Morgunblaðið - 27.07.1980, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 27. JÚLÍ 1980
Pottarim
Umsjón: SIGRÚN
DAVÍÐSDÓTTIR
Rabarbari
og fennel
Rabarbari og fennel eru
ekki skyldar jurtir, svo vitað
sé, en um þær tvær ætla ég að
rabba i dag.
Góða skemmtun!
Rabarbarasulta
Það er tilvalið að byrja að
sulta rabarbara, því hann
sprettur vel um þessar mundir.
Það eru ýmsir möguleikar i
sultumálum. Einn er að
blanda saman fleiri en einni
tegund, eins og hér verður gert.
Rabarbari er fremur súr, eins
og allir vita. Sveskjur eru
dísætar. Þetta tvennt fer því
mjög vel saman. í staðinn fyrir
sveskjur getið þið einnig notað
döðlur eða rúsínur, en allir
þessir ávextir eru vel sætir.
Krydd í sultu er smekksatriði, en
mér finnst það býsna gott. Þið
farið auðvitað ykkar eigin
leiðir í kryddmálunum. Púður-
sykur og hunang er ekki mjög
algengt í sultur, en gerir þeim
býsna gott. Á miðöldum og
lengi fram eftir var rabarbari
vinsæll í lyf. Þá var hunang
gjarnan notað með. Hvort sem
við trúum á lækningamátt
rabarbara eða ekki, þá er
fyrirtak að taka upp þennan
gamla sið, og nota hunang með
rabarbara.
1 xk 1 þunnar rabarbarasneið-
250 gr púðursykur.
250 gr sveskjur.
2 sultuð engiferhnýði.
1 dl hunang.
1. Skerið rabarbarann í
litla bita, þar til þið hafið um
VA 1. Skerið sveskjurnar í þunn-
ar ræmur, og engiferhnýðin í
litla bita. Setjið allt í skál og
látið standa til næsta dags. Á
þessum tíma saftar rabarbarinn
sig, og því þarf ekki að nota
vatn í sultuna.
2. Daginn eftir er sultan
soðin. Um það er ekki margt að
Höfum kaupendur að eftirtöldum verðbréfum:
VERÐTRYGGO SPARISKÍRTEINI
niMoouuuo; Innlausnarverð
27. júlí 1980 Seðlabankans
Kaupgengi m.v. 1 ára Ylir-
pr. kr. 100.- tímabil frá: gengi
1968 1. flokkur 6.010,06 25/1 '80 4.711.25 27,6%
1968 2. flokkur 5.245,49 25/2 '80 4.455,83 21,8%
1969 1. flokkur 4.339,60 20/2 '80 3.303,02 31,4%
1970 1. tlokkur 3.973,83 25/9 '79 2.284,80 73,9%
1970 2. flokkur 2.867,08 5/2 '80 2.163,32 32,5%
1971 1. flokkur 2.638,25 15/9 '79 1.539,05 71,4'/
1972 1. flokkur 2.300,16 25/1'80 1.758,15 30,8%
1972 2. flokkur 1.968,30 15/9 '79 1.148,11 71,4%
1973 1. flokkur A 1.474,49 15/9 '79 866,82 70,1%
1973 2. flokkur 1.358,40 25/1'80 1.042,73 30,3%
1974 1. flokkur 937,53 15/9 '79 550,84 70,2%
1975 1. flokkur 764,99 10/1'80 585,35 30,7%
1975 2. flokkur 578,50
1976 1. flokkur 548,73
1976 2. flokkur 445,63
1977 1. flokkur 413,87
1977 2. flokkur 346,67
VEÐSKULDA- Kaupgengi m.v. nafnvexti
BREF:* 12% 14% 16% 18% 20% 38%
1 ár 65 66 67 69 70 81
2 ár 54 56 57 59 60 75
3 ár 46 48 49 51 53 70
4 ár 40 42 43 45 47 66
5 ár 35 37 39 41 43 63
*) Miöaö er viö auðeeljanlega faateign.
Höfum seljendur að eftirtöldum veröbréfum:
1978 1. flokkur 282,53
1978 2. flokkur 222,98
1979 1. flokkur 188,56
1979 2. flokkur 146.30
1980 1. flokkur 113,72
HLUTABRÉF: Arnarflug hf. kauptilboö óskast.
MéRrtJTincMirtiM ifutnof hp.
VERÐBRÉFAMARKAÐUR, LÆKJARGÖTU 12 R.
Iðnaöarbankahúsinu. Sími 2 05 80.
Vegna sumarleyfa 7/7—6/8, veröur opiö alla virka daga frá kl. 13—16.
segja. Þið setjið allt saman í pott
og sjóðið á vægum hita. Hrær-
ið í öðru hverju, svo ekkert
brenni við. Þegar sultan hefur
soðið í um 30 mín., getið þið
athugað hvort nóg er að gert.
Setjið slettu á disk og kælið.
Kælingin gengur fljótt í kæli-
skápnum. Áð því búnu dragið þið
hníf í gegnum slettuna. Ef
slutan flýtur saman, er hún
tæplega nógu soðin. Ef slettan
helzt aðskilin, er nóg að gert.
Setjið fullsoðna sultuna á
vendilega hreinsuð glös. Bezt
er að hita þau góða stund við
100° í ofninum, eftir að hafa
þvegið þau vel. Lokið glösun-
um. Bezt er að geyma sultuna
á köldum stað, svo hún fari
ekki að mygla. Ég nota ekki
rotvarnarefni, en slíkt er
smekksatriði. Mér finnst ein-
mitt mikill kostur að sulta
sjáif og losna þannig við öil
aðskotaefni í sultuna, rétt eins
og annan mat, sem er eldaður
heima.
Rabarbarasulta með víni
Mér finnst sultan hér að
ofan vera hátíðasulta, en þessi
er þá sérstök hátíðasulta, því í
hana er sett vín. Þið lagið
sultuna eins og sagt er fyrir
um hér að ofan. I volga sultuna
bætið þið svo víni og hrærið í.
Vinið er ekki látið sjóða, því þá
gufar vínandinn upp, en það
á hann ekki að gera. Það eru
ýmsar víntegundir, sem koma til
greina. Fyrst eru það brennd
vín. Þar má nefna ljóst og
dökkt romm, gin, brennivín,
kirsch (kirsuberjabrennivín), og
önnur berja- eða ávaxtabrenni-
vín. Sérrí, portvín og madeira
eru allt góðir kostir. Magnið er
smekksatriði. Reynið t.d. allt að
1 dl., en 1—3 msk. gera vissu-
lega sitt gagn. Galdurinn við
að nota vín i mat er ekki að
ausa ótæpilega, heldur að nota
vínið eins og krydd. Það á að
gefa ljúfan keim. Sultan, með
eða án víns, er frábær með
pönnukökum, vöfflum og eins í
t.d. rúllutertur og aðrar tertur.
Úr því að ég er farin að
tala um vín í mat, er ekki úr
vegi að ræða það mál nánar.
Sumum finnst e.t.v. illa farið
með góðan drykk að nota vín
í mat. Öðrum finnst það
kannski óhóflega dýrt. Sannleik-
urinn er sá, að það þarf
yfirleitt sáralítið til að gefa
matnum býsna gott og sérstakt
bragð. Því dugir ein flaska vel og
lengi, ef hún er aðeins notuð í
mat. Það þykir ekki ríflegur
skammtur að bjóða upp á 1— 3
msk. af víni, ef því er hellt
eintómu í glas. En ef þið notið
sama magn í mat, dugir það
e.t.v. handa fjórum eða fimm.
Þetta hljómar rétt eins og sagan
um naglasúpuna, en svona er
það nú samt. Nú er það svo að
styrkt vín eins og sérrí, verm-
út, portvín og madeira geymast
vel í opnuðum flöskum. Slíkar
flöskur er því hægt að eiga
lengi, ekki sízt er þær eru
geymdar á köldum stað. Hvítvín
og rauðvín súrna hins vegar
fljótt eftir að flöskurnar eru
opnaðar. Þó geymast þær viku
til 10 daga í kæliskáp, a.m.k.
nógu vel til að hægt sé að nota
vínið í mat. En þið getið fryst
léttvínsafganga í klakaboxi, og
notað teningana í mat.
Oft hægt að nota styrkt vín
í stað léttra. Árangurinn verð-
ur ekki sá sami, en oftast alls
ekki lakari. í staðinn fyrir
þurrt hvítvín í fisk- og skel- f
dýrarétti, getið þið notað þurrt
sérrí og þurrt vermút, ekki sízt
franskt vermút. Notið þá
minna en gefið er upp af
hvítvíninu, og bætið upp það
sem á vantar á vínskammtinn
með vatni eða fisksoði. Þið
þurfið því alls ekki að hætta
við uppskriftir, sem mæla fyrir
um 1—2 dl. af hvítvíni, heldur
getið þið notað styrktu vínin í
staðinn. í staðinn fyrir rauð-
vín í kjötrétti er varla hægt að
nota nokkurt annað vín. En þið
getið notað kjötsoð. í staðinn
fyrir rauðvín í ábætisrétti
getið þið t.d. notað portvín eða
madeira og þynnt það með vatni.
Sterk vín eru yfirleitt notuð í
iitlum skömmtum, nokkrar
msk. eða svo. Því getið þið
sleppt, eða notað aðrar tegundir
af brenndum vínum, eftir því
sem þið eigið.
Hafið því í huga að það
þarf ekki mikið af víni, sér-
staklega ekki af styrktum vínum
og brenndum. Athugið einnig,
að það er hægt að nota aðrar
tegundir vína, en tiltekið er í
uppskriftum og það er sjaldnast
þörf á því að leggja frá sér
uppskrift, þótt það sé vín í
henni, ef þið viljið ekki nota
það.
Fennel
Fennel er grænmetisteg-
und, upprunnin við innanvert
Miðjarðarhaf. Þetta er afbrigði
af kryddjurtinni fennel, en hér
eru ekki aðeins blöð og
stönglar notuð, eins og af
kryddjurtinni, heldur hnýði á
neðsta hluta stönglanna. Fenn-
elhnýði sá ég í SS-búðinni í
Háaleiti um daginn. Það er
fremur sjaldséður gestur, og því
datt mér í hug að spjalla
svolítið um það, í þeirri von
að það sæist oftar.
Bragðið er eins og svolítið
lakkrískennt og alveg sérdeilis-
lega gott. Fennel er býsna gott
hrátt, t.d. í salat og þá gjarnan
með öðru grænmeti, t.d.
gúrkum, tómötum, sveppum,
papriku og gulrótum, svo eitt-
hvað sé nefnt. Notið þá ediks-
sósu, fremur en majonessósu,
sem er svo býsna feit og því
daufleg viðbót við frísklegt
sumargrænmetið. Grænmetið
stendur vel fyrir sínu, einnig
sósulaust. Svo er tilvalið að
bera fennel fram á ítalska vísu.
Ítalir skera gjarnan grænmeti,
t.d. fennel og setja það í skál
með ísvatni. Síðan er skálin
borin fram og hver veiðir sér
bita af hjartans lyst. Þetta er
ijómandi forréttur, og fyrir-
taks milliréttur. Grænmetinu
verður geysigott af þessu baði,
því það verður kalt og stökkt.
Bragðið af fennel verður þá
ljómandi frísklegt.
Fennel er einnig gott létt-
soðið sem meðlæti með kjöti,
e.t.v. bakað í ofni á eftir. Einnig
getið þið látið það malla í
smjöri, eftir að hafa skorið
það í litla bita. Og svo er gott
að láta það malla með öðru
grænmeti, t.d. lauk, tómötum
og papriku og bera fram, t.d.
með kjöti. Kjötið getur verið
glóðarsteiktir kjúklingar eða
lambakjöt.
En sem sagt, ég mæli
eindregið með að þið prófið
fennel, næst þegar þið sjáið það.
Það er alltaf spennandi að
reyna eitthvað nýtt, ekki
þegar það er bráðhollt græn-
metið ...
Orðsending til
kaupgreióenda
Þeir kaupgreiöendur sem hafa í þjónustu sinni
starfsmenn búsetta í Garöabæ eru beðnir um aö
halda eftir af launagreiöslum til þeirra sömu
fjárhæöum og þeir geröu á fyrri hluta ársins 1980
vegna fyriframgreiöslu útsvara og aöstöóugjalda.
Innheimtustjóri.
raP°?
TUDOK,w
rafgeymar í alla bíla,
vinnuvélar og báta
.. Já —þessir meb 9 lif!"
Skipholt 35. — Sími: 37033
HÁÞRÝSTI-
VÖKVAKERFI
SérhæfÓ þjónusta.
AÓstoÓum vió val
og uppsetningu
hvers konar
háþrýstibúnaóar.
RADIAL
stimpildælur
= HEÐINN =
VÉLAVERZLUN-SlMI: 24260
LAGER-SÉRFANTANIR-WÓNUSTA