Arnfirðingur - 11.01.1902, Blaðsíða 2

22
ur orðinn víða um land. Kostnað-
ur er áætlaður 4000 kr. og hafa
Rvíkíngar þegar skrifað sig fyrir
1500 kr. og væntir fjelagið að fá
500 kr. enn, og síðan 2000 kr. styrk.
Komist þetta í verk, sem von-
andi er, þá er það ekki einúngis
Rvíkíngum heldur öilu landinu til
hins mesta sóma og ættu fleiri hjer-
uð að sýna af sjer sama ærustryk.
Ilaiiílrltasafn Bókmentafjel.
kvað nú komið heim til Rvíkur frá
Höfn. Landsbókasafnið hefur keypt
það fyrir 22,000 kr. og borgar það
á 22 árum með 1000 kr. á ári.
Það er mikið safn- og margt í því
mjög merkilegt, eins og skýrsisurn-
ar votta. Þetta er happ fræði-
mönnum í Reykjavík og landinu í
heild, og það má, nú sem komið
er, telja mikiu betur komið í Rvík
en í Höfn, þar sem ekki er teljandi
að neinn maður hugsi þar um ís-
lensk fræði leingur af Íslendíngum
nema Dr. Finnur Jónsson og Dr.
Valtýr, sem báðir sinna þónærein-
gaungu fomöldinni.
Póstgaung'ur.
Óalandi, óferjandi.
i.
Það eru eingar öfgar, að nu er
svo komið póstgaungum um landið,
að bæði pöststjórn og landslýður
finna það jafn átakanlega, að á þeim
þarf gagngerðrar breytingar, og hafa
fundið þetta leingi, alt frá þvi að
regluiegar strandferðir hófust kríng
um iandið.
Það er alveg vandalaust að sýna,
að spara mœtti ált að þriðjúngi af
þessum 38 þúsundum á síðasta
fjárhagstímabili og 41 þúsund á
þessu yfirstandandi og láta þó póst-
ferðirnar verða að tvaf'óldu eða
nœr þrefóldu par/ni við það sem
rtú er.
Hjer er því miður ekki rúm til
að sýna þetta fyrir ait landið, þó
það sje ljett"verk og löðurmannlegt,
en á dæmi má benda sem gera þetta
hverjum manni Ijóst.
Vjer vitum það allir, bæði aust-
an, norðan og vestan lands að vjer
vitum aldrei neitt um landpósta frá
því í Apríl að strandbátarnir fara
frá Rvík og til þess í Október að
þeir eru á leið síðast bángað aftur.
Við spyrjum aldrei nær þeir komi
eða nær þeir fari á því tímabili, því
póststjórnin er svo skynsöm, að hún
sendir okkur öll okkar brjef með
strandbátunum eða skipunum og
við þökkum henni fyrir þetta hver
í sínu horni, þvi það er öllum stór-
greiði, og eins sendum við brjeí
okkar öll og blöð með bátunum,
aldrei með pósti.
Það er og alkunnugt að allir þrir
póstarnir, bæði vestan, norðan og
austan fara nær slippfr frá Rvík
allan þennan tima í samanburði víð
það sem áður var. Fyr fór norð-
anpóstur oft með 6 og 7 og kannske
fleiri hesta þaðan undir áburði á
sumrin, nú þakkar hann fyrir ef
hann nær í einn aukahest til þess
að vinna npp eitthvað af tapinu á
vetrarferðunum.
Og þetta er hlntfallið tiltölulega
með alla sumarpósta um alt land.
Póstarnir bíða tjón. Póstmeist-
arí hefur óþarfa umstáng og ónæði
og landsfólkið ekki tveggja aura
gagn af þessum sumarferðum, eins
og þeim er fyrirkomíð nú.
Hvað öll þessi tilhögun er vand-
ræðalega þveröfug og bve miklu
hagkvæmari strandskipin eru en
landpóstamir sjest ljósast á því, að
menn úr öllum landsljórðúngum
senda brjef sín og blöð með skip-
unum en ekki póstunum jafnvel þó
menn viti að einginn póstur gánþi
upp um landið frá viðkomustöðun
um, og hjer sje því í rauninni
spilað í hreinu lottaríi með brjefin
og blöðin, hvort þau komist nokkru
sinni eða ekki frá þeim viðkomu-
stöðum, sem ekki eru á aðalpóst-
leiðum og það hagkvæmlega í vegi
fyrir póstinum.
Nú 1 byrjun þessarar aldar mun
þetta fyrirkomulag vera eins dæmi
í öllum þeim löndum, sem vilja
láta kenna sig við menníngu, jafn-
vel Rússar hafa í afskektustu hjer-
öðum sinum gert póstgaungurnar
fyrir þrem á 'uin miklu haganlegri
en þær eru nú á íslandi, og í ný-
lendum Breta í Suður-Afríku fá
menn póstinn á hálfsmánaðarfresti,
þar sem leingra er til járnbrauta
en tvisvar sinnum frá Dyrhólaey
og á Skagatá og aðeins hálfan vagn-
burð að flytja frá stöðinni.
„ Petta er nú svo hjá Bretum og
Rússum", segja menn líklega, „en
okkur dugar ekki að bera okkur
saman við útlendar þjóðir fremur í
því en öðru“. Petta er vana-svarið
og hlýtur að vera svo hjá þeim
mönnum, sem efni og ástæður hafa
ekki leyft að sjá athafnir annara
þjóða með eigin augum, en hafa
hlýtt á orð þeirra blaða, sem ekki
þekkja neitt útlent, en lasta það alt,
af því þeir halda að alþýðu þyki
vænst um það og kaupi svo blöð
þeirra.
En þeir, sem önnur blöð lesa og
betur skynja, sjá, að h j e r eru dæmi
útlendínganna ekkert annað en
reynsla, sem bæði vjer og aðrir
getum fært oss til notkunar ef vjer
viljum. Þær hafa tekið eftir þörf
um landsins og farið á endanuin
eftir þeim.
Pað er og ekkert efamál að vjer
verðum fyr eða síðar að feta í
þessi spor og það því fremur, sem
vjer bæði spörum með því nokkurt
fje og fáum þó stórum hagkvæmari
samgaungur en vjer höfum nú.
Þetta ætti og að vera þeim mun
auðveldara, sem breytíngin er al-
veg vandalaus og póststjórnin hefur
vafalaust sjeð hana fyrir laungu,
og bæði aðferð hennar og okkar
allra síðustu þrjú árin hefur sýnt
svo ljóslega, að póstgaungmnar alla
7 mánuðina, frá Apríl til Október
eiga ekki að hefjast frá Rvík á landi,
heldur með skipum og svo póstar
upp um hjeruðin frá hverjum við-
komustað, sem þörf gerist. Pví við,
vitum af reynslu að póstarnir eru
þá aðeins notaðir til að flytja brjef
frá höfnimum upp til næstn hjer-
aða kríng um þær og til hafnanna
aftur.
Á þessu tímabili á landpóstur
ekki að gáuga frá Rvík, nema
austur i Árnes- og Rángárvallasýslu
og upp í Kjós.
í öll hin hjeruðin eiga póstsend-
íngar að fara til hafnanna og þaðan
upp um landið.
Petta er svo kostnaðarlaust og
svo einfalt að mann stansar á því
að sú skipan skuli ekki vera komin á
fyrir laungu.
Petta hefur reynslan líka fyrir
laungu sýnt þeim, sem athuguðu
hana, og vjer skulum' í annað sinn
sýna bæði það tjón sem iandssjóður
og landsmenn hafa af þessu fyrir-
komulagi sem nú er.
Bíldndal.
VeSur hefur verið uokkuð róstusamt
nú um tíma. Samanhángandi hylur,
mátti heita, þ. 8. og 9. og frost alla vik-
una síðustu oftast kring um 12 gr. hæst
þ. 9. og 10.: 16 gr. og er það talið óvana-
legt hjer.
Frostlítið og þykt loft í dag.
Kvöldsaungva hjelt sjera Jón í
Otradal hjer í Bindindishúsinu bæði
kvöldin Gamlárs og Aðfángadags og
hvort tveggja kvöldið fyrir troðfullu húsi.
Brenna var hjer á Gamlárskvöld,
mikil og voldug og fór ágætlega. Versl-
unin hafði gefið til hennar heilan hát-
ræfil, og auk þoss voru þar staurar og
fjöldi af tunnum og smakkaðist “gamla
Rauð“ það prýðilega, enda var ekki
sparað að ýta undir hann með steinolí-
unni ef hann ætlaði að dotta.
Brennan var ein af þcim stórfeingari,
sem maður hefur átt að venjast, og út-
húnaður allnr á henni prýðilegur.
Brennur 2 eða 3 sáust hjer norðan-
fjarðar, ein æði stór og hjört á Tjalda-
nesi eða Lónseyri.
Mýti foaríiaskóíahsiis var vigt, hjer
2. þ. m. Áður var haldinn hjer harna-
skóli í svokölluðn Goodtemplarahúsi eða
Bindindishúsi og var það á ýmsan hátt
mjög óhagkvæmt bæði fyrir börn og
kennara, auk þess som ekki veitir af því
húsi til fundarhalda, skemtana og annars
þess liáttar.
Þetta nýja hús hefur verið hygt að
miklum hlut af styrk frá sveitarfjelaginu
og þó með góðri hjálp frá samsltotum
einkum frá kaupmanninum og svo við
tekjur af tombólu sem hjer var haldin í
því skyni.
Húsið er ágætlega vandað, tvöföld
klæðníng utan og pappi á milli og súg-
laust með öllu. Kenslustofurnar eru tvær
og rúmgóður gángur með allri annari
hliðinni. Ofnar ágætir og svo útbúnir
að jafnan er hreint, og gott loft í stof-
unum.
Húsið er ætlað til að rúma 40 börn,
en þó þau sjeu akki nema 24 í honum
sem stendur, verður hann þó hrátt of
lítill ef fólki fjölgar hjer næstu ár eins
og því hefur fjölgað nú undanfarið.
Verslunin tók að sjer húsbyggínguna
fyrir 4000 kr. en það mun nú drjúgum
farið að sækja á 5. þúsundina, með því
að ekkert hefur verið til sparað að gera
húsið sem hest úr garði og mega allir
vera þakklátir fyrir það, ekki sist þeir
sem börn sin eiga þar.
Húsið er hið þarfasta og til sæmdar
öllum hlutaðeigendum hæði sveitarfjelag-
inu og öðrum, en aungum, sem sjeð hef-
ur barnahópinn hjer á Bíídudal kemur
það á óvart þó innan skams þurfi að
stækka húsið á einhvern veginn.
tEfintýrið var enn leikið á Laugar-
dagskvöldið var og fór aungu siður en
í hin skiftin. Leikirnir hafa verið mjög
vel sóttir, húsfyllir og jafnvel troðníngur
eitt kvöldið.
Hingað til liafa nær eingaungu sótt
leikina menn hjer úr kaupstaðnum, en
það er vafalaust fjöldi mauna hjer um
nálæg bygðarlög sem lángar til að sjá
leikina, en híngað til hofur veður bægt
þeim.
Pað verður þó víst hæpið að þeir nái
í leikina hjeðan af, nema ef svo gæti
farið að menn tæki sig saman eða kæmi
af tilviljun svo margir híngað einn góð-
an dag að leikendur sæi sjer fært að
leika fyrir þá. Til þess mundi þurfa 20
til 30 manna aðkomandi.
Annars liefur verið hjer meira líf og
skemtanir nú um hátíðarnar, en maður
hefur átt að venjast annarsstaðar, jafn-
vel þnr sem fólksfjöldi hofur verið marg-
faldur við það sem hjer er.
At'fif. biður alla útsölumenn sína og
kaupendur að sýna sjer þá velvild
að gera honum sem a 11 r a
f y r s t aðvart um öll vanskil á
blaðinu.
Frjettir, omiágireinap og skrítiur
eru þegnar með þökkum.
Leiðrjettíng. Par sem getið er
um lát Yalgerðar Benjaminsdóttur í 2.
tbl. Arnf. er sagt að þau hjón hafi átt
3 börn, en þau áttu als 8. Aftur á móti
komust aðeins þessi 3 upp, sem getið er
um, hin dóu úng.
Reimleiki.
Kynleg saga en sönn.
í Janúarbyriun í fyrra (1901) varð
blöðunum í Túrín (á Norður-Italíu)
mjög tíðrætt um hús eitt í Rava-
götu og kváðu gánga þar hina
mestu reimleika. Þar bjó í húsinu
Bartólómeó noklcur Fúmeró, vínsali,
með konu sinni og einum syni.
Pau höfðu herbergi nokkur uppi á
loftinu yflr vínsölubúðinni og liggur
upp þángað trjestígi úr eldhúsinu,
en víð hlið eldhússins og samdyra
við það eru tvö herbergi, sem
standa í sambandi við búðina og
voru þar sett borð og stólar fyrir
gestina.
Fúmeró er ákafiega gefinn fyrir
dýraveiðar og fór, sein oítar, i þeim
erindum til Pancalieri Fimtudaginn