Fréttablað Morgunblaðsins og Vísis - 04.01.1920, Blaðsíða 1

FRÉTTABLAB
MORGUNBLAÐSINS OG VISIS.
I. tðlublað, sunnudaginn 4. janúar 1920
Gamla Bíó
I
LIBERTY
hina miklu mynd frá Kino-Palæet í Kaupmannahöfn.
Aðalhlutverkið leikur hin fræga araeríska leikkona
V-'v ':: ‘s-.. . ..... . „
' •* •‘ ; V'v- ^ t.r; v
I. kafii af LIBERTY verður sýndur ennþá í kvöld
kl. 6, 7Ya og 9. — Betri mynd hefir ekki sézt hér aður.
Fylgið með frá byrjun.
II kafii sýndur á mánudag kl. 8% og 9^/g.
mBmammmmmmmm Nýja Bió hhhbh
Æfiritýri Macistés
I. kafli sýndur í kvöld i síðasta siun kl. 6, 71/, og 9.
II. kafli sý dur á mánudag.
Erl. sfmfregnir
Khöfn, si.ues.
Frá London er simað, að friður
verði ekki endanlega samin fyr en
ráðherra, stórveldanna hafi komið
saman i París. Er búist við að það
verði hinn 7. janúar.
Horfurnar með friðarsamninga
Litvinoffs eru nú betri en áður.
Frá Stokkhólmi er símað, að
Bolzhewikkar hafi tekið Kiev, vestri
bakka Dnjeper, Donhéraðið og að
hætta sé á, að þeir sundri her Denik
ens algerlega.
Vilhjálmur fyrverandi keisari ætl-
ar að semja varnarrit út af birtingu
Kautsky á hinum sakfellandi eigin-
handar athugasemdum þeim, er hann
ritaði á ýms diplomatisk skjöl.
Frá Bryssel er símað, að Huys-
mann utanrikisráðherra hafi tilkynt
að Belgia sé slgerlega óbundin af
varnarbandahginu sem gert var við
Frakka og Breta 1839 og hafi gefið
upp hlutleysi sitt.
Khöfn, 1 jan.
Frá Berlín er símað, að prins Al-
exander, ríkisstjóri i Serbiu hafi beð-
ið bana við dynamitsprengingu sem
varð í Belgrad 26. desember.
Wolffs fréttastofa tilkynnir að 3.
janúar skiftist stórveldin á friðarstað-
f estingarskj ölunum.
Talsimaverkfall í Kaupmannahöfn
siðan á nýársnótt.
»Berlingske Tidende* hafa fengið
einkarétt tii þess að birta siðustu
«privat« bréf hinna fyrverandi keis-
ara Vilhjálms og Nikulásar.
Khöfn, 2. jan.
Frá París er opinberlega tilkvnt
að undírbúningi friðarstaðfestingar-
innar verði lokið 6. janúsr.
Frá Riga er simað, að Eistar og
Bolzhewikkar hafi samið vopnahlé.
Frá London er simað, að Jspanar
hafi tekið að sér umsjá bandamanna
í Síberxu vegna þess hverjar hrakfar-
ir Koltschak hefir farið fyrir Bolzhé-
wikkum.
Grey lávarður, fyrverandi utanrik-
isráðherra Breta sem verið hefur f
Washington um skeið, er nú alfarinn
þaðan.
Prentaraverkfall.
Svo sem áður hefir verið getið
um í Mbl. voru gildandi samning-
ar milli prentara og prentsmiðju-
eigenda hér í bæ útrunninn 1.
jan. I nóv., barst prentsmiðju-
eigendafélaginu frumvarp til nýrra
samninga milli félaganna, er
ganga skyldu í gildi 1. jan. Var
um hrið ekkert aðhafst í málinu,
sumpart vegna anna prentsmiðju-
stjóranna, sem ætíð eru miklar um
þetta leyti árs, en þó aðallega
vegna þess að nefnd sú er að-
iljar höfðu kosið til þess að ákveða
tölu nemenda í prentsmiðjunum,
hafði eigi lokið Btörfum sínum
fyr en 30. des., eða tveim dög-
um áður en krafist var af prent-
urum að nýir samningar yrðu
fullgerðir.
Aðalef ni frumvarpsins sem prent-
arafélagið sendi prentsmiðjunum
er sem hér segir:
1. 40% kauphækkun á nú-
gildandi lágmarkskaupi, sem er
71 króna á viku.
2. 8 stunda vinna á dag í
stað 9, sem nú er.
3. Aukavinna hækki úr 30%
upp í 50% á tímanum frá kl. 6
á kvöldin til kl. 10, og úr 50%
upp í 75% fyrir næturvinuu og
helgidagavinnu.
4. Sumarleyfi með fullu kaupi
aukist úr 3 dögum upp í 6 daga.
5. Lágmarkslaun vjelsetjara,
sem voru kr. 81,80, hækki upp í
kr. 114,52 á viku.
6. Kaup prentara, er eigi vinna
að staðaldri í verksraiðjunum,
skuli hækka úr kr. 9,18 upp í
kr. 18,00 á dag.
7. Prentarar krefjast þess að
samningar gildi eigi lengur en
hálft ár, eða til 1. júlí 1920.
8. Kaup kvenfólks, er vinnur
prentsmiðjunum, hækki um 40%.
9. V.nnuvúte„dur gjaldi prent-
urum fult kaup fyrir alt að 12 veik-
indadaga á ári: —
Við samninga þá, er hófnst milli
aðiljá i lok mánaðarins, gékk prent-
smiðjueigenda félagið að fuilu inn
á kauphækkunarkröfu prentara. —
Viðvikjandi 8 stunda daglegri vinn-
unni, treystu prentsmiðjueigendur sjer
ekki til þess að ganga að styttingu
vinnutímans að svo stöddu, en til-
kyntu preuturum með bréfi dags. 30
des. «að þeir aðhyltust hugœyndina,
en að ógerlegt væri að verða við
þeirri kröfu á komandi ári (1920)
vegna vaxandi verkafólkseklu i prent-
smiðjunum, er orsakast hefir af of
takmarkaðri nemendatölu eins og
nú er sýnt og sannað « —
Prentsmiðjueigendur vildu ganga
að því, að þrátt fyrir það, þó
fasta kaupið hækkaði nú um 40%
þá skyldi goldið sama hundraðs-
gjald í hækkun fyrir aukavinnu.
En með því mundu prentarar fá
sina aukavinnu mun betur borg-
aða en nú. Þó gengu þeir auk
þess inn á að hækka borgun fyr-
ir sunnudagavinnu úr 40% upp i
50%.
Prentsmiðjueigendur gengu að
fullu inn á kröfuna um 6 daga
sumarleyfi í stað þriggja daga
sem hingað til hefir tiðkast.
Ennfremur að kaup vélsetjara
hækki upp í kr. 114.52, enu og
/