Morgunblaðið - 23.10.1983, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. OKTÓBER 1983
25
tilgreindir og nú er að vita á
hverja þeirra flestir horfa.
Þrír dagskrárliðir sjónvarpsins
eru í algerum sérflokki hvað
áhuga áhorfenda snertir, þeir eru:
íslenskir skemmtiþættir, fréttir
og íslensk leikrit. (79 stig — 64
stig — 63 stig.)
Hér kemur það fram að íslensk
leikrit vekja sama áhuga og sjálf-
ar fréttirnar og er þess hér með
krafist að sjónvarpið taki nótis af
því.
Ég nenni ekki að hafa skoðun á
því, hvort of mikið sé af íþrótta-
efni í sjónvarpinu. Hins vegar eru
skoðanir þeirra sem tóku þátt í
hlustendakönnuninni ótvíræðar.
íþróttir fengu aðeins 18 stig og
voru eitt af því sem áhorfendur
óskuðu síst eftir. Enska knatt-
spyrnan fékk 14 stig og var þriðja
neðsta dagskrárgreinin af tuttugu
og fimm. í þessu samhengi er svo
rétt að geta þess að á árinu 1982
(nýrri skýrslu er ekki að fá frá
sjónvarpinu) frumsýndi sjón-
varpið að eigin sögn tvö íslensk
leikrit, „Líkamlegt samband úr
norðurbænum" og „Stundarfrið".
Það er að vísu rangt með farið að
„Stundarfriður“ hafi verið frum-
sýning. Það var tekið upp úr Þjóð-
leikhúsinu. Eitt íslenskt leikrit
var frumflutt í islenska sjónvarp-
inu á árinu 1982.
Við höfum það semsagt gefið að
íslensk leikrit eru það sem fólk
helst kýs að fá að sjá í sjónvarpi,
en sáralitill áhugi er fyrir íþrótt-
um.
Með hliðsjón af þessum stað-
reyndum verður síðasta skýrsla
Ríkisútvarpsins (1982) eiginlega
stórhlægilegt plagg.
Tölur til gamans.
Á því herrans ári 1982 voru
íþróttir sá dagskrárliður, sem
fékk langmestan umfjöllunartíma.
Til samans fengu allir þessir
dagskrárliðir minni tíma en
íþróttirnar einar: Tónlist, trúmál,
barnaefni, þjóðfræði, íslensk leik-
rit. skemmtiþættir og kennsluefni.
íþróttum var sjónvarpað í
13.873 mínútur (þrettán þúsund
átta hundruð sjötíu og þrjár), en
íslenskri leiklist í 311 mínútur
(þrjú hundruð og ellefu).
Þessar tölur getur að líta í
ársskýrslu Ríkisútvarpsins 1982 á
bls. 39 í töflu 4.
En nú má vænta þess að dag-
skrármeistarar sjónvarpsins taki
sig á, hafandi þessa ágætu hlust-
endakönnun að leiðarljósi og auki
veg þeirra dagskrárliða, sem
áhorfendur óska eindregið eftir,
en dragi úr því sem fæstir nenna
að horfa á. Framleiðsla á íslensku
dagskrárefni verður aukin og allir
verða voða kátir.
Nú fer sá tími í hönd að list-
rænn og menningarlegur metnað-
ur sjónvarpsins vex til muna og
hætt verður að reyna að telja fólki
trú um að það vilji bara Dallas,
pönk og ensku knattspyrnuna.
Og auðvitað ættu blöðin að fara
að athuga sinn gang líka. Hvað
eru þeir margir sem lesa íþrótta-
síðurnar?
Eins og nú standa sakir er um-
fjöllun um menningu og listir í
landinu í algeru lágmarki í sjón-
varpinu.
Þjóðleikhúsi, Borgarleikhúsi,
Óperunni, Synfóníuhljómsveit-
inni, málurum, rithöfundum og
öðrum listgreinum er markaður
þröngur bás meðal föndrara í af-
skaplega snubbóttum þætti, sem
nefndur hefur verið „Á döfinni" og
fúnkerar nánast eins og rusla-
tunna eða auglýsingaþáttur.
Það er staðreynd að fjölmiðlar í
landinu vanmeta áhuga lands-
manna á menningu og listum stór-
lega og er ekki úr vegi að benda á
það í fullri vinsemd, að árlega
seljast um og yfir hundrað þúsund
miðar í Þjóðleikhúsinu, milli sex-
tíu og áttatíu þúsund hjá Leikfé-
lagi Reykjavíkur, fjörutíu til
fimmtíu þúsund á Islensku óper-
una, víst eitthvað svipað á Sin-
fóníutónleika og talsvert á annað
hundrað þúsund manns munu
heimsækja Kjarvalsstaði árlega.
Þetta leiðir hugann að því hvort
ekki sé hugsanlegt að fjölmiðlar
hafi í raun og veru vanmetið
menningaráhugann í landinu.
Það væri óneitanlega ósköp
notalegt, ef fjölmiðlar ykju örlítið
á metnað sinn með því að skýra
frá því þegar íslenskir alvörutón-
listarmenn eru að „gera það gott“
í útlandinu.
Á meðan nær óaflátanlega er
verið að flytja verk íslenskra
tónskálda á erlendri grund, söngv-
arar eru að slá í gegn og verða
heimsfrægir og erlend pressa er
uppfull af lofsöng um íslenska
listamenn, virðist það skipta ís-
lenska fjölmiðla mestu máli, hvort
„Mezzoforte" eða „Tappi tíkar-
rass“ séu komnir í áttugasta og
fjórða sæti á ónafngreindum
popplagavinsældalista.
Þetta eru fréttir, sem virðast
komnar í blöðin af annarlegum
þrýstingi og eru auðvitað vel til
þess fallnar að skotselja síðustu
tólflaga plötuna.
Slík fréttamennska er fyrir neð-
an virðingu fjölmiðla, sem þykjast
hafa einhvern metnað.
Poppmúsík á sjálfsagt fullan
rétt á sér, en hún á ekki rétt á
eyrunum á mér. Þess vegna er mér
gróflega misboðið, þegar ég kemst
ekki í gegnum gamla bæinn minn
öðruvísu en hálfærður af hávaða,
sem dælt er úr hátölurum yfir
vegfarendur úr hljómplötubúðum.
Stundum flökrar það að mér að
fólk hafi ekki aðgang að þögninni,
hvað þá sæmilegri tónlist fyrir
þessari ærandi hljóðmengun.
Hér er líka pottur brotinn hjá
sjónvarpinu. Ég þori að fullyrða,
að einhver mesti tónlistarhlustun-
artimi sjónvarpsins er síðustu tíu
mínúturnar fyrir kvöldfréttirnar
klukkan átta, á meðan beðið er
eftir fréttunum.
Það er ekki einleikið að árum
saman hefur þessi tími eingöngu
verið helgaður þeirri tónlist sem
að framan er lýst og eins og til
þess eins að vekja athygli á því
hvaða poppplötur eru á markaðn-
um og þurfa að seljast.
Og manni verður á að spyrja:
Hver leggur línurnar um tónlist-
arflutning af þessu tagi, eða tón-
listarflutning sjónvarpsins yfir-
leitt?
Að lokum vil ég segja þetta: Ég
er þeirrar skoðunar að fátækleg
umfjöllun fjölmiðla hvað varðar
listir og menningarmál sé ekki
sprottin af menningarfjandskap
einum saman — þó auðvitað beri
að vanmeta þann þátt ekki. — Mér
er nær að halda að fjölmiðlamenn
geri sér í raun og veru ekki ljóst,
hver menningaráhugi er raun-
verulega ríkjandi í landinu.
Nú fer sá tími vonandi í hönd að
listrænn og menningarlegur
metnaður fjölmiðla (og þá vonandi
listamannanna líka) eykst og hætt
verður að reyna að telja fólki trú
um að það vilji bara Dallas, pönk
og ensku knattspyrnuna.
Aðsóknin að leikhúsunum, tón-
leikum og listasöfnum, bóksala og
síðast en ekki síst hlustendakönn-
un Ríkisútvarpsins bendir ótví-
rætt til þess að fsland byggi ekki
skrælingjar einir.
Að ekki sé minnst á síðustu
rannsóknir á neysluvenjum búfén-
aðar Strandamanna.
Flosi Ólafsson er leikari rið Þjóð-
leikhúsið.
Húsbyggjendur
Þeim húsbyggjendum, sem þurfa á rafmagnsheimtaug
aö halda í hús sín í haust eöa vetur, er vinsamlegast
bent á að leggja inn umsókn um hana sem allra fyrst, til
þess aö unnt sé aö leggja heimtaugina áöur en frost er
komið í jörðu.
Gætiö þess aö jarövegur sé kominn í sem næst rétta
hæö, þar sem heimtaug verður lögö, og að uppgröftur
úr húsgrunni, byggingarefni eöa annaö hindri ekki lagn-
ingu hennar.
Heimtaugar veröa ekki lagðar, ef frost er komiö í jöröu,
nema gegn greiðslu þess aukakostnaöar, sem af því
hlýst.
Nánari upplýsingar eru gefnar á heimtaugaafgreiöslu
Rafmagnsveitunnar, Hafnarhúsinu, 4 hæö. Sími Raf-
magnsveitunnar er 18222.
RAFMAGNSVEITA
REYKJAVÍKUR
Orion i bílinn,
á hreint
ótrúlegu veröi.
GUNNAR GUNNARSSON
AUGLÝSINGASTOFA
Funahöfða 19 (Ármannsfell hf.), sími 84473
PANELOFNAR
PANELOFNAR
PANELOFNAR
PANELOFNAR
KÓPAVOGI
Hef ojinað nýja auglýsingastofu o{4 veiii, að
sjálfsögðu, alla þá þjónustu sem góðum
auglýsingastofum ber að veita.
I tér með býð ég nýja viðskiptavini (og gamla)
velkomna og minni á að ég er ekki í símaskránni,
þannig að vissara er að punkta símanúmerið niður.
Gunnar Gunnarsson
Auglýsingastofa