Morgunblaðið - 29.09.1991, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIR/INIMLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. SEPTEMBER 1991
Heimsbikarmótið;
Ivantsjúk vaknaði
á síðustu stundu.
Skák
Margeir Pétursson
FJÓRÐA umferð heimsbikar-
mótsins á föstudagskvöldið var
æsispennandi allt þar til siðasta
skákin fór í bið. Hinn 22 ára
gamli Vasílí Ivantsjúk komst
loks í sinn rétta ham er hann
náði að leggja Chandler að velli
eftir mikinn darraðardans í
tímahraki. Lajos Portisch varð
fyrstur til að sigra, hann þurfti
aðeins 26 leiki og þijár klukku-
stundir til að gjörsigra Boris
Gúlko, sem virðist fjarri sínu
bezta. Eftir alvarleg mistök
Jóhanns Hjartarsonar í 11. leik
gegn Nikolic urðu margir til
afskrifa hann, en Júgóslavinn
tefldi framhaldið afar veikt og
Jóhann bjargaði sér aftur fyrir
horn.
Jan Timman sem er sá vest-
ræni skákmaður sem lengst hefur
náð á undanförnum árum í heims-
meistarakeppninni hefur valdið
vonbrigðum. í gær tapaði hann
mjög illa fyrir Yasser Seirawan
frá Bandaríkjunum og vermir
neðsta sætið ásamt Gúlko. Jan
Ehlvest frá Eistlandi virtist langt
kominn með að knésetja Ulf And-
ersson, en með undraverðri vöm
tókst Svíanum að tryggja sér sitt
fjórða jafntefli. Júgóslavinn
Ljubojevic er mjög mistækur en
á þessu móti virðist hann til alls
líklegur. Hann tefldi byijunina
gegn Speelman afar frumlega og
jafnvel glæfralega, em hélt samt
auðveldlega jöfnu.
Daufasta skákin í gær var við-
ureign Salovs og Khalifmans sem
endaði með jafntefli eftir aðeins
22 leiki. Það var greinilegt að
tapið fyrir Karpov í langri og er-
fiðri skák hefur haft slæm áhrif
á baráttugleði Salovs. Eins og
spáð var hér í Mbl. á föstudaginn
var Beljavskíj ekki á því að sleppa
Karpov með ódýrt jafntefli. Að
vísu var byijunin helst til róleg,
en Beljavskíj hétí, þó nokkrum
þiýstingi sem knúði Karpov að
láta peð af hendi. Fyrir það fékk
hann biskupaparið og jafnte-
flislíkur hans voru ávallt mjög
góðar. Beljavskíj var samt stað-
ráðinn í að láta hann hafa fyrir
hálfa vinningnum og þegar skákin
fór í bið í gær var Karpov ennþá
peði undir, þótt fremur ólíklegt
sé að það dugi Beljavskíj til vinn-
ings. Biðstaðan er þannig:
Svart: Anatólí Karpov
Hvítt: Alexander
Beljavskíj
Svartur lék biðleik.
Biðskákin verður tefld áfram á
mánudaginn.
Staðan eftir 4 umferðir:
1. Karpov 2lh v.
2. -6. Salov, Ljubojevic, Port-
isch, ívantsjúk og Seirawan 2'h
v.
7.-11. Andersson, Ehlvest, Nik-
olic, Khalifman og Chandler 2
v.
Anatólí Karpov.
12.-13. Jóhann Hjartarson og
Speelman ÍVi v.
14. Beljavsky 1 v. og biðskák.
15. -16: Gúlko og Timman 1 v.
Karpov og Jóhann mæt-
ast í fimmtu umferð
Fimmtu umferðina átti að tefla
á laugardagskvöldið kl. 17.10 á
Hótel Loftleiðum og hafði þá
Karpov hvítt gegn Jóhanni. Aðrar
skákir fímmtu umferðar: Gúlko-
Salov, Khalifman-Beljavskíj,
Ljubojevic-Portisch, ívantsjúk-
Speelman, Andersson-Chandler,
Seirawan-Ehlvest og Nikolic-
Timman.
Sjötta umferðin verður síðan
tefld í dag kl. 17.10 og tefla þá
Jóhann-Timman, Karpov-Khalif-
man, Portisch-Ivantsjúk, Speel-
man-Andersson, Beljavskíj-
Gúlko, Salov-Ljubojevic, Ehlvest-
Nikolic og Chandler-Seirawan.
Er ívantsjúk kominn
á sigurbraut?
Um helgina verður sérlega
fróðlegt að sjá hvernig ívantsjúk
nær að fylgja eftir hinum æsilega
sigri yfir Chandler. í þeirri skák
notaði hann nær allan sinn tíma
á byijunina, átti aðeins þijár
mínútur eftir þegar aðeins 17
leikjum hafði verið leikið. Áhorf-
endur héldu að ívantsjúk hefði
hreinlega sofnað við borðið, en
þá vaknaði hann til lífsins og eft-
ir mistök Englendingsins, sem
lenti líka í heiftarlegu tímahraki,
stóð ívantsjúk uppi með vænlegt
hróksendatafl. Þá var komið að
Chandler að fijósa, í 45. leik not-
aði hann obbann af tíma sínum á
lélegan leik sem veitti ekkért viðn-
ám og ívantsjúk vann örugglega:
Hvítt: Murray Chandler
Svart: Vasílí ívantsjúk
Pirc-vörn
1. e4 - d6 2. d4 - Rf6 3. Rc3
- g6 4. f4 - Bg7 5. Rf3 - 0-0
6. Be2 - c5 7. dxc5 - Da5 8.
0-0 - Dxc5+ 9. Khl - Rc6 10.
Bd3 - Bg4 11. Del - Hfc8
í einvígi við Short árið 1988 lék
Speelman hér 11. — Bxf3 12.
Bxf3 — Rb4, en fékk verri stöðu.
12. Be3 - Da5 13. Rd2 - Bd7
14. Rc4?!
Þennan riddara skortir fótfestu
á c4, 14. Rb3 er mun traustara.
14. - Dd8 15. Dh4 - Rb4 16.
Ra3 - Da5 17. Bd2 - Rxd3
Leikir svarts í byijuninni hafa
allir verið fremur eðlilegir og það
er því með ólíkindum að ívantsjúk
átti nú aðeins þijár mínútur á 23
leiki. Chandler átti hins vegar
tæpan hálftíma. Það bjargar hon-
um að hann hefur betri stöðu,
riddaratilfærsla Chandlers frá f3
til a3 er jafnléleg og hún lítur út
fyrir að vera.
18. cxd3 - b5 19. e5 - b4! 20.
Rc4 - Dd8 21. Re2 - Rd5 22.
Rg3 - Rb6 23. f5! - Rxc4 24.
dxc4 — dxe5 25. fxg6 — hxg6
26. Re4 - f6 27. Bxb4 - De8
28. Rc3 - Be6 29. Rd5 - Bxd5
30. cxd5 — Hab8
31. a3?
Chandler hefur náð að rugla
andstæðinginn talsvert í ríminu
én nú voru báðir alveg búnir með
tímann. Hér hefði hvítur átt sízt
lakari stöðu eftir 31. Hacl!, því
það var auðvitað alger óþarfí að
valda biskupinn á b4, sem er þeg-
ar í valdi drottningarinnar á h4.
31. - a5! 32. Bc3 - Hc5 33.
Hadl - Hd8 34. De4 - Df7 35.
Bxe5 - Hcxd5 36. Hxd5 -
Dxd5 37. Dxd5+ - Hxd5 38.
Bc3 - f5 39. Bxg7 - Kxg7 40.
b4 — axb4
Þótt tímamörkunum væri náð
vissi hvorugur keppandinn það og
þeir héldu áfram að tefla hratt
fram að 46. leik hvíts. Hér hefði
40. — a4! tryggt svarti nokkuð
öruggan sigur, því 41. Hbl —
Hd3 42. b5 er svarað með 42. —
Hb3!
41. axb4 - Hb5 42. Hbl - e5
43. Kgl - Kf6 44. Kf2 - e4
45. Ke3 - Ke5 46. h4?
Chandler eyddi obbanum af
klukkustundar umhugsunartíma
sínum á þennan leik, en hefur
samt ekki reiknað rétt. Bezta
vörnin virðist 46. h3 og bíða síðan
átekta. Hvíta staðan er að vísu
erfíð en jafnteflismöguleikarnir
ættu þó að vera góðir.
46. - f4+ 47. Kf2 - Kf5 48.
g3 - f3 49. h5
Þetta er alger örvænting, en
49. Ke3 — Kg4 50. Kxe4 — Kxg3
51. Hgl+ - Kf2 52. Hxg6 -
Hxb4+ 53. Kd3 — Hxh4 var einn-
ig alveg vonlaust.
49. - gxh5 50. Hhl - Kg5 51.
Hh4 - Hxb4 52. Ke3 - Kf5! 53.
Hxh5+ - Kg4 54. Hh8 - Hb3+
55. Kxe4 — f2 og í þessari von-
lausu stöðu féll Chandler á tíma.
Nær Portisch aftur fyrri
sessi?
Allt frá því að stigaútreikning-
ar alþjóðaskáksambandsins hó-
fust um 1970 hefur hinn 54 ára
gamli Ungveiji Lajos Portisch
aldrei verið jafnstigalágur og nú
með sín 2.570 stig. Reyndar hefur
Portisch mælst með yfír 2.600
stig lengst allra skákmanna eða
í u.þ.b. 20 ár. Hann hefur fengið
fá boð á mót upp á síðkastið og
virðist hafa notað frítímann vel
því hann hefur teflt frísklega í
upphafí heimsbikarmótsins. í
fjórðu umferðinni afgreiddi hann
Boris Gúlko fyrirhafnarlaust, en
Gúlko er sá meistaranna 16 sem
veikastur hefur komið út úr upp-
hafínu:
Hvítt: Lajos Portisch
Svart: Boris Gúlko
Drottningarindversk vörn
1. d4 - Rf6 2. c4 - e6 3. Rf3
- b6 4. a3 - Ba6 5. Dc2 - Bb7
6. Rc3 — c5 7. dxc5 — bxc5 8.
Bf4 - d6 9. Hdl - Db6 10. e3
- Be7 11. Be2 - 0-0 12. 0-0 -
Rbd7 13. Hd2 - Hfd8 14. Hfdl
- Rf8 15. Rg5!
Þetta virðist öflug endurbót á
15; b4?! sem Lobron lék gegn
Polugajevskí í Biel 1986.
15 - Rg6 16. Bg3 - d5?
Algerlega ótímabær framrás
eins og Portisch sýnir strax fram
á.
17. cxd5 - exd5 18. Bf3 - Bc6
19. h4!
Þar sem riddarinn á g5 er nú
valdaður hótar hvítur að drepa á
d5 og mikill hluti svarta liðsins
er bundinn við að valda þann veik-
leika..
19. - Db7 20. Df5 - h6?
Afleikur í mjög erfiðri stöðu.
20. — Bd7? svarað með 21. Rxd5!
21. Rxf7 - Kxf7 22. Rxd5!
E.t.v. hefur Gúlko aðeins búist
við 22. Bh5 — d4, en eftir það á
hann færi á gagnsókn.
22. - Rf8 23. Rxf6 - g6
Eða 23. - gxf6 24. Bh5+ -
Kg7 25. Dg4+ - Kh7 26. Bf7!
og svartur er varnarlaus.
24. Df4 - Re6 25. Bxc6 - Dxc6
26. De4
og svartur gafst upp, því hann
hefur tapað tveimur peðum alveg
bótalaust. ___ ______
750. ártíð Snorra
Sturlusonar;
Hátíðar-
dagskráí
Háskóla-
bíói í dag
HÁTÍÐARDAGSKRÁ í minningu
750. ártíðar Snorra Sturlusonar
verður á vegum menntamála-
ráðuneytisins í dag. Hátíðin verð-
ur í sal 2 í Háskólabíói og hefst
klukkan 15.
Dagskráin hefst með ávarpi Ól-
afs G. Einarssonar, menntamála-
ráðherra, en að því loknu munu
Silja Aðalsteinsdóttir og Þorleifur
Hauksson lesa upp úr Snorra Eddu.
Þá flytur Vilborg Dagbjartsdóttir,
sk'áld, ljóð en þar á eftir fer fyrir-
lestur Gunnars Karlssonar, sagn-
fræðings, um sagnfræðinginn Snor-
ra. Matthías Jóhannessen, skáld,
flytur ljóð og lesið verður uppúr
Heimskringlu. Næst flytur Ingi-
björg Haraldsdóttir, skáld, ljóð og
Vésteinn Ólason bókmenntafræð-
ingur, flytur fyrirlestur sem hann
nefnir „Áf sjónarhóli Snorra“. Dag-
skránni lýkur með því að Þorsteinn
frá Hamri flytur ljóð. Inn á milli
dagskráratriða verður fléttað söng-
lögum í flutningi Átta fóstbræðara
undir stjórn Arna Harðarssonar.
Dagskrárflutningur er undir stjórn
Ingunnar Ásdísardóttir.
Dagskráin er öllum fijáls. Að-
gangur er ókeypis.
Yaxtalækkun
sparisjóðanna:
Utlánsvextir
lækka um 3%
- Islandsbanki
lækkar útláns-
vexti um 1,5%
SPARISJÓÐIRNIR munu lækka
útlánsvexti sína um 3% um mán-
aðamótin en vaxtalækkun inn-
lánsvaxta verður á bilinu 1,5 til
2,25%. íslandsbanki hefur einnig
tekið ákvörðun um vaxtalækkanir
um mánaðamótin. Útlánsvextir
þeirra lækka um 1,5% og innláns-
vexti lækka á bilinu 1% til rúm-
Iega 2%.
Hallgrímur G. Jónsson sparisjóðs-
stjóri Sparisjóðs vélstjóra segir að
vonandi séu þessar vaxtalækkanir
einungis fyrsta skrefið í átt að frek-
ari lækkunum á vöxtum í vetur.
„Þessar ákvarðanir um vaxtalækk-
anir eru bein afleiðing af hjaðnandi
verðbólgu og er ætlað að ná jafn-
vægi milli óverðtryggðra og verð-
tryggðra vaxtakjara," segir Hallg-
rímur.
Leiðrétting
Ein setning féll niður við vinnslu
greinar Halldórs Blöndals sam-
gönguráðherra en greinin birtist á
miðopnu í gær. Þessvegna er við-
komandi málsgsrein endurbirt hér
og er setningin sem féll niður feit-
letruð: „Endurmat á starfsemi
Skipaútgerðarinnar og þær aðgerð-
ir sem ákveðnar verða í framhaldi
af því byggjast á tveimur grundvall-
arforsendum. í fyrsta lagi full-
nægjandi flutningaþjónustu til
þeirra staða sem nú treysta á
þjónustu Skipaútgerðarinnar. í
öðru lagi að létt verði af skattgreið-
endum þeim bagga sem rekstur
Skipaútgerðarinnar er.“
Morgunblaðið biðst velvirðingar
á þessum mistökum.