Þjóðólfur - 15.07.1904, Blaðsíða 3
123
niá þá fyrst telja, að það eru lærisveinar
hans, sém mest og bezt hafa unnið að þvi,
ad gera kunn í veröldinni og skiljanleg
hin ódauðlegu rit forfeðra vorra.
I þessu efni hafa útlendingar lært ná-
lega allt af íslenzkum fræðimönnum, en
svo hefur skóli þessi verið gröðrarstía fyr-
lr góða vísindamenn í ýmsum ö&rum grein-
um t. d. i hinum klassisku fornmálum lat-
inu og grísku, og aukið stórum virðingu
heimsins á þjóð vorri. Auk þess hafa frá
skólanum komið fjölmargir nytsamir og
Þjóðhollir embættismenn í öllum embætta
greinum. En nú er ráðgert, að minnka
stórum latinunám i skólanum, og látum
Það nú vera, en að afnema með öllu grísku-
námið. Þetta, að afnema grísku í skólan-
11 m er ein af þessum vitlausu uppástung-
Ulr>. sem einhverjir letingjar og ónytjung-
ar meðal skólapilta hafa fyrst komið upp
með, en aðrir svo gleypt við alveg óhugs-
aðri. ÞV( verður eigi neitað, að grískan
hefur verið og er enn grundvöllur almennr-
ar vísindamenntunar. Frá grískum bók-
menntum stafar þjóðmenning Norðurálf-
Unnar. Ef öðru hverju hefði átt að sleppa
latínunni eða grískunni, þá mátti latínan
heldur fara, því það er alkunnugt, að róm-
versk goðafræði, skáldskaparlist og bók-
vísi er eigi til í hinni þjóðlegu merkingu,
heldur er það allt eptirherma og stæling
^ Srískum menntum. En latínan var svo
eng> um miðaldirnar almennt ritmál á
vesturlöndum, að lítt gerandi er að hætta
að kenna hana, og þá er ennþá síður
gerandi að hætta við grískuna, því hún er
sönn undirstaða siðmenningarinnar. Svo
emur það og til skoðunar, að allir, sem
prestar verða, þurfa nauðsynlega að kunna
nokkuð í grísku, vegna Nýja testamentis
lns' hin að ætla þeim aukakennslu í henni,
sem síðar kunna að gerast prestar, verður
v|st aldrei nema helbert kák, og þá er þeim
'num sömu gert skólanámið örðugra en
° rum embættismannaefnum, sem hvorki
er rétt né sanngjarnt, því ekki eru prests-
embættin þeim mun betur launuð en önn-
Ur embætti. Slíkt fyrirkomulag yrði þvi
1 að gera prestsstöðuna enn ófýsilegri en
un er. Þyngra skólanám og svo verri
aUnakjör á eptir, það á illa saman, og
SV° hætist þar við, að piltar í 4. bekk skól-
ans eru flestir enn eigi fullráðnir í, hvaða
ernbættisnámi þeir taki fyrir sig síðar, svo
s*k tilhögun er óhæfileg, og er vonandi,
a heðið verði með að innleiða það fyrst
smn, en minnka kynni að mega grísku-
námið ofurlítið, enda er það í samræmi
V1yfækkUn latínutímanna.
j 6rðl nám klassisku málanna eyðilagt í
ir ”.USkð*a vorum, þá hætta útlendar þjóð-
a bera virðingu fyrir íslenzkri vísinda-
lærif^n °g hætta íslendingar að vera
indn6 UT r!!lendinKa i norðrænum fornvís-
Sætt v7 umUn Sannast °Ser a'veg auð-
1 Cr efum heldur engan háskóia i
nU 111 að annast um forntungnanám-
san a° alnám ^ess 1 latínuskólanum er
allt* fsl!em 3ð Rera Það alveg útlægt um
tnenn ’ °g sama sem að setja náms-
útlenr| VOra á annan og lægra bekk, en
utændingar setja sina námsmenn.
Grímsneshreppi 20. júnf. Veð
Um angan tíma, hverdagurinn
,„ri hjartan; grasvöxtur á túnt
, 1 K*tur, heldur lakari á vot
i Ur Ur hefur gengið vel og heilb
ið v3gtæt'*°ÞrÍfaeða Q^kláðamj,
o/k undantek„um ,-2 \
°g borið hefur 4 kíí k-
undanfarin ár. nUm S°”
dirT651*8^ hafa
Í írSSfarmCnn’ henda
uiyrirtæki, sem hér hafa verið
á’.að eitthvað sé r þv(
stormál, er hreppinn varðar h-
umtals og framkvæmda á funH '
“íft'SÞarf,. st.,1 þai, ;
h rúarmái.» 1Ja f
hefur átt ’ f6m Vlð taIsver
sem fyrir nokkrum árum var e'
aðal framsóknarmönnum, og b
emmg á öðrum stöðum. MáIj:
komið í það horf, að einhver V(
að ekki líði mörg ár, áður hre
hina marg- og langþráðu brú.
Annað framfarafyrirtækið er stofnun
tveggja rjómabúa í sveitinni, við Apá
og Fossvallalæk. Munu flestir búendur
hreppsins gengnir í bú þessi og hafa reist
sér smjörgerðarskála; taka búin til starfa
jim fráfæru.
Þetta eru hvorttveggja þörf og lofsverð
fyrirtæki, en varla verður hið sama sagt um
þriðja málið, sém er á prjónunum: skipt-
ingu Grímsneshrepps í tvö sveitarfé-
lög. Sveitin er að vísu stór og talsvéit víð-
lend, en umkvartanir um erfiðleika, því við-
víkjandi, hafa ekki heyrzt á mörgum, aðai-
lega frá einum eða tveimur mönnum, ofan
úr Laugardal, og þar með hafa nú á sein-
ustu tímum fylgt, að minnsta kosti á papp-
írnum Dalbúar allir. Fremri- og austurhluti
hreppsbúa hefur ( raun og veru til skamms
tíma verið mótfallinn skiptingunni, sökum
þess að sannur, eindreginn vilji Dalmanna
hefur aldrei komið ( ljós á fundum þeim, sem
þeir hafa mætt á^ til að ræða málið.
A seinasta fundi sem málið var rætt á,
og sem kom sér saman um skiptinguna,
mættu næstum allir Dalbúar, en með skipt-
ingunni töluðu ekki nema 3 eða 4 þeirra, þó
margsinnis væri á þá skorað að gera grein
fyrir þörf hennar. Svo þegar loks var búið
að koma skiptingunni í gegn, og Dalbúar
voru búnir að fá vilja sínum framgengt, þá
var það orðið lakasta meinið, að hreppurinn
þeirra væri oflítill! Skyldi þá nokkur þörf
hafa verið á skiptingunni?
Ósannindi eins og fleira eru það,
sem Isafoldarritstj. segir í máigagni s(nu
fyrir skemmstu, að skrifstofukostnaður við
amtsráð Suðuramtsins sé nú 50 kr. á ári.
Þessar 50 kr. eru ekki annað en þóknun,
sem amtsráðið hefur veitt þeim skrifara á
amtsskrifstofunni, sem sérstaklega hefur
haft amtsráðsskriptir á hendi, en vitanlega
er hinn eiginlegi skrifstofukostnaður eða
meginhluti hans fólginn ( skrifstofukostnaði
amtsins eða er partur af honum, og hvílir
hann á landssjóði. Alþing hefði sannarlega
eigi ákveðið í frumvarpi sínu til laga 3.
oktbr. 1903, um aðra skipun á æztu um-
boðsstjórn íslands, að þóknunin handa for-
setum amtsráðanna fyrir skrifstofukostnað
skyldi vera 300 kr., og að amtsráðin mættu
hækka þessa upphæð, ef skrifstofukostn-
aðurinn við amtsráð Suðuramtsins væri að
eins nú 50 kr.
Settur.sýslumaOur
í Rangárvallasýslu er Sigurður Eggerz
cand. jur.
„Laura“
kom frá útlöndum í fyrra kveld. Með
henni komu stúdentarnir Geir Zoéga,
Guðmundur Jóhannsson og Guðm. Lúter
Hannesson, ennfremur einn íslendingur
(Vilhjálmur Stefánsson) frá Ameríku og
nokkrir þýzkir og enskir ferðamenn.
RáOherrann
brá sér snöggva ferð umhverfis land
með »Heklu« í gær. Verður 10—12 daga
að heiman.
„Skálholt“
kom norðan og vestan um land í gær.
Olafsvík.
Það tilkynnist hér með almenningi,
að gufuskipið „SkálhOlt'* kemur við í
ÓlafSVÍk í suðurleið h. 30. oktober
þ. á.
Reykjavík h. 15. júlí 1904.
C. Zimsen
afgreiðslumaður.
Firma-tilkynningar.
Samkvæmt lögum 13. nóvember 1903
um verzlunarskrár, firmu og prókúru-
umboð hafa eptirgreind firmu verið
filkynnt til innfærslu í verzlunarskrá
Reykjavíkur:
1. Margrét Þorbjörg Jensen í Reykia-
vík rekur þar verzlun, fiskiveiðar
og síldveiðar með firmanafninu:
» Verzlunin Godthaab«.
Thor Jensen er prókúruhafi.
Undirskript:
pp. Verzlunin Godthaab.
Thor Jensen.
2. Ásgeir Sigurðsson kaupmaður rek-
ur verzlun í Hafnarstræti nr. 12
í Reykjavík með firmanafninu:
» Verzlunin Edinborg«.
Undirskript: Verzlunin Edin-
borg.
Ásgeir Sigurðsson.
3. Christiane Frederikke Duus ekkju-
frú og Ólafur Ásbjörn Ólafsson
kaupmaður í Kaupmannahöfn og
Reykjavík reka verzlun í Reykja-
vík með firmanafninu: »H. P.
Duus«. Firmanafnið rita þau hvort
fyrir sig með fullu gildi og fullri
ábyrgð. Undirskript:
„H. P. Duus“.
4. Hans Andersen og Ludvig Ander-
sen klæðskerar í Reykjavík reka
þar í félagi skraddaraiðn með firma-
nafninu: »11. Andersen & Sön«.
Eign þeirra í félaginu hvors um
sig óákveðin, en þeir hafa einn
fyrir báða og báðir fyrir einn
ótakmarkaða ábyrgð á skuldbind-
ingum firmans og hvor fyrir sig
rétt til að rita það. Undirskript:
„H. Andersen & Sön“.
5. Eyvindur Árnason og Jón Jónsson
Setberg trésmiðir í Reykjavík reka
þar trésmíðaiðn með firmanafninu:
»Eyvindur og Jón Setberg«. Til-
lag þeirra er 11,000 kr. hvors, og
að öðru leyti hafa þeir einn fyrir
báða og báðir fyrir einn ótak-
markaða ábyrgð á skuldbindingum
firmans. Þeir geta hvor fyrir sig
ritað firmað með fullu gildi og
fullri ábyrgð þannig: „Félagið
Eyvindur og Jón Setberg".
6. Hlutafélagið „Völundur" í Reykja-
vík rekur þar timburverzlun með
firmanafninu: »Hlutafélagið V'ól-
undur«. Lög félagsins samþykkt
25. febr. 1904. Höfúðstóll 13,500
kr., skiptist í 45 hluti á 300 kr.,
♦ er hljóða upp á handhafa; þar af
greiddar 7,700 kr.; eptirstöðvar
má innheimta fyrir 1. júlí 1904.
Höfuðstólinn má hækka í 20,000
kr. Birtingar til félagsmanna skulu
settar í eitthvert opinbert blað í
Reykjavík. Stjórn félagsins: Magn-
ús Blöndahl, Hjörtur Hjartarson
og Sigvaldi Bjarnason trésmiður,
ritar firmað í heild sinni þannig:
pr. Hlutafélagið Völundur.
Hjörtur Hjartarson. Magnús Blöndahl.
Sigvaldi Bjarnason.
7. Hlutafélagið „Mjölnir" í Reykja-
vík rekur þar steinsteypugerð og
grjótmulning með firmanafninu:
»Hlutafélagið Mjölnir«. Sam-
þykktir dags. í desembermán, 1903.
Höfuðstóll 20,000 kr., skiptist í
400 hluti á 50 kr., er hljóða á
handhafa. Af þeim eru 7 óseldir,
7 ógreiddir að hálfu leyti, en gjald-
dagi þeirra er 1. ág. þ. á. Birt-
ingar til félagsmanna skulu settar
í blað það í Reykjavík, er flytur
stjórnarvalda-auglýsingar. Stjórn
félagsins eru: Knud Zimsen verk-
fræðingur, Sturla Jónsson kaup-
maður og Jón Jakobsson forngripa-
vörður. Firmað rita þeir allir
saman þannig:
„Fyrir hönd hlutafélagsins
Mjölnis í Reykjavík".
K. Zimsen. Sturla Jónsson.
Jón Jakobsson.
8. Hlutafélagið „ísfélagið við Faxa-
flóa“ rekur atvinnu í Reykjavík við
frysting síldar, kjöts og annara
matvæla með firmanafninu: »fsfé-
Iagið við Faxaflóa«. Samþykktir
dags. 5. nóv. 1894. Höfuðstóll
10 óoo krónur, skiptist í 200 hluti
á 50 kr., sem hljóða á nafn og
og allir enrgreiddir. Birtingar til
félagsmanna skulu settar í blað
það í Reykjavík, er flytur stjórnar-
valdaauglýsingar. Stjórn félags-
ins: Tryggvi Gunnarsson banka-
stjóri, C. Zimsen konsúll og Sturla
Jónsson kaupmaður. Þeir rita
firmað allir saman þannig:
ísfélagið við Faxaflóa — hluta-
fél. —
Tr. Gunnarsson. C. Zimsen.
Sturla Jónsson.
9. Hiutaféagið „Klæðaverksmiðjan Ið-
unn“ rekur í Reykjavík ullartó-
vinnu og klæðagerð með firma-
nafninu: »Klæðaverksmiðjan Ið-
unn«. Lög félagsins eru dags. 12.
marz 1903. í stjórn félagsins eru:
* Jón Magnússon skrifstofustjóri, C.
Zimsen konsúll og Ólafur Ólafs-
son umsjónarmaður, og hafa þeir
rétt til að rita firmað allir saman.
Höfuðstóllinn 35,000 kr. skiptist
í 70 hluti á 500 kr., sem allir eru
greiddir að fullu og hljóða á nafn.
Auglýsingar til félagsmanna skal
birta í blaði því í Reykjavík,
sem flytur stjórnavaldaauglýsingar.
Undirskript firmans er:
Klæðaverksmiðjan Iðunn —
hlutafél. —
Jón Magnússon. C. Zimsen.
Ólafur Ólafsson.
10. Firmað: »FélagsbakaríiðíReykja-
vík, hhitafélagt rekur bakaraiðn
f Reykjavík, og eru lög þess dag-
sett 18. febrúar 1901. í stjórn
þess eru Björn Jónsson ritstjóri,
C. Zimsen konsúll og Björn Ól*
afsson augnlæknir, og hafa þeir
rétt til að rita firmað allir í fé-
lagi. Höfuðstóll félagsins 21,000 kr.
skiptist í 21 hlut á 1000 kr.,sem
eru greiddir að fullu og hljóða
upp á nafn. Auglýsingar til fé-
lagsmanna eru birtar þeim bréf-
lega. Undirskript firmans er.
Félagsbakaríið í Rvík, hl.fél.
Björn Jónsson. C. Zimsen.
Björn Ólafsson.
11. Firmað: »Reknetafélagið við
Faxaflóa, hlutafélag« í Reykja-
vík rekur síldveiði með reknetum.
Lög þess eru samþykkt 15. jan.
1900. í stjórn félagsins eru:
Tryggvi Gunnarsson bankastjóri,
Ásgeir Sigurðsson kaupmaður f
Reykjavfk og Jón Jónsson bóndi
í Melshúsum, og hafa þeir rétt til
að rita firmað allir f félagi. Höf-
uðstóll félagsins, 8100 krónur,
skiptist í 162 hluti, er nema 50
kr. hver, hljóða upp á nafn, og
eru að fullu greiddir. Auglýsing-
ar til félagsmanna skulu birtar í
blaði því í Reykjavík, er flytur
stjórnarvaldaauglýsingar. Undir-
skript firmans er: Reknetafélagið
við Faxaflóa, hl.fél.
Tryggvi Gunnarsson.
Ásgeir Sigurðsson. Jón Jónsson.
12. Firniað: »Ábyrgðarfélag þilskipa
við Faxajlóa«, innbyrðis trygg-
ingarfélag f Reykjavík, tekur í
ábyrgð skip félagsmanna gegn
sjávarháska, og ábyrgjast allir fé-
lagsmenn f sameiningu hvert skip,
eptir réttri tiltölu við það, sem
þeir hafa keypt ábyrgð í félaginu.
Lög félagsins eru dags. 21. febr.