Morgunblaðið - 08.11.1984, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. NÓVEMBER 1984
Sjálfsmorðssveitir
síkha:
Rajiv og Singh
efstir á lista
Nýju Delhí, 7. nóvember. AP.
RAJIV Gandhi, hinn nýi forsætisríð-
herra Indlands, átti í dag fund með
nokkrum forystumönnum síkha og
hvatti þar þá og trúbræður þeirra, til
að taka þátt í baráttu gegn þeim niður-
rifsöflum, sem staðið hefðu á bak við
morðið á móður hans og uppþotum og
mannvígum víðs vegar um Indland
undanfarna daga.
Rajiv hefur lagt á það áherslu, að
síkhar sem trúflokkur beri enga
ábyrgð á morðinu, og hefur beðið þá
að aðstoða sig við að koma á lögum
og reglu á ný.
Fimm æðstu trúarleiðtogar síkha
á Amritsar í Punjab-fylki hafa látið
í ljós óánægju með, að stjórnvöld
meinuðu þeim að fara til Nýju Delhí
til að liðsinna þeim síkhum, sem
orðið hafa fórnarlömb óeirðanna
þar síðustu daga. Um eitt þúsund
manns, flestir síkhar, létu þá lífið og
gifurlegar skemmdir voru unnar á
eignum síkha í höfuðborginni.
Einn af leiðtogum síkha, sem eru
í útlegð, sagði í dag í viðtali við
dagblað i Pakistan, að sjálfsm-
orðssveitir sikha væru að undirbúa
frekari hryðjuverk gegn leiðtogum
Indverja. Hefur öryggisgæsla verið
aukin í dag vegna þessarar fréttar.
Dagblaðið The Statesman í Nýju
Delhí greindi frá því í dag og hafði
eftir heimildarmönnum sínum inn-
an indversku leyniþjónustunnar, að
Rajiv, forsætisráðherra, og Zail
Singh, forseti, væru efstir á lista yf-
ir þá sem sjálfsmorðssveitir síkha
hyggjast ryðja úr vegi.
Að venju fylgdust forystumenn Sovétríkjanna með hátíðahöldunum frá grafhýsi Lenins og þykir það góð vísbending um virðingarstöðu
standa forsetanum.
manna hve nærri þeir
AP
Moskvæ
Ustinov varnarmálaráðherra
fjarverandi á byltingarafmælinu
Moskvu, 7. nóvember. AP.
AFMÆLI rússnesku byltingarinnar
var haldið hátíðlegt í dag í Moskvu
með hersýningu á Rauða torginu.
Mesta athygli vakti, að Dimitri F.
Ustinov, marskálkur og varnarmála-
ráðherra, var fjarverandi og þykir
það benda til, að hann sé sjúkur. Er
þetta í fyrsta sinn sem varnarmála-
ráðherrann vantar á þessum degi.
Það er venjan, að varnarmála-
ráðherrann hefji hátíðahöldin á
Rauða torginu og flytji ræðu af
grafhýsi Lenins en vegna fjárvist-
Heseltine um Belgrano-málið:
Stjórnin hefur
engu að leyna
London, 7. nóvember. AP.
MICHAEL Heseltine, varnarmála-
ráðherra Bretlands, neitaði því í dag,
á fundi í utanríkismálanefnd neðri
málstofunnar, að ríkisstjórnin héldi
leyndum upplýsingum um árásina á
argentínska beitiskipð Belgrano, sem
sökkt var í Falklandseyjastríðinu
1982. Hann kvað þá ákvörðun bresku
stjórnarinnar að sökkva skipinu hafa
verið hernaðarlega nauðsyn.
ar Ustinovs sá Sergei L. Sokolov
um það nú. Engin skýring var gef-
in á fjarvist Ustinovs, sem er 76
ára að aldri, en hann hefur ekki
komið fram opinberlega síðan 27.
september.
Chernenko, forseti, var fremst-
ur í flokki forystumanna á graf-
hýsi Lenins, en það er jafnan haft
til marks um áhrif manna í valda-
kerfinu sovéska hve nærri forset-
anum þeir standa. Þegar þeir
gengu á grafhýsið kom Tikhonov,
forsætisráðherra, næstur á eftir
Chernenko, þá Gromyko, utanrík-
isráðherra, Viktor V. Grishin,
formaður kommúnistaflokksins í
Moskvu, Gorbachev, Romanov,
Solomentsev, Aliev og Vorutnikov.
Gorbachev, sem margir telja lík-
legan ríkisarfa, skipaði sama sæti
og í fyrra.
Ræða Sokolovs var í hefðbundn-
um stíl, árásir á Bandaríkjamenn
og Nato, sem hann sakaði um að
vilja ná hernaðaryfirburðum.
Heseltine var kvaddur á fund
nefndarinnar eftir að ráðuneyti
hans hafði greint frá því að leiðar-
bók kafbátsins HMS Conqueror,
sem sökkti beitiskipinu 4. maí 1982,
væri glötuð. Sagði ráðherrann, að í
bókinni væri ekkert að finna, sem
ekki hefði komið fram áður.
Ákvörðunin um að sökkva Belgr-
ano hefur valdið miklum deilum á
Pinochet notar
herlög á ný
Santiago, ('hile. 7. nóvember. AP.
AUGUSTO Pinochet, forseti her-
stjórnarinnar í Chile, hefur sett á her-
lög í landinu í kjölfarið á miklum upp-
þotum að undanförnu og afsögn allra
ráðherra í ríkisstjórn landsins. Út-
göngubann er í tveimur stærstu borg-
um landsins, höfuðborginni Santiago
og Valparaiso.
„Það er óverjandi að vinstri öfga-
öfl fái að leika lausum hala t land-
inu og koma í veg fyrir þróun í átt
til fullkomins lýðsræðis," sagði
hinn 68 ára gamli hershöfðingi í
sjónvarpsræðu í dag. Hann neitaði
að verða við afsagnarbeiðnum 13
ráðherra af 14 og áhrifamesti
óbreytti borgarinn í stjórninni, inn-
anríkisráðherrann Onfre Jarpa, er
talinn einungis hafa sætt sig við
ástandið fyrir loforð Pinochets um
vaxandi umsvif óbreyttra borgara í
stjórn landsins við fyrsta tækifæri.
Jarpa varð fyrstur ráðherranna til
þess að segja af sér er Pinochet
vildi hneppa landið í herlög.
Herlögin leyfa stjómvöldum að
hlera síma, ritskoða dagblöð, opna
póst, gera menn landræka og hand-
taka menn án dóms og laga, svo
eitthvað sé nefnt. Fyrstu sex árin
eftir valdatöku sína 1973 ríkti Pin-
ochet í skjóli herlaga, en síðan hef-
ur hann heldur slakað á klónni.
Patricio Carvajal, varnarmálaráð-
herra, lýsti stuðningi við aðgerðir
forsetans með þeim orðum, að nú
væri tími „frelsis til hryðjuverka"
liðinn, hryðjuverkamenn gætu nú
ekki lengur „falið sig í lagalegum
skúmaskotum".
Michael Heseltine, varnarmálaráð-
herra Bretlands.
Bretlandi. Hafa ýmsir stjómar-
andstæðingar haldið því fram, að
hún hafi verið tekin í því skyni að
koma í veg fyrir að tilraunir Perú-
manna til að bera sáttarorð milli
deiluaðila næðu fram að ganga.
Benda þeir á, að skipið hafi verið
búið að snúa við og verið á heimleið
þegar árásin, sem kostaði 368 Arg-
entínumenn lífið, var gerð.
Heseltine kvað allar slíkar get-
gátur „ömurlega afskræmingu";
beitiskipið hefði ógnað öryggi
breskra hermanna þegar ákvörðun
var tekin um að skökkva því. Hann
sagði að yfirvöld hefðu þá ekki vit-
að, að skipið væri búið að breyta um
stefnu. Þá sagði Heseltine að Marg-
areth Thatcher hefði ekki haft
minnsta veður af friðarviðleitni
Perúmanna þegar atvikið átti sér
stað.
Ákærur born-
ar fram í máli
Popieluszko
— Jaruzelski fylgist með
Varsjá, 7. nóvember. AP.
STJÓRNVÖLD í Póllandi hafa
formlega ákært þrjá leynilög-
reglumenn fyrir morðið á prest-
inum Jerszy Popieluszko, sem
jarðsettur var á laugardaginn.
Fjórði aðilinn, háttsettur emb-
ættismaður í kirkjumáladeild
innanríkisráðuneytisins, hefur
verið ákærður fyrir að hafa verið
í vitorði með þremenningunum
og greitt götu þeirra. Tveir aðrir
háttsettir og menn hafa verið
Hry ðj uv erkamaður inn
Abu Nidal sagður látinn
Dó úr hjartaslagi samkv. frásögn brezku sjónvarpsstöðvarinnar Rás 4
London, 7. nóvember. AP.
FRÁ því var skýrt í brezku sjón-
varpsstöðinni Rás 4 í gærkvöldi, að
Abu Nidal, leiðtogi einnar hættu-
legustu skæruliðahreyfingar Pal-
estínumanna, svonefnds Bylt-
ingarráðs Fatah, hefði látizt úr
hjartaslagi í Bagdad, höfuðborg ír-
aks. Rás 4, sem er sjálfstæð sjón-
varpsstöð, grcindi hins vegar ekki
frá því, hvaðan frétt þessi væri
fengin né heldur, hvenær dauða
Abu Nidals hefði borið að. Engin
staðfesting hefur fengizt á þessari
frétt annars staðar frá.
Abu Nidal, sem er talin hafa
verið rúmlega fimmtugur að
aldri, hét réttu nafni Sabri El-
Banna. Hann var áður fyrr með-
limur í Fatah, helztu samtak-
anna í Frelsisfylkingu Yasser
Arafats, en síðan hófust deilur
milli þeirra. Sakaði Abu Nidal
Arafat um að hafa horfið frá
stefnu og markmiðum Palestínu-
manna. Svo fór, að Abu Nidal
var sjálfur rekinn úr Fatah 1972
og í kjölfar þess stofnaði hann
Byltingarráð Fatah.
Hreyfing þessi hefur verið
sökuð um mörg morð og hryðju-
verk, sem beinzt hafa gegn ísra-
elsmönnum og ýmsum hinna
hófsamari forystumanna
Palestinumanna. Þannig hefur
þessari hreyfingu verið kennt
um morðið á Issam Sartawi, sem
var sendimaður PLO í London og
náinn vinur Arafats. Sartawi
var skotinn í höfuðið á ráðstefnu
í Lissabon í Portúgal í apríl 1983.
Hreyfing Abu Nidals hefur
verið andvíg öllum samningum
við ísrael og hefur notið þar að-
stoðar íraks og Sýrlands.
innanríkisráðuneytinu
leystir frá störfum í tengslum
við rannsókn málsins, en ekki
ákærðir fyrir beinan þátt í ódæð-
inu.
Zbignew Pudysz ofursti, sem
veitir forstöðu nefnd sem rann-
sakar morðið, sagði að krufning
hefði leitt í ljós að presturinn
hefði líklega látist af völdum
köfnunar, en óljóst væri hvort
hann hefði verið hengdur eða
kyrktur, hins vegar væri verið
að gera ýmsar athuganir og til-
raunir, sem leitt gætu hið sanna
í ljós. Pudysz vildi ekkert kann-
ast við orðróm um að séra Popi-
eluszko hefði verið pyntaður áð-
ur en hann skildi við.
Lech Walesa, leiðtogi Sam-
stöðu, lét hafa eftirfarandi eftir
sér: „Ég vil ekkert um málið
segja að svo stöddu, en ég býst
við að hlutirnir gætu skýrst í
næstu viku.“ Rökstuddi hann
það ekki nánar.
Woiciech Jaruzelski, hers-
höfðingi og æðsti maður Pól-
lands, hefur tekið að sér umsjón
alls starfs innan innanríkis-
ráðuneytisins í kjölfarið á hinu
voveiflega morðmáli, sem valdið
hefur miklu róti á þeim bæ.
Vestrænir stjórnarerindrekar í
Póllandi hafa túlkað þær að-
gerðir flokksleiðtogans á þá
lund að hann ætli ekki að láta
harðlínumenn komast upp með
hvað sem er og þetta sé liður í
að uppræta þá hvar sem þeir
kunni að finnast.