Morgunblaðið - 13.03.1999, Blaðsíða 53

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 13. MARZ 1999 53
UMRÆÐAN
Á landsfundi
SKRÍTIN samkoma landsfundur
Sjálfstæðisflokksins. Og fjölmenn.
Þeir eru ekki fáir sem öðlast dugg-
unarlitla hlutdeild í valdstjórninni á
þessum samkomum - eða fá að
minnsta kosti að halda
það. Það er einhver
vellíðan í loftinu sem
óinnvígðir fá ekki að
kynnast; fundir hjá
vinstriflokkum eru eins
og þing öskurapa miðað
við það fágaða sam-
kenndarþel sem ríkir á
landsfundum Sjálf-
stæðisflokksins. Hér
fmna menn sæluhroll
yfir því að vera í hópi
þeirra sem eiga landið
og miðin. Héðan er
landinu stjórnað. Þetta
er sjálf uppsprettan -
það eru hughrifin sem
berast út af landsfundi.
Málamiðlanirnar í
samfélaginu fara fram innan Sjálf-
stæðisflokksins, og einkum þó á
landsfundi hans. Það er sígilt við-
kvæði sjálfstæðismanna. Ekki á Al-
þingi þar sem er bara stundað arga-
þras og sundurlyndi ríður húsum.
Og því eru þeir sem ekki koma á
landsfund utanveltu, þeir eru í raun
ekki með. Þeir standa úti og horfa
Stjórnmál
Þetta er sjálf upp-
sprettan, segir Egill
Helgason, það eru
hughrifin sem berast
út af landsfundi.
inn með öfund og ólund. Þeir eru lít-
ilsigldara fólk, en þeir hafa valið
sjálfir og geta sjálfum sér um kennt
að þeir eru svo óskynsamir að þeim
er ekki trúandi fyrir landsstjórn-
inni.
Allir eru mjög samhentir á lands-
fundi, að minnsta kosti meðan
klappað er fyrir formanninum. Þeir
standa hlið við hlið hreppstjórinn að
norðan og Hörður Sigurgestsson og
passa sig báðir að verða ekki fyrstir
til að hætta að klappa. Hjá Herði og
kolkrabbanum er tvöföld hátíð: Það
vildi svo skemmtilega til að aðal-
fundur Eimskips var sama dag og
landsfundur Sjálfstæðisflokksins.
Þar ber páskana upp á jól þetta ár-
ið. Til skamms tíma stjórnaði Davíð
báðum samkomunum. Það eru
furðu mörg kunnugleg andlit: lura-
legir kvótakóngar, settlegir verka-
lýðsforingjar, litlausir embættis-
menn og alls kyns lið úr ríkiskerf-
inu; kannski hugsar maður að sumt
af þessu fólki ætti ekki að vera
þarna, stöðu sinnar vegna. En
máski hefur það verið í flokknum
mann fram af manni og finnst það
jafn sjálfsagt og að eiga mömmu
eða fara í bað. Og svo líka venjuleg-
ir sjoppukallar og fólk sem enginn
man eftir að hafa séð. Stétt með
stétt.
Allt þetta fólk ber eitthvað úr
býtum. Menn ganga ekki í Sjálf-
stæðisflokkinn af hugsjón. Það dytti
engum í hug að standa í einhverri
hugsjónamennsku inni í Sjálfstæð-
isflokki; slíkt er öfugmæli í sjálfu
sér. Það er ekki hugsjón að vera
sjálfstæðismaður, heldur yfírlýsing
um að maður ætli að ná árangri,
vera réttum megin í lífínu, fara
beina og breiða leið. Hún er ekki
jafn frekjuleg og hjá framsóknar-
mönnum sem segja: Eg ætla að
ganga í flokkinn og heimta að fá
eitthvað í staðinn. Afstaða Sjálf-
stæðismannsins er miklu almennari
og græðgin ekki jafn skilyrðislaus:
Að hafa vaðið fyi'ir neðan sig. Njóta
vissrar velþóknunar ráðandi afla.
Láta ekki taka frá sér það sem mað-
ur á skilið. Láta ekki hanka sig.
Landsfundir Sjálfstæðisflokksins
eru ekki gáfumannasamkomur þar
sem fara fram skoðanaskipti um
merkilegar^ hugmyndir og erfið
vandamál. I því efni hefur fundur-
inn álíka mikla þolinmæði og hinn
slægvitri formaður. Ofvitar eins og
Markús Möller láta
alltaf í minni pokann.
Gáfur skilja líka út-
undan þá sem ekki
hafa þær og á lands-
fundi Sjálfstæðis-
flokksins á öllum að
líða vel. Til þessa er
leikurinn heldur ekki
gerður. Orðfærið er
einfalt, það er tjaldað
með bláu, allir eru með
eins merki í barminum,
og það eru tekin fram
slagorð sem hafa dug-
að vel og vekja góða
kennd um samstöðu -
hið ritúalska tungutak
Sjálfstæðisflokksins á
hátíðai'stundum.
Það eru auðvitað alltaf einhverjar
óánægjuraddir sem kvaka. En þær
eru hásar og hjáróma í þeim alvöru-
gefna hátíðleika sem ríkir. Þetta
eru samt ekki óvæntar uppákomur,
heldur verða þær aftur og aftur eins
og vel æft leikrit þar sem allir
þekkja hlutverk sitt: Búðarmenn,
heildsalar og smáiðjuhöldar hér á
mölinni reyna að herja eitthvað út
úr lúkunum á dreifbýlisforstjórun-
um og útgerðaraðlinum. Þeir vita að
þeir munu tapa. Þar eni hagsmun-
irnir svo þéttir að það er eins og að
stíma á vegg. Þeir reyna jafnvel að
brydda upp á smá Evrópuumræðu.
Vestfirðingar rísa gegn kvótakerf-
inu. Þeir vita líka að þetta er von-
laust. Það er farið með þetta lið nið-
ur í kjallara og barið á því í nefnd í
tvo daga. Það er ekki hátt á því risið
þegar það kemur upp aftur. Það
hefur gert sig sekt um að syngja
falskt í hljómkviðunni og lúpast í
sæti sín. Endanlega kveður formað-
urinn niður mótþróa þess með
nokkrum vel völdum orðum í loka-
ræðu: Þetta var misskilningur.
Engum verður samt varpað á dyr.
Eða, svo gripið sé í leiðarstef sjálf-
stæðisforystunnar þetta misseri
fyrir kosningar: Við ætlum að vera
sammála um að vera ósammála.
Það skiptir ekki máli hvað er
samþykkt. Auðvitað er eitthvað
samþykkt, líklega er það flest held-
ur óljóst. Það sama er samþykkt
aftur og aftur, landsfund eftir
landsfund, og gleymist svo jafnóð-
um. Það þykir hálfgerður dóna-
skapur að hanga of mikið í sam-
þykktunum og heitir „að binda
hendur forystunnar". Slíkur ein-
strengingsháttur veldur pirringi
hjá foringjunum sem vita manna
best að sjálfstæðisstefnan er stans-
laus spuni.
Sjálfstæðisflokkurinn átti bágt
um tíma og landsfundirnir voru
ekki góðir. Þeir voru haldnir í Sig-
túni - þar sem nú er teppabúð. Nú
eru þeir haldnir í Laugardalshöll -
stærsta húsi landsins sem ekki er
verksmiðja. Um tíma lenti Sjálf-
stæðisflokkurinn líkt og upp á kant
við eðli sitt - sem er að lúta sterk-
um foringja. Geir var drenglyndur,
eins og það hét, en duglítill. Þor-
steinn ringlaður. Davíð er passlega
hranalegur og setur sig á hæfílega
háan stall sem hann notar til að
láta sig síga niður á hárréttum úr-
slitastundum eins og deus ex
machina - og sjálfstæðismenn vita
ekki alveg hvernig þeim hlotnaðist
svo mikil hamingja að eiga svona
fínan formann sem er aldrei neitt
að flækja málin. Og þá er sama
hvað allt hitt er losaralegt. Því er
varla nema von þótt sjálfstæðis-
menn velti fyrir sér hver sé foringi
vinstrimanna. Þeir skilja ekki að til
sé önnur aðferð. Þegar þeir lýsa
eftir stefnu vinstrimanna, þá eru
þeir svolítið að plata. En þeim er
einlæg spurn þegar þeir segja: Hv-
ar er foringi ykkar?
Höfundur cr blaðnmaður og
hefur setið landsfundi
Sjálfstæðisflokksins.
Egill
Helgason
Eflum forystusveit Sjálfstæðis-
flokksins - áræði á nýrri öld!
Ellen
Ingvadóttir
eða svo. Til marks um
það eru t.a.m. fylgis-
sveiflur sem skoðana-
kannanir endurspegla.
Margt hjálpast hér ef-
laust að. Dregið hefur
úr svokallaðri flokks-
tryggð. Jafnframt hef-
ur litróf stjórnmálanna
tekið miklum breyt-
ingum, sérstaklega
eftir fall járntjaldsins.
Þá hafa fjölmiðlar
harðnað í pólitískri
umfjöllun sinni, svo að
fátt eitt sé nefnt. Við
þetta bætist síðan
„þriðja leið“ hinna
HÖFUÐMÁL kom-
andi kosninga er að
Sjálfstæðisflokkurinn
tryggi stöðu sína og
verði áfram það leið-
andi umbótaafl sem
hann hefur verið tvö
undanfai'in kjörtíma-
bil. I húfí er efnahags-
legi stöðugleikinn,
langþráðm- ávinningur
þess þrotlausa starfs
sem Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur lagt af
mörkum með ríkis-
stjómarsetu sinni,
ásamt áframhaldandi
vaxtarmöguleikum at-
vinnulífsins.
Hugsum vel okkar gang
Af þessum sökum verðum við
sjálfstæðismenn að hugsa okkar
gang, síðustu vikurnar fyrir kjör-
dag. Veruleg endumýjun er að
eiga sér stað í þingliði flokksins,
auk þess sem boðaðar hafa verið
breytingar á forystusveit hans í
kjöri til nýs varaformanns. Mikil-
vægt er að sú kosning skili Sjálf-
stæðisflokknum sterkri og breiðri
forystu sem endurspeglar með trú-
verðugum hætti það breiða fylgi
sem flokkurinn hefur og þarf að
hafa til að festa bráðnauðsynlegar
efnahagsumbætur í sessi.
Komum til móts við nýja tíma
Islensk stjórnmál hafa tekið
verulegum breytingum á sl. áratug
Kosningar
Það gæti að mati
Ellenar Ingvadóttur
reynst Sjálfstæðis-
flokknum heillaskref
að nýta það lag sem
nú er á landsfundi til
að breikka forystu-
sveit flokksins.
„nýju“ vinstriflokka, sem farið hef-
ur sigurför um Evrópu á undan-
förnum ámm og er eflaust ein
helsta hvatning og fyrirmynd sam-
fylkingar gömlu vinstriflokkanna
hérna heima.
Sofnum ekki á verðinum
Langur vegur er frá því að mikið
fylgi Sjálfstæðisflokksins í skoð-
anakönnunum skili sér sjálfkrafa í
kjörkassana 8. maí nk. Þvert á
móti gæti sterk staða í skoðana-
könnunum gert það að verkum að
við sofnum á verðinum. Slæmt
gengi evrópskra hægriflokka gæti
verið vísbending um afdrifaríkt
vanmat á þeirri hreyfingu sem nýj-
ar áherslur gamalla vinstriflokka
geta komið á kjósendur. Sér í lagi
þegar þokkalega árar og efnahags-
málin brenna ekki eins á mönnum.
Nú er lag
Það gæti að mínu mati reynst
Sjálfstæðisflokknum heillaskref að
nýta það lag sem nú er á lands-
fundi til að breikka forystusveit
flokksins. Þegai’ tveir jafn reyndir
og duglegir þingmenn og raun ber
vitni sækjast báðir eftir varafor-
mennsku hljótum við að taka tillit
til fleiri þátta en þröngs saman-
burðar. Með Sólveigu Pétursdóttur
sem varaformann Sjálfstæðis-
flokksins fáum við metnaðarfullan
og þrautreyndan talsmann íyrir
frjálslyndum umbótum hvort held-
ur litið er til þarfa atvinnulífsins
eða réttarstöðu einstaklingsins.
Höfundur er fommður Landssam-
bands sjálfstæðiskvenna.
Grænir fingur
borgarfulltrúans
Borgarfulltrúinn Kjart-
an Magnússon mundar
stílvopn sitt í Morgun-
blaðinu á fimmtudag-
inn og fer mikinn. Þar
staðhæfir Kjartan að
ungir jafnaðar- og sam-
fylkingarmenn hafi
kúvent í afstöðu sinni
til tolla á innfluttum
vörum og hafi nú færst
frá stefnu þeirra Jóns
Baldvins og Gylfa Þ.
um samkeppni á mat-
vælamarkaði. Kjartan
heggur þar í ‘ sama
knérunn og ungir sjálf-
stæðismenn á dögunum
og heldur sig við rang-
færslur og illa ígi-undaða sleggju-
dóma. En rétt skal vera rétt.
Engar
beingreiðslur
íslensk garðyrkja fær allar sínar
tekjur frá markaðnum og nýtur
engra beinna niðurgreiðslna frá
Grænmeti
Við styðjum eindregið
afnám ofurtolla á inn-
flutt grænmeti, segir
Kolbeinn Stefánsson,
en við viljum að rétt-
lætis sé gætt í því
máli sem öðrum.
hinu opinbera. Hins vegar eru tollar
á innflutt grænmeti og eru rökin
fyrir þeim að grænmetisframleiðsla
Evrópulandanna er niðurgreidd
stórum af Evi'ópusambandinu og ís-
lensk garðyrkja því ekki að keppa
við hana á jafnréttisgrunni. Á það
bentum við í auglýsingu frá ungu
fólki í Samfylkingunni þar sem við
leiðréttum rangfærslur
sjálfstæðismanna.
Til að íslensk garð-
yrkja fái blómstrað og
þessi græna stóriðja,
sem við starfa beint og
óbeint um 1.500 manns
hérlendis, geti keppt
við erienda garðyrkju
þarf að lækka til henn-
ar verð á rafmagni til
jafns við það verð sem
stóriðjan á íslandi nýt-
ur. Ef íslenskir garð-
yrkjubændur ætluðu
að flytja út grænmeti
til EB-landanna þyrfti
að greiða háa verndar-
tolla af þeim viðskipt-
um. Það auk niðurgreiðslna Ew-
ópusambandsins til garðyrkjunnar
evrópsku gerir það að verkum að
það er réttlætismál að jafna sam-
keppnisaðstöðu íslenskrar garð-
yrkju til móts við þá evrópsku.
Burt með ofurtolla
Líkt og Kjartan bendir réttilega
á var það eitt af meginmálum ungi'a
jafnaðamanna í kosningunum fyrir
fjórum árum að losa yrði um inn-
flutningshöft á landbúnaðarvörum.
Svo er enn. Við styðjum eindregið
afnám ofurtolla á innflutt gi'ænmeti
en við viljum að réttlætis sé gætt í
því máli sem öðrum. Það þarf að
jafna samkeppnisstöðu íslenskrar
garðyrkju með þeim einfalda hætti
að lækka verð á raforku til gi-einar-
innar. Réttlætið hefur alltaf verið
rauður þráður í öllum stefnumálum
jafnaðarmanna og þar, líkt og í
tollamálum, er ekki um stefnubreyt-
ingu að ræða. Við viljum að réttlæt-
is sé gætt og garðyrkjan fái keppt á
jafnréttisgrunni. Um er að ræða
einn af framtíðaratvinnu- og út-
flutningsvegum íslendinga og að
honum ber að hlúa með eðlilegum
hætti.
Höfundur er formaður Sambands
ungra jafnaðarmanna.
Kolbeinn
Stefánsson
-/elina
Laugavegi 4, sími 551 4473.
Laugavegi 40,
sími 561 0075.