Morgunblaðið - 07.06.1992, Blaðsíða 1
112 SEÐUR B/C/D
128. tbl. 80. árg. SUNNUDAGUR 7. JÚNÍ1992 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Aukin óánægja með Maastrícht innan breska íhaldsflokksins:
Miðstýringartilburðir Del-
ors sagðir orsök vanda EB
London. The Daily Telegraph.
NORMAN Lamont, fjármálaráðherra Bretlands, réðst harkalega að framkvæmda-
stjórn Evrópubandalagsins í ræðu sem hann hélt í kjördæmi sínu á föstudag. Gagn-
rýndi hann sérstaklega miðstýringartilburði framkvæmdastjórnarinnar og sagði þá
hafa valdið því að Maastricht-samkomulagið var fellt i þjóðaratkvæðagreiðslu I
Danmörku í vikunni. Ræða Lamonts, sem er harðasta árás bresks ráðherra á EB
síðan Margaret Thatcher var forsætisráðherra, hefur verið túlkuð sem bein gagn-
rýni á Jacques Delors, forseta framkvæmdastjórnarinnar, þótt hann hafi ekki verið
nefndur á nafn.
Laganemar fá að
endurtaka próf
SJÖ hundruð laganemar á öðru ári við
háskólann í Ósló í Noregi hafa fengið
það í gegn að þeir fá að taka aftur próf
sem reyndist meingallað. Þegar um
klukkustund var liðin af próftímanum
kom nefnilega í ljós að ártal í einni
spurningunni var rangt og gerði það
hana merkingarlausa. A þetta var bent
og kennarar úr deildinni leiðréttu vili-
una. Sú leiðrétting olli hins vegar keðju-
verkun þannig að fjölmargir aðrir liðir
spurningarinnar misstu merkingu sína.
Kennarar neituðu samt að aflýsa prófinu
en eftir kvartanir nemenda við yfir-
stjórn skólans var hins vegar ákveðið
að þeir fengju að taka prófið upp á nýtt.
Afengi veld-
ur martröðum
ÁÆTLAÐ er að milljónir manna um
allan heim fái sér lítinn áfengan drykk
áður en gengið er til náða til að eiga
auðveldara með svefn. Breskur iæknir
telur sig nú hins vegar hafa sýnt fram
á að þetta geti haft ófyrirséðar hliðar-
verkanir. Áfengið ýti ekki bara til hliðar
áhyggjum dagsins heldur hafi það einn-
ig bælandi áhrif á hið mikilvæga fyrsta
stig svefnsins, REM-stigið. Þegar áhrif
áfengisins hyrfu reyndi síðan líkaminn
að vinna upp REM-stigið á ný. Þetta
gæti leitt til svefnrofs eða jafnvel mar-
traða.
Ríó hefur áhrif
á matarvenjur
NÝR sáttmáli um vemdun ýmissra dýra-
tegunda sem verið er að undirrita á
Ríó-ráðstefnunni á eftir að hafa vemleg
áhrif á matarvenjur Hong Kong-búa.
Ibúar borgarinnar hafa löngum þótt
sólgnir í leggja sér ýmsar óvenjulegar
dýrategundir til munns og er þannig
talið að 80% þeirra hafi einhvem tímann
borðað slöngur. Nú bætast hins vegar
fimm „vinsælar" dýrategundir á listann
yfir tegundir sem ekki má veiða. Þó
yfirvöld hafi löngum reynt að sporaa
við þessu fara borgarbúar einfaldlega í
auknum mæli yfir landamærin til Kina
þar sem reglur um þessi efni era ekki
teknar eins aivarlega. Alþjóðlegum
dýraveradunarsamtökum tókst nýlega
að fá kínversk yfirvöld til að loka
veitingastað þar sem hlébarðakjöt var
á boðstólum. Við skoðun á veitingastaðn-
um fundust fjörutíu apahausar og hiutar
af tígrisdýri í frystikistu. „Eigandinn
sagði að tigrisdýrið hefði ekki verið
veitt ólöglega heidur hefði það dáið úr
berkium í dýragarði. Eins og að það
væri einhver afsökun fyrir að bera það
á borð,“ sagði talsmaður dýraverndun-
arsamtakanna.
„Það sem mig grunar að hafi riðið bagga-
muninn í Danmörku og hefur einnig valdið
svo mikilli óánægju í þessu landi [Bret-
landi] undanfarin ár er hinn að því er virð-
ist endalausi þrýstingur frá Brussel um að
völd bandalagsins verði aukin og fleiri og
fleiri mál leyst á evrópskum grunni með
miðstýringu. Það er þetta sem hefur valdið
svo miklu rugli og leitt til svo sterkrar and-
stöðu," sagði Lamont.
Lagði hann til að við Maastricht-sáttmál-
ann yrði bætt ák'væðum sem gerðu það að
verkum að ákvarðanir um fleiri mál yrðu
færð til aðildarríkjanna. Þetta væri hins
vegar ekki nóg, að sögn breska fjármálaráð-
herrans. Framkvæmdastjóm EB notaði nú
þegar þá sáttmála sem fyrir hendi væru til
að þvinga Breta til að fylgja reglum sem
þeir gætu á engan hátt sætt sig við. Nefndi
Lamont sem dæmi tilraunir til að koma á
48 stunda lögbundinni vinnuviku í Bretlandi
og áætlanir um samræmingu á virðisauka-
skatti. „Sú ákvörðun dönsku þjóðarinnar
að hafna Maastricht-sáttmálanum er tíma-
bær áminning um að ekkert varðandi þróun
Evrópubandalagsins er óhjákvæmilegt eða
fyrirfram gefið," sagði Lamont.
Mikillar óánægju gætir innan breska
íhaldsflokksins með Maastricht og er talið
að allar tilraunir til að reyna að bola Dönum
út úr bandalaginu vegna þjóðaratkvæða-
greiðslunnar muni leiða til uppreisnar
óbreyttra þingmanna. Þá eru einnig skiptar
skoðanir innan ríkisstjómarinnar um málið
og á ríkisstjórnarfundi í vikunni létu marg-
ir ráðherrar í ljós þá skoðun að úrslitin í
Danmörku væra tákn þess hversu djúpt
óánægja almennings með þróunina í Evrópu
risti.
Bretar taka við forystunni í ráðherraráði
bandalagsins síðari hluta ársins og hefur
John Major forsætisráðherra því farið mjög
varlega í öllum yfirlýsingum. Á fundi sínum
með Helmut Kohl, kansiara Þýskalands, á
föstudag gaf hann líka í skyn að Bretar
myndu ekki beita neitunarvaldi sínu gegn
því að Delors yrði skipaður forseti fram-
kvæmdastjórnarinnar í tvö og hálft ár til
viðbótar. Danir ætla einnig að samþykkja
að Delors verði forseti þriðja kjörtímabilið
í röð en fyrir því era engin fordæmi.
Styrkurinn
liggurí
samstööunni
Sighvatur Bjarnason Q
hjá Vinnslustöðinni 10
HANNERAÐKOMA
FYRIR KLETTINN
Þorskur
a
þrotum
Tillögur Alþjóðahafrannsókna-
ráðsins um 40% skerðingu í
þorsksókn er mikið áfall fyrir
þjóðarbúskapinn. 10
Cblab
LIF
OG
DADÐI
ISAUÐBURÐINUM