Morgunblaðið - 17.10.2000, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913
238. TBL. 88. ARG.
ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTOBER 2000
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Lítill árangur náðist á fyrsta degi leiðtogafundar fsraela og Palestinumanna
Reynt til þrautar
að ná samkonmlagi
Sharm el-Sheikh. Reuters, AFP.
ÍSRAELAR og Palestínumenn
sögðu að lítill árangur hefði náðst á
leiðtogafundi þeirra í Egyptalandi í
gær og blóðug átök blossuðu upp að
nýju milli ísraelskra hermanna og
palestínskra mótmælenda á Vestur-
bakkanum og Gaza. Fundinum var
haldið áfram fram eftir nóttu og
reynt til þrautar að ná samkomulagi
sem gæti bundið enda á blóðsúthell-
ingarnar.
„Þetta er flókið og við vitum ekki
hvað gerist,“ sagði Ehud Barak, for-
sætisráðherra Israels, skömmu áð-
ur en hann snæddi kvöldverð með
hinum leiðtogunum á fundarstaðn-
um, Sharm el-Sheik við Rauðahaf.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti
ætlaði að fara aftur til Bandaríkj-
anna í gærkvöld en frestaði heim-
ferðinni um óákveðinn tíma. Shlomo
Ben-Ami, starfandi utanríkisráð-
herra ísraels, sagði að viðræðunum
yrði haldið áfram langt fram eftir
nóttu ef nauðsyn krefði.
„Viðræðurnar hafa gengið erfið-
lega en enn eru helmings líkur á því
að samkomulag náist vegna þess að
hinn kosturinn er svo skelfilegur,"
sagði evrópskur stjórnarerindreki.
Leystist upp í hávaðarifrildi
Utanríkisráðherrar ísraels,
Bandaríkjanna og Egyptalands, að-
alsamningamaður Palestínumanna
og fleiri embættismenn komu saman
til að reyna að leggja drög að yfir-
lýsingu um hvernig binda ætti enda
á átökin en fundinum lauk án nokk-
urs árangurs. Palestínskur embætt-
ismaður sagði að deilt hefði verið um
„öll atriði“ fundarefnisins.
Israelskur heimildarmaður sagði
að Palestínumenn hefðu viljað að í
yfirlýsingunni yrðu átökin rakin til
„ögrandi" ferðar ísraelska hægri-
mannsins Ariels Sharons á helga
staði múslíma og gyðinga í Jerúsal-
em 28. september. Fundurinn leyst-
ist þá upp í hávaðarifrildi milli Ben-
Amis og Saebs Erekats, aðalsamn-
ingamanns Palestínumanna.
„Þið morðingjar!" er Erekat sagð-
ur hafa hrópað að Ben-Ami, Madel-
eine Albright, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna og Terje Rpd-Lar-
sen, sendimanni Sameinuðu þjóð-
anna. „Þið hafið tekið alla palest-
ínsku þjóðina í gíslingu. Þetta er
óaðgengilegt."
Andrúmsloftið var einnig þrúg-
andi þegar leiðtogamir snæddu há-
degisverð í boði Hosnis Mubaraks,
forseta Egyptalands. Yasser Arafat,
leiðtogi Palestínumanna, sat gegnt
Ehud Barak, forsætisráðherra ísra-
els, og hermt er að þeir hafi ekki yrt
hvor á annan. Þegar þeir mættust á
gangi fundarstaðarins létu þeir sem
þeir sæju ekki hvor annan, að sögn
ísraelskra heimildarmanna.
Palestínsku samningamennirnir
höfnuðu tillögu Clintons um að hann
gæfi út almenna yfirlýsingu um við-
ræðurnar og kröfðust þess að greint
yrði ítarlega frá því hvað hefði verið
samþykkt og hvað ekki.
Bill Clinton ræddi þrisvar við
Ehud Barak, forsætisráðherra Israels, og Bill Clinton Bandaríkjaforseti
á leiðtogafundinum í Sharm el-Sheik í Egyptalandi. Við borðið sitja
einnig Dennis Ross, sendimaður Bandaríkjastjórnar (t.v.), Amr Moussa,
utanríkisráðherra Egyptalands (3. frá hægri) og fleiri embættismenn.
Barak og jafnoft við Arafat. ísra-
elskir og palestínskir embættis-
menn sögðu að leiðtogafundinum
kynni að verða haldið áfram í dag.
P.J. Crowley, talsmaður þjóðarör-
yggisráðs Bandaríkjanna, sagði að
Clinton gæti verið á fundarstaðnum
þar til síðdegis í dag en ef hann yrði
þar lengur myndi hann missa af
minningarathöfn í Bandaríkjunum á
morgun um sautján bandaríska sjó-
liða sem biðu bana í sprengjuárás á
bandarískt herskip í höfn jemensku
borgarinnar Aden í vikunni sem leið.
Clinton sagði við setningu leið-
togafundarins að ísraelar og Palest-
ínumenn yrðu að hætta að karpa um
hverjir ættu sök á átökunum og ein-
beita sér að framtíðinni. Hann sagði
að markmið fundarins væri að binda
enda á blóðsúthellingarnar, ná sam-
komulagi um hlutlausa rannsókn á
átökunum og koma friðarviðræðun-
um á skrið að nýju.
Arafat krefst þess að hafin verði
alþjóðleg rannsókn á tildrögum
átakanna. Barak ljær aðeins máls á
því að skipuð verði nefnd undir for-
ystu Bandaríkjanna til að afla upp-
lýsinga um átökin.
Israelskur heimildarmaður sagði
að einnig væri deilt um þá kröfu Pal-
estínumanna að ísraelar kölluðu
hersveitir sínar af átakasvæðunum
áður en Palestínumenn gerðu ráð-
stafanir til þess að binda enda á
blóðsúthellingarnar.
Fundinn sitja Abdullah Jórdaníu-
Reuters
Palestínumaður hleypur frá
ísraelskum hermönnum sem
hleyptu af byssum til að stöðva
mótmæli á Gaza í gær.
konungur, Javier Solana, æðsti
embættismaður Evrópusambands-
ins 1 utanríkismálum, og Kofi Ann-
an, framkvæmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna, auk Arafats, Baraks,
Clintons og Mubaraks.
Ekkert lát á átökunum
Meðan leiðtogarnir sátu á rökstól-
um blossuðu upp átök að nýju á
Vesturbakkanum og Gaza-svæðinu.
Israelskir hermenn skutu palest-
ínskan lögreglumann til bana á Gaza
og 14 ára palestínskur drengur var
skotinn til bana í Betlehem.
Átökin hafa kostað 102 manns líf-
ið síðustu 19 daga, þar af 95 araba.
■ Það endar með málamiðlun/30
Flokkur
Milosevic
fellst á
þjóðstjórn
Belgrad. Reuters, AFP.
STUÐNINGSMENN Vojislavs
Kostunica, forseta Júgóslavíu, náðu í
gær samkomulagi við bandamenn
Slobodans Milosevic, fyrrverandi
forseta, um að mynda þjóðstjórn
sem á að vera við völd í Serbíu fram
að þingkosningum 23. desember.
„Sósíalistaflokkur Serbíu [flokkur
Milosevic] hefur samþykkt að mynda
stjórn með öllum stjómmálaflokkum
landsins," sagði Zoran Andjelkovic,
framkvæmdastjóri flokksins.
Zoran Djindjic, leiðtogi bandalags
stuðningsmanna Kostunica, DOS,
kvaðst vera ánægður með samkomu-
lagið. „Við teljum að þetta dragi úr
spennunni í landinu," sagði hann.
Vuk Draskovic, leiðtogi Serb-
nesku endumýjunarhreyfingarinnar
(SPO), sem á ekki aðild að DOS,
sagði að Kostunica og Milan Milut-
inovic Serbíuforseti, dyggur stuðn-
ingsmaður Milosevic, væra „ábyrgð-
armenn" samkomulagsins.
Samkvæmt samkomulaginu verð-
ur forsætisráðherra bráðabirgða-
stjórnarinnar úr flokki Milosevic og
skipaðir verða tveir aðstoðarforsæt-
isráðhemar, einn úr DOS og annar
úr flokki Draskovic.
Þá er gert ráð fyrir því að allar
mikilvægar ákvarðanir verði háðar
samþykki allra stjórnmálaflokkanna
og fjögur ráðuneyti - innanríkis-,
fjármála-, dómsmála- og fjölmiðla-
ráðuneytin - verði undir sameigin-
legri stjórn.
Milosevic saksóttur í Serbíu?
Stríðsglæpadómstóllinn í Haag
hefur ákært Slobodan Milosevic fyr-
ir stríðsglæpi í Kosovo en einn af
helstu bandamönnum Kostunica,
Zarko Korac, spáði því í gær að for-
setinn fyrrverandi yrði sóttur til
saka í Serbíu fyrir kosningasvik og
fleiri lögbrot.
Stjórn Clintons undirbýr
uppboð á farsímarásum
BILL Clinton Bandaríkjaforseti gaf
í gær embættismönnum fyi-irmæli
um að endurskoða tilhögun á skipt-
ingu farsímarása með það að
markmiði að boðinn verði upp stór
hluti þeirra rása sem ýmsar opinber-
ar stofnanir og einkafyrirtæki ráða
nú yfir, að sögn The New York Tim-
es. Er gert ráð fyrir að haustið 2002
muni fara fram geysilega umfangs-
mikið uppboð á leyfum fyrir svo-
nefnda þriðju kynslóð farsíma fyrir
símfyrirtæki sem hyggjast bjóða
háhraða netþjónustu. Reglur um
uppboðið eiga að vera tilbúnar næsta
sumar.
Stofnanir vestra eins og varnar-
málaráðuneytið og lögreglan munu
fá fjárhagslega aðstoð við að skipta
um rásir og nota í staðinn vannýttar
rásir sem ekki em taldar verða
gagnlegar fyrir nýjar gerðir farsíma.
Einkafyrirtækin munu einnig fá
bætur fyrir að skipta yfir á aðrar
rásir.
„Mikilvægt er að nýta vel tímann,“
sagði í yfirlýsingu frá Clinton forseta
í gær. „Ef Bandaríkin bregða ekki
skjótt við og úthluta rásum á þessu
sviði er hætta á að þjóðin geti misst
markaðshlutdeild í atvinnugreinum
21. aldar. Ef okkur tekst þetta vel
mun það eiga sinn þátt í að tryggja
framhald á hagvexti, sköpun nýrra
hátæknistarfa og nýrrar og spenn-
andi þjónustu með aðstoð Netsins og
fjarskiptanna.“
í grein The New York Times segir
að embættismenn minnist þess ekki
að forseti hafi fyrr haft afskipti af
ákvörðunum í sambandi við úthlutun
fjarskiptarása. Á hinn bóginn séu
þau eðlileg með tilliti til þess hve
mikilvægar rásirnar séu orðnar fyrir
efnahaginn. „Fjarskiptarásir em
orðnar helsta verðmæti nýja hag-
kerfisins, jafnmikilvæg og olía og kol
voru í tíð iðnbyltingarinnar,“ segir í
grein blaðsins.
Stjórnir nokkurra Evrópuríkja
hafa þegar boðið upp rásir og ríkis-
sjóðir þeirra hagnast um tugmillj-
arða dollara. Talið er að eftirmaður
Clintons á forsetastóli muni taka
undir með honum og knýja á um
uppstokkun vegna þess að sumar af
rásunum sem á að skipta á ný verða
senn ofhlaðnar vegna þess hve notk-
unin eykst ört.
„Frekari seinkun á því að útveguð
verði nægilega mörg farsímaleyfi
fyrir háhraðaþjónustu minnkar lík-
urnar á að bandarísk fyrirtæki taki
forystuna í að þróa tækni og þjón-
ustu á sviði fjarskipta,“ segir í nýrri
skýrslu ráðgjafanefndar Clintons á
sviði efnahagsmála. Bandarískir
embættismenn hafa einnig bent á að
á síðustu fimm ámm hafi upplýs-
ingatæknin staðið undir nær þriðj-
ungi af hagvexti í landinu. En þeir
benda á að hægi á þróun breiðbands-
tækninnar geti það dregið úr vextin-
um og gert nýja fjarskiptaþjónustu
dýrari en í samkeppnislöndum.
MORGUNBLAÐK) 17. OKTÓBER 2000
D900 090000