Morgunblaðið - 02.06.1985, Blaðsíða 36

M0RGVNBLAEH9, SUNNUDAGUB 2. flJNÍ lgg5,
36 Bí
ssp*--------------------------------
f® Hátíðarmáltíð
á sjómannadagínn
Isjávarplássum um land allt skyggnast menn eftir ferðum skipa. Maðurinn minn
man eftir sér ásamt systur sinni í fjörunni vestur við Ánanaust bíða eftir því að
togarinn hans pabba, Þórólfur, kæmi fyrir Gróttu. Svo var hlaupið út í Örfírisey og
þaðan út í vita — veifað — veifað á móti með gleðitár á brá. Margar sjómannafjöl-
skyldur bjuggu í gamla vesturbænum og ekki langt að fara. Enn í dag er sjópokinn
axlaður, kossi smellt á litla stúlku og lítinn dreng — þessi langi aðskilnaður — engin
furða þótt sjómenn hafi komið sér upp hátíðisdegi, sem öll þjóðin tekur þátt í. Áhyggjur
lagðar til hliðar og öll fjölskyldan gerir sér dagamun. Líf sjómannsins er hættulegt, veður
oft válynd og sjórinn krefst sinna fórna. Sjálfsagt er að öll þjóðin haldi þennan dag
háíölegan, þótt með mismunandi hætti sé. Þau skip sem það geta sigla í land. Margir
sjómenn verða þó að halda daginn hátiðlegan úti á rúmsjó eða í öðru plássi en sínum
heimabæ fjarri fjölskyldu, en hátíð er það samt. Skipin eru fánum skrýdd stafna á milli.
Áhafnir reyna sig í kappróðri, stakkasundi og reiptogi og dansinn dunar fram á nótt.
Fjölskyldur halda sig vel í mat og hér birtist tillaga að einni slíkri máltíð. Forrétturinn
er að sjálfsögöu með fískmeti, aðalrétturinn er íslenskt steikt lambslæri með appelsínum
og er sú uppskrift úr bók minni „220 Ijúffengir lambakjötsréttir“, en eftirrétturinn er
léttur og svolítið sætur og hæfír vel í lok þungrar máltíðar.
Salat úr ýmsum fisktegundum með koní-
aks- og gráðaostsósu
Handa5
100 g skelflettur humar, afþíddur
100 g hörpudiskur, afþíddur
100 g rækjur, afþíddar
100 g beinlaust heilagfiski (stórlúða)
2 dl ódýrt hvítvín
1 dl vatn
4 piparkorn
1 lítil gulrót
1 sneið laukur
14 tsk salt
14 lárviðarlauf
1 dós sýrður rjómi
1 lítill gráðaostur
3 msk koníak, brandy eða þurrt sherry
cayennepipar á hnífsoddi
1 dl salthnetur (peanuts)
væn grein steinselja
Nokkur falleg blaðsalats- jöklasalats- eða kínakálsblöð
l.Sjóðið saman hvítvín, vatn, gulrótina í sneiðum, lauk-
inn, stilkana af steinseljunni, saltið, lárviðarlaufið og
piparinn. Látið sjóða við mjög hægan hita í 5 mínútur.
2. Setjið humarinn út í og látið sjóða við mjög hægan
hita í 4 mínútur. Kælið humarinn og skerið í tvennt.
3. Setjið hörpudiskinn út í og látið sjóða við mjög
hægan hita í 7 mínútur. Kælið og skerið í fernt.
4. Setjið lúðuna út í og sjóðið við mjög hægan hita í 10
mínútur. Kælið og skerið í litla bita.
5. Merjið gráðaostinn með gaffli.
6. Malið % hluta salthnetanna fínt.
7. Setjið sýrða rjómann í skál, hrærið cayennepipar,
vín, salthnetur og gráðaost út í.
8. Setjið rækjurnar, humarinn, hörpudiskinn og heilag-
fiskið út í sósuna. Jafnið saman með tveimur göfflum.
9. Þvoið salatblöðin, þerrið og raðið á fat eða inn í skál.
Hellið fisksalatinu á salatblöðin.
10. Klippið steinseljuna, stráið henni ásamt 14 af
salthnetum (ómöluðum) yfir.
Meðlæti: Ristað brauð eða heitt snittubrauð.
Stcikt læri meö appeisínum
llanda 5
1 læri, u.þ.b. 214 kg
1 tsk salt
n
w
Umsjón: KRISTÍN GESTSDÓTTIR
Teikningar: SIGURÐUR ÞORKELSSON
14 tsk nýmalaður pipar
2 msk rósmarynálar
1 msk brætt smjör
4 appelsínur
2 msk appelsínusafi
Vt pakki rjómaostur, 100 g
1. Nuddið salti og pipar inn í lærið. Hitið bakaraofninn
í 160°C, leggið lærið í steikingarpott eða á skúffuna úr
bakaraofninum og steikingarpappír yfir.
2. Bræðið smjörið, setjið rósmarynálarnar og appel-
sínusafann út í.
3. Þegar lærið er orðið vel heitt, penslið þið það með
smjörinu, best er að gera það í þrennu lagi með nokkurra
mínútna millibili, setjið það í ofninn á milli.
4. Ausið soðinu, sem myndast, öðru hverju yfir lærið.
5. Steikið í 2 klst. Takið þá lærið úr ofninum, setjið á
grind, hafið skúffuna undir. Kveikið á glóðarristinni eða
aukið hitann á bakaraofninum í 220°C. Steikið kjötið í 10
mínútur.
6. Takið kjötið af grindinni, setjið á eldfast fat, slökkv-
ið á ofninum og látið steikina standa í honum opnum í
10—15 mínútur.
7. Hellið soðinu í pott, fleytið ofan af því fituna. Hitið
og hrærið rjómaostinn út í. Hellið síðan sósunni í skál.
8. Þvoið appelsínurnar, skerið í þunnar sneiðar. Þekið
fat með appelsínusneiðunum, leggið lærið ofan á og berið
fram.
Meðlæti: Bakaðar kartöflur, sem hægt er að baka um
leið og kjötið er steikt, og hrásalat.
Hrisalat
14 meðalstór haus kínakál eða 1 haus jöklasalat
2 gulrætur
1 epli
1 appelsína
væn grein fersk steinselja
14 dl rúsínur
14 dl heslihnetur
safi úr 1 sítrónu
safi úr 1 appelsinu
14 msk hunang.
1. Þvoið kálið, skerið síðan þvert með hnífi. Rífið gulr-
æturnar gróft.
2. Afhýðið eplið og appelsínuna og skerið í litla bita.
3., Saxið steinseljuna, hneturnar og rúsínurnar.
4. Hrærið saman hunang, sítrónusafa og appelsínusafa.
Hellið yfir salatið og ávextina og blandið saman með
tveimur göfflum.
5. Setjið í skál og berið með kjötinu.
Búðingur með perum, súkkulaöi, sherry
og makrónukökum
Handa 5
1 heildós niðursoðnar perur
100 g makrónukökur
75 g suðusúkkulaði (% úr pakka)
1 dl sherry
6 blöð matarlím
2 egg
1 msk sykur
safi úr 14 sítrónu
1 peli rjómi
1 dós sýrður rjómi
25 g suðusúkkulaði ofan á (14 úr pakka)
1. Hellið helming safans úr dósinni í skál, setjið
sherry saman við. Setjið makrónukökurnar út í.
2. Saxið súkkulaðið gróft og setjið saman við.
4. Leggið matarlímið í bleyti í kalt vatn í 10 mínútur.
5. Hitið hinn helming safans úr dósinni og bræðið
matarlímið í því. Kælið.
6. Þeytið eggjarauðurnar með sykrinum þar til það er
orðið ljóst og létt. Setjið sítrónusafa og vanilludropa út
í.
7. Þeytið rjómann, þeytið eggjahvíturnar.
8. Setjið safann með matarlíminu saman við eggja-
rauðuhræruna. Blandið síðan rjómanum og eggjahvít-
unum varlega saman við með sleikju. Kælið, en látið
ekki hlaupa saman.
9. Hellið rjóma/ eggjahrærunni yfir perurnar í skál-
inni,
10. Rífiö 14 af súkkulaðipakkanum gróft og stráið
yfir. Látið stífna í kæliskáp í 4—6 klst.