Morgunblaðið - 06.10.1970, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. OKTÓRER 1970
3
Esja af stokkunum
Esja í Akureyrarhöfn. (Ljósm.: Sv. P.)
Akureyri, 5. október.
EINS og skýrt var frá í blaðinu
á sunnudaginn hljóp Esja hið
nýja strandferðaskip af stokk-
unum hjá Slippstöðinni á Akur-
eyri um hádegi á laugardag.
Kjölur var lagður að skipinu 24.
júní 1969 og hefur verkið geng-
ið samkvæmt áætlun ef undan
skildar eru tafir vegna verk-
faíla. Stálverki er að mestu lok-
ið og innréttingar vel á veg
komnar. Uppstillingu á tækjum
í vélarrúmi er að mestu lokið,
en unnið er að frágangi og teng-
ingu þeirra. Frágamgur á þil-
íarsrúmi hefst nú þegar með
þvi að reist verða möstur og
bómur.
Esja er einnar skrúfu flutn-
inaskip með íbúðum fyrir 12 far-
þega og 19 manna áhöfn. Mesta
lengd er 68.4 m, mesta dýpt 6.1
m og mesta breidd 11.5 m. Stærð
hennar er um það bil 700 BRT
(brúttó register tonn) og verð
ur hún systurskip ms. Heklu.
Lestarrými er 61.520 rúmfet, þar
af frystirými 8.400 rúmfet.
Esja er smiðuð samkvæmt
Lloyds’ Register of Shipping 100
A 1“, styrkt fyrir siglingar í
is. Hún verður búin 1650 hest-
afla Deutz aðalvél og þremur
ljósavélum af Paxman-gerð, sam
tals 671 kwa, auk þess neyðar-
Ijósavél af Deutz-gerð 57.5 kwa.
Aðalvél og skiptiskrúfur, sem
eru af Lips-gerð er hægt að
stjórna bæði frá brú og vélar-
rúmi. Hún er einnig búin 200
hestafla bógskrúfu af Jastram-
gerð, og er henni stjórnað úr
brú. Ganghraði er áætlaður 13
sjómílur.
Lestun og losun er fram-
kvæmd með tveimur þriggja
tonna bómum, sem eru framan
við yfirbyggingu, 5 tonna krana
miðskips, sem nær yfir allar lest
ar skipsins, og 20 tonna kraft-
bómu í frammastri. Allar vind-
ur eru af gerðinni Hydraulik
Brattvaag og eru vö'kvadrifnar.
Lestarlúgur eru af Mac Gregor-
gerð og lestarop svo stór, að
auðvelt verður að nota gáma.
Lestar eru súlulausar með sléttu
milliþilfari, en það auðveldar
notkun gaffallyftara.
Skipið verður búið mjög full-
komnum siglingartækjum, s.s.
tveimur Kelvin Hughes-ratsjám,
24 og 64 mílna, Anschutz-giró-
áttavita, sem tengdur er við sjálf
stýringu, ratsjá og miðunarstöð.
Allar vistarverur eru klæddar
með plasthúðuðum plötum, sem
eru óeldfimar. Hurðir og innan-
stokksmunir eru úr eik og ma-
hogny. Ibúðir eru hitaðar með
rafmagni og loftræsting er af
Hi Press-gerð.
Fyrirkomulagsteikning og linu
teikning eru gerðar i Hollandi,
en allar aðrar teikningar eru
unnar af Slippstöðinni h.f., sem
einnig hefur hannað verkið að
öðru leyti.
Siðdegis á laugardaginn bauð
Slippstöðin starfsfólki sínu, bæj
arstjórn Akureyrar, þingmönn-
um og mörgum fleiri gestum tii
kaffidrykkju í Sjálfstæðishús-
inu. Skafti Áskelsson, formaður
Slippstöðvarinnar h.f. setti hóf-
ið og stýrði því. Þar afhenti
hann Evu Jónsdóttur, ráðherra-
frú fagurt gullarmband að gjöf
frá Slippstöðinni í minja- og
þakklætisskyni fyrir að gefa
skipinu nafn þá um morguninn.
Margar ræður voru fluttar í hóf
inu og m.a. tóku til máls Magn-
ús Jónsson, fjármálaráðherra,
Guðjón Teitsson, forstjóri Skipa
útgerðar ríkisins, Bjarni Einars-
son, bæjarstjóri og Albert Sölva
son, jámsmiðameistari. Að lok-
um þakkaði Skafiti Áskelsson,
starfsfólki Slippstöðvarinnar
samstarfið á liðnum árum.
— Sv. P.
Lítil stúlka afhendir Evu Jónsdóttur blónivönd. Til vinstri er Brynjólfur Ingólfsson, ráðuneytisstj.,
og til hægri Ingólfur Jónsson, samgöngumálaráðherra.
STAKSTEIMAR
Endurnýjun
Liðinn áratug hafa ekki orðið
umtalsverðar breytingar á skip
an Alþingis; á allra seinustu ár
um hafa menn jafnvel haft
nokkrar áhyggjur af hinni hægu
endurnýjun, sem þar hefur átt
sér stað. Þó að enn séu tæpir
níu mánuðir til næstu alþingis
kosninga, bendir allt til þess, að
allverulegar breytingar muni
eiga sér stað á þingmannaliði við
upphaf næsta kjörtímabiis.
Kosningaundirbúningur hefur að
þessu sinni hafizt nokkuð
snemma, a.m.k. hafa framboðslist
ar komið fyrr fram en venja er
til, en óvíst er, hvort annar kosn
ingaundirbúningur er liafinn að
nokkru marki. En þeir framboðs
listar, sem þegar hafa verið birt
ir og úrslit prófkosninga á
nokkrum stöðum, benda ótvírætt
til mikilla mannaskipta. Beynd
ar er endurnýjun bæði eðlileg
og nauðsynleg, en athygli vek
ur þó, að hér virðist vera um
nokkuð snögga breytingu að
ræða, sem að nokkru leyti er af
leiðing af mjög hægfara breyt
inguni liðinn áratug. En þó má
ætla, að hér komi fieira tii; ný
vinnubrögð við skipan framboðs
lista eiga vafalaust nokkurn þátt
í þessum breytingum. Þannig má
jafnvel gera ráð fyrir, að próf
kosningar stuðli að örari og eðli
legri endurnýjun á þessu sviði
en verið hefur, þó að vitanlega sé
ekki unnt að segja ákveðið til
um, hvað sé eðlileg breyting
lvverju sinni.
Því hefur stöku sinnum verið
haldið fram, að rétt væri að tak
marka setu manna á Alþingi við
tvö eða þrjú kjörtímabil í þeim
tilgangi að tryggja eðlilega end
urnýjim og koma í veg fyrir
stöðnun. Þó að eðlilegt megi telj
ast að hafa það að keppikefli að
stuðla að endurnýjun á þing
mannaliði, þá verður engu að
síður að hafa í huga, að hvers
kyns boð og bönn af þessu tagi
eru óeðlileg og geta haft slæmar
afleiðingar í för með sér. Það er
fáránlegt að koma á þennan hátt
i veg fyrir, að hæfileikamenn
haldi áfram setu á Alþingi eftir
tvö eða þrjú kjörtímabil, enda
engin trygging fyrir því, að betri
menn fáist i staðinn. Frjálsræði
í þessum efnum er miklu líklegra
til árangurs en bönn, enda ljóst
að sama verður yfir alla að
ganga í þeim efnum.
Prófkosningar, þar sem vald
ið er í höndum fólksins, er að
öllum líkindum tryggasta aðferð
in til þess að stuðla að jafnri og
hæfilegri endurnýjun í þing
mannaliði, svo sem reynslan virð
ist sýna.
Taflfélag Reykja
víkur 70 ára
í DAG er Taflfélag Reykjavilkur
70 ára. Þarnn 6. október alda-
mótaárið 1900 stofniuiðu 29 áhuga-
imenin um Skólk með sér félaig,
sem þeir mefindu Taiflfélag
Reyikjavíkiuir. Helzti forgöinigu-
m-aður am stofnuin félaigsimis var
Pétu,r Zophaníiaiason, mjög stedk-
ur akákmaður, þá nýkomiinn til
Reykjavíkw frá mámi í Ka<up-
manmalhöfn. Var bamni kosinn
fyrsti ritari féliagsins og síðar
íonmiaður þesis. Marigir urðu til
að styðja að vexti og viðgamigi
Tatflféiags Reykjavílkiur á fyrstu
áruim þess. Eiinn þeirra var
Baindairíkjiamaðurinm Daniiel Wi'll-
ard Fiske, ®etm félagið á meira
að þaíkika en noklkinuim öðrum
miainni, fyrr og síðar að frátöid-
um Pétri Zophainíassynii.
Taflfélag Reyikjiavdkuir befiur á
simni 'löngu ævi haft forgömgu
um að sto'fna til flestra hinma
hefðbumdmu skáklkeppma, sem
mikdlvægastar eru í skálkiifi fs-
lendinga. Arið 1912 stofmaði fé-
lagið til skákþimigs fsilendimga,
sem háð hefur verið árlega síðam
að nidkikrum ánuim umdantelkm-
uim. Þá ber að geta skákkeppni
uim sæmdartitilinn „'Sikákimieiistairi
Reyikjavíkuir”, en sú keppni var
háð í fyrsta sinm árið 1930 á
slkálkþingi, sem kenrnt er við
Reykjavíik. Um skákmeistaraitiitil
Tafflfélags Reykjavíkur er keppt
á him'Uim sv'oköHluðu „haustmót-
um“ féiagsins og fór fyrsta
keppniin 'uim þainn titifl fram árið
1934.
Á hálfrar aldar afimæli félags-
in«s árið 1950 kom út rit í tilefmi
aif laffmæliiinu, sem mefnidjisit „Taifl-
félag Reykjavikur 50 ára“. í rit-
iinu var m. a. gredin eftir Baldur
Möller uim ísienzika slkálkimenn á
alþjóðamótumn. Er atfmæfl'iisritiið
sern heiffld dýrmætt heimdidairrit
um sögu dkáklistarimnar hér á
landi og þátttöku íslendinga í
alþjóðaskáktmótuim á fynri hlluta
tuttugustu aldairininar.
iÞað heffur flengi verið eitt meg-
inverkeffni stjórnienda T. R. að út-
vega féflagiinu húsnæði fyrir
sta.rf,semi sína og offt gemgið i'flla.
í byrjun ársiins 1967 irættóist þó
verulega úr, þegar Taffltfélagið
ásaimt Skáksaimbaindi í slands festi
kaup á hluta húsedigmar að Grens-
ásvegi 46 hér í borg. Á þessu ári
fesitu þetssir áðifllaæ svo kaup á
hluta húseignair að Girenaáisvegi
44 og verða þá í fraffntíðimiii
þarna tveir saimikoimiusaliir, sikriff-
stofur og bótkaherbergi og eldhús.
Vaffallítið verður félagsheimdilið
við Gremsásveg ísflemzlku dkákfllífi
mifkil lyftiistönig í firaimtíðinni, þó
■enimþá verði molkkur hflð þar til
þaið heffur allt verið tefldð í
raotkun.
Á síðaista stairfsári gekkst fé-
lagið fyrir ýmsum mótuim og
keppraum. Skákmie.istaii Tafllfé-
lagsins varð Bragi Kristjánisson.
Björn Þorsteinissom varð sikálk-
meistari Reykjaivílkur. Svedt Bún-
aðarbainlkans sigraði í .slkákfceppni
stofinania. En hæst ber þó fjórð'a
Reykjavíkurskákimótið, sem var
ailþjóðlegt mót. Keppendiur vo<ru
16, þar aff 6 erland'ir skákmeistair-
ar. Guðrraundur Sigurjónssom
sigraði glæsdlega, Ghitescu frá
Rúmeraíu varð aninar og Amos
frá Kairaada þriðjái. Auk þessara
móta voru svo háð fjölmörg önn-
ur.
Þessir menm slkipa núveramdi
stjóm fólagsina: Hóflimisteinn
Steingrímssom, Bragi Kristjáras-
son, Bjöm TheódórsisQn, Egiil
Egilsson Egill Valg'eirssom Geir
Ólaíason, Gunmiar Gummiarssora,
Gylifi Miagnúasoin, Hermairan
Ragniarssom, Jóhiann Ö. Sigur-
jónsson og Tryggvi Arasom.
Sýning
Steingríms
í Möðruvöllum
MÁLVERKASÝNING Stein-
gríms Sigurðssonar í byggingu
Raumvísindadeildar M.A., Möðru
völlum befur nú ataðið í eina
viku og hefur aðsókn verið góð
og nokkrair myndir selzt.
Sýningin verður framlengd i
tvo daga og lýkur henni kl. 11,30
í kvöld.
Stjórnmála-
flokkar
En ný vinnubrögð og nýir tim
ar liljóta að hafa áhrif á starfs
hætti stjórnmálaflokkanna í land
inu. Lífsvenjur fólksins, sem á
að vera meginstoð stjórnmála
flokka, hafa tekið miklum og ör
um breytingum samfara hrað
fleygri þróun í þjóðfélaginu.
Eftir því sem þjóðfélagið verður
margþættara, þá dreifast starfs
kraftar fólksins mun meir en
áður var. Þetta hlýtur að hafa
álirif á starf stjórnmálaflokk
anna, sem nú verða í ljósi þess
ara viðhorfa að taka að nokkru
leyti upp nýja starfshætti. Á síð
ari árum hefur tíl að mynda mjög
dregíð úr almennri fundarsókn,
en á fundum voru áður oft og
tíðum teknar mikilvægar ákvarð
anir. Þetta atriði eitt út af f>TÍr
sig kallar á ný vinnubrögð og
svo mætti sjálfsagt lengi telja..
Prófkosningar og almennar skoð
anakannanir eru einn iiður i
þessu andsvari við breyttum að
stæðum.