Skírnir - 01.01.1908, Blaðsíða 75
Upptök mannkynsins.
75
1 aðalatriðum árið 2908; svo hraðfara eru breytingarnar.
En þá gengur of margt ver en varir, ef á svo fjarlægri
framtíð þarf enn að berjast við sult og seyru og ýmislegt
annað það, er alt of mörgum gerir jörðu þessa að sann-
nefndum eymdardal, og hefir gert nú í miljón ár.
Það væri ekki fjarstætt, að skoða þessa miljón ára
eða hvað það nú er, eins og nokkurs konar inngang að
mannkynssögunni; og nú virðist vera að líða að því, að
inngangurinn sé bráðum á enda. Og nú síðast, í nokkur
þúsund ár, heflr [þó sitthvað i innganginum verið á þá
leið, að það virðist mega skoða sem fyrirboða um, að sjálf
sagan verði góð.
XVIII.
En svo, þegar sagan er á enda, hvort sem hún nú
stendur yfir í 100000 ár, eða miljón eða 10 miljónir,
hvað þá?
Býsna ógeðfeld er sú hugsun, að saga mannkynsins
sé að eins svolítill þáttur í æfl jarðarinnar, sem engar
frekari afleiðingar heflr, þegar síðasti maðurinn á jörðunni
er dauður.
Væri kenning eða öllu heldur hugboð Nietzsche um
»hina eilífu endurkomu« rétt, þá gæti að vísu svo verið.
En þó væri mannkynið eilíft, hver einstakur maður eilíf-
ur, hvert einstakt augnablik í æfi hvers manns væri eilíft.
En sé afl og efni ótakmarkað eins og tíminn, þá getur
líka rás viðburðanna orðið með óendanlega mörgu móti og
kenningin um hina eilífu endurkomu væri ekki rétt.
Hér er nú farið að nálgast svæði trúarbragðanna, en
inn á það er ritgerð þessari ekki ætlað. Látum vér því
hér lokið þessu máli.
Eétt í því að eg er að senda frá mér framanskráða
ritgerð, sé eg getið um nýjar rannsóknir á phithecanthropus-
lögunum. Heitir sá V. Wolz, er þær hefir gert (1906).
Kemst Wolz að þeirri niðurstöðu, að jarðmvndanir þær,