Morgunblaðið - 29.10.1977, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ. LAUGARDAGUR 29. OKTÖBER 1977
31
Ólafur Vigfús Krist-
jánsson - minning
Minning:
Jóhannes Hafsteinn
Andrésson Klöpp
F. 15. ágúst 1893
D. 21. október 1977.
Langri bið eftir að losna við
þjáningar og sjúkdóm er lokið,
hvíldin er fengin eftir langt ævi-
starf.
Sá sem við erum að kveðja,
Ölafur Kristjánsson er fæddur 15.
ágúst 1893, sjómanns á Akranesi
Ölafssonar s.st., Ölafssonar s.st.
Kristjánssonar í Melaleiti, Finns-
sonar sýslumanns Jónssonar
biskups Teitssonar. Kona
Kristjáns í Melaleiti, hét Þorbjörg
Ólafsdóttir, frá Þyrli á Hvalfjarð-
arströnd Þorsteinssonar. Bæði frá
Kristjáni í Melaleiti og Ólafi Þor-
steinssyni eru fjölmennar ættir
um Brogarfjörð. M.a. var Ólafur
kristniboði og þau systkini frá
Desey komin af Ólafi. Móðir Ólafs
í Mýrarhúsum hér Geirdís Einars-
dóttir b. á Klafastaðagrund Jóns-
sonar, einnig hennar frændgarð-
ur er fjölmennur.
Næstu forfeður Ólafs voru sjó-
menn og bændur. Mjög ungur að
árum fór hann að stunda sjó á
skútum og var á annan áratug
ávallt með sama skipstjóranum,
og það segir okkur sina sögu um
dugnað og vinsældir, síðan hætti
hann á skútu og nú tóku mótor-
bátar við og þar var hann lengst
með Armanni Halldórssyni. En
atvinnan á sjó var stundum stop-
ul, og þá var að finna vinnu i
landi, en bæði var að heimilisfað-
irinn varð að vinna og Ólafur
kunni illa að ganga iðjulaus.
Hann gerðist húsamálari og mörg
síöustu æfiárin var það aðalstarf
hans og meistararéttindi i iðninni
fékk hann um 1945. Ólafur var
listamaður í sér, smíðisgripir
hans sýna það, m.a. skipslíkan
sem fáir hefðu leikið eftir að búa
til. Og sem smiður hefði hann
ekki orðið síðri, en sjómanns rúm
hans var talið vel skipað og annál-
aður var hann sem einhver bezti
beitingamaður á flotanum í mörg
ár. Allt þetta og margt fleira lagði
hann fyrir sig og löngum spilaði
hann á nikkuna sina fyrir dansi á
böllum. Og ekki bar á öðru en
dansinn gæti dunað hjá honum
engu siður en fjölmennum ær-
andi hljómsveitum nú til dags.
I desember 1915 kvæntist hann
Oddrúnu Jónsdóttur, ættaðri úr
Stafholtstungum og með hana sér
við hlið barðist hann við fátækt
og erfiðleika. Og þau sigruðu,
fimm börn þeirra komust upp:
Fæddur: 11. nóv. 1887
Dáinn: 8. okt. 1977.
Símon Guðmundsson lést á
Landakotsspitala 8. okt. eftir
stutta en þunga legu. Símon
fæddist að Klöpp í Miðnesi 11.
okt. 1887 og hefði því orðið ni-
ræður eftir mánuð. Foreldrar
Símonar voru hjónin Margrét
Símonardóttir og Guðmundur
Símonarson. Símon ólst upp í for-
eldrahúsum ásamt'3 systkinum og
er nú aðeins ein systir á lífi, há-
öldruð I Kanada. Símon var barn-
ungur þegar foreldrar hans fluttu
i Leiruna, og þar bjó hann til
ársins 1929 og átti öll sín 12 börn
þar. Einn dreng átti Símon áður
en hann giftist, Viggó, er hann
látinn fyrir nokkrum árum.
Símon var þríkvæntur, fyrsta
kona hans var Halldóra Eyjólfs-
dóttir, þau bjuggu í Hrúðunesi i
Leiru og áttu 6 börn og komust 5
til fullorðins ára og af þeim eru 2
látin. Halldóra lést úr spönsku
veikinni 1918. Þá réðist til hans
19 ára gömul stúlka, Margrét
Gúðstafsdóttir frá Stökkseyri og
tók hún við öllum barnahópnum,
og var þá yngsta barnið eins og
hálfs ára. Nokkru seinna gengu
þau Margrét og Símon í hjóna-
band og bjuggu áfram í Leiru.
Þau eignuðust 6 börn og komust 4
til fullorðinsára.
Símon hafði alltaf stundað sjó
og árið 1929 fluttust þau til
Reykjavíkur og má nærri geta að
mikið hefur þurft til að fæða og
Jón stýrimaður, Halldóra húsfrú
á Akranesi. Kristján málarameist-
ari, Hafnarfirði, Oddrún húsfrú
AkraneSi og Arsæll verkamaður,
Akranesi. Starfsæfin var orðin
löng og nú siðustu árin hjálpuðust
þau að, bæði háöldruð, við að búa
til fagra minjagripi úr skeljum og
steinum. Bæði voru þau listræn
og hugkvæm. 1 hjarta mínu held
ég að ekki sé hægt að fá betri
mynd af hamingjusömu fólki en
þeim, sem undu glöð vió sitt og
gerðu stærstu kröfurnar til sjálfs
sin.
Sá sem þessar línur skrifar, sá
Ólaf í fyrsta sinn i Reykjavík
1944. Mér fannst hann hrjúfur, en
þó var ég sannfærður um að
þarna væri góður maður, traustur
vinur vina sinna, sem væri illa við
allt sem ekki var hreint, satt og
rétt, og nú síðar þegar ég flyst til
Akraness, kynnist Ólafi betur sé
ég að þessi skoðun mín var rétt,
nema mér fannst hann aldrei
hrjúfur nema í þetta eina sinn, en
það var vegna þess að hann var að
reyna að leysa erfiðleika fólks,
sem ekki vildi þýðast hans hollu
ráð.
Kynni mín af honum byrjuðu
og voru öll í stúkunni, Akurblóm,
þar var hann einn af hinum
ágætu félögum, ekki málskrafs-
maður, en hans sæti var vel skip-
að hvar sem hann var, og skarðið
hans verður ekki fyllt. Við erum
einum góóum félaga fátækari,
hann var heill þar sem annars
staðar. Hann var bindindismaður
og haslaði sér völl innan reglunn-
ar til að sýna hvar hann taldi vera
rétta staðinn fyrir þá sem vilja
vera menn, ekki herfang hætt-
unnar að verða áfengistízkunni að
bráð, á sinni Iöngu æfi hafði hann
séð alltof marga glæsilega æsku-
menn verða að aumingjum fyrir
áfengisnotkun, hann vissi að
bezta vörnin er algert bindindi og
vildi að fleiri og fleiri tækju þann
kostinn.
Ég kynntist honum einnig í
mörgum ferðalögum um landið
okkar sem stúkan stóð fyrir, auð-
vitað var velkomið að vera með
bindindisfólk þó það væri ekki í
reglunni. Ólafur unni þessu landi
og þótti vænt um hvern blett og
naut þess að sjá það sem það
hefur upp á að bjóða. Hann var
einn þeirra sem vildi fyrst og
fremst sjá sitt eigið land, kærði
sig ekki um önnur. Elskaði urð og
klæða þennan stóra hóp, en
Magga, eins og hún var kölluð,
kunni ráð, hún saumaði fyrir fólk
og var dugleg saumakona og
þannig drýgði hún tekjur manns
sins, sem á kreppuárunum gátu
orðið misjafnar hjá sjómönnum
sem öðrum, þvi alltaf var Símon á
sjó bæði bátum og togurum.
Fyrstu árin i Reykjavík bjuggu
þau á Kárastig en mörg urðu árin
á Hverfisgötunni og er þaðan
margs að minnast, alltaf var orgel
á heimilinu og reyndar mörg önn-
ur hljóðfæri og var mikið sungið
og spilað, var þetta mikið gleðinn-
ar heimili. Spiluðu hjónin bæði
listavel á orgel og spiluðu börnin,
sem nú voru orónir stálpaðir
unglingar, á öll hljóðfæri, og á
heimilið söfnuðust allir vinir
barnanna sem sitt eigið heimili og
oft var glatt á hjalla. Simon var
maður mjög spaugsamur og
glettinn og gat verið stríðinn á
stundum en allt i græskulausu
gamni. Sama var hvort Símon eða
Magga settust við orgelið og spil-
uðu og unglingarnir sátu eða
stóðu og sungu með og veit ég sem
þessar línur rita, að margir eiga
efalaust ánægjulegar minningar
frá þessum æskuárum á Hverfis-
götunni.
Þegar börnin voru að hálfu
uppkomin eða eftir 26 ára hjóna-
band slitu Margrét og Símon sam-
vistum, en voru alltaf vinir. Þau
tóku að sér dótturdóttur Símonar,
Ernu, frá fyrra hjónabandi, 2 ára
grjót, elskaði skóga og fossandi
lindir, mislitan mosann og grettn-
ar hraunstrýtur, sjóðandi hveri og
glansandi jökulhvel og að sjá
morgunroðann lita fjöllin okkar.
Anda að sér háfjallaloftinu sem á
engan sinn líka í veröldinni. I
slíkum ferðum var hann ómetan-
legur félagi, bæði fyrir hjálpsemi
sína og alit viðmót, góðlátlega
kímni og glettni. Ólafur var ekki
skáld, og það vissi enginn eins vel
og hann sjálfur, en — hann gerði
það oft til að vekja gleði að yrkja
bögur handa fólki til að hlæja að,
það hafa verið til menn sem hafa
sagt stórlygasögur í sama tilgangi,
ekki til að særa aðeins gleðja. Það
hefði verið ólíkt Ólafi að særa
nokkurn mann. Ég á margar
minningar um Ólaf í ferðum okk-
ar, ein sækir á mig. Við stöndum á
hraunhól uppi í Herðubreiðar-
lindum og ég er að tala um Finn
sýslumann, forföður hans, sem
var afburða óreglumaður, en var
mörgum góðum kostum búinn, en
þeir urðu að engu. Þá brosti Ólaf-
ur leit upp til fjalla og sagði: „Ja,
ljótt er það, ef það er ekki orðum
aukið.“ Varfærinn, eins og alltaf
og vildi bæta. Væri ekki heimur-
inn ríkari ef hann ætti marga
menn lika honum?
Við ferðafélagarnir þökkum
samverustundirnar, stúkufélag-
arnir í Akurblómi alla tryggðina
og fylgd við málefni hennar sem
var einnig þitt hjartans mál. Nú
er hann kominn þar sem enginn
sársauki er til og bezt gæti ég
trúað að hann hefði skroppið upp
i Kverkfjöll í leiðinni þangað sem
hann fór og var rétt um áttræðis-
afmælið. Hópurinn verður aldrei
sá sami án Ólafs.
Að lokum enda ég þessi kveðju-
orð með kveðju til barna hans og
hans ágætu konu.
Guð fylgi öllum. Ari Gíslason
að aldri en móðir hennar dó frá
þrem ungum börnum og fylgdi
hún Möggu.
Seinna kvæntist Símon Rósu
Sigurðardóttur og voru þá bæði
komin á efri ár en þeim auðnaðist
þó að búa saman í rúm 30 ár og
hlúa hvort að öðru. Ólu þau upp
tvær fósturdætur Asdísi og Rósu,
barnabörn Rósu og reyndust þær
þeim mikið vel.
A miðjum aldri hætti Símon á
sjó og gerðist verkstjóri hjá Stoð
h/f og var þar þangað til Stoð
hætti framkvæmdum. Símon kom
sér allsstaðar vel, var hreinskil-
inn og réttlátur enda vinamargur.
Þegar Símon var kominn á elliár
keypti hann sér trillu því aðgerð-
arlaus gat hann ekki verið, og
stundaði hann grásleppuveiðar,
jafnvel eftir að sjónin var orðin
mikið skert, en hann hafði þenn-
an ódrepandi kraft, „það er allt i
lagi með mig“, og ef hann var
Franthald á bls. 24.
F. 6. janúar 1901.
D. 21. október 1977.
Föstudaginn 21. október þ.m.
andaðist að Elliheimilinu Grund í
Reykjavík Jóhannes Hafsteinn
Andrésson frá Klöpp, Grindavík.
Jói eins og hann var kallaður,
var fæddur að Skarði, í Torfu-
staðahreppi i Vestur-
Húnavatnssýlu. Foreldrar hans
voru hjónin Andrés Jónsson og
Hólmfríður Björnsdóttir. Ólst
hann upp hjá foreldrum sínum að
Skarði ásamt sex eldri systkinum
sinum. Framan af æfi stundaði
hann alla almenna vinnu til lands
og sjós, meðal annars sjávarróðra
frá Suðurnesjum.
Arið 1935 keypti hann Vind-
heima í Staðarhverfi í Grindavík
og gerði þaðan út bátinn Farsæl á
vetrárvertiðum ásamt Birni bróð-
ur sínum. Árið 1946, tók hann
próf frá Vélskólanum og gerðist
vélstjóri í Hraðfrystihúsi Þór-
kötlustaða í Grindavik og gegndi
hann því starfi af sérstökum
dugnaði og eljusemi i um tuttugu
og fimm ár.
Jói var ókvæntur og barnlaus,
en bjó að Klöpp í Grindavik hjá
systur sinni Margréti Andrésdótt-
ur og manni hennar Guðmundi
Guðmundssyni, og bjuggu þau öll
þar sem ein fjölskylda.3 Eftir að
Guðmundur lést árið 1963 bjó Jói
ásamt Margréti systur sinni í
Klöpp og var hann henni mikil
stoð í veikindum hennar síðustu
árin sem hún lifði. Er Margrét,
sem var ein eftir lifandi af
systkinum hans, lést, fluttist hann
til Reykjavíkur og dvaldist þar
Síöbúin kveðja:
F. 24. október 1888.
D. 11. mars 1977.
Siðbúin kveðja og minning
vegna fjarveru, um Siguró Krist-
jánsson, sparisjóðsstjóra frá
Siglufirði. Hann var jarósunginn
frá Fríkirkjunni 18. mars siðast-
liðinn.
Það er aldrei of seint að senda
þakkir og góóar kveðjur fyrir
löng og ógleymanleg kynni af Sig-
urði og heimili hans við Suður-
götu í Siglufirði og hér i Reykja-
vik. Þegar traustur vinur fellur
frá stöndum við hugsi og hljóð,
hugsum til baka, einhver streng-
ur hefir brostið. En við sem eftir
erum verðum að halda áfram þar
til okkar timi kemur.
Æviatriði Sigurðar hafa verið
skráð í æviskrám („Hver er mað-
urinn“ og „Islenskir samtima-
menn“), einnig hafa undanfarin
ár verið birtar afmælisgreinar um
þennan heiðursmann. En Sigurð-
ur Kristjánsson var sérstakur per-
sónuleiki. Hann var meðalmaður
að vexti, fríður sýnum og skarp-
gáfaður enda áberandi skjótráð-
ur. Hann var ljúfur maður og
heilsteyptur, réð öllum vel af
hreinum og heilum hug.
Sigurður var verslunarskóla-
genginn. Hann settist að í Siglu-
firði og lét sig þar ætið varða allt
sem lá til framfara og heilla í
uppbyggingu Siglufjarðarkaup-
staðar. Sigurður stóð i ýmiss kon-
ar framkvæmdum. Hann stofnaði
verslun árið 1914 sem varð ein sú
stærsta í Siglufirði fram til ársins
1935. Einnig var Sigurður verk-
smiðjueigandi, sá um útgerð,
síldarsöltun og var formaður
síldarútvegsnefndar. Jafnframt
þessu geróist hann sparisjóðs-
stjóri frá árinu 1920—1962 (elsti
sparisjóður landsins). Sú stofnun
varð sterk í höndum Sigurðar.
Bæjarfulltrúi og einn mesti
áhrifamaður í bæjarstjórn var
Sigurður, enda að verðleikum
kjörinn heiðursborgari Sigiu-
fjarðar árið 1957. Þá virðingu
hafði áður hlotið séra Bjarni
síðustu ár ævi sinnar á Elliheimil-
inu Grund.
Jói var með afbrigðum heiðar-
legur og orðheldinn maður og
vinnu sina stundaði hann af sér-
stökum dugnaði og trúmennsku í
hvívetna, erfitt er að hugsa sér
meiri samviskusemi en hann
hafði til að bera.
Jói var mjög trúaður og trúræk-
inn maður og skipaði bænin æðsta
sess í lífi hans, finnst okkur rétt
að enda þessi fátæklegu orð með
orðum Jesús:
Ég er upprisan og lífið, hver,
sem trúir á mig, mun lifa þótt
hann deyi.
Blessuð sé minning hans.
Kalli og Hafdls.
Þorsteinsson. Sigurður var ræðis-
maður Svía í Siglufirði og sæmdu
þeir hann Vasa-orðunni fyrir
störf hans.
Menn sem í svo mörgu beita sér
og af svo heilum hug sem Sigurð-
ur, virðist manni að ekki muni
hafa tíma afgangs fyrir sig og sína
en hann hafði alltaf tíma fyrir sitt
heimili. I sambandi við hin marg-
vislegu störf sem húsbóndinn
gegndi var óhjákvæmilega mikill
gestagangur á heimili hans og
konu hans frú Þórörnu Erlends-
dóttur. Þar naut margur góðrar
gestrisni enda var Sigurður stolt-
ur af sínu heimili og sinni konu.
Stjúpdætrum sínuni var hann
sem besti faðir og virtu þær hann
að verðleikum.
Sigurður hefði orðið 89 ára 24.
október. í veikindum sinum naut
hann bestu umhyggju sinnar
elskulegu konu.
Megi minningin um hann lifa á
meðan líf endist.
Kveðjur sendum við til allra
hans nánustu. Guð blessi sál hans.
I.J. Þ.B.
KVEÐJA - SÍMON
GUÐMUNDSSON
SigurðurKristjánsson