Morgunblaðið - 12.05.1956, Blaðsíða 9
Laugardagur 12. maí 1956
MORGUNBLAÐIÐ
n Gísli J. 'Ræða Bjarna Benediktssonar
iohnsen í Þórshöfn í gær
Hreppfi méfvind o§ barning í hafi
ó Egilsstadafundinum
B
Frh af hls !
verið að tala um að allt sé kom- | Meðan samstarfið stóð var
ið í strand, en þó býr fólk við j aldrei talað við okkur um neina
JÖRGUNARBÁTUR1NN ,,Gísli J. Johnsen", sem lagði af stað betri kjör og traustari atvinnu- i breytta stefnu eða viðhorf. Allan
tímann var aldrei ágreiningur
innan ríkisstjómarinnar um þessi
mál.
í stað þess að taka þessi stór-
mál upp á málefnalegum grund-
velli og ræða þau eins og hæfir
mikilvægi þeirra, þá koma Fram-
sóknarmenn allt í einu fram með
þennan tilbúna ágreining, þegar
stóra mál að ágreiningsmáli? unni. Einn af forkólfum Franv-
frá Svíþjóð 5. þ. m., er nú staddur í Þórshöfn í Færeyjum, grundvöll en nokkru sinni áður.
en þangað kom báturinn siðastl. nótt. Hefur hann hreppt hið versta Jafnvægisleysið er erfitt við-
veður og barning yfir hafið og biður nú byrjar að sigla heim til fangsefni, og það krafðist óvin-
íslands '■ sælla ráðstafana, sem voru óhjá-
kvæmilegar, en þær höfðu ekki
ÁHÖFNIN | þjóð. Var þess getið, að skip- í för með sér neinn málefna-
Báturinn lagði af stað frá Sví- j verjar hyggðu gott til fararinn- ágreining milli stjórnarflokk-
þjóð 5. þ. m., og er áhöfn hans ar, og áætluðu að vera í Reykja- anna.
vík 10. maí. Einnig þess, að ein- Framsóknarmeitn segja nú
um skipverjanna, Þórði Jónssyni, að ekki sé unnt að leysa efna
væri falið að skrifa ferðasögu á
leiðinni.
þrír íslendingar, Árni Valdimars-
son, skipstjóri, Jón Jórssson, stýri-
maður, Þórður Jónsson, vélamað-
Ur og einn Svíi, Bernhard Esken-
gren, vélfræðingur.
HEYRÐIST TALA VIÐ
AUSTFIRÐING
Það var síðastl. nótt, sem Sæ-
björg, sem stödd var úti í Flóa,
heyrði í talstöð Gísla J. Johnsen.
Var báturinn þá að tala við tog-
arann Austfirðing, sem var á leið
til Færeyja. Var báturinn þá
kominn upp að Færeyjum, og
hafði þá siglt 600 mílur. Bíður
báturinn nú byrjar heim til ís-
lands, og á eftir að sigla 517
mílur. — í gær barst skeyti frá
bátnum frá Þórshöfn.
SÆNSK BLÖÐ BIRTU
FRÁSAGNIR
Gautaborgarblöðin birtu frá-
sagnir og viðtöl við skipshöfnina
á „Gísla J. Johnsen" daginn eft-
ir að hann lagði úr höfn í Sví-
ö þús. kr.
á heiliniða
þeir höfðu ákveðið að slíta stjórn
hagslegan vanda með okkur j arsamstarfinu af allt öðrum
Sjálfstæðismönnum, en þá ástæðum. Þá fyrst vakna þessir
áttu þeir að benda á SÍN úr-
ræði áður en álögurnar nýju
voru samþykktar eftir áramót-
in. Þá var tími til að sýna
þjóðinni, að þeir hefðu góð j
ráð, sem dygðu. En alls ekkert
kom fram af þeirra hálfu.
Ef nokkuð var réð Framsókn
meira um endanlegt form þess-
HÆSTI vinningurinn í flmmta
flokki haprdrættis Háskóla fs-
lands, en dregið var í gær, kom ara ráðstafana en við Sjálfstæð-
á heilmiða, en það eru kr. 50.000. ismenn. Það er staðreynd, að
Er miðinn nr. 37772 og er hann í báðir flokkarnir voru í öllum
umboði Þóreyjar Bjamadóttur. aöa!dráttun sammála og báru
Þá komu 10 000 kr. vinmngar, sameiginlega ábyrgð. Það var
tveir, á heilmiða nr. 980 og 28410 ekki f^rr en búið var að ^era
og var annar í umboöi Helga Sí- þessar ráðstafanir að Framsókn
vertsen og hmn hjá Frímanni Frí- i-vsíi *vi yflr að omogulegt væri
íþrólflr
Frh. af bls. 6.
an og eru svo sterkir á miðjunni,
að fram hjá þeim kemst fátt,
nema „knötturinn fljúgandi".
Ríkharður er betri en áður, leikur
af meiri yfirvegun og óháðar
andstæðingnum en áður. Hann
íorðast nú stympingar en skilur
andstæðinginn eftir með hraða
sínum og knattmeðferð. Það er og
áberandi hve Akurnesingar gera
minna en áður af upphlaupum
upp miðjuna. Það eru kantarnir,
sem notaðir eru og oft háar send
ingar fyrir markið, stórhættuleg-
ar vörn andstæðinganna.
Akurnesingum tókst að leika
vörn Reykjavíkurliðsins í sund-
ur. Þó Einar, Árni Njálsson og
Hreiðar (og síðar Ólafur Gíslason
í hans stað), léku vel þá tókst
þeim ekki að stöðva hina virku
framlínu andstæðinga sinna. Og
Ólafur sem átti góðan leik í mark
inu, varð að sjá á eftir 6 knöttum
í netið. Framlínan náði ekki að
vinna nógu vel saman og mis-
notaði herfilega allmörg góð
mannssyni. 5000 kr. vinningar
komu á miða nr. 13469 og 29704.
Síðasla Filmlu-
sýningln
að vinna með Sjálfstæðismönn-
um, en þá hafði Framsókn ekki
bent á neina lausn á vandanum.
En ef það er raunverulega svo,
að Framsókn meini það að það
séu efnahagsmálin, sem valdi
samstarfsslitum, hefði þá ekki
verið sterkara að kveða upp úr
um þann ágreining innan ríkis-
f -n.A/-. - • i -i , ... .-. stjórnarinnar, og láta þá sann-
I DAG symr kvakmyndafelagið ast að við S;álfstæðismenn vild.
Filmia, siðustu mynd þessa starfs um ekki ganga inn & úrræði
ars, sem er bandariska urvals- Framsóknar í stað þess að segj-
kvikmyndin, „Eg kvæntist norn“ ast vera hræddir við ofurvald
eftir René Claer. Með aðalhlut- Sjálfstæðismanna í ríkisstjórn.
verkin fara þau Frederich March Slík aðferð hefði átt að gefa
og Veronika Lake. Mynd þessi er Framsókn miklu sterkari að-
gerð árið 1942. stöðu ef hún hefði þá einhver
Þetta er 15. myndin sem Filmía úrræði. Framsókn talar mikið
sýnir á þessu starfsári og er sýn- um, að Sjálfstæðismenn séu þeim
ingin hin 30. í röðinni. Sýningar hættulegir. Tíminn lýsti því, að
fara fram kl. 3 i dag í Tjarnar- 10 þingsæti flokksins væru í
bíói og kl. 1 á morgun sunnu- hættu.
dag.
,Yíkimjar' úr Reykja
vík herfa í Sandqerði
En í stað þess að skapa sér
sterkari aðstöðu með því að
benda á nýtileg úrræði og
láta málefnin ráða, gerir
Framsókn þá háskalegu koll-
steypu — það heljarstökk,
sem nú er alkunnugt orðið.
menn við að heimsástandið sé nú
gerbreytt.
EFTIR
AFHJÚPANIRNAR
Framsókn talar nú mikið um
hið gerbreytta heimsástand. Lát-
um svo vera. En af hverju það
er allt í einu orðið svo ger-
breytt er óljósara. Að vísu er
mikið um það skrifað í Tíman-
um að Stalin sé nú dauður, sá
mikli harðstjóri og morðingi, eins
og hann er nú kallaður, eftir að
hann er nú kominn í annan heim,
hvar sem hann er nú staddur þar.
En það er ekki aðalatriðið
að Stalin hafi verið geðveikur,
heldur hitt að það er jarð-
vegur kommúnismans, skipu-
lag hans og hugmyndaheimur,
sem fóstraði það einræði og
ofbeldi, sem öllum heiminum
blöskrar.
Sá jarðvegur er enn til og hann
er aðalatriðið, en ekki geðveiki
Stalins. Meðan kommúnisminn er
til mun aldrei verða skortur á
mönnum eins og Stalin.
En í þessu sambandi er rétt
að minna á að vitneskjan urrt
geðveiki og grimmdaræði
Stalins barst ekki fyrr en
nokkrum dögum eftir að þing
Framsóknarflokksins gerði
samþykkt sína í varnarmálum.
Stalin verður því ekki um þá
samþykkt kennt, hún var hug-
arfóstur Framsóknarmanna
sjálfra. Það er því það sama
hér og í efnahagsmálunum,
það eru ekki eínisástæður,
sem valda, heldur eingöngu
kosningatillit.
EKKI HELDUR NEINN
SANDGERÐI, 9. maí: — Um s.l.
helgi komu tveir knattspyrnu- ÁGREInÍnGUR
flokkar frá Víkingi í Reykjavík UM VARNARMÁLIN
til Sandgerðis. Voru það 2. og 4. En Framsókn lætur ekki við
aldursflokkar félagsins. Léku það sitja að halda uppi þeirri
þeir við jafnaldra sina ur knatt- blekkingu að samstarísslitin stafi
spyrnufélaginu Reyni. af ágreiningi um efnahágsmálin,
Víkingur sigraði í 2. flokki með sem aldrei kom fram í dagsljós-
__• „ , 3:0, en í 4. flokki sigraði Reynir ið, heldur draga þeir viðkvæm-
tækifæn. B maðunnn og sa með 4:2. Var leikur drengjanna ustu mál þjóðarinnar og mestu
hættulegasti var Gunnar Guð- mjög skemmtilegUr. Höfðu þeir velferðarmál — inn á við og út
mannsson, sem yggði oft lag- i gott uthaldj voru duglegir og á við — inn i leikinn. Nú lætur
lega upp og a ti morg st.orhættu- , sýndu gdða knattmeðferð. Er al- Framsókn svo sem hún sé okkur
^eg þo e í eppnuðust menn ánægja i Sandgerði vegna Sjálfst.m. ósammála i utanrikis-
frammistöðu 4. flokks. Hefir málum og varnarmálunum sér-
hann æft í allan vetur og vor und staklega. Timinn er látinn full-
ir stjórn tveggja 1. flokks- manna yrða að við Sjálfst.m. beitum
félagsins, Vilbergs Jónssonar og okkur fyrir ævarandi hersetu í
Eiríks Helgasonar. Einhver hluti landinu.
íslandsmótsins í 4. flokki fer En ef Framsókn tryði raun-
nema eitt.
— A. St.
- Ur daglega liflnn
Framh. af bls P
legum sviðum, er aðallega vegna
þess, að vesturlandaþjóðir brauð-
fæða þessar þjóðir nú, ef svo
mætti að orði komast, og með
þeirra hjálp hefur tekizt að
hindra útbreiðslu ýmissa sjúk-
dóma, sem oft hafa haldið fólks-
fjöldanum þar eystra innan
vissra marka.
Margir eru á þeirri skoðun, að
því lengur sem Evrópuþjóðirnar
og Bandaríkjamenn stuðli að vel-
megun í Asíu án þess að þar sé
i rauninni grundvöllur fyrir
henni, auki það á ófriðarhætt-
tma og skapi lýðræðisþjóðunum
iskyggilega hættu. Enginn mót-
mælir því, að sú geysiléga fólks-
fjölgun, sem er nú árlega, mun
innan mjög skamms tima skapa
mörg vandamál, en sérfræðingar
eru ekki á einu máli um lausn
. þeirra vandamála.
verulega á þessa fjarstæðu, þvi
j voru varnarmálin þá ekki sett á
oddinn í stað efnahagsmálanna?
Fyrst Framsókn telur sig hafa
1 vitað að við Sjálfst.m. værum
þeim svo ósammála — vildum
jafnvel ævarandi hersetu — því
„ ... ... voru þá ekki gerð samvinnuslit
UT AF auglysmgu stjornar út af þessu og það iafnvel miklu
Bandalags xslenzkra hstamanna fyrr? Af háifu Sjálíst m. hefur
um frestun veizluhalds Pen- engin ^ stefna j þessum mái_
klúbbsins, meðal annars vegna um komið tram
fram í Sandgerði. — Axel.
Yfirlýsing Rithöf-
s
hugsanlegrar sameiningar rithöf
undafélaganna, vill stjórn Rithöf-
undafélags íslands taka fram eft-
irfarandi: I
Stjórn Rithöfundafélag íslands
er þessi klúbbstofnun algerlega
óviðkomandi í núverahdi mýhd;:»
og mótmælir því, að samfeining
félaganna, þótt til kæmi, sé á
nokkurn hátt tengd né bdndin ;
tilveru hans ög veizlu.
Stjórn Rithöfundafél. islands.
Og ef Framsókn var svona
viss í sinni sök, þvi lét hún
þá ekki utanríkisráðherra sinn
í vetur Iýsa þvi ýfir innan
ríkisstjórnarinnar að aðstaðan
væri nú gerbreyít og þess
vegna krefðist Framsókn end-
urskoðunar þessara mála? Ef
þeir töldu Sjálfst.m. óviðmæl-
anlega um þetta, því gengu
Framsóknarmenn þá ekki
fram á völlinn og gerðu þetta
VINSÆLT í KEFLAVÍK —
ÓVINSÆLT Á SEYDISFIRÐI
Ég tek fram að þó að ég hafi
á því eindregna skoðun að varnir
séu okkur nauðsynlegar, þá er
eðlilegt, að í lýðræðislegu þjóð-
félagi geti verið ágreiningur um
slík stórmál. En þess verður að
krefjast af öllum, að þeir taki
afstöðu eftir efnisástæðum, en
ekki eftir hentistefnu, hverju
sinni.
í þessu sambandi má benda á
ummæli Eggerts Þorsteinssonar á
fundinum á Seyðisíirði í gær.
Hann kvaðst vera hissa á því að
Sjálfstæðismenn leyfðu sér að
tala um varnarmálin við Seyð-
firðinga eins og um fund í Kefla-
vik væri að ræða, þvi þetta mál
væri óvinsælt á Seyðisfirði. Þarna
er þessum herrum rétt lýst! Þeir
tala um málin eftir þvi hvort
þeir telja þau óvinsæl eða vinsæl
á þeim stað, þar sem þeir tala i
það og það skiptið. En það er
aftur athýglisvert að þessi tals-
maður Hræðslubandalagsins skuli
telja herverndina vera vinsæla i
Keflavík.
Ef tilvera varnarliðsins væri
þvilikt böl, sem það er útmál-
að nú af þessum mönnum, þá
ætti það að koma harðast nið-
ur á þeim sem næstir búa og
þvi vera óvinsælt þar fremur
en á öðru landshorni.
FÖLSK „SÉRSTAÐA“
Það er fullljóst að menn geta
haft ólíkar skoðanir, ‘ en þess
verður að krefjast að hentistefn-
an ein fái ekki að ráða,
Mergurinn málsins er sá að
Framsókn vildi ekki samstarf við
Sjálfstæðismenn og það varð áð
búa til ástæður fyrir kollsteyp-
sóknar hefur haft það eftii Páli
Zóphaniassyni, að hann hafi saftt
á flokksfundi þegar eitthveri niál
var þar til umræðu: „Ég hef
sérstöðu í þessu máli, en ég véit
ekki enn í hverju sú sérstaða er
fólgin"! Afstaða Framsóknar tu*,
er svipuð þessu -— þeir Vitcbi
skapa sér sérstöðu, en allt vni' á
ruglingi um i hverju hún :ætW
að vera fólgin.
Þegar Framsóku sá aíj »
efnahagsmálunum gæte fæir
ekki komið fram með gildar
ástæður til samvinnushía, þá
völdu þeir varnarmálin Þeír
tóku það ráð að taka þaa öþj?
stefnu kommúnisfa og Þjóð
varnarmanna.
En um leið og þeir taka upp
stefnu þessa um algerí varnar
leysi i orði kveðnu, lýair utan-
ríkisráðherrann þvi yfir að fiúiT
sé að leyfa varnarliðinu að
byggja höfn i Njarðvík, sem
áætlað er að kosti um 20® millj
ísl. króna.
HEIMA OG í PARÍS
í lok ræðu sinnar rakti svo
dómsmálaráðherrann afstöðu í»-
lenzka utanrikisráðherrans á
fundi NATO. Þar hefði veri.8 lögð
áherzla á að ekki væri timi til
að slaka á vömum bandalags-
rikjanna, heimsástand væri enu
ótryggt. Yfirlýsing NATO-fund
arins, sem undirrituð var af ut,-
anríkisráðherra Framsóknar,
stingur algerlega í stúf við það
sem Framsóknarmenn og blöð
þeirra halda fram hér heima,
Það er hægt að hafa ólíhav
skoðanir á málum, en það ev
ekki hægt fyrir sama manm og
sama flokk á sama tima að
tala tveim tungum á þennan
hátt. Annaðhvort er rangt:
Samþykkt Fr amsóknarþings
ins eða yfirlýsing NATO,.
Ef utanrikisráðherra okkar
hefði verið þeirrar skoðunar ttm
heimsástandið og varnarþörfina,
sem hér er látin uppi, þá áttá
hann að taka hina sömu afsiöðu
á Parisarfundinum og standa þar
við hana.
En hann vissi að það, sem
hér er látið uppi um þesst
mál, er óframbærilegt i hópi
manna, eins og utanrikisráð
herranna á þeim fundi og þesa
vegna samþykkti hann yfir
lýsingu fundarins án þess að
gera nokkurn fyrirvara um
sérstöðu íslands.
ÓFRÁVÍKJANLEGT
SKILYRÐI
Það er reynt að læða því inn
hjá almenningi að við Sjálf-
stæðismenn viljum hafa „eilífa
hersetu" og afsala okkur sarnn-
ingslegum rétti til einhliða upp-
sagnar. í sambandi við þessa
blekkingu má á það minna að
það var fyrst og fremst ég, sem
utanríkisráðherra þá, sem ábyrgð
bar á gerð samningsins. Ég hélt
fast við að það væri ófrávíkjan
legt skilyrði að við íslendingar
hefðum einhliða rétt til uppsagn-
ar og frá þvi viljum við Sjálf-
stæðismenn aldrei hvika. En við
álitum ekki að aðstaðan þurfi að
breytast, þó Framsókn verðt
hrædd um fylgi sitt og þurfi á
kosningabrellum að halda. Það
er sjálfsagt að fylgzt sé nákvæm-
Jega með viðhorfinu og að ákvörð
un verði siðan tekin eftir full-
komna athugun, að beztu manna
sýn og ekki þolað deginum leng-
ur að hér sé erlent varnarlið;
eftir að gengið. er úr skugga um
að þess sé ekki þörf.
Þó ástand og horfur toatnii i
bili er það svipað og ef reist-
ur hefur verið flóðgarður og
hann stöðvar flóðið. En það
er ekki ráð að höggva skarö á
garðinn meðan vatnið er efcki
runnið úr. Það þarf fyrst a»
kanna hvort hættan á flóðöItL
unni sé raunverulega liðin hjá,
Þannig er afstaða Sjálfstæð-
ismanna í þessu stórmáli.