Fréttir - 09.10.1918, Blaðsíða 2

2
FRETTIR
Kirsch
liðsmaður í erlendu liðsveitinni
í her Krakka.
Glæfrafó'r frá Kamernn til skotgrafanna
þýzkn, ófriðarárið 1914—15.
Eftir
Ilans Paasche.
(Frh.)
Stundum tóku liðsmennirnir að segja frá
þvi, hvern veg ástatt hefði verið er stríðið
hófst. Fjöldi Þjóðverja var í erlendu liðs-
sveitinni. Hugðu menn nú að þeir mundu
uppreist gera, og voru hafðar til reiðu her-
sveitir. ítali einn kvaðst hafa goldið t*jóð-
verja, er hann skuldaði, með hnífstungu.
Fjöldi Þjóðverja hafði verið drepinn og tek-
inn til fanga.
Oft varð eg að hlýða á slíkar samræður.
Hlaut frásögnin að vera sönn, því að her-
mennirnir töluðu oft um það, að haga
sér á sama hátt er til Þýzkalands kæmi.
Morgun einn var hávaði mikill og gaura-
gangur. Kom fjöldi ríðandi manna eftir göt-
unni. Voru það Tékkar, sem dvalið höfðu í
Englandi, er stríðið hófst. Höfðu þeir verið
teknir til fanga, en síðan skýrt frá því, að
þeir væru reiðubúnir til þess að berjast á
móti Austurríkismönnum með Rússum. Voru
það flest ungir menn: stúdentar og kaup-
sýslumenn. Var þeim tekið með fögnuði
miklum.
Guillot foringi hafði nú veitt mér sérstaka
eftirtekt. Var eg nú gerður að undirforingja.
Eg var fenginn til þess að kenna félögum
minum ensku, er foringjarnir komust að því,
að eg var vel að mér í því máli.
Oft var eg að skotæfingum með liðssveit
minni. Var mér mikið yndi að því. Hver
maður skaut átta skotum. Við skutum á
gerfimyndir, sem vera skyldu þýzkir her-
menn. Var það ljóst, að eg var bezta skytt-
an. Næstur mér að skotíimi var Tékki einn.
Var beztu skyttunni útbýtt verðlaunum.
Voru verðlaunin tóbak. Eg reykti ekki og
Charles Garvice: Marteinn málari.
274
hafði gengið að eiga. Þóttist hún umfram alt
þurfa að koma þeirri hefnd í framkvæmd,
þó að ekki sæi hún neina leið til þess að
svo stöddu.
Fyrst og fremst varð hún þó að afla sér
fjár, og það með skyndingu. Hún átti að
svara til skulda á næstu vikum, þar á með-
al kvenmönnum, sem ekki mundu hlífast við
að troða mannorð hennar ofan í skarnið, ef
hún stæði ekki í skilum.
Þó að húh hefði það á orði við mann
sinn, að vera sér í útvegum um peninga á
einhvern þann hátt, sem honum kæmi ekki
við, þá var það ekki annað en bragð, sem
hún beitti í þann svipiinn. En hann hafði
ekki látið ginnast af þvi, og varð hún að
kannast við, þótt henni væri það nauðugt,
að ekki væri jafn auðvelt að vefja manni
hennar um fingur sér og hún hafði bú-
ist við.
Þá beindust hugsanir hennar skyndilega i
aðra átt, og fór hún að hugsa um með mestu
rósemi, hvort meiðsli þau, sem maðurinn
hafði orðið fyrir, mundu draga hann til dauða,
og ef svo bæri til, hvort treysta mætti þá á
þagmælsku vagnstjórans. Það greip hana ein-
hvers konar forvitni og löngun til að sjá
þenna mann, sem hún hafði bakað líkams-
meiðingar og dauða ef til vildi.
Henni varð eins og háif-ósjálfrátt reikað
--------------------------------------------#-
seldi félögum minum tóbakið. Fékk eg þann
veg eigi all-lítið fjár.
Matsala var hjá skotæfinga-svæðinu. Störf-
uðu þar tvær nunnur. Var önnur þeirra altaf
alvarleg. Kvað hún bróður sinn herfanga í
Halle. Var hún áhyggjufull um hag hans.
Kendi eg í brjósti um hana. Kvað eg mig
bera all-mikil kensl á Þýzkaland, og mundi
bróður hennar liða vel. Var mér hið mesta
yndi að því að sitja á tali við hana um
Þýzkaland.
Var nú skrifað í bók mína að eg væri
ágæt skytta. Auk þess hlaut eg heiðursmerki.
Þegar lokið var æfingum, var þess vand-
fega gætt, að enginn bæri skothylki í vösum
sínum, því að fyrir skömmu hafði Rúmeni
einn í herdeildinni skotið liðsforingja. Óbóta-
maðurinn var síðan skotinn í Bordeaux.
Við og við héldum við til strandar og
böðuðum okkur. Var baðstaður í Biarritz.
Voru okkur oft gefnar vinagjafir, er við fór-
um fram hjá höllum baðgestanna. Voru
sungnir söngvar á leiðinni. Einn hinn feg-
ursti þeirra var söngur erlendu liðssveitar-
innar, sem víða er kunnur.
Var þarna sungið á ýmsum málum. Einna
fegurstir voru söngvar Tékkanna. Bretar
sungu tízku-söng sinn: »It’s a long way«.
Ameríkumenn sungu og ýmsa söngva. Við og
við heyrðust sungnar þýzkar vísur, þótt
undarlegt megi virðast. Má þar nefna: »Ich
hatt einen Kameraden«. En þeir söngvar
voru að eins sungnir í spaugi.
Vorum við nú æ að æfingum. Litaðist eg
um og kynti mér mjög landslagið. Hugði eg
ávalt á flótta. Notaði eg nú fyrsta tækifæri
er bauðst, til þess að komast til baðstaðar-
ins. Þaðan hugðist eg flýja.
Flóttatilraunin í Pyrenneafjöllum.
Okkur var aldrei leyft að fara til Biarritz
nema á sunnudögum. Svo var það sunnudag
einn, að eg fór á brautarstöðvarnar, sýndi
þar fararleyfi mitt og fór í rafmagnslest til
baðstaðarins.
275
eftir ganginum að herberginu sem sjúkling-
urinn lá í. Beið hún stundarkorn fyrir utan
dyrnar og hlustaði eftir, hvOit hún heyrði
nokkra hreyfingu fyrir innan, en að öllum
likindum var sjúklingurinn ekki lakari, því
að alt var kyrt og hljótt. Hún tók þá hægt
í snerilinn, opnaði hurðina og gekk inn.
Inni í herbergi þessu ríkti kyrð og þögn
eins og annarsstaðar i húsinu, og var dauf
ljóstýra hjá rúminu, svo að Charlotta gat
ekki séð neitt greinilega, hvernig umhorfs var
þar inni. Sjúklingurinn virtist vera í fasta
svefni, og þar sem læknirinn lét ekki vaka
yfir honum, þá dró hún af því, að hann
mundi ekki hafa meiðst eins mikið og lækn-
irinn ætlaði í fyrstunni.
Þessi sofandi maður virtist seiða hana til
sin með einhverju töframagni, sem hún gat
ekki gert sér grein fyrir, og vissi hún ekki
fyrri til en hún var sezt fyrir framan
rúmið og starði á hið föla andlit á koddan-
um. Hann var áreiðanlega ekki Englend'ng-
ur — um það var engum blöðum að fletta.
Hárið var mikið og hrokkið, og hafði verið
greitt frá enninu, sem var mjög lógt, en and-
litið var dimmleitt, næstum dökt, og bar vott
um slægð, jafnvel í svefninum. Gat Charlotta
ekki haft augun af því.
Þarna sat Charlotta um stund og leit ekki
af manninum, en næturkyrðin og þreytan,
Á öllum gistihúsum var Genfer-fáninn
dreginn á stöng, og eg sá fjölda kvenna úr
»Rauða krossinum«.
Eg hraðaði mér til strandar og hugðist
freista að komast til baðstaðarins San Se-
bastiano. Veður var fagurt mjög. Særinn var
spegilsléttur. Víða var ströndin brölt og þrep
lágu ofan í fjöruna. Eg sá nokkra fiskibáta,
og datt þegar í hug, að ef til vill mundi mér
heppnast að flýja á einum þeirra. í fjarlægð
sá eg höfða einn. Var bann utan landamæra
Frakklands. Á klöpp einni sátu nokkrir særð-
ir hermenn. Tóku þeir mig tali. Þeir sögðu
mér hvar San Sebastiano væri. •
Eg gekk um hríð með sjó fram, unz eg
kom auga á kænu eina. Var hún fest við
akkeri eitt lítið. Varpaði eg því upp í bát-
inn. Var nú komið flóð. Hugðist eg nú ýta
bátnum, en þá kornu nokkrir lítt særðir her-
menn og kölluðu á mig: »Hæ! Viltu vera
með á skemtigöngu?«
Spurðu þeir mig undrandi, er þeir komu
nær og sáu töluna 1 á kraga mínum, hvort
eg væri í fyrstu liðssveitinni í Lille. Var það
mjög mikils metin liðssveit, nefnd »Hin
austræna járnliðssveit«. — »Lítið þið nánar
á mig«, sagði eg.
»Nú, það er einn úr erlendu liðssveitinni«^
sagði einn þeirra, og urðu þeir nú enn þá
forvitnari en áður. Þeir voru nýkomnir og
þurftu margs að frétta. Að lokum héldu þeir
brott og tóku að spila á klöpp einni í grend-
inni.
Mér gramdist þetta mjög. Ég sá að eigi
var unt að halda á haf og láta þá sjá alt tíl
ferða minna. Eg hélt áfram göngu minni. Sá
eg þá á víð og dreif verði, sem hlutu að
hafa orðið tortyggnir, hefði eg haldið af stað
á sæ út.
Fjölgaði mjög við ströndina, er að kvöldi
leið. Alt í einu var kallað á mig. Var þar
kominn einn félaga minna. Leiddi hann
stúlkur tvær. Hann mælti:
»Það er of mikið fyrir mig að hafa tvær.
Sjá þú um aðra!«
Frh.
276
sem fyrir var, gerði það að verkum, að aug«t
hennar lukust smámsaman aftur, þó að öún
ætlaði sér ekki að sofna.
Brátt gleymdi hún manninum i rúminu
algjörlega, en samt sem áður hélt heili henn-
ar áfram að starfa. Hún ætlaði að launa
Tom Gregson það, hvað hann var eigingjarn
og ófús að hlaupa w°dir bagga með henni,
og varð hann að fá einhverja ráðningu fyrir
það. Hún var sv0 þreytt, að þetta var eina
hugsunin sem hélt sér skýrt og greinilega
innan um aðrar óljósar og draumkendar
hugsanir.
Rúmfötin hreyfðust eitthvað til, svo að
hún lauh upp augunum og varð glaðvakandi
um leið, því að maðurinn fór að tauta eitt-
bvað fyrir munni sér í einhverju óráðsmóki,
og heyrðist Charlottu það helzt líkjast ítölsku*
en ekkert samanhengi var í orðunum, og ekki
hægt að fá neina meiningu út úr þeim.
Charlotta lét aftur augun á ný, en hugs-
aði nú ekki lengur um Tom Gregson. í stað
þess var hún að velta því fyrir sér, hvernig
hún gæti komist aftur til borgarinnar sem
fyrst, og ætlaði hún að reyna að græða þar
peninga í spilum.
»Eg held það sé bezt að eg fari nú að
komast í rúmið«, sagði hún við sjálfa sig og
geispaði. »Það er hlægilegt að sitja hér og