Morgunblaðið - 29.04.1994, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 29. APRÍL 1994
VIÐSKIPn AIVINNULÍF
Hlutabréf
Um 22% hækkun á hluta■
bréfum í Islandsbanka
Teikn á lofti um verulega hækkun hjá öðrum stærri hlutafélögum
HLUTABRÉF í íslandsbanka hf. hækkuðu jafnt og þétt í viðskiptum
á hlutabréfamarkaði í gær. Við lokun Verðbréfaþings var gengi
hlutabréfanna 0,96 eða 22% hærra en við iokun daginn áður og
miðað við 4% arðgreiðslu sem samþykkt var á nýliðnum aðalfundi
seljast bréfin nú á nafnvirði. Á kortinu hér til hliðar sést hvernig
gengið hækkaði yfir daginn, en alls áttu sér stað 20 viðskipti með
hlutabréf í Islandsbanka í gær, samtals að fjárhæð 11,4 milljónir
króna að markaðsvirði.
Að sögn talsmanna þeirra verð-
bréfafyrirtækja sem Morgunblaðið
ræddi við þykir ljóst að umræðan
á aðalfundi íslandsbanka síðastlið-
inn mánudag hafi skilað sér þannig
út á markaðinn að miklar vænting-
ar séu bundnar við umtalsverða
hækkun á gengi hlutabréfa í bank-
anum. „Við fundum það strax dag-
inn eftir aðalfundinn að hljóðið í
mönnum er allt annað en fyrir fund-
inn. Það var bara tímaspursmál
hvenær boltinn rúllaði af stað,“
sagði Pálmi Kristinsson hjá Kaup-
þingi. „Hér er ekki um handafls-
hækkun að ræða heldur áhrif spá-
kaupmennsku.“
Ásgeir Þórðarson hjá VÍB sagði
ómögulegt að segja fyrir um þróun
mála næstu daga. „Hingað til hefur
verið offramboð á bréfum í íslands-
banka. Annað hvort kallar þessi
hækkun á enn fleiri kaupendur og
verð hækkar áfram vegna aukinnar
eftirspumar eða þá að framboðið
eykst. Þar væri þá um að ræða
aðila sem hafa viljað selja en ekki
getað losað sig við bréfin. Þessir
aðilar gætu farið að demba bréfum
inn á markaðinn og komið í veg
fyrir frekari hækkun. Eg treysti
mér ekki til að sjá fyrir hvort verð-
ur, en út frá langtímasjónarmiði er
verðið enn lágt.“
7 stór félög í uppnámi
Talsmenn verðbréfafyrirtækj-
anna sögðu að um nokkurt skeið
hefði að allar forsendur verið fyrir
hendi fyrir hækkun hjá mörgum
hlutafélaga og með vorinu hefði
verið vaxandi þrýstingur á hækkun
kauptilboða. Pálmi sagði að strax
í gærmorgun hefði orðið ljóst að
hækkun íslandsbankabréfanna
myndi hafa áhrif á bréf annarra
félaga. Segja mætti að sjö félög
væru nú í verulegu uppnámi, olíufé-
lögin þijú, Eimskip, Flugleiðir og
Grandi auk íslandsbanka. Þó ekki
hefðu átt sér stað viðskipti hjá öllum
þessum félögum í dag hefðu fyrir-
spurnir manna bent til þess að eitt-
hvað væri í aðsigi. „Það kæmi mér
ekki á óvart þó við myndum sjá
10-20% hækkun í þessum félögum
á næstunni," sagði Pálmi og enn-
fremur að í einhveijum félaganna
væri hluti hækkunarinnar þegar
kominn fram.
Gengi bréfa í Flugleiðum hefur
hækkað um 9% frá því á föstudag
fyrir viku þegar gengið var 1,03
samanborið 1,12 í gær. Á sama
tíma nemur hækkun hlutabréfa í
Granda 6% sem og í Olíufélaginu
og í Eimskip hafa bréfin hækkað
um 3%. Nánari upplýsingar um
gengi hlutabréfa er að fínna á pen-
ingasíðu.
Vextir
Tímabært að innláns- og
útlánsvextír banka lækki
Sighvatur Björgvinsson viðskiptaráðherra segir að vaxtamunur þeirra innlánsstofnana sem
ekki eigi við útlánatöp að stríða geti verið tveimur prósentustigum lægri en annarra
SIGHVATUR Björgvinsson, viðskiptaráðherra, segir að tímabært sé
fyrir viðskiptabanka og sparisjóði að endurskoða vaxtakjör sín til
lækkunar, bæði á innláns- og útlánshlið. Vaxtamunur eigi að geta
lækkað og sparisjóðirnir eigi í ljósi góðrar afkomu sinnar að ganga
á undan í vaxtalækkun. Að hans mati geti vaxtamunur þeirra innláns-
stofnana sem ekki eigi við útlánatöp að stríða verið tveimur prósentu-
stigum lægri en annarra.
Sighvatur sagði að miðað við
mjög litla verðbólgu væru vextir á
sumum innlánsreikningum bank-
anna óþarflega háir, auk þess sem
hann grunaði, þó hann vissi það
ekki fyrir víst, að bankamir hefðu
samið við ýmsa stóra fjármagnseig-
endur um sérkjör á innlánum þeirra,
Fasteignir
Branson hreiðrar um
sig í hjarta Lundúna
London. Reuter.
VIRGIN-fyrirtæki brezka framkvæmdamannsins Richards Bran-
sons hefur komið til liðs við japanska fasteignafyrirtækið Shiray-
ama Shokusan Co. Ltd. í því verkefni þess að breyta frægri
byggingu í London, County Hall, í hótel og tómstundamiðstöð.
Byggingin var áður aðsetur
yfírstjórnar Stór-Lundúna, sem
var lögð niður 1986. Hún er sunn-
anmegin við Westminsterbrú og
gnæfír yfir Thames andspænis
þinghúsinu. „Okkur er það mikill
heiður að Shirayama hefur valið
okkur samstarfsaðila í virtasta
þróunarverkefni á þessum áratug
að mínum dómi og koma þjónustu
við ferðamenn, tómstundaiðju og
verzlunaraðstöðu undir eitt þak í
hjarta hinna sögufrægu Lund-
úna,“ sagði Branson í yfirlýsingu.
Félags- og skemmtanamiðstöð
mun taka til starfa 1995 og 570
herbergja hótel 1996. Þótt samn-
ingur um samvinnuna væri ekki
undirritaður fyrr en á föstudaginn
hefur Virgin verið Shirayama til
ráðuneytis við verkefnið í sjö
mánuði.
Þegar starfi Shirayama lýkur
mun fyrirtæki, sem Virgin Hotels
Group Ltd. hefur komið á fót og
á helming í, taka við stjóm og
rekstri byggingarinnar. Stofn-
fjármagn nýja fyrirtækisins verð-
ur 10 milljónir punda og bygging-
in verður tekin á leigu hjá Shiray-
ama.
í hótelinu verður aðstaða fyrir
flugfélag Bransons, Virgin Atl-
antic Airways, sem í síðustu viku
gekk í markaðsbandalag með
bandaríska flugfélaginu Delta Air
Lines. Félagið getur hagnýtt sér
að hóteiið er rétt hjá Waterloo
Intemational, endastöð járnbraut-
arinnar um Ermarsundsgöngin.
Shirayama leggur áherzlu á
að að tekið verði tillit til sögu
byggingarinnar, sem var reist á
árunum eftir 1920.
sem væru hærri en byðust á al-
mennum markaði. Þar væri ef til
vill komin skýringin á góðri lausa-
fjárstöðu þeirra um þessar mundir.
„Ég held það hljóti að reka að því
núna að það sé komin full ástæða
fyrir bankana að skoða innláns-
vaxtakjör sín og þá ekki síst í þeim
tilvikum sem þeir eru að bjóða hag-
stæðari ávöxtunarkjör en opinber-
lega. Það er auðvitað ekkert vit í
því að bankarnir séu að taka við fé
á háum innlánskjörum sem þeir
geta síðan ekki ávaxtað öðru vísi
en með kaupum á ríkisskuldabréf-
um eða ríkisvíxlum sem eru kannski
með lægri vexti heldur en þeir vext-
ir sem þeir borga fyrir innlánsféð,"
sagði Sighvatur. Bankamir væru í
of mikilli samkeppni um innlánsfé
og byðu alltof góð kjör miðað við
þá þróun sem orðið hefði á mark-
aðnum.
„Það er orðið tímabært að bank-
amir lækki sína vexti og ég held
að sparisjóðirnir ættu vel að geta
riðið á vaðið miðað við þeirra stöðu
og að viðskiptabankarnir, að
minnsta kosti flestir hveijir, ættu
að geta gert það líka,“ sagði Sig-
hvatur. „Ég tel að vaxtamunurinn
sé óþarflega mikill. Ef engin útlána-
töp væru í bankakerfinu, þ.e.a.s.
ef bankarnir væru reknir með eðli-
Iegum hætti, þá er það mitt álit að
vaxtamunurinn gæti verið allt að
tveimur prósentustigum minni en
hann er og að þær lánastofnanir
sem ekki eru í vanda vegna mikilla
útlánatapa ættu að geta dregið
verulega úr vaxtamun hjá sér,“
sagði Sighvatur ennfremur.
Hann sagði að vextir á skamm-
tímaverðbréfum ríkisins væm orðn-
ir svo lágir að vel gæti verið að
þeir ættu eftir að hækka lítillega í
einstaka útboði. Menn mættu ekki
láta sér bregða við það því það
væri eðli markaða að vextir gætu
sveiflast eitthvað til og frá. Þá sagð-
ist hann eiga von á því að vextir á
húsbréfum og spariskírteinum ættu
eftir að lækka enn frekar. 5% ávöxt-
un á verðtryggðum skuldabréfum
væri há ávöxtun og væri ekki í
samræmi við vexti á skuldbinding-
um til skemmri tíma.
Aðspurður sagðist Sighvatur
vera þeirra skoðunar að það bæri
að afnema heimild til að hafa breyti-
lega vexti á verðtryggðum lánum
og einnig þyrfti að endurskoða
dráttarvaxtareikninginn. í stað þess
að dráttarvextir væru ákveðnir sem
ein tiltekin tala, ættu þeir að vera
álag á þá vexti sem væru á viðkom-
andi skuldbindingum. Ef til dæmis
um mikla áhættu væri að ræða
ættu vextirnir að vera hærri
en
annars.
Sjávarútvegur
Hagnaður SH var
595milljónir króna
AFKOMA Sölumiðstöðvar hraðfrystihúsanna (SH) og dótturfyrir-
tækja hennar, Coldwater Seafood Corp. og Icelandic Freezing
Plants var afar góð á liðnu ári, því rekstrarhagnaður eftir skatta
og fjármagnsgjöld reyndist vera 595 milljónir króna, samkvæmt
upplýsingum Morgunblaðsins. Rekstrarhagnaður SH fyrir árið
1992 var 276 milljónir króna, þannig að hagnaðurinn jókst sam-
tals um 319 milljónir króna á milli ára.
Rekstrartekjur samstæðunnar
hjá SH, Coldwater og Iceland Fre-
ezing Plant voru samtals 21,5
milljarðar króna, en árið 1992 voru
þær 18,1 milljarður króna og höfðu
því aukist um tæp 19% á milli ára.
Á liðnu ári voru rekstrartekjur
Coldwater mestar, rúmlega 187
milljónir bandaríkjadala, sem sam-
svarar rúmum 13 milljörðum
króna, hjá Iceland Freezing Plant
voru þær yfir 50 milljónir sterlings-
punda, eða um 5,5 milljarðar
króna.
Rekstrarhagnaður SH í Reykja-
vík reyndist á liðnu ári vera 227
milljónir króna, hjá Coldwater í
bandaríkjunum 249 milljónir króna
og hjá Iceland Freezing Plant í
Bretlandi 105 milljónir króna. Út-
flutningsverðmæti hjá SH í fyrra
voru 17,8 milljarðar króna, saman-
borið við 17,5 milljarða árið 1992.
Jón Ingvarsson, stjórnarformað-
ur SH vildi í gær ekkert segja um
niðurstöðu liðsins árs hjá fyrirtæk-
inu, þegar Morgunblaðið sneri sér
til hans, og spurði hvetju hann
þakkaði þennan góða árangur í
rekstri. Hann sagði að reikningar
fyrirtækisins og dótturfyrirtækja
yrðu lagðir fram og kynntir á aðal-
fundi SH 5. og 6. maí næstkom-
andi, og fyrir þann tíma vildi hann
ekki tjá sig efnislega um afkomu
félagsins.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins hefur orðið töluverð
aukning á framleiðslu fyrir SH það
sem af er þessu ári, eða um 8% á
fyrsta ársfjórðungi. Forsvarsmenn
SH munu því gera sér vonir um
að afkoman get ieinnig orðið góð
á þessu árir-----------------------1