Morgunblaðið - 27.08.1986, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. ÁGÚST 1986
Áfangastaður:
Mývatn og nágrenni
eftir Signrð
Sigurðarson
Mývatn og nágrenni telst án efa
til eins fegursta staðar á öllu ís-
landi. Tugir þúsunda ferðamanna
gera sér grein fyrir þessu, en ferða-
mannastraumurinn til Mývatns
getur orðið allt að hundrað þúsund
manns á einu sumri, og er hér átt
við útlendinga og íslendinga. Margt
veldur, en þó einkum einstæð nátt-
úrufegurð og stöðugt veðurfar. A
sumrin er oft langtímum saman
sólskin og tiltölulega lyngt, nokkuð
sem þekkist ekki eins vel sunnar í
landinu. Nýtur Mývatnssveit góðs
af Vatnajökli sem tekur til sín regn
í sunnanátt.
Lítið er vitað um upphaf búsetu
í Mývatnssveit, en þó hafa fundist
merkar fomminjar á þremur bæjum
og þá einkum . í Baldursheimi.
Skammt frá Skútustöðum er Þang-
brandspollur, en í honum skírði
Þangbrandur kristniboði Mývetn-
inga til kristinnar trúar. Á Skútu-
stöðum hefur lengi verið kirkjustað-
ur og stendur þar kirkja sem byggð
var á árunum 1862 til 1863. Kirkja
hefur staðið frá upphafí kristni í
Reykjahlíð.
Mývetningar hafa alla tíð haft
framfæri sitt af sauðíjárrækt, sil-
ungsveiði og eggjatöku. Á undan-
fömum áratugum hefur þó þjónusta
við ferðamenn færst mikið í auk-
ana. Hótel Reynihlíð er mjög
veglegt hótel á íslenskan mæli-
kvarða. Hótel Reykjahlíð er
sumarhótel og víða um sveitina má
fá svefnpokapláss og tjaldsvæði eru
nokkur. Nýleg sundlaug er í sveit-
inni, matvöruverslanir og ferða-
mannaverslanir. Kísilgúmám í
Mývatnssveit hófst 1966 og nokkru
síðar verksmiðjurekstur. Skammt
er í Kröflu og Kröfluvirkjun, sem
veitir mörgum íbúum sveitarinnar
atvinnu, beint og óbeint, og er mik-
ið aðdráttarafl fyrir ferðamenn. Þá
er ótalin önnur þjónustufyrirtæki
fyrir ferðamenn, eins og ferðaskrif-
stofan Eldá og áætlunarbflaakstur
Jóns Áma Stefánssonar.
Af þessu má ljóst vera að byggð-
in við Mývatn stendur mjög traust-
um fótum með fjölbreyttum
atvinnurinstri. Hér verður nú Qallað
stuttiega um Mývatn og nágrenni
M
■
* % - '■
A 4 «
• $<:,
4, 1 '■ ' '»
• » f
■•,•■•• . f - '
s»;Ƨ5i. ■

■

■■■"& ,•«>>• ■;■■ ■■/;■■
Ai ■
rif, . js.?_■»• '■ 4- r.
V, • *> ' .■■'.:'
Frá Dimmuborgum. þar er nokkuð mikið kjarr.
bmna og að Hverfjalli. Þaðan má
annað hvort fara að Lúdent eða í
Dimmuborgir. Sé farið að Lúdent
er best að fara sömu eða svipaða
leið til baka.
Dimmuborgir em hrikaleg nátt-
úrusmíði, sem varð til fyrir þá
tilviljun að stór hrauntjörn tæmdist
skyndilega og stóðu þá hraunstrýt-
ur eftir í margvíslegum og furðuleg-
um myndunum. Þekktust þessara
mjmdana er Kirkjan, há og falleg
hvelfíng.
Frá Dimmuborgum er farið eftir
þjóðveginum til baka.
Höfði er almenningsgarður en
er í raun tangi sem gengur fram í
Mývatn að austanverðu. Þetta er
einn fegursti staðurinn við vatnið
sökum sérkennilegra hraunmynd-
ana og mikils gróðurs. Skammt frá
em Kálfstandarklasar, þekktar
hraunmyndanir, súlur og gatklett-
ar.
Ekki má gleyma Kröflu, sem er
skammt austan við Mývatn og
Námafjall. Krafla er í raun mó-
bergsíjall sem er um 818 m hátt.
Kringum Qallið er askja, um 8 km
og það sem þangað er að sækja.
Því miður hefur það viljað bregða
við að íslendingar hafí Mývatn sem
áningastað á hringleið, en ástæða
er fyrir fólk að stoppa nokkra daga
á Mývatni og kynnast staðnum og
nánasta nágrenni.
Gönguleiðir og staðir
Fjölmargar góðar gönguleiðir em
í Mývatnssveitinni, bæði á fjöll og
milli staða. Þá má ekki gleyma að
í kringum Mývatn er ágætur veg-
ur, sem hentar vel fyrir hjólríðandi
fólk, en á hótel Reynihlíð er reið-
hjólaleiga að sumarlagi. Um þriggja
klukkustunda ferð er kringum Mý-
vatn á hjóli og á leiðinni má víða
stoppa og skoða.
Áf gönguleiðum má nefna göngu
á Vindbelgsfjall, sem stendur við
norðvestanvert vatnið. Nokkur
spölur er að fjallinu eftir slóð frá
Vagnbrekku, en um 45 mínútna
gangur er upp á topp. Þaðan er
skemmtilegt útsýni yfír Mývatn og
nágrenni, allt suður í Vatnajökul
og Trölladyngju. Það kemur ferða-
fólki ekki síst á óvart að sjá
Sandvatn, sem er norðan við Vind-
belg. Sandvatn er að norðanverðu
umlukið eyðisöndum en mjór kjarr-
kragi er með ströndinni. Vindbelgur
er aðeins 529 m á hæð yfír sjávar-
máli, en um 400 m yfír umhverfinu.
Hlíðarfjall er skammt fyrir ofan
Reykjahlíð. Þangað er nokkuð lang-
ur gangur en af fjallinu er mjög
gott útsýni yfir Mývatn og Kröflu-
svæðið. Af fjallinu má glögglega
sjá eldána sem rann 1729 og fór
yfír þtjá bæi. Á kafla rann þessi
eldá í mjórri kvísl sem nú heitir
Eldá. Hraunið rann í Mývatnseldun-
um frá Leirhnúki og allt í Mývatn.
Það heitir Eldhraun. Hraunið rann
umhverfis kirkjuna og kirkjugarð-
inn í Reykjahlíð, án þess að skaða
hana og hafa menn það sem dæmi
um þá helgi sem á kirkjunni hvíli.
Reykjahlíðarbærinn fór hins vegar
undir hraun og má enn sjá móta
fyrir honum ef grannt er skoðað.
Hverfjall setur mikinn svip á
Mývatnssveit. Fjallið er í raun
geysistór sprengigígur, einn sá feg-
ursti á íslandi og í röð þeirra
stærstu í heiminum. Að dýpt er
hann um 140 m og um 1,3 km í
þvermál.
Lúdent er líka mjög stór gígur,
sem myndaðist vð gjóskugos fyrir
um 6000 árum. Ummál gígsins er
nær 1 km. Sunnan við gíginn eru
klepra- og gjallgígir, sem nefnast
Horft í austur af Vindbelgjarfjalli í áttina að Námafjalli. Á milli er
Neslándatangi, Ytriflói fjær.
Lúdentsborg.
Mæla má með gönguleið frá
Reykjahlíð að Gijótagjá, sem hér
áður fyrr var mikið notuð til baða.
Gijótagjá er mikil jarðsprunga og
er vatn í henni víða. Nú er hún
óhæf til baða vegna þess hversu
heit hún er. Hitinn í gjánni jókst
við upphaf Kröfluelda 1977. Frá
Gijótagjá er farið um Hverfjalls-
í þvermáli. Þarna urðu mikil elds-
umbrot á árunum 1724—1729 og
svipaðir atburðir hófust að nýju
1975. Á árunum 1975 til 1984 urðu
þama 9 eldgos og stóð það lengsta
í 14 daga. Kröflusvæðið er eitt af
háhitasvæðum landsins og var
byggð jarðgufuvirkjun þar á árun-
um 1975—1977. Sú virkjun er nú
í eigu Landsvirkjunar, minna en
Kröflufjall, fagurlita og dalbotninn skreyttur gufupípum.
Myndin er tekin af Námafjalli og horft er yfir þorpið í Reykjahlíð
og Ytriflóa.
Myndin er tekin af Vindbelgjarfjalli og lengst í fjarska er Búrfell. Næst er Buðlungaflói og handan
vegarins fyrir miðri mynd skagar út í vatnið tangi er heitir Vindbelgur.