Njörður - 06.02.1917, Blaðsíða 2
18
NJÖRÐUR.
Með því voru ráðin tekin frá
fulltrúum búnaðarfélaganna.
Þetta gjörði sveitamenn, vel
flesta, fráhverfa Sambandinu, er
þeir gátu þar engu ráðið fyrir æfi-
félögum á Isafirði, sem, hvað sem
öðru líður, fæstir höfðu traustþeirra
i búnaðarmálum.
Er nú svo komið, að sárfá bún-
aðarfélög senda fulltrúa á Sam-
bandsfundi, hvert árið eftir annað,
og þeir, sem koma verða bornir
ráðum af bæjarmönnum.
Barið í brestina.
Þó hluttaka Yestfirðinga i Sam-
bandinu ekki hafi orðið alrnenn,
eða það náð hylli manna, hefur
stjórn þess á ýmsa vegu reynt að
hvetja menn til nytsamlegra fram-
kvæmda í biinaði.
Má þar til nefna ýmisleg nám-
skeið, er hún hefur komið á og
stutt eftir föngum, hrútasýningar,
styrkveitingar til tveggja gróðrar-
reita og stöku framkvæmda annara.
Þetta hefur að sönnu flest orð-
ið að vera í smáum stíl sökum
fátæktar Sambandsins, en samt ætla
ég það alt hafi gjört eitthvert
gagn og sumt ekki litið.
Itök þau, sem Sambandið á hjá
mönnum utan ísafjarðar, eru þess-
ari starfsemi að þakka, enda sést
glögt á henni hvert gagn mætti
verða að Sambandinu ef þvi væri
hentuglega stjórnað.
Frá Bolungavík.
Hagur og horfur.
Aflabrögð hafa verið mjög litil
hér í haust og vetur. Haustvertíð
einhver sú rýrasta, sem komið hef-
ir um langan aldur, gæftir stirðar,
fiskiganga litil, verð á fiski mjög
lágten úthaldskostnaður gífurlegur.
Mundi vera hér þröngt í búi hjá
mörgum ef ekki stæðu á merg frá
fyrra ári. Siðari hluta vetrar i
fyrra var hér óvenjulegur land-
burður af fiski og verð hátt. Suinar-
atvinna var og dágóð hjá flestum
og hjá sumum ágæt.
Talsverð brögð eru að því að
menn séu svartsýnir hér á fram-
tíðina. Vélbátarnir sem nær ein-
göngu eru notaðir til sjósókna hér,
eru orðnir minni en smáir í aug-
um sumra manna. En stóru vél-
bátarnir, sem nú eru að ryðja sér
til rúms, vaxa í augum þeirra, lík-
lega meir en góðu hófi gegnir.
Tilbreytingarákafinn er eitthvað
svipaður og var fyrir 10 árum,
þegar vélbátarnir voru að útrýma
áraskipunum. En sá er munur á,
að litlu bátana gátu margir eign-
ast, þó félitlir væru, og þeim var
róið héðan. Stóru vélbátana geta
fáir eignast einir, eða svo að þeir
hafi full ráð yfir þeim. Og stóru
bátarnir verða að hafa aðsetur ann-
arstaðar en hér, að m. k. að vetr-
inum, vegna þess hve höfnin hór
er ótrygg. Stóru bátarnir hafa
þann kost að þeir geta elt fiski-
fréttir umhverfis alt land. En litlu
bátarnir eru bundnir við varirnar
sínar ognæstumið. Stórubátarn-
ir hafa litla reynslu við að styðj-
ast hér enn. Og alls engin vissa
er fengin fyrir því, að þeir verði
affasætli eða notadrýgri alls yfir
en litlu bátarnir. Þó sumumkunni
að virðast svo, af þeirri reynslu,
sem fengin er, þá verður að gæta
þess, að þá hefir hingað til skipað
úrval hraustustu og vönustu sjó-
manna. En það tvent máfullyrða,
að útgerð þeirra er áliœttumeiri,
og mannlífinu er ekhi hetur borgið
þar, en á litlu bátunum.
En hvað sem er um það, þá er
víst að Bolungavík verður lengi
enn einhver heillavænlegasta ver-
stöð hér á landi. Og það sannast,
að þegar gerðar hafa verið hór
nauðsynlegar hafnarbætur, tekst
hér upp stórfeldur fiskiútvegur á
stærstu sem smæstu skipum.
Magnús Hj. Magnússon
í síðasta blaði Njarðar var getið
andláts Magnúsar Hj. Magússonar
á Suðureyri.
I orðastað kunnngs manns skal
hér farið ura liann nokkrum orðum.
Hann var fæddur að Tröðum i
Súðavikurhreppi, en uppalinn í
Önundarfirði, lijá vandalausum og
fór því á mis við ást og umönn-
un foreldra.
Mun hann hafa verið þreklítill
og heilsuveill í upphafi, eða mjög
snemma í æsku; hefði því þurft
nákvæmni og góða meðferð í öllu,
en því mun ekki hafa verið að
lieilsa. Náði hann því hvorki
störum þrótti né styrkri heilsu.
Þar á móti var hann bráðgjör
að gáfum, húslestrarfær 6 vetra og
byrjaður á að búa til vísur.
Honum var kent að lesa, gefin
„forskriftu tvisar eða þrisvar og
hlxtt yfir kverið. Aðra tilsögn var
ekki að fá í þá daga, fyrir mun-
aðarlausa.
En hann las hverja bók, sem
hann náði, og safnaði sór þannig
ýmsum fróðleik.
.Rímum og alþýðu kveðskap varð
konum snemma handgenginn og
tók jafnframt að stunda skáldskap
og vísnagjörð, síðar ritstörf fleiri.
hélt dagbók í mörg ár o. s. frv.
Hann unni ritstörfum og lagði
kapp á þau, að hætti vorra fyrri
fræðimanna meðal alþýðu. Þau
voru honum hvíld frá erviði,
skemtun í tómstundum, fróun í
sjúkdómi og armæðu. Hann rit-
aði því og las þegar hann komst
höndunum undir nsér til hugar-
hægðar en hvorki sér til lofs né
frægðar“. Hann hélt sór lítt á
lofti; bældi örbyrgð og lasleiki
hann niður, enda var honum alt
yfirlæti fjarri skapi.
Lundin mjúk og klökk án kveif-
arskapar.
Til eru tvenskonar hetjur. Aðr-
ar sókndjarfar, sem harðna við
hverja plágu, ögra sjálfum örlög-
unum og þora að brjóta upp himn-
anna hlið, þegar heimurinn hrind-
ir þeim „um dyr“. Svo var
Hjálmar frá Bólu.
Hinar þóttar fyrir og seigar til
varnar, óþreytandi að „þola og
liðau, ódrepandi. Sjúkdómar kasta
þeim í rekkju árum saman, eða
kvelja þá daglega, þó á ferli séur
örbyrgð fylgir þeim frá vöggu til
grafar og ánægjuleysi hvílir yfir
þeim sem skuggi.
Þó verða þeir ekki að vesal-
mennum, leyfa ekki huga sínum
að fyllast beiskju, en taka fegins
hugar hverjum gleði bjarma, sem
nær til þeirra, hverri björg, sem
berst, og hverri stundarfró.
Magnús var í fiokki hinna síðari.
Vestfirðir hafa ýms tilbrigði;
víðast eru þeir stórfeldir, hrika-
legir; sumstaðar aftur smágerðir
og hýrir.
Magnús var fæddur og uppalinn
á Vestfjörðum, og dvaldi þar lengst-
um. Hann hafði glöggt auga fyrir
fegurð héraðsins, en það eru eigi
stóru brotin sem helst vekja athygli
hans, heldur öllu fremur hið smá-
gerða, hlýlega og friðsæla, sém sum-
ir firðirnir og dalabotnarnir bjóða.
Kemur þetta víða fram í kveðskap
hans, en líklega hvergi fremur en
í kvæði því er Hallvarður Súg-
andi heitir og er um innsiglingu
og landnám Hallvarar, sem Súg-
andafjörður tók nafn af.