Morgunblaðið - 05.06.1965, Blaðsíða 1

32 siður ocf Lesbók
92. árgangur.
126. tbl. — Laugardagur 5. júní 1965
Prentsmiðja Morgunblaðsina.
Geimferðin
gengur að
óskum
— Lýkur væntanlö’ga
eítir 62 hringi, mn
6-leytið á mánudag
Houston, Texas, 4. júní.
GEIMFERÐ þeirra Edwards
Whites og James McDivitts
hefur til þessa gengið að ósk-
iim og bendir allt til þ-ess, að
þeir verði látnir fara 62
bringi umhverfis jörðu. Er
éætlað, að ferðin taki 97 klst.
og 50 mín. og að þeir muni
lenda í Atlantshafinu um það
bil 600 km suðvestur af Ber-
muda um sexleytið (skv. ísl.
tíma) á mánudaginn.
• Geimförunum hefur liðið
ágæta vel. Þeir hafa skipzt á að
mota og borðað sæmilega. En at-
burffir gærdagsins urffu til þess
*ff þeir hafa hvorki veriff sér-
lega svefnþurfi né matlystugir.
Segja vísindamennirnir, sem
tylgjast meff líffan þeirra, aff eftir
væntingunni, er fylgdi dvöl
Whites fyrir utan geimfarið, sé
um að kenna. Hafi hjartsláttur
Whites veriff nokkru örari en
venjulega fyrstu klukkustundirn
*r eftir að hann kom inn í geim-
fariff aftur.
Geimfararnir hafa upplýst i
*amtaii við Virgil Grissom, að
þeir hafi átt í smáerfiðleikum
með að loka geimfarinu eftir að
White kom aftur in í það. Telja
þeir réttast að hreyfa ekki hurð-
ina aftur, fyrr en þeir eru komn
ir til jarðar. Áður hafði verið
fyrirhugað, að þeir opnuðu hana
til þess að kasta út ýmsu smá-
vegis, er þeir þyrftu ekki lengur
á að halda í geimfarinu, til dæm
Framhald á bls. 31

Þessa mynd tók Sveinn Þormóðsson fyrir skömmu af börnum vi ff garffyrkjustörf í Skólagarðin um í Laugardal. — Sjá bls. 10.
Ríkisstjórnin vinnur að friðsamlegri
og happasælli lausn kjarasamninga
— segir Bjarni Benediktsson,
forsætisráðherra í viðtali við Mbl.
MORGUNBLAÐIÐ sneri sér í
gærkvöldi til Bjarna Bene-
diktssonar, forsætisráðherra,
og leitaði fregna af gangi
samninganna, sem nú standa
yfir milli verkalýðsfélaganna
og atvinnurekenda. Forsætis-
ráðherrann kvaðst ekki geta
sagt um samkomulagshorfur
á þessu stigi málsins, en sagði,
að ríkisstjórnin mundi halda
áfram að vinna að friðsam-
legri og happasælli lausn
samninganna. — Viðtalið fer
hér á eftir:
— Hvað viljið þér segja um
horfur á samkomulagi í kjara-
samningum þeim, sem nú atanda
yfir?
•— Um það get ég ekki sagt á
þessu stigi málsins. Fundir aðila,
Ár //ð/ð frá undirskrift júnisamkomulagsins:
Hefur tryggt meiri kaup-
mátt launa en áöur
í DAG er eitt ái liðið frá undirskrift Júnísamkomulagsins,
»em markaði þáttaskil í kjarasamningum hér á landi. Morg-
unblaðinu þykir því rétt að gefa nokkurt yfirlit yfir þann ár-
angur, sem náðst hefur með þessu samkomulagi. Nokkur
meginatriði hans eru þessi:
Kaupmáttur timakaups
verkafólks hefur aukizt
meir em nokkur dæmi eru
um.
Verbffólgunni hefur aff
mestu veriff haldið í skefj
um.
Vinnufriffur hefur verið
tryggffur.
Affgerffir til styttingar
vinutíma hafa veriff und-
irbúnar.
Aukiff jafnvægi skapast i
efnaihags- og atvinnumál-
• Lán til húsbyggin&a hafa
stóraukizL
Kaupmáttur timakaups verka-
fólks hefur aukizt meir en dæmi
eru til
Júní-samkomulagið gerði ekki
ráð fyrir verulegum beinum
kauphækkunum til handa verka-
fólki, en hins vegar var samið
um verðtryggingu kaupgjalds,
nokkra styttingu vinnutima, auk
ið orloí, vikukaupsgreiðslur, og
nokkrar breytingar á eftirvinnu.
Þótt kauphækkanir háfi farið
nokkuð fram úr því, sem sam-
komulagið gerði ráð fyrir, var
þeim þó mjög í hóf stillt og hef-
ur reynslan orðið sú, að á því
tímabili, sem júní-samkomulagið
hefur gilt, hefur kaupmáttur
tímakaups verkafólks aukizt til
muna meir en á árinu 1963, þeg-
ar kauphækkanir urðu mjög
miklar. Þessu til sönnunar skal
vitnað í heimild frá Efnahags-
stofnuninni.
Ef miðað er við visitölu fram-
færslukoetnaðar og miðað við
töluna 100 árið 1059 hafði kaup-
máttur tímakaups verkafólks og
inaðarmanna hækkað í 110,6 þ.
1. marz sl., en var 103,6 árið
Framhald á bds. 2
Bjarni Benediktsson
a.m.k. sumra, hafa staðið yfir að
undanförnu, en, eins og fyrr hef-
ur verið sagt, mun enn skammt
komið viðræðum um helztu
vandamálin.
— Hefur ríkisstjórnin sjálf tek-
ið þátt í viðræðunum?
— Rikisstjórnin hefur ekki tek
ið þátt í samningafundum aðila
og getur því ekki dæmt urti,
hvort um nokkurn óeðlilegan
drátt sé að ræða, en svo hygg ég
að ekki sé heldur hitt, að kröfur
voru seint fram settar, en þær
mjög víðtækar, og þarfnast því
rækilegrar meðferðar, sem hlýt-
ur að taka verulegan tíma.
— Ríkisstjórnin hefur verið
sökuð um, að á henni standi um
framlag hennar til lausnar vanda
málanna. Hvað viljið þér segja
um það?
— Ríkisstjórnin hefur að sjálf-
sögðu fylgzt með málum allt írá
þvi í vetur, og margvíslegar und-
irbúningsathuganir hafa átt sér
stað af hennar hálfu. Jafnskjótt
og aðilar hafa leitað til hennar
um úrlausn ákveðinna atriða,
hafa þau verið tekin til athugun-
ar, auk þess sem stjórnin hefur
látið aðilum í té þau gögn, sem
hún hefur haft með höndum og
aðilar hafa óskað eftir.
Afskipta ríkisstjórnarinnar hef
ur einkum verið vænzt um þrjú
atriði, skattamál, húsnæðismál
og atvinnumál á Norðurlandi.
Um skattamálin er það að
segja, að þau voru tekin til á-
kvörðunar á Alþingi og verulega
gengið til móts við óskir verka-
lýðsfélaganna, þó að þau teldu
þá úrlausn, sem fékkst, ekki full-
nægjandi, enda munu fáir hafa
búizt við slíkri viðurkenningu á
þessu stigi málsins.
Ákveðin málaleitun um aðgerð
ir í húsnæðismálum og atvinnu-
málum Norðlendinga kom hins
vegar ekki fram, fyrr en nú síð-
ustu vikurnar, og hefur stöðugt
samband verið haft við fulltrúa
verkalýðsfélaganna um þau efni
síðan.
Auk þess hef ég nær daglegt
samband við þá, sem að lausn
deilunnar vinna, og margítrekað,
að ríkisstjórnin væri fús til fund-
ar, hvenær, sem eftir væri leitað.
Að öðru leyti hef ég og sam-
starfsmenn mínir í ríkisStjórn-
inni hagað afskiptum okkar að
framgangi málá, eftir því, sem
við höfum talið vænlegast að
horfði til árangurs og þá ekki
hirt um neina auglýsingastarf-
semi í því sambandi, enda læt ég
mér í léttu rúmi liggja hnjóðs-
yrði þeirra, sem augljóslega vilja
með skrifum sínum spilla þyí, að
samkomulag náist.
•— Hver eru hélztu vandamálin,
sem við er að etja í samningun-
um?
— Ég tel mestu máli skipta, að
menn kunni það hóf í kröfugerð
og samningum, að von sé til þess,
að raunverulegar kjarabætur fá-
Framihald á bls. 2