Fréttir - 16.09.1918, Blaðsíða 1
139. folað.
Samtakaleysið.
Reykvíkingar bprfa með kvíða
til vetrarins, — að minsta kosti öll-
um hinum efnaminni heimilisfeðr-
um og húsmæðrum bæjarins segir
þungt hugur um framtíðina.
Dýrtíðin sverfur að meir og
meir. Vörur stíga í verði. Sumar
nauðsynjavörur eru að verða ófá-
anlegar.
Og mönnum finst þeir, sem því
fá við komið, margir hverjir, nola
sér neyðina i viðskiftum öllum.
Fólkinu sárnar að dýrar nefndir
eru kostaðar af almannafé til eftir-
lits með réttlátri skiftingu mat-
væla og þess, að eigi séu erlendar
og innlendar vörur seldar okur-
verði, en þykist lítt sjá þess merki,
að verði á nokkurri nauðsynjavöru
sé haldið í skefjum, — því finst
launin hirt, en lítið unnið.
Sjálfsagt er ekki alt sem sann-
gjarnast, sem sagt er um »forsjón«
forráðamannanna, bæði landsins
og bæjarins, í þessu efni, — fólkið
þekkir ekki og hefur ekki færi á
að kynna sér alla málavöxtu, —
veit ekki, hve gífurlegur fram-
leiðslukostnaður er orðinn á þess-
ari og þessari vöru, þekkir hvorki
innkaupsverð né farmgjöld erlendr-
ar vöru hingað og getur því ekki
dæmt rétt, hvort umsjónarnefnd-
irnar gegna skyldu sinni og gefa
rétta úrskurði.
En mjög er hætt við, að verð-
lag sé óhæfilega hátt á allmörgu,
er fólk þarfnast. T. d. er það lítt
skiljanlegt þeim, er wóinnvígðir eru
í leyndardómana«, hvers vegna
verð á erlendum vörum ýmist
stendur í stað eða hækkar, þrátt
fyrir lækkuð flutningsgjöld vegna
lægri ófriðartryggingar.
Alþýða manna skilur ekki, hvers
vegna lakari kol skuli vera dýr-
ari nú en ágætis-kol í fyrra.
Dagblað
Reybjavík, mánudaginn 16. septemfoer 1918.
2
. árgangur.
zrJ verzlunin niz
EDINBORG
2 98 ^asimis^ 2 98
Nýkomið
.mest og bezt úrval í bænum af
vefnaðarvöru og glervöru
Vefnaðarvörudeildin:
Alklæði — Kjólatau, mikið úrval — Flunel, hvít
og mislit — Fiðurhelt Iéreft — Sængurdúkur —
Lakaléreft, íl. teg. — Drengjafataefni — Rifstau
svört og mislit — Kvennskyrtur — Náttkjólar —
Millipils — Tvinni — Smellur — o. m., m., fl.
Glervörudeildin:
Leir- og postulínsbollar, ótal teg. — Diskar — Skálar
— Tarínur — Kartöfluföt — Fiskiföt — Dvottastell
— Pvottaföt — Olíuofnar — Prímusar og prímus-
hausar — Kolakörfur — Kolaskúffur — Bollabakkar
— Brauðhnifar — Brauðbakkar — Mjólkurkönnur
— Tepottar — Kaffikönnur — Straujárn — Strau-
pönnur — Pvottabretti, gler og tré — Ferðatöskur
Rottugildrur — Lampaglös og kveikir— Sunlight
Sápa — Handsápa — Fægiduft — og ótal margt fl.
Vörur sendar heim
Verslunin EDINBORG
Hafnarstræti 14 \
Lftiil ágóði Lítill ágóði
Fljótskil Sími 298 Fljót skil
»Mjólkurfélagið« hækkar mjólk-
ina gífurlega alt í einu. Skiljanlegt
er að vísu, að hafi nokkru sinni
verið ástæða til að hækka hana,
þá er hún nú fyrir hendi vegna
þess, hve fóður er afskaplega dýrt.
En flestir munu ætla, að svo ræki-
lega hafi hún verið hækkuð áður
að nauðsynjalitlu, að ekki hefði
hún þurft að hækka nú svona
geipilega: úr 50 aur. í 80 aur. hver
líter.
Undarlegt þykir vist flestum, að
kjöt skuli vera selt hér miklu
hærra verði, en kjöt það, er selt
er til útlanda. En við því er bú-
ist, og það er í alinæli, að svo
verði í haust: Reykvíkingum verði
selt sauðakjöt jafnvel alt að helm-
ingi hærra verði, en fæst fyrir kjöt
það, er út má flytja, a. m. k. meira
en þriðjungi hærra.
En hvað sem öllum dýrtiðar- og
verðlagsnefndum líður, hvað sem
allri forsjón landsverzlunar, lands-
stjórnar og bæjarstjórnar líður, þá
er eitt víst, að Reykvíkingar auka
á erfiðleika sína og bæta á ok
dýrtíðarinnar sjálfir, — með sam-
takaleysinu.
Hver nöldrar og möglar í sínu
horni, hjalar um dýrtíð og okur á
strætum og gatnamótuin og livar
sein menn hittast. En þeim dett-
ur ekki í hug, að reyna að taka
sig saman um að stemma sjálfir,
með innbyrðis samtökum, stigu
fyrir þessu »okurverði«, sem þeir
eru að tala um.
Hversvegna sameina kairpendur
sig ekki gegn seljendum, svo sem
t. d. Sláturfélaginu og segja: »Þetta
gefum við fyrir kjöt og slátur, —
ekki einum eyri meira«, og standa
við það?
Hvers vegna mynda húsmæður
ekki félagsskap með sér og setja
fastákveðin kjör og kaup vinnu-
kvenna, eða taka engar ella og
leggja heldur hart á sig.
Samtök Reykvíkinga eru sjálf-
sögð, og óskiljanlegt, að ekki skuli
þegar hafist handa gegn öllum ein-
okunarhringum, allri ósanngirni í
viðskiftum. Þau verða að vera
öflug, en bygð á fyllstu sanngírni,
ekkert farið fram á af hálfu kaup-
anda, er eigi er full sönnun fyrir,
að sanngjarnt sé í garð seljenda,
og noti þar hvorugir hártoganir,
yfirskot eða vífilengjur, hvorki til
að hækka eða lækka verð um
sanngirni fram.
Fátæklingar bæjarins og allir
hinir efnaminni segja, þegar á
þetta er minst, að það sé þýð-
ingarlaust, af þvi að wríkismenn-
S