Morgunblaðið - 01.04.1979, Blaðsíða 7

Morgunblaðið - 01.04.1979, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 1. APRIL 1979 7 Guðspjall þessa dags segir frá því, er engill birtist Maríu og boöaði henni að fæða skyldi hún frelsara mannanna. Ekki gleymist það í kirkjum mótmælenda þótt viðhorf þeirra til móður Jesú sé annað en rómversk- kaþólskra manna, sem hafa hafiö smiöskon- una í Nazaret upp í hásæti „himnadrottningar" og „guösmóður“. Kristindómurinn er af rótum Gyðingdóms runninn, en Gyðingdómur er eindregnasta eingyðis- trú mannkyns og það sér- kenni hefur Islam tekið í arf og varðveitt dyggilega. Allah einn er þeirra Guð og Múhameð spámaður hans, en hvorki Guð né guðssonur. Kristin- dómurinn vék snemma af vegi þeirrar skilyröislausu trúar á einn Guð, sem mark takandi á guðspjöllunum hafa þau mæðgin ekki átt samleið um starf Jesú fyrr en eftir dauöa hans. Þegar kristnin tekur að breiðast út og fámennir söfnuöir eru eins og dropar í hafi heiðinna manna varð ekki hjá því komizt aö ýmsar hug- myndir seitluðu inn í hinn unga átrúnað og þar á meöal hin afarútbreidda trú á mey-móður-guðinn og dýrkun hennar. Þessar hugmyndir festast smám saman í kristninni, unz kirkjuþingið í Efesos 431 ákvað, að Maríu skyldi nefna „guð- rnóður". Menningin rís og hnígur, hún vinnur heiminn og molnar í duft- ið, en trúin lifir gegn um allar þrengingar (Will Durant)", — og ekki trúin aðeins heldur hafa trúar- hugmyndir reynzt lífseigari finnum því engan grund- völl í orðum Krists, eins og guðspjöllin flytja okkur þau. En trú mannshjartans þræðir ekki ævinlega vegi sögulegra staðreynda. Lotningin andspænis hinu heilaga, auðmýktin frammi fyrir því sem æðra er öllu manniegu, jarðnesku, ein- lægnin í tilbeiðslunni og fórnarviljinn vakinn af kærleika Guðs, allt eru þetta einkenni hræsnis- lauss trúarlífs, og öll eru þessi verðmæti auðsæ í Maríudýrkuninni. Aldrei hefur mér orðið það Ijósara en þegar ég var um skeiö gestur munkanna í hinu undur- fagra Beuronklaustri við upptök Dónár og tók dag- lega þátt í Maríu-guö- rækni bræðranna í kveld- kyrrð klaustursins. Það sem mér er ógeöfellt í rómverskri trúfræði um María „ Guðsmóöir” meistari þeirra hafði boð- aö og gerðu sjálfan hann að Guði. Og enn í dag er það svo, aö eitt megin- ádeiluefni Múhameðs- manna á kristna menn er þaö, að þeir hafi horfið frá eingyðistrú meistara síns, gert jaröneskan mann aö Guði, trúi nú á þrjá Guöi, heil. þrenningu, og ekki hafi það verið langstærstu deild kristinnar nóg, heldur bætt viö fjórða guðinum, þar sem guðs- móðirin María sé komin. Þetta mál er flóknara en svo að lítið rúm nægi, enda vefst trúlega fyrir mörgum, hvernig Guö er ein og þrennur í senn, en þetta er einfalt mál fyrir Múhameðsmenn, Allah einn er Guð (Nánast Guð Gamla testam.) og enginn annar. En hvað Maríudýrkun- ina snertir er dýrkun mey-móðurinnar ævaforn. í öllum fjölgyðistrúar- brögðum fornaldar voru dýrkaði guðir og gyöjur jöfnum höndum, og til var það, að gyðjan væri æðst allra guöa. Frá þessum ævafornu trúarhug- myndum liggur bein leið og auðrakin til Maríu- dýrkunar, en henni er ekki hægt aö finna stað í kenningu Jesú, og sé en öll önnur menningar- verðmæti á jörðu. Eftir kirkjuþingið í Efesos óx Maríu-dýrkunin og frá páfastólnum berast nýjar og nýjar kenni- setningar um „guðmóður- ina“, „himnadrottninguna" nálega fram á þennan dag, eins og aö hún hafi verið eingetin eins og sonur hennar, ekki átt mannlegan föður og stigið í líkamanum upp til himna viö ævilokin. Þessar kennisetningar eiga enga stoð í guöspjöllum, en því verður ekki neitaö, að dýrkun Maríu eins og hún birtist í rómverskri háguð- rækni sem dýrkun móður- innar-meyjarinnar hefur skapað margan fagran gróður á akri kristinnar guðrækni auk þess sem hún hefur oröið hvati af ómetanlegum verðmætum í öllum listgreinum hins kristna heims. En svipað má að sínu leyti segja um dyrkun mey-móður- gyöjunnar í öðrum hinna æðri trúar- bragða og þá ekki sízt um dýrkun Kuan-Yin í Búddhadómi. í alþýðlegri Maríudýrkun rómversku kirkjunnar er margt, sem kemur okkur mótmælendum undarlega fyrir sjónir, og sumt okkur ógeðfellt af því líka aö viö smiðskonuna í Nazaret hvarf mér meðan ég stóð andspænis lotningunni, auömýktinni, einlægninni í þögulli tilbeiðslu munk- anna frammi fyrir Maríu- myndunum. Og þegar ég kalla fram minninguna um þessa viku í friöarheimi klaustursins meðan nasistasöngvarnir ómuðu fyrir utan klausturmúrana fyrir nálega 45 árum, kemur mér í hug það, sem skáldiö E. Ben. kveður: „Því Guð metur aldrei annað í heim en auðmýkt og hjartans trúnað“. Mun Hann ekki fremur skyggnast eftir hjartanu sem á bak við trúarhug- myndirnar slær en þeim hugmyndum, sem fávísir menn gera sér um hin hæstu rök? Mun hann láta sig öllu skipta nafnið, sem í hreinni, tærri tilbeiðslu er nefnt? í Eddu segir Snorri: „Alla hluti skilja mennirnir jarðligri skilningu, því að þeim er eigi gefin andlig spekþin". Höfuðið er dýr- mætt, enginn skyldi neita því, en mun samt ekki „andlig spekþin" liggja hjartanu nær en efnis- hyggjuöld, síhungraða eftir því sem ekkert gildi hefur eftir að jarölífi lýkur, grunar? Framhjoladrifinn fjölskyldubíll frái F / A T Eigum nú til afgreiðslu strax FIAT 128 2ja og 4ra dyra á ótrúlega hagstæðu verði. ouoo 128 er framhjóladrifinn og hef- ur einstaka aksturseigin- leika í snjó og á slæmum vegum. F ! A T 128 er sparneytinn 0000128 er vel búinn af nauðsyn- legum aukahlutum, sem auka öryggið og þægindin eins og t.d. ★ Nýr og breyttur gírkassi ★ Stálstyrkt farþegarými ★ Öryggisstýri í 3 liðum i ★ Bakkljós ★ Vel stoppuð og mjúk sæti ★ Færanlegt bak í framsætum ★ Kveikjari ★ Rafknúin rúðusprauta ★ Vatnshitamælir ★ Kortavasar í framhurðum ★ Læsanlegt bensínlok ★ Teppalagðir og fleira sem vert er að kynna sér. OOOO128 er bíll sem borgar sig. Verd med rydvörn 2ja dyra standard 4ra dyra CL Ti! öryrkja: 2ja dyra standard 4ra dyra CL kr. 2.850.000.- kr. 3.100.000.- kr. 1.750.000.- kr. 2.010.000.- Komid og skodid FÍAT EINKAUMBOO Á ÍSLANDI DAVÍÐ SIGURÐSSON hf. SÍÐUMÚLA 35. SÍMI 85855

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.