Morgunblaðið - 20.10.1977, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. OKTÓBER 1977
15
Sigurgeir Sigurdsson bæjarstjóri, Seltjarnarnesi:
Því ekki nú?
Þeir sem fylgst hafa með
kjarabaráttu opinberra starfs-
manna í sumar og haust hafa
margir hverjir velt fyrir sér
lögum um réttindi og skyldur
þessara starfshópa, sem eru
orðnir svo fjölmennir sem raun
er á.
Röksemdafærsla forsvars-
manna þessara hópa hefur
verið sannfærandi þegar þeir
hafa borið kjör sín saman við
það sem almennt er kallað
„hinn frjálsi vinnumarkaður",
ein einhvern veginn hefur um-
ræðan hljóðnað þegar reynt
hefur verið að meta þau
réttindi er því fylgja að vera
opinber starfsmaður.
Talsmenn félaga og sam-
banda þessara starfsmanna
hafa haldið því fram að riki og
bæjarfélög mætu réttindi
þeirra alltof hátt, þau heyrðu
sögunni til og nefna þvi til
stuðnings dóm frá Hæstarétti
um uppsögn rikisstarfsmanna.
Borin hafa verið saman lif-
eyrisréttindi opinberra starfs-
manna og annarra og hefur sá
samanburður verið opinberum
starfsmönnum mjög í hag. Þess
ber þó að geta að aðrir lífeyris-
sjóðir hafa smám saman verið
að verðtryggja hluta útborgaðs
lífeyris og hefur það tekist með
þvi að festa fé sjóðanna í verð-
tryggðum rikisskuldabréfum í
stað útlána til ibúðabygginga
þar sem verðbólgan sér um að
eyða því.
Hvað er það þá sem eftir
stendur ef æfiráðning hefur
verið afnumin og allir lífeyris-
sjóðir verða gerðir jafnir?
Reynum án öfga að gera okkur
grein fyrir því eins og það
kemur flestum fyrir sjónir:
Skipun í stöðu hjá ríki er
varanleg nema í þröngum und-
antekningartilfellum þannig að
til dæmis skólastjórar, prestar,
ráðuneytisstjórar svo einhverj-
ir séu nefndir af handahófi
geta setið meðan þeir sjálfir
vilja nema þeir gerist beinlinis
brotlegir í starfí svo varði við
landslög eða staðan lögð niður.
Þessi aðstöðumunur saman-
borið við „hinn frjálsa vinnu-
markað“ er geysimikill.
Tökum samanburð milli
tveggja skólabræðra úr
háskóla, viðskiptafræðinga til
dæmis, annar ræðst í þjóustu
rikisins og verður þar deildar-
stjóri í ráðuneytí, hinn freistar
gæfunnar á frjálsum vinnu-
markaði. Sá sem varð deildar-
stjóri í ráðuneyti verður það í
versta falli til æfiloka. Hinri ef
harm stenst ekki samkeppnina
verður að leita sér að nýju
stárfi, ef til vill margoft til að
sjá sér og sínum farborða.
Ráðning hjá ríki og bæ virka'r
einhliða það er ríkið og bær
virðist ekki geta haldið góðum
starfskröftum ef þeir kjósa að
hætta. Nærtækt dærni:
Ráðuneytisstjóri kýs að hætta
starfi, samþykkt.
Hefði ráðuneytisstjóra verið
sagt upp, ráðherra til dæmis
óskað breytinga, málaferli,
ófyrirsjáanlegar afleiðingar.
.Fyrirframgreiðsla launa
skipaðs starfs verður að teljast
töluveVð kjarabót í verðbólgu-
þjóðfélagi.
Keglur um veikindafri eru
rýmri en gengur og gerist á
almenna vinnumarkaðinum.
Sigurgeir Sigurðsson.
Astæðan fyrir þessum
skrifum mínum er í stuttu rnáli
sem hér segir:
Alþingi setur lög 26. mai 1976
um kjarasamninga Bandalags
starfsmanna rikis og bæja. þar
sem meðal annars segir í 18.
gr.: „Þrátt fyrir ákvæði Iaga nr.
33/1915 um verkfall opinberra
starfsmanna, er Bandalagi
starfsmanna rikis og bæja
heimilt að gera verkfall í þeim
tilgangi að stuðla að framgangi
krafna sinna í deilu um aðal-
kjarasamning með þeim skil-
yrðum og takmörkunum sem
sett eru í lögum þessum og
iögum urn réttindi og skyldur
starfsmanna rikisins."
Hér er komið að kjarna
málsins, B.S.R.B. fær verkfalls-
rétt, sem í sjálfu sér er sjálf-
sagður réttur hvérs vinnandí
manns, en þá átti um leið að
endurskoða lögin um réttindi
og skyldur starfsmanna ríkisins
ásamt öðrum þeim lagaákvæð-
um er mismuna opinberum
starfsmönnum og þeim er
vinna á hinum „frjálsa vinnu-
markaði".
Nú liggur fyrir fyrsti úr-
skurður kjaradeilunefndar.
sem flestir telja að hafi unniö
störf sin af réttsýni. Þessi störf
á að undanskilja verkfallsrétti
þannig að þeir sem í þau ráðast
viti fyrirfram að hverju þeir
ganga, jafnvel geri sér grein
fyrir því þegar við starfsval í
skólum i sumum tilfellum.
Tryggja verður aö störf þessi
séu ekki lakar launuð en sam-
bærileg á hinum frjalsa vinnu-
markaði. Önnur störf í þjón-
ustu ríkis og bæja á að fara meö
á sama hátt og eftir sömu regl-
um hvað varðar réttindi og
laun, seni' væri á hinum
almenna vinnuntarkaði, að
öðrum kosti er hætt við að ríki
og bær verði að sætta sig við
vinnuafl sem þætti ekki gjald-
gengt þar sem samkeppni ríkir.
Þvi ekki nú? Veröur því að
skoðast sem hvatning til lög-
gjafarvaldsins unt að endur-
skoða nú þegar þau lög sem
verulega mismuna launþegum
aö fengnum verkfallsrétti opin-
berra starfsmanna.
ÞESSI
RÝMINGARSALA
VERDUR EKKI
cuni ■n-TEiy'llkl
Herrabúðin er að hœtta, allt á að seljast.
Því er eins gott að standa klár á endasprettinum.
Einn, tveir og
• • • * •
tt>
N-
• Kórónaföt • Stakir jakkar
• Skyrtur, óvenju fjölbreytt úrval • Blússur
• Peysur • Sólfatnaður m.a. Safarijakkar
• Sokkar, mikið úrval • Stakar buxur í miklu úrvali o.fl.
V I D LÆ KJARTORG
'/W\
TjT'