Morgunblaðið - 08.10.1970, Blaðsíða 1

32 SlÐUR
Nixon í ræðu í nótt:
V opnahlé str ax—Friðarr áð-
stefna um Indókína
Reiðubúnir að kalla allt herlið
heim frá Víetnam
í STUTTRI en skorinorðri
ræðu, sem Nixon, Bandaríkja
forseti, flutti í útvarp og sjón-
varp til þjóðar sinnar í nótt,
lýsti hann nýjum tillögum
stjórnar sinnar til þess að
koma á friði í Víetnam og
öllu Indókína.
Gerði hann grein fyrir tillög-
unum lið fyrir lið. Uauk hann
máli sánu með því að segja, að
byssurnar hefðu ekki þagnað i
heilan mannsaldur. Nú væri í
fyrsta skipti frá stríðslokum
tækifæri til að koma á friði um
heim allan, ef friðarsamningar
næðust í Víetnam, því að vopna-
hlé ríkti fyrir botni Miðjarðar-
hafs. Ef allir möguleikar væru
nýttir, sagði forsetinn, stæði
mannkynið á þröskuldi friðar-
tímabils. Margar þjóðir eiga að-
ild að stríðinu í Víetnam, sagði
hann. Enginn gæti tapað, ef af
samkomulagi yrði, heldur væri
allt að vinna.
Nixon Bandaríkjaiforseti lagði
á þa/ð áherzlu í ræðu sinmi, að
sér hefði hvarvetna verið vel
tekið í nýafstaðinni Bvrópu-
heimsókn sinini. Sér hefði ek!ki
verið fajgnað sem einstaklingi,
heldur fulltrúa bandarislku þjóð-
arinnar, því að í auguim millj-
óna marnma, sem byggju við ó-
ifk þjóðfélagskerfi vænu Banda-
rikin tákn frelsisinis.
Forsetinin saigði, að tillögur
sínar yrðu lagðar fram i dag,
Juan Torres hershöfð-
ingi nú forseti Bolivíu
Miranda sagður flúinn til Argentínu
La Paz, 7. okt., AP-NTB.
JUAN Jose Torres hershöfðingi
sór í dag embættiseið sem nýr
forseti Bólivíu, eftir að hann
hafði hrundið tilraun hægri
sinna undir forystu Rogelío Mir-
anda hershöfðingja til þess að
ná völdum. í fyrradag sagði
stjórn Alfredos Ovandos forseta
af sér og tvær stjómir vom
myndaðar undir forystu fyrr-
greindra hershöfðingja. í nótt
snerist yfirmaður flughers lands
ins, sem fylgt hafði Miranda að
málum, á sveif með Torres og
réð það baggamuninn.
Miramda hafði áður lýst því
yfir, að hann hefði myndað her-
farimgjastjórn skipaða þremur
hershöfðinigjum, en sjálfur
mynidi hann verða forseti. Hens-
höfðingjamnir þrír voru Alfredo
Sattori, yfirmaður flughersins,
Efrain Guachalle og Alberto
Albairracin, yfirmenn landhers-
ins. Síðan sagði Sattori sig úr
herforingjastjórninni, lýsti yfir
stuðninigi við Torres og deildir
úr flughemum gerðu loftárás á
forsetahöllina í La Paz, höfuð-
Tilnefning Sadats
samþykkt á þingi
í*j óðaratkvæðagreiösla á nú
aðeins eftir að fara fram
í Egyptalandi eftir viku
KAÍRÓ 7. október, NTB, AP.
Þjóðþing Egyptalands, sem er
skipað 360 þingmönnum, kom í
dag saman til sérstaks fundar í
Kaíró til þess að staðfesta út-
nefningu Anwar Sadats í emb-
Nóbels-
verðlaun
í dag
Stokkhólmi, 7. okt. — NTB
SÆNSKA Akademían mun á
morgun, fimmtudag, taka end
anlega afstöðu til þess hverj
um veitt verða bókmennta-
verðlaun Nóbels í ár. Verðnr
Framhald á bls. 31
ætti eftirmanns Nassers, hins
látna Egyptalandsforseta. Áður
hafði miðstjóm Arahíska sósíal-
istasambandsins, sem er eini
leyfði stjórnmálaflokkur Egypta-
iands, útnefnt Sadat.
Sadat, sem er 52 ára gaimall,
vair vairaforseti laudsins og við
lát Nassers varð harnn saimkvæmt
st j órnar Skr ánm i br á ðabir gðaifor-
seti.
í upphafi þimgfuindair í dag bað
þiimgforseti, dr. Laibib Shukaiir,
þinglmenin að minnast hins látma
forseta með tveggja minútna
þögm. Að því búnu samþykkti
þiingið einróma útnefnimgu Sad-
ats í forsetaembættið.
Síðasti þátturinn er nú eftir,
en það eir þjóðairatkvæðagreiðsla
í landinu, sem fram á að fara
15. október. Gefst kjósendum
kostur á að samþykikja eða
hafna Sadat. Enginn vafi er tail-
inn leika á úrslitum, og mun
Sadat vinna embættiseið sinin
tveimur dögum sáðar.
borg landsins. Síðar sneru hinir
hershöfðingjamir tveir einnig
baki við Miranda, sem sagt var
samíkvæmt óstaðfestum heimild-
um, að hefði leitað hælis í Arg-
entínu.
Herlið, sem studdi Torres,
náði forsetahöllinni á sitt vald,
en hún reyndist ekiki mikið
skernmd, þrátt fyrir það að skot
ið hafði verið á hana hvað eftir
anniað úr fliugvélum. Síðdegis í
dag kom svo Torres sjáifur fram
á svalir forsetahallarinnar og
lýsti því yfir, að hann hefði tek
ið við embætti forseta og myndi
líta á sig sem „forseta alþýð-
umnar“, eins og hanm komst að
orði.
Mikill fjöldi verkamanne,
bænda og hermanna þyrptist út
á götumar til þess að láta í ljós
stuðnimg við Torres hershöfð-
ingja. Hann hefuæ áðuir verið vam
armálaráðherra landsins, en var
vikið úr því embætti fyrir tveim
ur mánuðum sökum vinstri siran
aðra stjómmálaskoðana.
De Gaulle:
fimmtudag, á friðarráðstefniuirani
í París, og skoraði eindregið á
leiðtoga Norður-Víetnam að
hæitta stríðirau og vinraa að friði.
Friðartillögumar, sem Nix-
on lagði fram í ræðu sinni,
eru i aðalatriðum þessar:
Komið verði á tafarlausu
vopnahlé til þess að binda
enda á stríðið án nokk-
urra skilyrða en undir ör
uggu alþjóðaeftirliti.
2^ Kölluð verffii saman ný
friðarráðstefna um Indó-
kína, en haldiffi verði á-
fram friffiarumleitunum í
París.
3) Algjör brottflutningur her
liffis frá Víetnam samkv.
sérstakri tímaáætlun og
innan ramma almennrar
lausnar. „Viffi erum reiðu-
búnir að kalla allt herlið
frá Víetnam“, sagði for-
setinn og benti á, að nú
þegar hefðu Bandaríkja-
menn kallað heim 155.000
hermenn og í vor yrði sú
tala komin upp í 260.000,
sem er helmingur alls her
liðs þeirra, þegar flest
var.
Richard Nixon.
4)
Náð verði samkomulagi
um pólitiska lausn á fram
tíð Víetnams. „Við erum
sveigjanlegir", sagði for-
setinn, „en stöndum fast-
ir á því, að víetnamska
þjóðin öll fái sjálf að ráða
framtíð sinni“.
51 Að lokum gerði Banda-
ríkjaforseti það að tillögu
sinni, að allir stríðsfangar
í Víetnam yrðu þegar í
stað látnir lausir án um-
ræðna og án skilyrða. —
Þjáningar þeirra og fjöl
skyidna þeirra væru þeg-
ar orðnar nógar, sagði for
setinn.
Skilnaður
áfram
óheimill
Róim, 7. okt. — NTB.
ÖLDUNGADEILD ítaMca þings-
iras samiþykkti í dag affi breyta
texta lagafrumvarps þess um
heimild til hjónaskilnaðar, sem
ítalska þiragið hefiur haft til með-
ferðar a/ð undanfömiu og full-
trúadeildin hefur þegar sam-
þyk/kt. Breyting þeissi kom mjög
Framhald á bls. 2
Varaði Kennedy við
afskiptum i Indókína
París 7. okt. — AP
CHARLES de Gaulle, hers-
höfðingi og fyrrum Frakk-
landsforseti, sagði John F.
Kennedy, fyrrum Bandaríkja-
forseta árið 1961, að sérhver
íhlutun í Indókína mundi
verða „endalaus flækja“, Kem
verða „endalaus flækaj". Kem
minningabók de Gaulle, sem
út kom í dag.
De Gaulle mum hafa hafizt
harada uim ritun þessarar bók-
þegar eftir að hairan lét af
völdum í apríl 1969. Spanraar
bóikiin tímiabilið frá 1958—
1962, lýsir því er de Gaulle
koerrast aftur til valda, hinu
erfiða Alsírmáli, sem lauk
með því aö lamdið fékk sjálf-
stæðd, öðrum nýleradum
Frak'ka í Afríku, sem veitt var
sjálfsforræði á þessum tíma,
og loks lýsir bókin alþjóðleg-
um „toppfundum" þessa tíma
bils. Upphaflega hafði verið
ráðgert, að bókin, sem ber
niafrað „Miraningar um vomir
— endurnýjuinin", kæmd ekki
út fyrr ein í lok nóvemiber.
Kom það því öllum á óvart
er útgefendumir lýstu því yf-
ir í dag, að vegraa mikils
viranuihraða væri umirat að setja
raú þegar á markað fyrstu edin
tökin af 250,000, sem rá'ðigerð
eru í fyrstu prentun.
De Gaulle lýsir komu Kenn
edys forseta til Parísar 31.
maí 1961. Segir hann að
Bandaríkjaforseti hafi veráð
Framhald á bls. 31