Morgunblaðið - 17.03.1988, Blaðsíða 57
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. MARZ 1988
57<
Minning
Friðbert Friðberts-
son frá Súganda-
firði
Fæddur 29. september 1911
Dáinn 17. febrúar 1988
Aldrei er um seinan að miimast
góðs vinar sem genginn er.
Friðbert Friðbertsson var fæddur
á Suðureyri við Súgandafjörð 29.
september 1911. Hann var sonur
Friðberts Guðmundssonar útvegs-
bónda þar og hreppstjóra og Elínar
Þorbjamardóttur. Var faðirinn,
Friðbert, frá Laugum í Súganda-
firði, sonur Guðmundar bónda þar,
Guðmundssonar hreppstjóra á Suð-
ureyri Guðmunssonar og konu hans
Ingibjargar dóttur hins kunna gáfu-
manns, bónda og hreppstjóra í
Vatnadal, Friðberts Guðmundsson-
ar. Móðirin, Elín, var dóttir Þor-
bjamar Gissurarsonar frá Selárdal
og konu hans Sesselju Magnús-
dóttur frá Þjóðólfshaga í Bolung-
arvík.
Var Friðbert hreppstjóri stór-
huga athafnamaður á Suðureyri um
langt skeið og átti dijúgan þátt í
framfaramálum heimabyggðar
sinnar. Hann var í mörg ár formað-
ur á stærri og minni vélbátum og
eftir að hann hætti formennsku rak
hann þar útgerð og fiskverkun fram
á seinustu ár. Heimili þeirra hjóna,
Friðberts og Elínar, var löngum
rómað fyrir höfðingsbrag, gestrisni
og rausn í hvívetna. Var Elín mikil
mannkostakona og með afbrigðum
hjálpsöm. Vildi hún leysa hvers
manns vanda, sem hún sá eða vissi
til að með þyrfti, ekki síst þeirra
sem minnst mega sín áveðra í lífínu.
Friðbert Guðmundsson andaðist
árið 1953 og Elín kona hans fjórum
árum síðar, 1957.
Þau eignuðust 6 böm og voru
þau þessi: Þorbjörg, sem giftist
Gísla Guðmundssyni, skipstjóra frá
Grundarfirði. Gissur verkstjóri
kvæntur Indíönu Eyjólfsdóttur frá
Bolungarvík. Ólafur skipstjóri,
kvæntur Guðrúnu Valdimarsdóttur.
Fjórða bam þeirra hjóná var Frið-
bert, sem eftirmæli þessi fjalla um,
og Guðmunda gift Gissuri Guð-
mundssyni húsasmíðameistara á
Suðureyri. Yngstur þeirra systkin-
anna var Páll, sem einn lifir eftir
af bömunum. Hefur hann um ára-
tugabil staðið einna fremstur í at-
vinnulífí Súgfirðinga, verið fram-
kvæmdastjóri Fiskiðjunnar Freyju
á Suðureyri, allt þar til fyrir fáum
árum, þegar eigendaskipti urðu að
fyrirtækinu, að hann fluttist hingað
suður til Reykjavíkur. Páll er
kvæntur Svanhvíti Ólafsdóttur frá
Reykjavík.
Óll bömin og makar þeirra ílent-
ust á Suðureyri að Friðbert einum
undanskildum.
Ég kynntist Friðbert Friðberts-
syni snemma á árum, þegar ég
dvaldi í þijú sumur að Stað í Súg-
andafirði 1923-1925. Þau gömlu
kynni okkar leiddu til vináttu með
okkur, þegar fundum okkar bar
saman löngu síðar hér syðra. Frið-
bert fór snemma að stunda sjó-
mennsku, þegar á fermingaraldri.
Á þeim tímum, uppvaxtarárum
hans, mændi von ungra manna,
lang flestra út á hafið þeirra, sem
ólust upp við sjávarsíðuna á Vest-
fjörðum. Að verða fengsæll formað-
ur, skipstjóri, var þeim keppikefli,
sem var þeim þess virði að sækjast
efír, enda margar fyrirmyndir þar
um harðduglega aflamenn, sem
báru af.
En lífsþráðurinn spinnst ekki
alltaf eins og menn ætla í fyrstu.
Um tvítugt hélt Friðbert að heiman
hingað suður. Hann stundaði einnig
sjómennsku hér syðra um nokkur
ár. Þann 14. nóvember 1936 kvænt-
ist Friðbert eftirlifandi eiginkonu
sinni, Ragnhildi Guðmundsdóttur
frá Feijubakka í Borgarfirði og
settu þau heimili í Reykjavík. Má
segja að þá hafi orðið straumhvörf
í lífi hans, því að nokkru síðar seg-
ir hann skilið við sjómennskuna. '
í stríðsbyijun fer hann að versla
með fisk í austanverðum Laugar-
ásnum, í íbúðarhverfi sem þá var
óðum að byggjast. Áttu þau hjónin
þá heima í eigin íbúð í Efstasundi
3. Nokkuð frumstæður mundi
mörgum þykja sá verslunarrekstur.
í byijun hafði Friðbert engan
samastað, en seldi fískinn upp úr
opnum handvagni þar sem honum
þótti hentugast. Hann var snemma
á fótum, ók vagni sínum niður að
höfn til að sækja fiskinn og síðan
inn í Laugarás, engan smáspotta,
og mundi nú vefjast fyrir ýmsum
að fara í föt Friðbérts í þessum
efnum, og vera kominn á markaðinn
á réttum tíma með soðninguna, sem
hver húsmóðir vildi fá refjalaust.
Brátt fékk _ Friðbert leigt gott
húsnæði við Ásveg sem hann þó
síðar varð að fara úr við eiganda-
skipti. í styijaldarlokin fékk Frið-
bert byggingarlóð við Langholtsveg
19, reisti sér þar söluskúr til bráða-
birgða áður en hann byggði sér þar
verslunar- og íbúðarhúsnæði. Um
skeið hafði hann þar auk fiskbúðar-
innar vefnaðarvöruverslun og síðar
sölutum í nokkur ár.
Friðbert var hörkuduglegur mað-
ur og vílaði ekki fyrir sér hlutina.
Hann kunni vel til verka í fagi sínu,
gerði sér far um að fara vel með
fískinn og fór um hann snilldar
handbragði. Hann var fljótur og
fylginn sér við afgreiðslu viðskipta-
vina, enda brýn þörf þegar „stór-
veldin" biðu fyrir framan borðið og
hver vildi fá sitt, eftir vilja og geð-
þótta. Stundum vildi það koma fyr-
ir eins og gengur, að viðskiptavin-
imir kæmu sér ekki saman úm
hver næstur væri í röðinni. Gat þá
hafist háreysti nokkur fyrir framan
borðið. Alltaf hélt Friðbert þó ró
sinni og jafnaðargeði. „Segiði til“,
sagði hann, saup þá kannske á
kaffinu sínu sér til hressingar í
vosbúðinni fyrir innan borðið.
Fiskbúðina rak hann fram til
ársins 1980. Árið 1975 fluttu þau
hjónin heimili sitt að Kleppsvegi
124 og áttu þar heima æ síðan.
Þegar Friðbert hætti fisksölu að
Langholtsvegi 19, þá um sjötugt,
settist hann ekki í helgan stein, því
að aðgerðarleysi var honum fram-
andi hugtak. Hann hélt áfram að
vinna við iðju sína hér og þar næstu
árin meðan heilsa og þrek leyfði,
þó að hann færi sér ögn hægar en
áður. .
Friðbert var góðu veganesti bú-
inn að heiman, sem hann kunni að
færa sér í nyt á lífsleiðinni. Hann
var sjálfstæður í hugsun og fram-
kvæmdum og vildi helst fara sínar
eigin leiðir og fá að ráða ferðinni.
Hann var dagfarsprúður, heldur
hlédrægur og fámæltur, en sérstak-
lega hjálpsamur, og hygg ég að
hann hafi líkst móður sinni í því
að hafa fá orð um velgjörðir sínar,
og í raun fáir eða engir vitað um
góðverk hans í annarra þágu. Frið-
bert var raungóður, trúr og góður
vinur. Hann hafði gott skopskyn
og græskulp.ust, fyndinn í frásögn
og tilsvörum, góður þegn og hollur
samtíð sinni.
Hann eignaðist fallega og væna
konu, sem með dögum og árum
varð æ meir samofín vitund hans.
Þau áttu jafnan gott og hlýlegt
heimili, góð myndarleg og vel gerð
4 böm. Er Bára þeirra elst og starf-
ar hún í Verslunarbankanum hér í
Reykjavík. Sonur hennar Friðbert
R. Hafþórsson, smiður, ólst upp hjá
afa sínum og ömmu, Friðbert og
Ragnhildi. Kona hans er Anna
María Halldórsdóttir og eiga þau
tvö böm. Annað bam þeirra hjón-
anna er Ingibjörg gift Guðmundi
Sörlasyni húsasmið og eiga þau
fjömr böm. Þriðja bam sitt, Óskar
Bertel, misstu þau, er hann fórst í
flugslysi árið 1967, rúmlega tvítug-
ur að aldri, efnismaður, og var það
þeim hjónum sárt áfall, sár, sem
seint eða aldrei hefur að fullgróið
um. Yngst bamanna er Lára, fjögra
bama móðir, sem hún eignaðist
með eiginmanni sínum, Ármanni
Ámasyni.
Styrkum stoðum var í upnhafí
rennt undir persónugerð Friðberts,
manndóm hans í starfi öllu. hann
var trúr og sannur, mikiil vinur og
tryggur í raun.
Jóhanna Olafs-
dóttir—Minning
Fædd 25. september 1915
Dáin 25. febrúar 1988
Föstudaginn 4. mars fór frarn frá
Dómkirkjunni útför Jóhönnu Ólafs-
dóttur, til heimilis í Hólmgarði 41
hér í bæ. Mig langar að minnast
þessarar elskulegu og hugprúðu
vinkonu minnar, Hönnu, en því
nafni var hún alltaf kölluð af ætt-
ingjum og vinum. Hanna fæddist í
Reykjavík við Bræðraborgarstíg í
vesturbænum. Foreldrar hennar
vom heiðurshjónin Elín Jónsdóttir
og Ólafur Eyvindsson. Hanna var
næstelst 8 systkina en Gunnar, sem
var elstur, dó 18 ára. Hin systkinin
em öll búsett í Reykjavík. Svo flutt-
ist fjölskyldan úr vesturbænum í
Austurstræti og bjó á efstu hæðinni
í Landsbankanum. Ólafur sá um
húsvarðarstörf í bankanum. Hanna
fór snemma að vinna og hjálpa til
við heimilsstörf því margt þurfti að
gera á stóm heimili. Seinna flutti
fjölskyldan í Ingólfshvol við Hafnar-
stræti. Það mun hfa verið haustið
1939 sem ég kom fyrst í Ingólfs-
hvol og kynntist þessari góðu og
stóm fjölskyldu. í Ingólfshvoli var
oft margt um manninn, vinahópur
systkinanna stór og allir vom vel-
komnir. Það var oft glatt á hjalla
í Hvolnum, sungið og Hanna tók
oft lagið á píanóið. Það er margs
að minna§t frá þessum ámm.
Eftir nám í Kvennaskólanum fór
hún aðeins 15 ára gömul til Kaup-
mannahafnar og dvaldi þar um
skeið hjá danskri fjölskyldu og hélt
hún áfram námi í píanóleik. Oft
minntist hún þessa tíma með gleði
og hlýjum hug til þess fólks sem
hún dvaldi hjá. Þegar heim kom
hóf hún störf á Morgunblaðinu. Þar
undi hún sér vel með mörgu góðu
fólki, stutt í vinnu, aðeins yfir Aust-
urstræti. Hönnu þótti vænt um
æskustöðvar sínar og sagði
skemmtilega frá er hún rifjaði upp
minningar frá liðnum ámm. Hanna
var falleg kona og hún unni öllu
sem fagurt var, ljóðum, söng og
tónlist. Því var alltaf fallegt í kring-
um hana. Hún var dama. Hún
Hanna dáði borgina sína,
Reykjavík, og finnst mér eiga vel
við að setja hér nokkrar línur úr
fallegu kvæði Tómasar:
„Þín er borgin björt af gleði.
Borgin heit af vori og sól.
Strætin syngja. Gatan glóir.
Grasið vex á Amarhól."
Hún Hanna var ein af fallegu
Austurstrætisdætranum.
18. júlí 1940 giftist Hanna Krist-
jáni Halldórssyni kennara. Þáu
fluttu til Patreksfjarðar og síðan til
BHdudals þar sem Kristján stundaði
kennslu. Á þeim ámm sá ég Hönnu
ekki oft en eftir að þau fluttu aftur
til Reykjavíkur og settust að við
Laufásveg 36 kom ég oft á heimili
þeirra. Þar var gott að koma. Þau
vom bæði gestrisin og ljúf í við-
móti og vildu láta öllum líða vel.
Hanna og Kristján eignuðust 4
Það fékk mikið á okkur þegar
okkur barst sú sorgarfrétt að Sæv-
ar vinur okkar væri dáinn. Erfitt
er að sætta sig við þá staðreynd
að einn úr gamla góða vinahópnum
sé farinn frá okkur aðeins tuttugu
og tveggja ára að aldri. Sævar var
mjög sérstakur og yndislegur per-
sónuleiki og við munum ætíð muna
hve hann var alltaf glaðvær og
hjálpsamur í alla staði.
Lyftingar ,og vaxtarrækt áttu
hug hans allan og kom þar vel
böm. Þau em Gunnar, Guðríður,
Hanna Karen og ólafur Barði, öll
vel menntuð og mannkosta fólk sem
öll hafa stofnað sín heimili. Bama-
bömin em 5.
Hanna missti mann sinn 5. júlí
1976. Það var henni og bömunum
mikið áfall en hún bar ekki sorg
sína á torg. Hún var hin ljúfa og
góða móðir sem annaðist bömin sín
og heimilið með sannri prýði. Eftir
að Hanna varð ekkja kom ég enn
fram sú lífsgleði og starfsorka sem
alltaf einkenndi hann. Við áttum
ófáar gleðistundir með honum og
minningin um góðan dreng mun
ætíð lifa meðal okkar.
Við vottum ijölskyldu hans og
öðmm aðstandendum okkar
dýpstu samúð og megi algóður guð
styrkja þau í sorg sinni.
„Deyr fé,
deyja frændur,
dey sjálfur ið sama
en orðstír
Kveðjuorð:
Sævar Berg
Hermannsson
. Þegar Jón bróðir minn Grímsson
tók við starfi útibústjóra Ásgeirs-
verslunar á Suðureyri árið 1912,
varð brátt innileg vinátta með hon-
um og Friðberti Guðmundssyni
hreppstjóra, sem hélst meðan báðir
lifðu. Þeir urðu sfðan samstarfs-
og sameignarmenn um útgerð á
Suðureyri. Innileg vinátta var og
með fjölskyldum þeirra og er enn
með afkomendum þeirra, þeim sem
vita og muna horftia daga.
Þessara vináttutengsla hef ég
fengið að njóta, ekki síst þegar ég
dvaldi á Suðureyri á ámnum 1980-
1981, höfðinglegrar fyrirgreiðslu
af hálfu afkomenda Friðberts Guð-
mundssonar og góðs atlætis meðan
ég dvaldi þar og ber mér að þakka
það hér.
Vinur minn, Friðbert Friðberts-
son, andaðist á Landspítalanum
þann 17. febrúar sl., eftir um það
bil mánaðar sjúkdómslegu þar, 76
ára að aldri.
Útför hans fór fram frá Foss-
vogskirkju viku síðar, miðvikudag-
inn 24. febrúar.
Við frambýlingamir í Laugar-
ásnum kveðjum hann og þökkum
samfylgd hans og þjónustu við okk-
ur um áratugi. Við minnumst jafn-
framt drengskaparmanns, dugnað-
armanns, sem í rúm 40 ár fór á
fætur löngu fyrir dag, oft út í kulda
og hráslagalega nóttina til að sjá
fyrir þörfum okkar, minnumst sam-
ferðamanns, sem gekk hljóður að
störfum og skilaði dagsverki sínu
með sóma, sem einstæðingum og
öldmðum þótti vænt um og hinir,
sem kunnu að meta, virtu að verð-
leikum.
Fyrir hönd okkar allra vil ég
mega vötta eiginkonu hans og börn-
um og öðmm ástvinum samúð okk-
ar og biðjum honum, sem horfinn
er, og þeim, sem næst stóðu hjarta
hans, blessunar Guðs.
Grímur Grímsson
oftar á Laufásveginn og áttum við
margar góðar stundir saman. Hún
var mér góð og mér leið alltaf vel
I návist hennar. Ég vissi að heilsa
hennar var ekki góð og eftir að hún
fluttist af Laufásveginum í Hólm-
garð 41 fór illkynja sjúkdómur að
gera meira vart við sig svo hún var
oft sárþjáð, en hún kvartaði aldrei.
Síðastliðið ár var hún rúmliggjandi
heima, umvafin af bömum sínum.
Hanna Karen, dóttir hennar, annað-
ist hana allan tímann sem hún lá
heima af svo mikilli fóm og prýði
að betur var ekki hægt að gera.
Og eftir að Hanna fór á Landspítal-
ann, síðustu dagana sem hún lifði,
sátu dætur hennar við sjúkrabeð
hennar til skiptis daga og nætur
þar til yfir lauk.
Hanna var trúuð kona og efaðist
ekki að annað og betra líf væri eft-
ir þessa jarðvist. Hún andaðist á
Landspítalanum að morgni 25.
febrúar síðastliðinn.
„Sem sjálfur Drottinn mildum lófum lyki,
um lífsins perlu á gullnu augnabliki."
(T.G.)
Innileg samúð til bama, tengda-
bama, bamabama og systkina.
Hafi hún hjartans þökk fyrir allt
og allt. Guð blessi minningu góðrar
konu.
Sveina
deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.“
Mæja og Erla