in. — Forseti svaraði ræðu'bæj-
arfógeta á skipsfjöl og mælti
nokkur orð. Karlakórinn þrymur
var á bryggjunni og söng hann
tvö lög. Þesáu næst var haldið
upp í bæ og gengið til kirkju.
í>ar söng kirkjukórinn þjóðsöng-
inn, en séra Friðrik Á Friðriks-
son flutti ræðu og söng kórinn
aftur að henni lokinni. Bæjar-
stjórn Húsavíkur bauð forseta-
hjónunum til kaffidrykkju í
samkomuhúsinu klukkan 3 um
daginn. Sátu það hóf um 150
manns. Bæjarstjórinn, Páll Þór
Kristinsson, ávarpaði forseta-
hjónin, einnig tóku til máls Karl
Kristjánsson, alþm., Sigur-ður
Hallmarsson og Sigríður Ingvars-
dóttir er ávarpaði sérstaklega
forsetafrúna. — Karlakórinn
skemmti með söng undir stjórn
söngstjórans, Sigurðar Sigurjóns-
sonar, en áður en staðið var upp
frá kaffiborðinu flutti forseti
snjalla ræðu og bað nærstadda
að minnast fósturjarðarinnar
með kröftugu húrrahrópi.
HORNSTEINN AR
HAUNASKÓLANUM
Klukkan liðlega sex um kvöld-
ið gengu forsetahjónin til hins
nýja barnaskóla sem hér er í
smíðum. Forsetinn lagði hom-
stein að byggingunni, en ræðu
flutti formaður fræðsluráðsins
séra Friðrik A. Friðriksson. Um
kvöldið voru forsetahjónin gestir
bæjarstjórnar í kvöldverðarboði.
Á sunnudaginn var ekið að
Laugum, en í dag héldu þau för
sinni áfram, áleiðis til Kópaskers
en þaðan eru þau vsentanleg í
kvöld. —spb.
— ★ —
HÓLSFJ ÖL LUM — Hér við
brúna á Jökulsá á Fjöllum var
tekið á móti forsetahjónunum,
er þau komu úr Mývatnssveitinni,
en þeim hafði Pétur Jónsson í
Reykjahlíð fylgt. Bauð Þórhall-
ur Björnsson kaupfélagsstjóri á
Kópaskeri, forsetahjónin vel-
komin í N-Þingeyjarsýslu. Veð-
ur var hér hið fegursta.
—Víkingur.
ÁltNESI, S.-Þing., 12. júlí: —
Á sunnudaginn komu forsetahjón-
in í opinbera heimsókn að Laug-
um. Á veginum heim að staðnum
hafði verið reist hlið yfir veginn
og var það skreytt. Innan við það
beið mikill mannfjökli komu for-
setahjónanna. Bifreið þeirra stað-
næmdist við hliðið og stigu for-
setahjónin þar úr bílnum, gengn
gegnum móttökuhliðið, en þar tóku
istaróp, sem kvað við i nætur-
kyrrð hinnar austrænu höfuð-
borgar, Þegar han leit út um
gluggann sá hann, að lögreglan
var að draga mann út úr húsi
einu og henda honum inn í híl,
sem síðan ók á brott í skyndi.
„Þetta óp kom í veg fyrir það,
að ég yrði kommúnisti“, sagði
sakteysinginn löngu síðar. Það
er næsta óírúiegt, að þjóð, sem
er jafn mikið hugsandi um þjóð-
félagsmál .og íslendingar þurfi
mörg aðvcrunarhróp áður en hún
kemst til þekkingar á þeim hætt-
um, sem mannkyninu stafár af
kúgun kommúnismans.
karlakóramir á móti gestunum
með söng. Síðan ávarpaði oddviti
Reykdælahrepps forsetahjónin og
bauð þau velkomin. Þarna heils-
uðu hjónin hverjum manni með
handabandi.
Heima á Laugaskóla var setzt að
kaffiborði. — Var þar hvert sæti
skipað, en ekki gátu þó aliir er
komnir voru til að fagna forseta-
hjónunum, tekið þátt í kaffidrykkj
unni, en salurinn rúmar á þriðja
hundrað manns. Voru borð því
tvídúkuð. Við þetta tækifæri flutti
Júlíus Havsteen sýslumaður ræðu,
séra Sigurður Guðmundsson að
Grenjaðarstað er mæiti fyrir minni
forseta og Hólmfríður á Arnar-
vatni er mælti fyrir minni for-
setafrúarinnar, einnig tóku ti!
máis Karl Kristjánsson alþm. og
Jón Sigurðsson, Ystafelli. Karla-
kórar Mývetninga og Reykdæla
skemmtu með söng meðan setið
var undir borðum. Veður var liið
fegursta allan daginn og var heim
sókn forsetaliiónanna, sem bæði
þökkuðu móttökurnar, hin ánægju
legasta. — Hermóður.
ISAMBANDI við tékknesku sýninguna, er opin hefur venð
undanfarið í Miðbæjarbarnaskólanum, var í gær efnt til Þing-
vaUaferðar og boðið biaðamönnum og gestum til að sjá hina öflugu
vörubifreið Tatra 111 að verki.
ÞORSMORK
EINHVER vinsælasti sumardval-
arstaður íslendinga er Þórsmörk,
enda varla annar staður hér á
landi, sem hefur upp á meiri feg-
urð að bjóða og fjölbreyttni í
landslagi.
Áður fyrr var erfitt að komast
til Þórsmerkur og fóru þangað
eigi aðrir en smalamenn og íær-
ustu ferðalangar. en nú er orðið
bílgengt alla leið, enda hundruð
manna sem leggja þangað leið
sína til lengri eða skemmri dval-
ar á hverju sumri.
í Húsadal eru rústir allmiklar
og ganga ýmsar sagnir manna á
milli um uppruna þeirra og er
hér ein þeirra.
Þá er Svarti dauði geisaði hér
og stráfeiidi íbúa landsins svo að
á sumum bæjum lifði enginn af
heimilisfólkínu eftir, bjó bóndi
nokkur í Fljótshlíð er ríkastur
þótti þar í sveit. Eígi er getið um
nafn hans né hvar hann hafði
búið í hlíðinni, en margt hafði
hann hjúa og mikinn fénað.
Þá er hann frétti að drepsóttin
hefði borizt hingað til lands, tók
hann það ráð að flvtja aílt sitt
bú inn á Þórsmörk til að forðast
pestina. Sagt er að hann hafi reist
bú í Húsadal og búið þar í þrjú
ár án þess að hafa nokkuð sam-
band við aðrar byggðir.
Á þessum tíma hafðí hann orð-
ið fyrir þungum búsifjum af
hendi útilegumanna og drauga
og varð lcks að hröklast aftur
niður i Fljótshlíð, en þá var drep-
sóttin gengin yfir.
Farfuglar eru nú að undirbúa
viku sumarleyfisferð á Þórsmörk
og hefst hún þann 16. þ m. Eins
og undanfarin ár leegja Farfugl-
ar fram tjöld og fæði í ferð þess-
ari.
Skrifstofa Farfugla er i gagn-
fræðaskólanum við Lindargötu.
Þ. H.
Vörubifreið þessi fer auðveld-'®'
lega yfir hvei’s konar torfærur,
og er sérstaklega til þess gerð
að nota hana á slæmum vegum
og jafnvel vegleysum, enda ekur
hún léttilega yfir holt, hæðir og
móa.
(S H B
Tatra 111 er 12 cylindra diesel
vörubifreið með beina eldsneyt-
isgjöf, loftkæld. — Vélin er 180
hemlahestöfl, og hefur vöru-
flutningabifreiðin sjálfstætt
fjaðra og öxulkerfi á öllum^aft-
urhjölum, en einmitt það gerir
henni svo auðvelt að fara yfir
mishæðir.
j Burðarmagn bifreiðarinnar eru
10 lestir, en sjálf vegur hún 8
lestir, óg eldsneytisnotkunin er
35—40 1 á hvex-ja 100 km. í bif-
reiðinni er aðalgírkassi og auka-
gírkassi, þannig að hægt er að
tengja við framöxul, sem getur
komið sér vel á þungum vegi.
® S3 ®
Motokov-fyrirtækið í Prag
annast útflutning þessara vöru-
bifreiða sem og ýmissa annarra
vélknúinna farartækja. Hægt er
að afgreiða Tatra 111 sem venju-
lega vörubifreið og einnig með
sérstökum þrýstivökva útbúnaði,
er gerir það að verkum, að vöru-
bifreiðin getur náð miklum hraða
á vegi og verður öruggari á veg-
leysum.
Fyfri s!áS lokíð
ÁRNESI, S.-Þing., 12. júlí: —
Síðan um mánaðamótin hefur ver-
ið hér með afbrigðum góð hey-
skapartíð. Stöðug sunnan átt með
hita þurrkum flesta daga, en
rigndi hér nokkuð um síðustu helgi.
Margir bændur eru komnir langt
með að slá fyrri slátt og sumir
búnir að alhirða fyrrisláttar töðu
og er það óvenju snemmt hér um
slóðir. Nýting heyja er einstak-
lega góð, og verður að teljast stór-
um betri en úm margra ára skeið.
Töðufengur eftir fyrri slátt er
minni nú en í fyrra vegna þess
hve síðsprottið er grasið og kal-
skemmdir í sumum túnum.
— Hermóður.
IÞROTTIR
Suðumes mæla Akur
eyri i!!. deii
SÍÐASTLIDINN sunnudag fór
fram keppni milli íþróttabanda-
lags Suðurnesja og íþróttabanda-
lags Vestmannaeyja í knatt
spyrnu. en það eru einu liðin á
Suð-vestur-svæðinu, sem þátt
taka í Il-deildarkeppninni.
Leiknum lyktaði með jafntefli,
2:2 eftir framlengdan leik, svo
að liðin verða að keppa aftur.
Það liðið, sem vinnur, keppir síð-
an til úrslita í II. deild við Akur
eyringa, en þeir unnu Il.-deildar-
keppnina á Norð-vestur svæðinu.
Efsta liðið í Il.-deild flyzt síðan
upp i l.-deild, en neðsta liðið þar
fellur niður. I-deildar-liðin eru
sex, Reykjavíkurfélögin fimm og
Akranes.
Suðurm'ijajnrnn og Vestmaimu
eyingur ieitldu winian liestu síini
aitur í jía-rkveldi, og uiinu þá
Suðuriies, rneð 3:0.
l.eikar htiVðu 0:0 þur til 12
inínútur voru eftir af leikuum, er
Suðurne.-junienii skoruðu fyrsta
murk sitt. Hin fylgdu svo á eftir.
Suðurne- nuetu því Akureyii í úr-
slituleiknurn í II. deild.
Döniari vur Hannes Sígurðssoii.
Boifilaup Rvíkur-
F Y R S T I hluti meistaramóts
Reykjavíkur í frjálsum iþróttum
fór fram í gærkveldi. Var þá keppt
í 4x100 m. boðhlaupi og 4x400 m.
boðhlaupi,
j í 4x100 m boðhlaupi urðu úrslit
þessi:
1. KR (A) 44,8 sek„ 2. KR (B)
44,9 sek., 3. ÍR (A) 45,7 sek., 4.
, Á (A) 46,2 sek., 5. ÍR (B) 47,1
sek. og 6. KR (C) 47.2 sek.
I 4x400 m.:. -— 1. Á (A) 3:28,6
1 inín., 2. KR (A) 3:29,0 mín., 3.
ÍR (A) 3:41,4 mfn., 4. KR (B)
3:42,8 mín., 5. ÍR (B) 4:49,0 mín.,
og 6. Á (B) 4:54,0 mín.
Svðf ti! Alþýðu-
í ALÞÝÐUELAÐINU í gær —
þriðjudag — er kveðja til mín
með stórri fyrirsögn á forsíðu
blaðsins: „Alger stöðvun á karfa-
frystingu í Hafnarfirði yfirvof-
andi“. Orsökin sú að frystihúa
Ingólfs Flygenrings hefur hætt
að taka á móti karfa til vinnslu,
einn togari hefur þegar stöðvast.
S.l. mánudag hringdi bæjar-
stjóri til mín og óskaði eftir að
ég mætti á fundi hjá bæjarráði,
varð ég við þeim tilmælum og
mætti á fundinum. Var ég þaí
spurður að því hvort ég vildl
ekki taka upp frystingu á karfa,
að nýju, en henni hafði ég hætt
2. júlí. Ég kvaðst ekki geta það,
þar eð reknetabátur sem „íshúa
Hafnarfjarðar" á hafði hafið rek-
netjaveiðar rétt fyrir s.l. mán-
aðarmót, en eins og þeim ei’
kunnugt er nokkurt skyn bera á
meðferð þessarar vöru er ekks
hægt að frvsta síld og karfa i
sömu frystitækjum, samtímis. en
síld verður að frysta sem fyrsi
eftir löndun.
Þegar eftir að karfafrvstingn
lauk, var farið að þvo saltfisk J
vinnusalnum og harðfiskur verð-
ur tekinn inn í karfageymsluhús-
ið í dag til þess að forða honum
'frá skemmdum. Það húsnæði,
sem notað er til karfavinnslu ex’
því nú þegar tekið til þeirra af-
nota er að ofan greinir og hii'ð-
ing á skreiðinni þoldi ekki bið.
Rithöfundur greinarinnar í Al-
þýðublaðinu hneyklast á því að
ég hafi lofað skipshöíninni á m.s.
„Reykjanesi" að síldveiðar
skyldu hafnar um s.l. mánaða-
mót, en ég hafði gert samning
um sölu á beitusíld auk þess a3
vera skuldbundinn að hafa næga
beitusxld fyrir 6—8 báta á n.k.
vetrarvertíð. Um öll þessi rök
hefur fréttamanni Alþýðublaðs-
ins vei-ið fullkunnugt, en honum
hefur verið meira í hug, að
reyna að þyrla upp óhróðri um
mig heldur en hafa bað sem rétt-
ara reynist, en pólitískt ofstækl
hefur hlaupið með hann í gönur.
Rækilega er minnzt á það, að
albingismaður kaupstaðarins sð
hér vargur í véum. Sést þvj
gjörla hvert stefnt er. Af þessu
er ómenguð pólitísk lykt og hef-
ur siálfsagt átt að verða liður i
„prógramminu“ fyrir næstu kosxa
ingar. Ég get frætt AlþýðublaðicJ
á því, að öll frystihúsin hér J
bæ eru fyrst og fremst byggð og
rekin vegna vélbátaflotans og
aðalatvinna fólksins í frystihús-
unum er bundin við verkun afla
af vélbátum og er „íshús Hafn-
arfjarðar“ engin undanteknmg
þar. Er því öflun sildar til beitu
undirstaða að rekstri slíkra fyrir-
tækja, en reynsla undanfarinna
ára hefur sýnt oss að ekki ef
hagkvæmt að draga slíkt of
lengi, þegar- háhyrningurinn ex?
kominn á síldarmiðin og allrá
veðra er von.
Ánnars vildi ég ráðleggja Al-
þýðublaðinu að hlaupa ekki á
sig með því að birta slík skrii
sem þessi, því að fólkið setxi
vinnur í frystihúsi voru veit bezt,
að það sem að framan er sagt,
er sannleikanum samkvæmt og
hefur því þessi grein blaðsina
þveröfug áhrif við það, sem til
var ætlast. i
Ingólfur Flygenring,
BEZT AÐ AUGLfSA
1 MORGVWLAÐINU