Morgunblaðið - 06.07.1999, Blaðsíða 58
• J)8 ÞRIÐJUDAGUR 6. JÚLÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
ERLENDAR
.OOOOOO
Andrea Jónsdóttir
útvarpsmaður
skrifar um nýjustu plötu írsku
sveitarinnar Cranberries,
Bury the Hatchet.
Irskir frændur vor-
- ir með íslenzkan(?)
útlitshönnuð
• • •
HLJÓMSVEITIN Cranberries frá
Limerick á Irlandi sendi fyrir
skömmu frá sér 4. breiðskífuna.
„Bury the Hatchet" heitir hún, eða
Grafið stríðsöxina, en ekki virðist
titillinn hrífa á ensku popppress-
una sem hefur haft önug hornin í
síðu sveitarinnar næstum frá upp-
hafi og hefur enn.
Helzt virðist það vegna text-
anna, sem skrifast held ég aðallega
á Dolores O’Riordan, söngkonu,
40 gítar- og hljómborðsleikara. Það er
svo sem rétt að textamir, sem
margir hafa verið pólitískir (gegn
stríði og vondu þjóðfélagsástandi á
Irlandi og víðar), eru sumir dálítið
barnalegir og klaufalega rímaðir,
sem er náttúrulega ekki gott fyrir
fólk sem er fætt og upp alið í bæn-
um sem limran er kennd við. Ann-
ars verð ég nú bara að segja að ég
hef séð eins „vonda“ texta og eins
klaufalegt rím hjá frægum tónlist-
armönnum á ýmsum tímum án
^þess að enska pressan hafi verið að
nudda höfundunum eins mikið upp
úr því og aumingja Dolores.
Astæðan fyrir þessari geð-
vonzkulegu gagnrýni gæti verið sú
að Bandaríkjamenn fóru að kaupa
Cranberries í milljónavís á undan
brezkum almenningi sem svo tók
þó við sér og virðist láta þessa
háðslegu gagnrýni sem vind um
eyru þjóta. Það verður nefnilega
ekki af Dolores og hinum gítarleik-
aranum í Cranberries skafið, hon-
um Noel Hogan, að þau kunna að
búa til grípandi lög, en auk þeirra
eru í hljómsveitinni Mike, bróðir
Noels, sem spilar á bassa, og
trommarinn Fergal Lawler.
Undirrituð er enginn sérfræð-
ingur í Cranberries og lét meira að
segja söng Doloresar á köflum fara
í taugarnar á sér, þ.e.a.s. þegar
hún (Dolores) fer í Sinéad
O’Connor-sveifluna. Samkvæmt
nýju plötunni er Dolores að vaxa
upp úr þessari Sinéad-stælingu
(nema hér sé um írska sönghefð að
ræða sem þá gæti líka hafa skilað
sér til ýmissa bandarískra sveita-
söngvara...?), en fyrir utan hana
hef ég bara hlustað á eitt annað
langspil (LP) með Cranberries: No
need to argue, 2. plötuna sem kom
út 1994 og hefur t.d. að geyma hin
vinsælu lög „Ode To My Family“
og „Zombie". Svo hef ég eins og
aðrir sem hlusta á útvarp heyrt
vinsæl lög sveitarinnar af hinum
langspilunum tveim, „Everybody
Else Is Doing It, So Why Can’t
We?“ (1993) og „To the Faithful
Departed" (‘96).
Ög hvernig er svo samanburður-
inn? ... Jú, batnandi fólki er bezt að
lifa, og að því er varðar góðar
poppmelódíur þá er enginn skortur
á þeim hjá Cranberries á nýju plöt-
unni, sem mér finnst músíklega
betri og skemmtilegri en sú frá ‘94.
Þetta er gítarpopp, drífandi, út-
koman er frískleg, og mér finnst
virðingarvert að sveitin heldur sig
við sín gömlu hljóðfæri og er ekk-
ert að pæla í tölvutöfrum til að
tolla í tízkunni.
Textarnir eru ekkert merkilegir,
hvorki slæmir né góðir, og bara
einn sem mér finnst vandræðaleg-
ur - eiginlega eini textinn sem er
þjóðfélagsádeila. „Fee Fi Fo“ heit-
ir umrætt lag og ér um kynferðis-
lega misnotkun á börnum. Textinn
stendur nefnfiega alveg fyrir sínu,
fyrir utan titilinn... þegar söng-
konan tekur til við að syngja þessi í
raun fyndnu orð í þessu alvarlega
samhengi hljómar það ósmekklega
í mínum eyrum - en ég er nú svo
sem ekki alin upp við enska
tungu... Og talandi um textana -
titill plötunnar, Bury the Hatchet,
hefur líklega ekkert með enska
gagnrýnendur að gera, heldur er
vísað í þá staðreynd að textamir á
þessari nýjustu plötu Cranberries
em ekki eins pólitískir og farið var
að gera ráð fyrir af sveitinni, held-
ur aðallega persónulegar vanga-
veltur og ástarsöngvar.
Og hvað gerir þá enska
popppressan þegar hún getur ekki
gert grín að barnalegri póhtík, jafn-
vel þótt pólitíkin sé einlæg? Jú, hún
kemst að þeirri niðurstöðu að liðs-
menn hafi ekki nægan frumleika til
að skíra lögin heldur noti gamla og
margnotaða lagatitla og hálfpartinn
steli laglínum. Og það er svo
skemmtilega óheppilegt að sitt-
hvort blaðið nefnir sama lagið sem
illa fengið. „Saving Grace“ heitir
það, huggulegasta lag, en í öðm
blaðinu er það sagt óþægilega líkt
gamla Bread-laginu, sem Culture
Club gerði líka vinsælt, „Everyt-
hing I Own“, en í hinu segir að það
líkist um of lagi Cats Stevens „The
First Cut Is the Deepest. Ég
meina’ða - kannski stal Bread frá
Cat eftir allt saman...?
Jæja, þetta er kannski frekar
orðin gagnrýni um ensku
popppressuna en nýjustu plötu
Cranberries, en ég varð bara að
láta þennan gamla pirring í ljós
sem endurnýjaðist við lestur um-
sagna um „Bury the Hatchet".
Sykurmolarnir lentu nefnilega í
þessu sama... hampað óþekktum
og síðan hent þegar aðrir voru
famir að fíla þá. Ekki dettur mér
þó í hug að líkja hljómlist þessara
sveita saman, en hvað sem hver nú
segir um hvem, þá finnst mér lík-
legt að Cranberries muni geta tínt
mörg lög af þessari nýjustu 14 laga
plötu sinni til að gefa út á smáskíf-
um með góðum árangri á vinsælda-
listum.
Loks er rétt að nefna að yfir-
hönnuður bæklingsins með Bury
the Hatchet er aðalútlitshönnuður
hjá Pink Floyd, sjálfur Storm
Thorgerson, ættaður frá
Cambridge en með grunsamlega
íslenzkulegt nafn ... verkefni fyrir
ættfræðinga og skrítið að enginn
skuli vera búinn að athuga þetta
fyrir löngu.
SUMARTILBOÐ
Rauðarárstíy 16,
sími 561 0120.
MYNDBOND
Agæt en
ofmetin
Björgun óbreytts RyanS
(Saving Prívate Ryun)_
Strfðsmynd
★★★
Leikstjórn: Steven Spielberg. Aðal-
hlutverk: Tom Hanks, Edward
Burns, Tom SiZEmore og Matt
Damon. 169 mín. Bandarísk. CIC
myndbönd, júní 1999.
Aldurstakmark: 16 ár.
STEVEN Spielberg hefur gerst
metnaðarfylhi með áranum og er
þessari stóru og miklu mynd greini-
lega ætlað að vera mesta stríðs-
mynd alh’a tíma. Mildð er um stór-
fengleg og íburð-
armikil atriði og
enginn vafi leikur
á að miklir fjár-
munir hafa farið í
gerð hennar. Mikil
áhersla er lögð á
raunsæi í sviðsetn-
ingum bardagaat-
riða og upphafsat-
riði myndarinnar
(ef frá er talin bjánaleg rammasag-
an) mjög tilkomumikið. Leikarahóp-
urinn er sannarlega í sérflokki og
allir standa sig nokkum veginn óað-
finnanlega. Nokkrar eru þó brotala-
mir og má þar nefna tilfinningasemi,
sem er undarlega ágeng á köflum og
svo rammasöguna sem er í besta
falli óþörf. Myndin tapar miklu af
mildlfengleik sínum við að færast af
breiðtjaldi á sjónvarpsskjáinn, auk
þess sem gallar hennar verða ber-
sýnilegri við endurskoðun. Engu að
síður er þessi risastórmynd úrvals
stríðsmynd sem ekld ætti að svíkja
nokkum aðdáenda þein-ar tegundar
kvikmynda.
Guðmundur Asgeirsson
Háskaleikur
Sjálfsvígskóngarnir
(Suicide Kings) _______
Spennumynd
★ ★>/2
Framleiðsla: Wayne Rice. Leiksfjórn:
Peter O’Fallon. Handrit: Josh
McKinney og Gina Goldman. Kvik-
myndataka: Christopher Baffa. Tón-
list: Graeme Revell. Aðalhlutverk:
Henry Thomas, Sean Patric Flanery,
Christopher Walken og Dennis Le-
ary. 102 mín. Bandarisk. Sam-
myndbönd. Aldurstakmark: 16 ár.
Ófáar frásagnir af mannránum
hafa birst á hvíta tjaldinu og á
sjónvarpsskjánum. Þetta er nokk-
uð skemmtilegt eintak af tegund-
inni. Sagan er óvenjuleg og ríku-
lega búin skraut-
legum persónum
leiknum af úrvals
leikurum, en nær
þó ekki alveg flugi
og verður það að
skrifast á reikn-
ing leikstjórans.
Nokkuð vantar
upp á heildarsvip-
inn því myndin er
of sundurlaus og ómarkviss í bygg-
ingu. Sagan gerist á nokkrum
tímaplönum, sem getur verið vand-
meðfarinn frásagnarstíll. Hér er
þetta frekar saklaust, þótt það geri
ekki mikið fyrir myndina. Leikar-
arnir bjarga því sem bjargað verð-
ur, sérstaklega Dennis Leary og
Christopher Walken. Þetta er
mynd sem hefði getað verið þó
nokkru betri en nær ágætlega að
halda afþreyingar- og
skemmtigildi.
Guðmundur Ásgeirsson
^mb l.is
ALLTAf= £ÍTTH\0\£J A/ÝT7
KIS
MED 5 GE5TASTJ0RNUM
FRÁ EISTLANDI
HÁTIE>ARSÝNIN6
FYRIR ALLA FJÖLSKYLDUNA
1100 kr. fyrir fullorðna
700 kr. fyrir börn
LAUG. 10/7 + SUN. 11/7 KL. 14.30
HÁSKÓLABÍÓ ;
/ 1
[Mí5qsqIq opin fro kl. 16.30-23.15 SílTU 530 1919