Heimskringla - 30.09.1886, Blaðsíða 1

kfingla
1 . ar
Winnipeg, Man. 30. Septcmber, 1880.
IVv. 4.
ALiEMAR ERJETTIR,
Fra Ijtlomlum.
ENGLAND. Þag fór eins og til
var geti* í sigasta blagi; frumvarp-
itS, sem Parnell preytti mest og
bezt vi8, fjell í gegn pegar til at-
kvœ«a kom á priðjudaginn í fyrri
viku. Meginhluti Gladstone-sinna
fylgdi frumvarpinu, en fáir af Har-
tingtons og Chapmerlains banda-
mönnum. Atkv. fjellu pannig : a«
202 voru me« frumv., en 297 á
móti pví.
I>a8 eru margar getgátur um
pa«, hverjar aíleiíingarnar vergi.
Gladstone gerir sitt til ag hafa
Parnell gó$an, og Parnell aptur á
móti gerir sitt til a8 halda flokknum
í skefjum. En a« pær tilraunir vergi
einhlýtar, er óvíst. írar eru margir
óánægðir nú, eigi beinlínis út af
pvi, a8 frumv. fjell í gegn, heldur
út af ræftu, er Hicks-Beach flutti 2
til 3 dögum áftur en frumv. fjell í
gegn. í ræiiu peirri ljek enginn efi
á, a« hann vill og á von á, ag ping-
i« komi saman í vetur (yfirstandandi
pingseta veríur stutt) og sampykki
pvingunarlögin fyrir írland. Kem-
ur par fram spádómurinn, a8 Salis-
bury-stjórnin mundi í stafS stjórnar-
bótar gefa írum pvingunarlögin end
ursköpug.
Gegn pessari rægu mælti Par-
nell eigi svo mjög, en einn af fylgj-
endum hans, Dillon, braut af sjer
hlekki pagnarinnar og andæftii ræ«u
Hicks-Beach har«lega. Gaf hann
stjórninni pa« greinilega í skyn, ag
svo lengi, sem hún hjeldi pessari
stefnu og svo lengi, sem heitt bló8
rynni í æSum sínum, skyldi hann
hvetja hvern ærlegann írlending til
a$ framlei«a allt sitt mótstöSuafl,
gegn pessu endalausa ranglæti. Þa®
hefur heyrzt á flestum hinum írsku
pinginönnum, a5 framvegis mum
pa« ver«a afSalumhugsunin á írlandi,
a8 sameina vilja og mátt, til pess a«
geta varig sig og reitur sfnar fyrir
lögreglunni, sem pá og pegar kein-
ur til a« reka hina skuldugu út úr
húsunum frá öllu sínu.
Stjórnin hefur skipað 4 manna
nefnd til a® fara yflr til írlands og
komast eptir, hvernig landlögunum,
sem sampykkt voru 1881, er fram-
fylgt á írlandi, og hvort pau ná tfl-
gangi sínum.—Frá 13. júní til 15.
septeinber höf«u 1000 fjölskyldur á
írlandi veri® reknar allslausar frá
húsum og heimilum. En svo er at-
vinnskorturinn mikill í landinu, a8
rúmur helmingur peirra var5 feginn
litlu sí«ar, a« gerazt húsgæzlumenn
par sem peir á»ur rje«u sjálfir.
í Belfast á írlandi haldast óeirg
ir og upphlaup stö«ugt. Kemur
vart sá dagur fyrir, a« Óraníumönn-
um og katólskum eigi lendi saman,
og aldrei eigast peir svo viS, a«
eigi fái fleiri og færri bana.
Sem stendur eru deilur nokkr-
ar milli Englandsstjórnar og Frakk-
landsstjórnar út af Hebridas-eyjun-
um í Kyrrahafinu. Frakkar vilja
taka pær sem sín'a eign, en Eng-
lendingar neita fyrir munn Ástralíu-
búa, sem eigi vilja hafa Frakka svo
riærri sjer fyrir nokkra muni. Kem-
ur petta me« fram til af pví, a«
Frakkar óttast a« Englendingar pá
og pegar inuni taka allt Egyptaland
undir sinn verndarvæng, og gera
pa8 aÖ brezkri nýlendu, en pa«, sem
nærri má geta, er gagnstætt vilja
Frakka.
mótstögulaust, og a5 pví um gar«-
gengnu var pinginu slitiS aptur.—
Sítfan pinginu var slitiö, hefur fjöldi
hinna frjálslyndu pingmanna veri«
dæmdur til fjárútláta fyrir a« hafa
pegi5 sjerstaka borgun frá kjósend-
um sínum fyrir vinnu sína á pingi.
í næstu viku ætlar Luitpold rfk-
isstjóri í Bajern a5 heimsækja
Vilhjálm keisara. Vergur pa8 í
fyrsta skipti a« rikisstjóri pa«an
kemur kynnisferS til Berlfnar, síSan
hið pýska veldi var saineinað.
Nú fyrst er fariö að bóla á kur f
pýsku blötiunum út af Búlgaríu mál-
inu. Þykir sumuin peirra skömm a«
láta hinn u almenna óvin ” (Rússa-
keisara) spila eins nioð öll stórveldin,
eins og hann hefur gert a« undan-
förnu.
SPÁNN. Meginhluti uppreistar-
mannanna, sem getiS var um í síðasta
blaði, hafa verið höndlaðir, og allir
foringjarnir dæindir til aftöku.—
Spánskur uppreistarseggur, Rusiz
Sorilla, er situr í Parisarborg, hefur
auglýst í Figaro að petta upppot í
Madrid hafi verið of brá'Sproska, og
pessvegna gagnslaust. Ennfremur að
megin hluti hinna spænsku herstjóra
sje tilbúnir að fylgja sjer að vfgum
pegar hann sje tilbúinn, en sem eigi
sje enn.
BÚLGARÍA. Nú pykir hjer uin bil
útsjeð um að Búlgarar og Rússar
muni eigi koma sjer saman. Búlgar-
ar eru ófáanlagir til að gera nokkuð
eptir vilja Rússa ; hafa í pess stað
sent bænarskrá til Tyrkja, biðjandi
Soldán um hjálp, ef svo færiaðRússar
beiti ofríki, er peir búast við. Og
pað lítur ófriðlega út nú sem stendur,
par hvorugur málsparturinn vill nokk-
uð slaka til. Ilafa Rússar nú gengið
svo langt, að taka burt úr Búlgaríu
allt pað fje, er peir hafa haft par í
verzlun, bæði á bönkum og í öðrum
fjelögum.
AFGANISTAN. Nú standaRússar
og Englendingar jafnt að vígi
að pví er járnbautir snertir í Afgan-
istanlandinu. Englendingar hafa
sem sje lokið við brautarbygging til
Quetta, er liggur nú óslitin frá Indus-
fljótinu norðvestur yfir fjallaklasann.
Það er nú hjer um bil jafn langt til
Herat frá Merv, brautarstöð Rússa, að
norðan, og frá Quetta, brautarstöð
Englendinga, að sunnan. Englend-
ingar hafa í hyggju’að halda braut-
inni áfram norður, til höfuðstaðarins
f Afganistan, er liggur 50—00 mílur
austur frá Herat.
ÞÝZKALAND. Rfkispingi f>jóð-
verja er slitiC- Þar var eigi annað
gert en lesinn npp Spáuar samning-
urinn, og hann síðan sampykktur
Fra An» e r i k u.
Bandaríkin.
Bandaríkjastjórn hefur nýlega
fengið sárar umkvartanir frá kristni-
boðum í Kína yfir voðalegri með-
ferð á ameríkönskum kristniboðum
par eystra. Kristniboðar par hafa
hver á fætur öðrum verið reknir út
úr húsum, grýttir og á alla vegu
mispyrmt. Kristniboða-fyriliðarnir
eystra hafa heimtað skaðabætur að
Kínastjórn, en peim bænum er engu
svarað, sem kemur til af pví, að
kínverska stjórnin man svo vel eptir
hvernig að farið var með pegna henn
ar f Bandarfkjunum í fyrra haust.
uÞeir voru” segir hún ltmyrtir og
flæmdir frá heimilum sfnuin, og pað
var liðið bótalanst, og petta gerð-
uð pjer, Amerfkanar, sem pykist
vera svo háttstandandi, bæði í
menntalegu og kristilegu tilliti”.
Þessum umkvörtunum fylgja áskor-
anir til stjórnarinnar um að fá
kristniboðnnum og eignnm peirra
borgið, en 1 pessu ináli pykist
stjórnin vera ráðalaus.
Það hefur frjetzt frá Washing-
ton, að par sje á ferðinni nýjir
verzlunarsamningar við Canada, og
að peir sje í bruggerð fyrir milli-
göngu Sir Johns og hins brezka ráð-
herra í Washington. Hvernig helzt
pessir samningar, eru eða hvort peir
rauninni eru nokkrir, pað veit
enginn, en mörgum pykir ólíklegt
að fregnin sje sönn, af peirri ástæðu
að pingið neitaðl að sampykkja
samninginn er Englandsstjórn bauð
í vor, og sem pó beinlinis var í pá
átt, er Bandaríkjastjórn vildi helzt
kjósa, að pví leyti er áhrærir
Canada. í peim samningum var
tiltekið, að a 11 i r sakamenn, sem
flýja til Canada skyldu framseldir,
og pá náttúrlega um leið, að saka-
menn, sem flýja til Bandar., skyldu
einnig framseldir. En pennan samn-
ing neitaði pingið að sampykkja,
prátt fyrir áskoranir pess efnis úr
ýmsum áttum í ríkinu.
Upp á sfðkastið hafa komið
inörg brjef, bæði til stjórnarinnar í
Washington og ýmsra frjettablaða
frá Utah biðjandi um strangari lög
og að fjölkvæni sje gersamlega fyr-
irboðið. í mörgum pessuin brjef-
um eru hörmulegar frásagnir um
æfi ýmsra kvenna ;skýrt frá hvernig
bóndinn hefur yfirgefið sína fyrri
konu og tekið sjer aðra, og hin
fyrri dáið úr hjartasorg.
Fregnir hafa borizt til Banda-
ríkjastjórnar frá Montana pess efn-
að Indíánar frá Canada komi í
hópum suður yfir línu, steli hest-
um og öðrum kvikfjenaði og vinni
ýmsa óknytti.
Undirbúningur til rfkisstjóra
og rfkispings-kosninga stendur nú
yfir í Wisconsin og Minnesota ríkj-
um, og er allmikið framlagt af
beggja flokka hálfu, að koma sínum
fyrirheitnu að. í Minnesota hafa
demókratar tilnefnt Dr. A. A. Ames
bæjarráðsoddvita í Minneapolis, til
ríkisstjóra. Repúblikaflokkurinn
aptur á inóti liefur tilnefnt John L.
Gibbs til sania embættis. Hvor
pessara manna verður yfirsterkari
er ómögulegt að segja, en [eptir lík-
um að ráða, fær Ames fleiri atkvæði
frá brennivfnsmönnum, heldur en
Gibbs; eigi svo að skilja, að Gibbs
sje bindindismaður, pví par er langt
frá, eptir sögn blaða úr Minnesota.
Og brennivínsmannaflokkurinn hefur
útlit fyrir að verða ærið sterkur við
komandi kosningar. Hinir ýmsu
hótelseigendur í ríkinu hafa nýlega
sent opið hrjef útmeðal inanna; segja
par að í vínsalafjelaginu sje nú yfir
700 menn, er semeiginlega biðji alla
velunnara sfna að stofna fjelög, og
reyna að koma í veg fyrir, að peir
verði sendir á ping, sem meðmæltir
eru bindindismálum.
sinni rjett úti fyrir Carólinuströnd-
unum. Aptur á móti urðu sjófar-
endur á Kyrrahafinu varir við hann
u sinnum [hvað eptir annað sömu
dagana og lianii var í Carolinu ríkj-
Canada.
Nú fer loksins að líða að pvf, að
stjórnin sjáifyrir endann á skaðabóta
málunum, sem risu af uppreistinni í
fyrra. Það er nú pessa dagana verið
að útbúa ávísanir til hinna mörgu
norðvestra er heimtuðu bætur, svo
pað eru líkindi til að megin hluti
peirra skulda verði borgaður um pað
ping kemur saman f vetur.—Fleiri
hluti hermannanna er og búinn að fá
skeyti sín fyrir landinu, er peir fengu
í launa uppbót. Eptirlauna málið
er og vel á veg komið ; pó eru
nokkrir eptir enn, sem höfðu meiðzt
og sem pessvegna heimta eptirlaun,
en margir peirra meiddust eigi nóg
til að eiga pau skilið.
Nú stendur yfir f Montreal inál
gegn lyfbryggurunum, Ayer & Co.
frá Massachusetts, sem uin andan-
farin ár hafa stöðugt svikist um að
gjalda toll, af meðölum sínum.
Þessum svikum kom fjelagið í gang
með pví að segja vöruna helmingi
ininni að verðupphæð» heldur en f
raun ogveruvar. Stjórnin komst að
pessum svikum í fyrra haust, en hef-
ur eigi gert neitt í pví frekar fyrri
en nú, pví vitni vantaði. En nú eru
pau fengin og málið um leið byrjað.
Fleiri en eitt vitni hafa svarið að
forstöðumenn fjelagsins í Montreal,
hafi boðið sjer frá 110—25,000 fyrir
að pegja, að peir hefðu optar en
einusinni sagt að fjelagið væri reiðu-
búið að eyða $200,000 ef pað ein-
ungis gæti unnið málið. Tollupp-
hæðin, sem fjelagið að rjettu á að
gjalda stjórninni, er $500—700,000
án pess leigur um 5—6 ára sje reikn-
aðar með.
kostlegu lygafregnir, hver ofan í
aðra,~um hallæri og hungur á Labra-
dor'og ‘Nýfundnalandi. Það er og
mælt að hún hafi f hyggju, að höfða
málá móti pessum frjettasmiðum, par
hún hefur komizt á snoður um hverj-
ir peir eru.
Það er mælt að stjórnin sje bú-
in að lofa Jiegina og Langavatns-
járnbrautarfjelaginu meiri styrk, með
pví að gefa meira land, og í peirri
von er forstöðumaður fjelagsins kom
inn^af stað til Englands, til að selja
skuldabrjef fjelagsins. Hann lofað
stjórninni að byggja braut pessa
vestur að Saskatoon (við Saskatche-
wan-ána) að sumri.
Ný koparnáma hefur nýlega
fundizt norðvestarlega í Ontario.
Koparröstin í grjótinu hefur verið
rakin 4 mílur vegar, er 1500 feta
breið að jafnaði og 200 feta pykk.
Öll innflutt og útflutt verzlunar-
vara til og frá Canada í sfðastliðnum
ágústmánuði nam fullum 19 milj.
dollars; par af var greitt í toll ná-
lega 2J inilj. doll. Við lok sama
mánaðar átti alpýða 112^ milj. doll,
á hinum sparibönkunum í ríkinu,
eða talsvert meira en 4 milj. meira
en á sama tímabili f fyrra.
FRJETTIR FRÁ ÍSLANDI.
(Eptir ísafold).
Kappsigling mikil fór fram í
New York-höfn snemma í pessum
mánuði milli enskrar jaktar og amer
íkanskrar. Þeir sem áttu ensku
jaktina, er hjet Galatea, ætluðu að
reyna að ná silfurbikarnuin mikla,
sem gefinn var hinni hraðsigldustu
jakt i fyrra, úr hönduin Ameríku-
manna, en pað tókzt eigi í petta
skipti. Hin amerfkanska jakt May-
Jlower, frá Boston, var til muna
gangmeiri, pegar til prauta reyndi.
Vegalengdin, er sigld var, var 21
míla, og Galatea var 29 mfn. og 48
sek. lengur að fara pessa vegalengd
en hin ameríkanska jaktin.
Jarðhristingur er einlægt að
gera vart við sig í Carolinu-ríkjun-
um, og f vikunni sem leið varð vart
við hann norðvestur I Iowa. Þrátt
fyrir pennan sífelda hristing svo
nærri Atlanzhafinu hefur engin sjó-
farandi orðib var við hann, eigi einu
Hið sameinaða Fostal og Canada
Kyrrahafshraðfrjetta-fjelag, er að
semja við stjórnina um að fá keypta
alla hraðfrjettapræðina í Norðvestur-
landinu. Þetta sama fjelag er og
að gera samninga við liana um að fá
allan frjettaflutning hennar, hvort
heldur innanríkis eða utanríkis.
Western Union-fjelagið, (sem lijer
gengur undir nafninu 'Fhe Great
Xorth Western) hefur haft allan
frjettaflutning stjórnariniiar til pessa
og pykir nú súrt í broti. Er nú
aðalforstöðuinaður fjelagsins í New
York kominn til Ottawa til að reyna
að halda einhverju af flutningnum,
svo pað er útlit fyrir, að allmikið
kapp verði milli fjelaganna út af
pessu, og að lfkindum ódýr flutn-
ingur um tfma.
í stjórnartíðindunum liefur ver-
ið auglýst, að alinennur lielgidagur
skuli haldinn um gjörvallt ríkið á
fimtudaginn 18. nóvember næstk.
Þessi helgidagur er hinn árlegi al-
menni pakkardagur (Thanksgiving
Ðay).
Þá er nú byrjað f Halifax hið
fyrsta mál, er rís af fiskiveiðapræt-
unum. Mál petta er höfðað móti
tollheimtu-deild stjórnarinnar, af
eigendum skipsins tDavid J. Adams’,
sem tekið var fast með peim allra
fyrstu í vor. Segja eigendurnir að
skipið hafi alls eigi verið fiskiskip,
og pess vegna móti öllum lögum að
kyrsetja pað.
Stjórnin pverneitar pví, að hún
geri nokkra tilraun til nýrra samn-
inga við Bandaríkjastjórn. Segir
hún pær fregnir muni vera spunnar
á hinu sama verkstæði og hinar stór-
Ráðgjafa ábyrgð. Svohljóð-
andi lagafrumvarp um ráðgjafa-ábyrgð
hafa þeir borið upp í neðri deild Beni-
dikt Sveinsson, Einar Thorlacius og Ölaf-
ur Briem, og var )>ví vísað til 2. umræðu
nær því í einu hljóði (22 atkv).
Jafnskjótt sem hin endurskoðaða
stjórnarskrá íslands hefur náð staðfest-
ingu konungs, og landstjórn er skipuð
samkvæmt henni, öðlast gildi eptirfylgj-
andi
LÖG
um ráðgjafa-ábyrgð.
1. gr. Ráðgjafann má ábyrgðar krefja
fyrir sjerhver störf eða vanrækt starfa,
er þeir hafa sekir um orðið í embættis-
færslu sinni, ef málið er svo vaxið, að
þeir með því hafa, annaðhvort með skeyt-
ingarleysi eða stórkostlegu hirðuleysi,
riðið í bága við stjórnarskrána eða önn-
ur landslög.
2. gr. Hver sá ráðgjafl, er þannig gagn-
stœtt stjórnarskránni eða öðrum landslög-
um, fyrir vanrækt embættisskyldu sinnar,
með flutningi máls, ráði eða ályktum,
kemur því til leiðar :
a, ) að nokkuð það sje ráðið eða fram-
kvæmt, er miði til að skerða frelsi,
sjálfstæði eða sjálfsforræði landsins ;
b, ) að skert sje í nokkru rjettindi eða
drottinvald konungs ;
c, ) að uokkuð það, sem ályktun alþingis
þarf til, sje framkvæmt án samþykkis
þess;
d, ) að ályktunum alþingis sje eigi veitt
það gildi, sem stjórnarskráin heimilar
þeim;
e, ) að lög frá alþingi sje eigi lögð fyrir
konung eða landsstjóra til staðfest-
ingar ;
f, ) að synjað sje um skjöl, skilríki eða
skýrslur, sem alþingi á heimtingu á,
að því sje í tje látið;
g, ) aðdregið sjeliðinn í landið, eða beitt
hervaldi gcgn landsmönnum, án lagá-
heimildar eða samþykkis alþingis ;
skal, svo framarlega sem brotið verður
eigi metið landráðasök, hafa fyrirgert,
embœtti sínu, eða, ef stórsakir eru,
dæmdur verða óverður til að hafa á
hendi nokkurt embætti, umboð eða
sýslun.
3. gr. Sektum frá 1000 til 5000 kr„
eða eptir atvikum sömu hegningu, scm
ákveðin er í 3. gr., sætir sá ráðgjafi, er
gagnstœtt stjórnarskránni eða öðrum
(Framhald á fjórðu blaðsiSu.)
/
l