Morgunblaðið - 07.04.1992, Blaðsíða 1

80 SIÐUR B/C
82. tbl. 80. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 7. APRÍL 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Forseti Perú sviptir þingið völdum:
Bush endurskoð-
ar efnahagsaðstoð
Washington, Líma. Reuter.
STJORN George Bush Bandaríkjaforseta harmaði í gær þá ákvörðun
Albertos Fujimori Perúforseta á sunnudagskvöld að svipta þingið völd-
um, grípa til ritskoðunar og setja stjórnarandstæðinga í stofufangelsi.
I yfirlýsingu frá Hvíta húsinu sagði áð með þessu hefði lýðræðið sett
niður og ráðgerð 320 milljóna efnahags- og hernaðaraðstoð við Perú
yrði endurskoðuð.
Fujimori sagði í sjónvarpsræðu í
fyrrakvöld að nauðsynlegt væri að
hrinda umbótum á stjórnkerfinu í
framkvæmd og því væri óhjákvæmi-
legt að svipta þingið völdum og
hneppa pólitíska andstæðinga í
stofufangelsi.
Fujimori sagðist myndu nema
stjórnarskrána að hluta til úr gildi
Jeltsín verst
vantrausti
svo hann gæti stjórnað með neyðar-
lögum og tilskipunum. Yfirmenn
hersins lýstu í gær stuðningi við
aðgerðir forsetans og strax eftir að
hann tilkynnti um ákvörðun sína í
sjónvarpi umkringdu skriðdrekar
þinghúsið og hermenn tóku sér stöðu
á hveiju götuhomi í Líma.
Samtök Ameríkuríkja voru kölluð
saman til neyðarfundar í Washington
í gærkvöldi til að fjalla um atburðina
í Perú og hvernig brugðist skyldi við
þeim. Líklegt var talið að samtökin
gripu til refsiaðgerða.
Reuter
Algeng sjón í Líma, höfuðborg Perú, í gær þar sem hermenn og brynvagnar eru á nær hverju götu-
horni. Myndin var tekin við þinghúsið.
I
i
Stjóm Andreottis heldur
naumum þingmeirihluta
línniíihnrfr. Rpiiter.
Rómaborg. Reuter.
TOLVUSPÁR sem byggðu á talningu atkvæða í ítölsku þingkosning-
unum bentu í gærkvöldi til þess að stjórn Giulios Andreottis forsæt-
isráðherra héldi naumum þingmeirihluta í fulltrúadeildinni þrátt
fyrir að stjórnarflokkarnir fjórir hlytu innan við helming atkvæða.
Fyrstu tölvuspár bentu til þess að stjórnin hefði tapað meirihluta
og höfðu leiðtogar stjórnarflokkanna viðurkennt ósigur áður en
tölur tóku að birtast er bent til þess að hún héldi velli.
Moskvu. Reuter.
BORÍS Jeltsín, forseti Rússlands,
varðist vantrausti á' rússneska
fulltrúaþinginu í gær. Tillagan
var felld naumlega með 447 at-
kvæðum gegn 412.
Samþykkti þingið að forsetinn
myndi, þrátt fyrir mótmæli af hans
hálfu, gera því persónulega grein
fyrir stefnu sinni. Jeltsín hafði
áformað að láta Jegor Gaidar að-
stoðarforsætisráðherra flytja skýrsl-
una um efnahagsmál en verður nú
að flytja hana sjálfur.
Rússlandi er stjórnað samkvæmt
stjórnarskrá sem samin var á þeim
tíma er lýðveldið var enn hluti af
Sovétríkjunum. Stendur til að full-
trúaþingið samþykki nýja stjórnar-
skrá á þessum fundi sínum og vill
Jeltsín að hún veiti honum aukin
völd til að leysa þau pólitísku og
efnahagslegu vandamál sem Rúss-
land á nú við að stríða.
Þegar 56% atkvæða höfðu verið
talin höfðu stjórnarflokkrnair hlotið
48,5% atkvæða miðað við 53,7%
fylgi í kosningunum 1987. Höfðu
þeir þá hlotið 329- þingmenn en
hlutu 356 í síðustu kosningum.
Ekki var búist við að endanlegar
niðurstöður lægju fyrir þar til í dag
en kosningarnar eru þær tvísýnustu
eftir stríð. Stjórnarflokkarnir töp-
uðu talsverðu fylgi. Kristilegir dem-
ókratar, flokkur forsætisráðherr-
ans, sýnu mestu, eða 4,3% atkvæða
og 32 af 234 þingmönnum. Fylgi
jafnaðarmannaflokks Bettinos
Craxi fyrrum forsætisráðherra
hafði lækkað úr 14,3 í 13,1% og
virtist flokkurinn ætla að tapa
þremur þingsætum. Fijálslyndir
bættu við sig fylgi, úr 2,1% í 2,8
og stefndi allt í að þeir fegju 18
þingmenn í stað 11 eð sama fjölda
og sósíaldemókratar sem bættu við
sig manni.
I gærkvöldi bentu tölur til þess
að stjórnin héldi 13 sæta meirihluta
á þingi miðað við 82 sæta meiri-
hluta áður. Einnig var sýnt að
stjórnin héldi meirihluta í öldungá-
deildinni. Fari úrslitin á þann veg
ríkir mikil óvissa um framhaldið og
óvíst hvort sömu flokkar verði
áfram í stjórn. Að óbreyttu yrði
stjórn þeirra afar veik á þingi með
aðeins 13 sæta meirihluta.
Sigurvegarar kosninganna er
Bandalag norðanmanna sem berst
fyrir því að Lombardía, iðnaðarhér-
uðin miklu á norðurhluta Ítalíu,
verði sérstakt ríki. Stefndi í að
flokkurinn fengi 9,1% atkvæða og
56 þingmenn en fylgi hans í síðustu
kosningum var 0,5% og fékk hann
þá aðeins einn mann kjörinn. Miðað
við tölvuspárnar bendir flest til þess
að fylgi vinstriflokka fari þverrandi
á Italíu.
Sömuleiðis vakti frammistaða
Stalínistaflokksins athygli en hann
hlaut 33 þingmenn kjörna. Hann
stofnuðu fyrrum harðlínukommún-
istar sem ekki vildu segja skilið við
kommúnismann eftir hrun hans í
Austur-Evrópu. í síðustu kosning-
um hlutu kommúnistar 177 þing-
sæti en mun færri nú því Stalínist-
ar og nýr flokkur sem stofnaður
var á rústum gamla kommúnista-
flokksins hlutu samtals 136 þing-
menn að þessu sinni, samkvæmt
úrslitum sem lágu fyrir í gærkvöldi.
Þegar talning atkvæða var hafin
og útlit þótti fyrir að stjórnin hefði
misst meirihluta gekk Andreotti
forsætisráðherra á fund Francesco
Cossiga forseta. Samkvæmt stjórn-
skipaninni þarf forsætisráðherra
ekki að biðjast lausnar fyrr en nýtt
þing hefur komið saman 23. apríl.
Neil Kinnock um stjórn breskra íhaldsmanna:
Frj álshyggj an hefur
getið af sér fátækt
Lundúnum. Frá Ásgeiri Sverrissyni, blaúamanni Morgunbladsins.
JOHN Major, forsætisráðherra Bretlands,
sagði á blaðamannafundi í gær að raun-
veruleg liætta væri á því að Bretland Iiðað-
ist í sundur fengju ihaidsmenn ekki umboð
kjósenda til að sljórna landinu næstu árin
í þingkosningum sem fram fara á fimmtu-
dag. Skoðanakannanir gefa flestar hverjar
til kynna að enginn einn flokkur nái hrein-
um meirihluta á þingi en samkvæmt könn-
un sem dagblaðið Financial Times birti í
gær verður Verkamannaflokkurinn stærsti
flokkur Bretlands eftir kosningarnar.
John Major ítrekaði á blaðamannafundi í
gærmorgun að stefna Verkamannaflokksins
gæti orðið til þess að Bretland klofnaði. Vis-
aði Major til þess að Verkamannaflokkurinn
væri hlynntur því að komið yrði á fót sérstöku
þingi Skotlands. Major sagði á sunnudag að
þessi afstaða Verkamannaflokksins væri til
marks um pólitíska hentistefnu, flokkurinn
treysti sér til að takast á við óæskilegar hlið-
ar þjóðernishyggju. Major varaði í gær við
því að hugsanlegt væri að Verkamannaflokk-
urinn og frjálslyndir demókratar gengju til
samstarfs eftir kosningar og lýsti yfir því að
íhaldsflokkurinn myndi aldrei leita eftir slíkri
samvinnu. Hún gæti af sér veika og ósannfær-
andi stjórn.
Neil Kinnock, leiðtogi Verkamannaflokks-
ins, lagði hins vegar áherslu á að efnahags-
stjórn íhaldsmanna hefði gjörsamlega brugð-
ist. Fijálshyggjan hefði getið af sér fátækt
og rofið þá einingu sem ríkt hefði í Bretlandi
um nauðsyn þess að halda uppi velferðar-
kerfi. Hann kvað Breta vilja styrka stjóm og
sagðist sannfærður um að hún yrði tryggð
eftir kosningar með sigri Verkamannaflokks-
ins.
Nú þegar aðeins tveir dagar eru þar til
Bretar ganga að kjörborðinu gefa kannanir
flestar til kynna að enginn einn flokkur fái
hreinan meirihluta á þingi. Þótt menn vari við
því að skoðanakannanir séu teknar bókstaf-
lega bendir þó margt til þess að íhaldsmenn
eigi undir högg að sækja í kosningabarátt-
unni. Ef marka má könnun sem breska útvarp-
John Major hlaut fleidur í andliti er eggi
var kastað í hann á kosningafundi í gær.
ið BBC gerði á viðhorfi óákveðinna kjósenda
hefur John Major ekki tekist að höfða til þessa
hóps. Hins vegar hefur það ítrekað komið fram
að í hugum kjósenda er Major almennt talin
hæfasti maðurinn til að gegna embætti forsæt-
isráðherra og vonast íhaldsmenn til þess að
þetta viðhorf hafi úrslitaáhrif á kjördag.
Sjá „Bretland í hættu, vaknið, vaknið“
á bls. 28.